ERMENEKLİ ÂŞIK HASAN TAHSİN’İN BİLİNMEYEN BİR ESERİ: MANZÛME-İ HARB

Yıl 2019, Sayı: 1, 23 - 47, 17.01.2019

İlyas Kayaokay

Öz

 

Ermenek’te Müftü-zâdeler adıyla
bilinen bir aileye mensup olan Hasan Tahsin (1878-1957), Berber Destanı ve
Divlekname adlı manzumeleriyle, şöhret bulmuş bir halk şairidir. Hasan Tahsin,
soyadı kanunundan sonra “Görgülü” soyadını almış olup bugüne kadar hakkında bir
kaç makale dışında ilmî bir çalışma yapılmamıştır. Bu çalışmada, Hasan Tahsin’e
ait olduğunu tespit ettiğimiz, kataloglara girmemiş, 15 sayfadan müteşekkil
“Manzûme-i Harb” adlı eserin tanıtılıp incelenmesi ve Arap harflerinden Latin
alfabesine aktarımı yapılacaktır.  Eser,
şahsî kütüphanemizde olup İzmir’deki bir sahaftan satın alınmak suretiyle temin
edilmiştir.

 

 Seyyid-zâde Hasan Tahsin’in Manzûme-i Harb
adlı eseri, beşer mısra halinde toplam 39 bendden oluşan, I. Dünya savaşı
sürerken, kanaatimizce 1915-1916 tarihleri arasında kaleme alınmış, savaş ve
kahramanlık konulu bir şiirdir. Manzume, anonim halk şiiri nazım biçimlerinden
türkü formu ile 11’li hece ölçüsünde yazılmıştır. Osmanlı devletinin I. Dünya
Harbi’ndeki durumunu sade ve samimi bir Türkçe ile dille getiren bu manzume,
askerin ve halkın moralini yükseltmeyi amaçlayan, onları uyanışa davet eden bir
metindir. Bu yazımızda, daha evvel kaynaklarda adı geçmemiş bu tarihî-edebî
metnin gün yüzüne çıkarılması hedeflenmiş böylece Ermenekli Hasan Tahsin’e dair
yapılacak olan yeni çalışmalara zemin hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ermenek, Hasan Tahsin, Hasan Rüşdü, I. Dünya Savaşı, Türkü

Kaynakça

• ALTINTOP, Selim (2003).. “Maraşlı Mustafa Kâmil Efendi’nin Hayat ve Eserleri”, Manisa Celal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1/2, ss. 1-16.
• AYVA, Aziz (2013). “Ahilik, Esnaf Destanları ve Ermenekli Hasan Tahsin’in Berber Destanı”, Konya Kitabı XIV, Konya: Konya Ticaret Odası Yayınları, ss. 168-183.
• DİLÇİN, Cem (2005). Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• HUYUGÜZEL Ömer Faruk (2000). İzmir Fikir ve Sanat Adamları, Ankara Kültür Bakanlığı Yayınları. KARA, Süleyman (2004). “Ermenekli Hasan Rüştü’nün Hayatı ve Eserleri Üzerine Bir İnceleme”, Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Ege Üniversitesi.
• ODABAŞI, A. Sefa (1998). “Ermenekli Hasan Tahsin Görgülü ve Berber Destanı”, Folklor ve Halk Edebiyatı Kongresi Kitabı, Konya: Konya Büyükşehir Belediyesi Yayınları, 1998.
• SÜSLÜ, Memduh Yavuz (1937). Ermenekli Hasan Rüştü Hayatı ve Eserleri, Konya.