Çalışma yaşamında sığınmacılar: Türk işçilerin sığınmacı iş arkadaşlarına yönelik tutumu üzerine bir alan araştırması

Yıl 2021, Cilt: 14 Sayı: 3, 706 - 719, 31.07.2021

Ahmet Murat Özkan , Ali Bayrakçıl

https://doi.org/10.25287/ohuiibf.698833

Cited By: 1

Öz

Türkiye, 2011’den beri devam eden Suriye iç savaşından sosyal, siyasi ve iktisadi olarak en çok etkilenen ülkelerin başında gelmektedir. Ülkeye geçici koruma statüsü altında kabul edilen ve sayıları 3,5 milyonu aşan sığınmacıların işgücüne katılması, çeşitli sosyal, iktisadi ve akademik tartışmaları da beraberinde getirmiştir. Suriyelilerin sosyal ve kültürel entegrasyonu, kamu harcamalarına ve makro iktisadi düzene etkileri, çalışma yaşamına katılmaları ve yerleştikleri bölgelerde arz-talep dengesini değiştirmeleri gibi konular bu tartışmaların odağında yer almaktadır. İşletme yönetimi bakış açısıyla gerçekleştirilen bu çalışmanın amacı Suriyeli sığınmacılar ile aynı işyerinde çalışan Türk işçilerin, sığınmacılara karşı tutumlarını ölçmektir. Bu bağlamda öncelikle Suriyeli sığınmacıların ülkemizdeki statüsüne ilişkin kavram karmaşası giderilmiş, daha sonraki aşamada ise İstanbul ve Bursa’daki sanayi bölgelerinde, işyerinde sığınmacı çalışanlar olduğunu bildiren mavi yakalı işgücü ile nicel perspektiften bir alan araştırması gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, Türk çalışanların sığınmacıların etnik kökeni ve dinlerine yönelik negatif ve ayrıştırıcı bir tutumu bulunmamaktadır. Bununla birlikte sığınmacıların kültürel entegrasyonu ve makro iktisadi katkıları konusunda kayda değer çekinceler gözlemlenmiştir. İşletme performansının arttırılması, çalışma barışının ve pozitif örgüt ikliminin sağlanması ve yerel işgücü ile sığınmacıların iş birliği içerisinde çalışabilmesi için işletme yöneticileri ve politika yapıcıların üzerine önemli görevler düşmektedir.

Anahtar Kelimeler

sığınmacı, işçi, tutum, türk, işyeri

Asylum seekers at work: A field study on Turkish workers’ attitudes towards asylum seeker colleagues

Öz

Turkey is noted as one of the most affected countries from Syrian Civil War, which has been ongoing since 2011. A significant portion of approximately 3.5 million asylum seekers has joined work force in Turkey and this sparkled several social, economic and academic debates. Cultural and social integration of asylum seekers, their impact on government spending and macro-economic statistics are only a few example of heated discussions on Syrian asylum seekers. Main purpose of this study is to measure attitudes of Turkish workers working with asylum seekers, towars their Syrian colleagues. To begin with, authors first focused on defining legal status of Syrian asylum seekers in Turkey. Once the conceptual definitions are cleared, a quantitative field study has been conducted in Bursa and İstanbul industrial districts, where Syrian asylum seekers are intensively employed. Based on field study results, there is no evidence of racial and religious discrimination against Syrian asylum seekers at work place. However, local workers’ attitudes towards Syrian asylum seekers’ social and economic integration can be interpreted as negative. For a higher organizational performance, positive organizational climate and further co-operation of local and asylum seeker workers, policy makers and firm managers are expected to implement well designed integration measures.

Anahtar Kelimeler

Syria, Civil war, Asylum seeker, Attitude, Workplace

Kaynakça

• Bahadır, H. ve Uçku, R. (2016). İzmir’in bir mahallesinde yaşayan 6-17 yaş arasındaki Suriyeli çocukların çalışma durumları ve çalışma durumlarını etkileyen etmenler. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3), 117-124.
• Baloğlu Uğurlu N. ve Akdovan, M. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretmenleri Perspektifinden Mülteci Öğrenciler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 19 (3) , 782-801.
• Bauder, H. (2006). Origin, Employment Status and Attitudes Towars Work: Immigrants in Vancouver, Canada. Work, Employment and Society, 20(4), 709-729.
• Berry, J.W. (1997). Immigration, Acculturation and Adaptation. Applied Psychology: An International Review, 46(1), 5-68.
• Castles, S. (2000). International Migration at the Beginning of the Twenty-First Century: Global Trends and Issues. International Social Science Journal, 52, 269-281.
• Çoban, B. (2018). Türkiye’de işsizlik profili bağlamında Suriyeli gençlerin İstanbul işgücü piyasasına katılım sorunları. Çalışma ve Toplum, 56(1), 193-216.
• Davis, K. (1988). Social science approaches to international migration. Population and Development Review, 14, 245-261.
• Dönmez Kara, C.Ö. (2016). Türkiye’de yabancıların çalışma hakkı: Suriyelilerin işgücü piyasasındaki durumu. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (2), 151-174.
• Eryılmaz, M. (2019). Mülteci Girişimcilik. içinde Karadal, H. (Ed.). Girişimcilik. İstanbul: Beta Yayınevi.
• ESS. Immigration. https://www.europeansocialsurvey.org/data/themes.html?t=immigration, Erişim Tarihi: 12.07.2019
• Facchini, G. ve Mayda, A.M. (2006). Individual Attitudes Towards Immigrants: Welfare-State Determinants Across Countries. CESifo Working Paper No.1768, Center for Economic Studies and Ifo Institute, Munich.
• Fong, E., ve Chan, E. (2008). An Account of Immigration Studies in The United States and Canada, 1990–2004. The Sociological Quarterly, 49(3), 483-502.
• GİGM. Geçici Koruma. https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638, Erişim Tarihi: 26.02.2020
• Güneş Aslan, G. ve Güngör, F. (2019). Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Göç Sonrası Yaşadığı Sorunlar: İstanbul Örneği. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 1602-1632.
• Hainmueller, J., Hiscox, M. J., & Margalit, Y. (2015). Do Concerns About Labor Market Competition Shape Attitudes Toward Immigration? New Evidence, Journal of International Economics, 97(1), 193-207.
• IOM. Key Migration Terms, https://www.iom.int/key-migration-terms, Erişim Tarihi: 20.02.2020
• Jacob, A. G. (1994). Social integration of salvadoran refugees. Social Work, 39(3), 307-312.
• Kap, D. (2014). Suriyeli Mülteciler: Türkiye’nin Müstakbel Vatandaşları, Akademik Perspektif, 30-35.
• Karasu, M. A. (2018). Türkiye’deki Suriyeli sığınmacıların kentlerde neden oldukları güvenlik riskleri. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 36(2), 51-73.
• Knappert, L., Kornau, A., & Figengül, M. (2018). Refugees’ exclusion at work and the intersection with gender: Insights from the Turkish-Syrian border. Journal of Vocational Behavior, 105, 62-82.
• Kogan, I., ve Cohen, Y. (2008). Educational Selectivity and Labour Market Attainment of Jewish Immigrants from the Former Soviet Union in Israel and Germany in the 1990s. İçinde Kolb H. & Egbert H. (Ed.), Migrants and Markets: Perspectives from Economics and the Other Social Sciences (ss. 104-119). Amsterdam University Press.
• Kyle, L., Macdonald, F., Doughney, J. & Pyke, J. (2004). Refugees in the Labour Market: Looking for cost effective models of assistance. Work and Economic Policy Unit, Victoria University, http://library.bsl.org.au/jspui/bitstream/1/6121/1/refugees_in_labour_market.pdf, Erişim Tarihi:25.02.2020
• Lumpe, C. (2008). The impact of immigration on the labour market: A survey. Içinde H. Kolb & H. Egbert (Ed.), Migrants and Markets: Perspectives from Economics and the Other Social Science (ss. 20-45). Amsterdam University Press.
• Müller, A., & Schmidt, W. (2019). Workplace universalism–the function of German industrial relations for the integration of migrant workers and refugees. Paper for the ILERA European Congress 2019: Perspectives of Employment Relations in Europe, https://ilera2019.giraweb.de/sites/ilera2019.giraweb.de/files/webform/papers/ilera-2019-paper-119-Schmidt.pdf, Erişim Tarihi: 25.02.2020
• Nurdoğan, A.K. ve Şahin, M. (2019). Türkiye’ye yönelen uluslararası göç işsizliğin bir nedeni mi?. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi , 11 (18) , 2201-2223.
• O’Rourke, K.H. ve Sinnott, R. (2006). The Determinants of Individual Attitudes Towards Migration, European Journal of Political Economy, 22, 838-861.
• Oudenhoven, J. P. V., Prins, K. S., & Buunk, B. P. (1998). Attitudes of minority and majority members towards adaptation of immigrants, European Journal of Social Psychology, 28(6), 995-1013.
• Ökten, A., Ökten, S. ve Gül, H. (2018). Geçiçi koruma altındaki Suriyeli göçmenlerin Türkiye’de kentlere sosyoekonomik etkisi. 12.Uluslararası Kamu Yönetimi Sempozyumu Bildiriler E-Kitabı, 753-767.
• Paksoy, H. M. ve Başdağ, G. C. (2019). The Neccessity of Externalization of Costs of Syrian Refugees (The Case of Turkey). Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(3), 1113-1120.
• Ruist, J. (2016). How the Macroeconomic Context Impacts on Attitudes to Immigration: Evidence from Within Country Variation, Social Science Research, 60, 125-134.
• Şahankaya Adar, A. (2018). Türkiye'de Yeni Prekarya Suriyeli İşgücü Mü?. Calisma ve Toplum, 56(1), 13-36.
• Tuncel, G. ve Ekici, S. (2019). Göçün siyasal etkisi: Suriyeli göçmenlerin Türkiye siyasetine etkisi. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 48-72.
• UNHCR. Figures at a glance, https://www.unhcr.org/figures-at-a-glance.html, Erişim Tarihi: 21.02.2020
• UNHCR. Asylum and Migration, https://www.unhcr.org/asylum-and-migration.html, Erişim Tarihi: 20.02.20
• UNHCR. (2018). Refugees and Migrants : Frequently Asked Questions, https://www.refworld.org/docid/56e81c0d4.html, Erişim Tarihi: 20.02.20
• Vadean, F. (2008). Skills and Remittances: The Case of Afghan, Egyptian and Serbian Immigrants in Germany. İçinde Kolb H. & Egbert H. (Ed.), Migrants and Markets: Perspectives from Economics and the Other Social Sciences (ss. 203-223). Amsterdam: Amsterdam University Press.
• Valtonen, K. (1994). The adaptation of Vietnamese refugees in Finland. Journal of Refugee Studies, 7(1), 63-78.
• Yanar, B., Kosny, A., ve Smith, P. M. (2018). Occupational health and safety vulnerability of recent immigrants and refugees. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(9), 2004.
• Yaylacı, F. G. (2017). Eskişehir Yerel Basınında “Mülteciler” Ve “Suriyeliler”. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 20(1), 1-40.
• Yıldız, T. ve Yıldız, İ. (2017). Suriyelilerin Türkiye Ekonomisinde Kayıt Dışı İstihdama Etkileri ve Bunun Yansıması Olarak Türkiye’ye Maliyetleri Üzerine Bir İnceleme. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 2(3), 30-46.
• Yılmaz, B. ve Güler, Ç. U. (2019). Y Kuşağı Çalışanlarının Suriyelilerin İstihdamına Bakışı: Akademik Personel Üzerine Bir Çalışma. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(2), 231-253.
• Zetter, R. ve Ruaudel, H. (2018). Refugees' right to work and access to labour markets: constraints, challenges and ways forward. Forced Migration Review, (58), 4-7.