A research on the use levels of accounting programs of businesses: The case of Hatay

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 1, 165 - 188, 31.01.2022

Yusuf Işık , Mustafa Kıllı

https://doi.org/10.25287/ohuiibf.1011287

Öz

Accounting programs have transformed accounting activities into accounting systems, with technology making itself felt in accounting activities to a considerable extent. Accounting systems, have expanded their scope as "Accounting Information Systems" with the concretization of the expectations of the enterprises from the software and the response of the software companies to the business expectations. Today, accounting information systems have been developed to meet the needs of businesses of almost all sizes, while the level of use of the software in question may differ. With the increase in the level of use of programs, which differ from business to business, the benefit that businesses will gain from the information they produce has increased as well as the speed of access to information. Therefore, the effectiveness of business decisions will be ensured thanks to timely and accurate information that forms the basis for the decisions to be taken by the business management. In many studies on the level of use of accounting information systems by businesses, there are data that it is related to business profitability. In this respect, it is important to determine the level of use of accounting information systems.
With this study, it is aimed to determine the level of use of accounting programs by enterprises. The survey questions prepared for this purpose were applied to 425 companies operating in Hatay province and its districts, and the survey data were analyzed in the SPSS Statistics 22.0 program at a significance level of 0.05. As a result of the study, significant relationships were determined between the characteristics of the business and its employees and the level of use of accounting software.

Anahtar Kelimeler

Accounting Information Systems, Accounting Software, software usage levels.

İşletmelerin muhasebe programı kullanım düzeylerine ilişkin bir inceleme: Hatay örneği

Öz

Muhasebe programları, teknolojinin muhasebe faaliyetleri içinde kendini hatırı sayılır derecede hissettirmesi ile muhasebe faaliyetini muhasebe sistemlerine dönüştürmüştür. Muhasebe sistemleri ise işletmelerin yazılımlardan beklentilerinin somutlaşması ve yazılım firmalarının işletme beklentilerine karşılık vermesi ile “Muhasebe Bilgi Sistemleri” olarak kapsamlarını genişletmiştir. Günümüzde muhasebe bilgi sistemleri neredeyse her büyüklükteki işletmenin ihtiyacını karşılayacak derece geliştirilmişken, işletmelerin söz konusu yazılımları kullanma düzeyleri farklılık gösterebilmektedir. İşletmeden işletmeye farklılık gösteren program kullanım düzeylerinin artması ile de işletmelerin üretecekleri bilgilerden elde edecekleri fayda arttığı gibi bilgilere ulaşım hızı da artmıştır. Dolayısıyla işletme yönetimlerinin alacakları kararlara dayanak oluşturan zamanında ve doğru bilgiler sayesinde işletme kararlarının etkinliği sağlanmış olacaktır. İşletmelerin muhasebe bilgi sistemleri kullanım düzeyleri üzerine yapılan birçok araştırmada işletme karlılığı ile ilişkili olduğu yönünde veriler mevcuttur. Bu yönüyle muhasebe bilgi sistemleri kullanım düzeylerinin belirlenmesi önem arz etmektedir.
Bu çalışma ile işletmelerin muhasebe programlarını kullanım düzeylerinin belirlenmesini amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda hazırlanan anket soruları Hatay ili ve ilçelerinde faaliyet gösteren 425 firmaya uygulanmış olup anket verileri 0,05 anlamlılık seviyesinde SPSS Statistics 22.0 programında analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda işletme ve çalışanlarına ilişkin özellikler ile muhasebe programı kullanım düzeyleri arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe bilgi sistemleri, muhasebe yazılımları, yazılım kullanım düzeyleri.

Kaynakça

• Akçay, S. (2017). Merdiven yöntemi ve çift taraflı kayıt yöntemi ekseninde devlet muhasebesinin gelişimi (1299-2017), Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 5(17), 1875-1894.
• Akgün, A. İ. & Kılıç, S. (2013). Muhasebe bilgi sisteminin işletme yönetiminin etkinliği üzerindeki etkisi, Yönetim ve Ekonomi, 20 (2), 21-36.
• Aydemir, O & Erkan, M. (2011). Merdiven kayıt yöntemi ve günümüz muhasebe sistemi, Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, 1, 110-128.
• Baschab, J., & Piot, J. (2007). The executive’s guide to information technology, 2th Edition, New Jersey: John Wiley & Sons, https://books.google.com.tr/books?id=YokHUkRBZoAC&pg=PR7&lpg=PR7&dq=The+Executive%E2%80%99s+Guide+to+Information+Technology+(2nd+ed.)&source=bl&ots=W8gvxqwZMt&sig=ACfU3U2hfn4EfOaqOolOoK6nXZb32L1Nag&hl=tr&sa=X&ved=2ahUKEwi-4pWmqIHnAhUHxcQBHY9xB8AQ6AEwCnoECBAQAQ#v=onepage&q=productivity%20efficiency&f=false Erişim tarihi: 13.01.2020
• Baştürk, S., ve Taştepe, M. (2013). Evren ve örneklem. S. Baştürk (Ed.) Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Vize Yayıncılık.
• Bhimani, A., Horngren, C.T., Datar, S. M. & Rajan, M. V. (2015). Management and cost accounting, Sixth Edition, United Kingdom: Pearson Education Limited.
• Büyükmirza, H. K. (2016). Maliyet ve yönetim muhasebesi, 21. Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: temel kuramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitimi Yönetimi, 32, 470-483.
• Can, A. V. (2007). Luca pacioli “muhasebenin babası”mıdır?, Akademik Bakış, Mayıs (12), 1-15.
• Çatal, Ç. (2010). Geleneksel yazılım mühendisliğinden alana özel yazılım mühendisliğine doğru. Akademik Bilişim, 10-12.
• Çelik, M. (2011). Kurumsal kaynak planlama sistemlerinin muhasebe süreçlerine etkisine yönelik IMKB’de bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 52, 81-94.
• Elitaş, C., Aydemir, O. & Elitaş, L. (2009). Çift taraflı kayıt tekniğinin bilin(mey)en geçmişi, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 3, 33-46.
• Ergün, U. & Sayar, A. (2014). Fonksiyonel programlama dilleri ile paralel programlama, Niğde Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 3(2), 1-17
• Gliem, J. A., & Gliem, R. R. (2003). Calculating, interpreting, and reporting Cronbach’s alpha reliability coefficient for Likert-type scales. Midwest Research-to-Practice Conference in Adult, Continuing, and Community Education, 82-88.
• Gordon, L. A. & Miller, D. (1976). A contingency framework for the design of accounting information systems, Readings in Accounting for Management Control, 1(1), 569-585.
• Güvemli, O & Kaya M. A. (2015). Osmanlı İmparatorluğu’nda XIX. yüzyılın ortalarında muhasebe düşüncesindeki büyük değişim -1839-1885-, Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, (9), 43-65.
• https://www.basarbilisim.com/ozel-yazilim/ Erişim tarihi: 25.01.2020
• Iyer, B. & Henderson, J. C. (2010). Preparing for the future: understanding the seven capabilities of cloud computing, MIS Quarterly Executive, 9(2), 117-132.
• Karakaya, M. (2006). Maliyet muhasebesi, 2.Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Oktay, S. (1938). Maliyet muhasebesi prensipleri, Maden Teknik ve Arama Dergisi, 13, 112-117. https://dergi.mta.gov.tr/dosyalar/images/mtadergi/makaleler/tr/20151224151852_1193_227986d8.pdf Erişim tarihi: 05.01.2019
• Örten, R., Kurt, G. & Torun, S. (2011). Muhasebede çift taraflı kayıtlama ve kitab-us siyakat, Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, 1, 34-69.
• Özdamar K. (2002). Paket programları ile istatistiksel veri analizi- 2 (çok değişkenli analizler), Eskişehir: Kaan Kitapevi.
• Romney, M. B., Steinbart, P. J., Mula, J. M., McNamara, R. & Tonkin, T. (2013), Accounting information systems, 12th Edition, Australia: Pearson Education Limited
• Salehi, M., Rostami, V., & Mogadam, A. (2010). Usefulness of accounting information system in emerging economy: Empirical evidence of Iran. International Journal of Economics and Finance, 2(2), 186-195.
• Sangster, A., Stoner, G. & Carthly, P. (2008). The market for luca pacioli’s arithmatica, 12th World Congress of Accounting Historians, 1 (July), 20-24.
• Sarı, İ. (2016). Babil İmparatorluğu, Antalya: Net Medya Yayıncılık.
• Sevilengül, O. (2008). Genel muhasebe, 14. Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Seyrek, İ. H. (2011). Bulut bilişim: işletmeler için fırsatlar ve zorluklar. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 701-703.
• Sharma, S. (1996). Applied multivariate techniques, New York: John Wiley & Sons, Inc.
• Twain, M (2007). Who was the first accountant?, https://www.coursehero.com/file/20991508/who-is-the-first-accountant-1/ Erişim tarihi: 28.12.2019.
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.