TIME BANKS AS AN ALTERNATIVE APPROACH IN SOLUTION OF SOCIAL POLICY PROBLEMS: RECOMMENDATIONS FOR TURKEY

Yıl 2025, Cilt: 18 Sayı: 1, 103 - 118, 30.01.2025

Saniye Küçük Aksu , Mükrem Ilgıt Aksu

Öz

Time banks, offered as an alternative to the capitalist system's valuation of money, use time as a medium of exchange and argue that time is priceless. In this system, members earn time credits by performing tasks using their skills and abilities. This model is based on mutual cooperation and community awareness. Since the 1980s, the number of time banks has grown, playing key roles in tasks such as elderly and child care, which are often undervalued in capitalist economies. In developed countries, time banks address social policy issues for groups like the unemployed, disabled, elderly, and women. Members feel better as they view services as mutual, not as debts. This study aims to explore the potential roles of time banks in addressing Turkey’s socioeconomic problems. The study concludes that although time banks have not yet been fully implemented in Turkey, they could offer solutions to social inequality and exclusion issues faced by disadvantaged groups, such as the elderly, disabled, women, NEET youth, and migrants. The importance of the study is that the types discussed in the literature as an alternative solution to solving the social and economic issues of time banks can be found limited.

Anahtar Kelimeler

Disadvantaged Groups, Social Policy, Time Bank.

SOSYAL POLİTİKA SORUNLARININ ÇÖZÜMÜNDE ALTERNATİF BİR YAKLAŞIM OLARAK ZAMAN BANKALARI: TÜRKİYE İÇİN ÖNERİLER

Öz

Kapitalist sistemin paraya biçtiği değere bir alternatif olarak sunulan zaman bankaları, zamanı bir değişim aracı olarak kullanan ve zamanın paha biçilemez olduğunu savunan topluluk para birimlerinden biridir. Bir üyenin kendi beceri ve yeteneklerini kullanarak yerine getirdiği görev karşılığında bir zaman kredisi kazandığı bu sistemin temelinde, karşılıklı yardımlaşma ve topluluk bilincine sahip olma isteği yatmaktadır. 1980’li yıllardan itibaren sayıları giderek artan zaman bankaları, kapitalizmin ekonomik olarak değer biçmediği yaşlı ve çocuk bakımı gibi görevlerin yerine getirilmesinde önemli roller üstlenmektedir. Gelişmiş ülkelerde, zaman bankalarına işsizler, engelliler, yaşlılar ve kadınlar gibi grupların karşılaştığı sosyal politika sorunlarının çözümünde başvurulduğu görülmektedir. Zaman bankası üyeleri, aldıkları hizmetlerin karşılıklı olduğunu bildikleri için minnettarlık duygusu yaşamadan kendilerini daha iyi hissetmektedirler. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki sosyoekonomik sorunların çözümüne yönelik zaman bankalarına düşebilecek sorumlulukları belirlemektir. Çalışma sonucunda, Türkiye’de henüz tam olarak uygulanmamış olsa da, zaman bankalarının yaşlılar, engelliler, kadınlar, ne eğitim ne istihdamda olan (NEET) gençler, göçmen ve mülteciler gibi dezavantajlı grupların karşılaştığı toplumsal eşitsizlik ve dışlanma sorunlarına çözüm olabileceği sonucuna varılmıştır. Çalışmanın önemi, literatürde zaman bankalarının sosyal ve ekonomik sorunların çözümünde alternatif bir çözüm önerisi olarak ele alındığı çalışmaların sınırlı olmasından kaynaklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dezavantajlı Gruplar, Sosyal Politika, Zaman Bankası.

Etik Beyan

Makalede etik kurul izni gerektiren bir durum yoktur.

Destekleyen Kurum

Herhangi bir kurumdan destek alınmamıştır.

Kaynakça

• Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2021). Engelli ve yaşlı istatistik bülteni Temmuz-2021. Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Erişim Adresi: https://www.aile.gov.tr/media/88684/eyhgm_istatistik_bulteni_temmuz2021.pdf
• Arman, A. (2015, Kasım 10). Zumbara'ya katıl. Hürriyet. Erişim Adresi: https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/ayse-arman/zumbara-ya-katil-28471229
• Arun, Ö. (2023). Türkiye’de yaşlılara yönelik şiddet, ihmal, istismar ve yaş ayrımcılığı. Yaşlanma Çalışmaları Derneği Yayınları.
• Boyle, D. (2005). Sustainability and social assets: The potential of time banks and coproduction. In Grassroots Innovations for Sustainable Development conference, UCL London.
• Boyle, D. (2014). The potential of time banks to support social inclusion and employability. JCR Scientific and Policy Reports.
• Cahn, E. (2000). No more throw-away people: The co-production imperative. Washington DC: Essential Books.
• Cansever, E. B., & Namal, Ö. Ü. M. K. (2019). İşgücünün görünmeyen dezavantajlıları: Ne işte ne de eğitimde olmayan gençler. M. Koçancı& H. Yerlikaya (Ed.), Sosyal Politika ve Çalışma İlişkilerinde Güncel Sorunlar II kitabı içinde (s.111–134). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Collom, E. (2008). Engagement of the elderly in time banking: The potential for social capital generation in an aging society.Journal of Aging & Social Policy, 20(4), 414-436. https://doi.org/10.1080/08959420802186282
• Collom, E., Lasker, J., & Kyriacou, C. (2012). Equal time, equal value: Community currencies and time banking in the US. New York: Routledge
• Del Moral, L., & Pais, I. (2015). Collaborative economy and the digitalization of timebanking: Opportunities and challenges. Studi di sociologia, 3–21.
• Department of the Environment, Transport and the Regions (DETR). (2000). Indices of multiple deprivation.
• Devitt, K. (2009). Defining a Framework for sustainable time banking to assist developing and established time banks in strengthening the core economy (Master's thesis, University of East Anglia). Retrieved from https://timebanking.org/wp-content/uploads/2020/05/Defining-a-Framework-for-Sustainable-Timebanking.pdf
• Dinçer, Y. (2021). Görünmeyen Emek. Erişim adresi: https://feministbellek.org/gorunmeyen-emek/ FasterCapital (2024, April 17). Social capital: Enhancing social capital with time banking initiatives, Retrieved from https://fastercapital.com/content/Social-Capital--Enhancing-Social-Capital-with-Time-Banking-Initiatives.html#Examples-of-Successful-Time-Banking-Initiatives
• Glynos, J., & Speed, E. (2012). Varieties of co-production in public services: Time banks in a UK health policy context. Critical Policy Studies, 6(4), 402–433. https://doi.org/10.1080/19460171.2012.730760
• Gürsoy Çuhadar, S. (2020). Yaşlanan nüfusa çözüm önerisi olarak aktif yaşlanma yaklaşımı: Eleştiriler ve olası endeks için Türkiye önerileri. Journal of Social Policy Conferences, (79), 361–397. https://doi.org/10.26650/jspc.2020.79.0004
• Güzel, A. (2013). Zumbara: Parayı Değil, Zamanı Paylaşmak. Türkiye’de Gönüllülük: Gönüllülüğün Rolünün ve Katkılarının Keşfedilmesi (ss.99-100). Birleşmiş Milletler Gönüllüleri (UNV) Programı Türkiye & GSM Gençlik Servisleri Merkezi (Yay. Haz.). Bordo Tercüme Bürosu ve Eda Erdem (Çeviren). https://tusev.org.tr/wp-content/uploads/2024/06/Gonulluluk.pdf
• Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. (2019). 2018 Türkiye nüfus ve sağlık araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, TC Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve TÜBİTAK. Hourexchange. (t.y.). Mission. Retrieved from https://www.hourexchangeportland.org/mission.htm
• Karakaya, H. (2018). Görünmez emek ve ev kadınları. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 2(1), 73–94.
• Karataş, K. (2002). Engellilerin toplumla bütünleşme sorunları bir sosyal politika yaklaşımı. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 2(2), 43–55.
• Küçük Aksu, S. (2022). Toplumsal cinsiyet bağlamında Türkiye’de eğitim ve kadın istihdamına yansımaları. Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 159–177.
• Lee, Gary R. (1985). Kinship and the social support of the elderly: The case of the United States. Ageing & Society, 5(1),19–38.
• Miller, J. (2008). Teruko Mizushima: pioneer trader in time as a currency. Intersections: Gender and Sexuality in Asia and the Pacific,17. Retrieved from http://intersections.anu.edu.au/issue17/miller.htm
• Muthusamy, N., & Wan Usamah, W. A. (2022). Exploring the Potential of Time Banks in an Ageing Malaysia. Knowledge Resources Institute.
• Mülteciler Derneği (2024). Türkiye’deki Suriyeli sayısı Şubat 2024. Erişim Adresi: https://multeciler.org.tr/turkiyedeki-suriyeli-sayisi
• Ng, T. K. C., Yim, N. T. S., & Fong, B. Y. F. (2020). Time banking for elderly in Hong Kong: Current practice and challenges. Asia-Pacific Journal of Health Management, 15(2), 23–29. doi:10.24083/apjhm.v15i2.375
• Oza, P. V. (2020). Timelinks US: A timebanking project to protect the elderly. Long Beach: California State University.
• Ozanne, L.K. (2010). Learning to exchange time: Benefits and obstacles to time banking. International Journal of Community Currency Research, 14, 1–16.
• Rushey Green Time Bank. (2020). Rushey Green Time Bank annual review 2019/20. Retrieved from https://www.rgtb.org.uk/_files/ugd/7db68e_6e3c3b35c263404a8182542971bbb35d.pdf Rushey Green Time Bank. (t.y.). About. Retrieved from https://www.rgtb.org.uk/about 024
• Seyfang, G. (2002). Tackling social exclusion with community currencies: learning from LETS to time banks. International Journal of Community Currency Research, 6(1), 1–11.
• Seyfang, G. (2003). Growing cohesive communities one favour at a time: social exclusion, active citizenship and time banks. International Journal of Urban and Regional Research, 27(3), 699–706. https://doi.org/10.1111/1468-2427.00475
• Seyfang, G. (2004). Working outside the box: Community currencies, time banks and social inclusion. Journal of Social Policy, 33(1), 49–71. https://doi.org/10.1017/S0047279403007232
• Singh, S. (2017). The evolution of giving: An exploration of time banking as a community development instrument. Senior Theses, 188. Retrieved from https://scholarcommons.sc.edu/senior_theses/188
• TBUK. (2021). Annual report June 2021. Retrieved from https://timebanking.org/wp-content/uploads/2021/09/Timebanking-UK-Annual-Report-2021-FINAL-V.7-2-1.pdf
• Therpo, D. (2018, March 21). Time banking helps build individuals, organizations and communities. Forbes. Retrieved from https://www.forbes.com/sites/devinthorpe/2018/03/21/time-banking-helps-build-individuals-organizations-and-communities/?sh=3ee7fcf45ba4
• Timebank Santacruz. (t.y.). Timebanking international. Retrieved from https://timebanksantacruz.org/global
• Timebanks.org . (t.y.a). Who we are. Retrieved from https://timebanks.org/who-we-are-overview
• Timebanks.org. (t.y.b). About us. Retrieved from https://timebanks.org/about-us
• Timebanks.org. (t.y.c). What we do. Retrieved from https://timebanks.org/about-us/what-we-do
• Tolgay, C., & Çakır, Ö. (2022). Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin genç işsizliğine yönelik algıları üzerine bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(4), 1680–1707. https://doi.org/10.16953/deusosbil.1121889
• TÜİK. (2024a). İstatistiklerle yaşlılık 2023. Erişim Adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2023-53710#:~:text=T%C3%9C%C4%B0K%20Kurumsal&text=Ya%C5%9Fl%C4%B1%20n%C3%BCfus%20olarak%20kabul%20edilen,10%2C2'ye%20y%C3%BCkseldi
• TÜİK. (2024b). İstatistiklerle kadın 2023. Erişim Adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Kadin-2023-53675
• Whitham, M. M., & Clarke, H. (2016). Getting is giving: Time banking as formalized generalized exchange. Sociology Compass, 10(1), 87–97. https://doi.org/10.1111/soc4.12343
• Williams, C. C. (2000) Are local currencies an effective tool for tackling social exclusion?. Town and Country Planning, 69(11), 323–325.
• Yuan, C. W. T., Hanrahan, B. V., & Carroll, J. M. (2018). Is there social capital in service exchange tools?: Investigating timebanking use and social capital development. Computers in Human Behavior, 81, 274–281. https://doi.org/10.1016/j.chb.2017.12.029