Sulh Temelli Manevi Yönelimli Aile Danışmanlığı: Aile Ve Dini Rehberlik Büroları İçin Bir Model Önerisi

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 49 - 76, 30.06.2024

M. Salih Kumaş

Öz

Gerek dünyada gerekse ülkemizde yapılan birçok bilimsel çalışmada, toplumların aile kurumuna yaygın bir şekilde dinî/manevî değer atfettiğini ve ailevi sorunların çözümünde dinî/manevî unsurlardan yararlanmanın daha başarılı sonuçlar verdiği üzerinde durulmaktadır. Nitekim bu anlayışa dayalı “manevi yönelimli aile danışmanlığı” hem akademik çevrelerde hem de sahada giderek ilgi çekmektedir. Halkımızın Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı Aile ve Dinî Rehberlik Büroları’na (ADRB) gösterdiği ilgi, bu tezi desteklemektedir. ADRB’ler, dinî bilgilendirme (fetva) hizmeti vermenin yanı sıra manevi danışmanlık ve rehberlik hizmetleri de vermektedir. Ancak bazı alan araştırmaları, bu ilgiye rağmen ADRB hizmetlerinin istenen verimliliği ortaya koyamadığını göstermektedir. Bu durumun en önemli nedeni, ADRB görevlilerinin hem modern terapötik teknik ve yöntemler noktasındaki hem de İslam hukuk mirasında aile birliğini güçlendirecek ve eşler arası sorunların çözümünde kullanılabilecek kuram ve kurumların güncel değeri hakkında yeterli bilgiye sahip olmamalarıdır. İşte bu makalede sulh temelli manevi yönelimli aile danışmanlığı modeli çerçevesinde bu iki alandaki mesleki eksikliğin giderilmesinin yol ve yöntemleri üzerinde durulmakta ve modern danışmanlık yöntemleri İslam aile hukuku birikimin sentezine dayalı bir anlayış ortaya konulmaktadır, Böylece toplumumuzun dini ve milli değerlerine uygun, modern terapötik teknik ve yöntemlerin başarılı şekilde kullanıldığı, bütüncül, sistematik, transfer edilebilir, etkin ve özgün bir aile danışmanlığının gelişmesine katkı sunmak amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İslam Aile Hukuku, Manevi Yönelimli Aile Danışmanlığı, Sulh Temelli Aile Danışmanlığı, Aile ve Dinî Rehberlik Bürosu

Kaynakça

• Acar, H. İ. (2000). İslam Hukukunda Evliliğin Sona Ermesi. Erzurum: Ekev Yayınları.
• Acar, H. İ. (2021). İslam Hukukunda Kadınlara Yönelik Hükümler. İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Açık, F. (2006). “İslâm Aile Hukukunda Tahkim Müessesesi ve Hakemin Boşama Yetkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Ağırbaş, F. (2017). “Manevi Yönelimli Aile Danışmanlığı”, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Aka, Muharrem. (2020). “Dine ve Kültüre Duyarlı Psikolojik Danışmanlık-I: Manevi Danışmanlık Perspektifinden Kuramsal Analizler”, Türk Manevi Danışmanlık ve Rehberlik Dergisi, Sayı: 2, 201-233.
• Angın, Y., Altaş, N. (2018). “Aile ve Dini Rehberlik Bürosu Görevlilerinin Karşılaştıkları Psikososyal Sorunlara Yaklaşımlarının Dini Danışmanlık ve Rehberlik Açısından Değerlendirilmesi”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 18 (2), ss. 661-689.
• Arvas, F. B., (2020). Aile Psikolojisi, Din ve Değerler, Bursa: Emin Yayınları.
• Aşıkoğlu, N. Y. (2008). “Din Hizmetlerinin Sunumunda Alternatif Yöntem: Dini Danışmanlık” I. Din Hizmetleri Sempozyumu 3-4 Kasım, 2, Ankara: DİB Yayınları.
• Aybey, S. (2015). "Aile ve Dini Rehberlik Bürolarına Gelen Sorular Işığında Kadınların Boşanma Nedenleri (Ege Bölgesi Örneği)", Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 4, ss. 104-126.
• Aybey, S. (2016). “Müftülüklere Gelen Evlilikle İlgili Sorunların Çözümünde Dini Danışmanlığın Rolü”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 9 (44), ss. 1327-1342.