Arı Ürünlerine Genel Bir Bakış

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 58 - 63, 15.06.2020

Semiramis Karlıdağ Merve Keskin

Öz

Arı ürünleri gerek gıda takviyesi gerekse de geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarında oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. Bal, polen, arı ekmeği, arı sütü ve propolis gibi arı ürünlerinin gıda olarak besleyici özellikleri yanında, içerdikleri biyolojik aktif maddeleri nedeniyle hastalıkların tedavisinde kullanımı önem arz etmektedir. İnsanlar tarafından en çok bilinen ve tüketilen bal ağırlıklı olarak şeker içermekle birlikte protein, enzim, amino asit, mineral, element, vitamin, aroma ve fenolik bileşenleri de içermektedir. Arı poleninin ana bileşenlerini proteinler, amino asitler, lipitler ve şekerler oluşturmaktadır. Arı sütünün temel bileşenleri ise su, protein, şekerler, yağlar ve mineral tuzlarıdır. Arı ürünlerinin bileşimi, kalitesi, şeker oranı ve aroması gibi özellikleri bitki kaynağı başta olmak üzere çeşitli faktörlere bağlı olarak farklılıklar gösterebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bal, Propolis, Arı sütü, Arı zehri, Arı Poleni, Balmumu

Kaynakça

• [1] Genç F., Dodoloğlu A. Arıcılığın temel esasları. Atatürk Üniv. Zir. Fak., Ders Yayınları No: 166, 338 s, Erzurum,; 2002.
• [2] Altıntaş L., Bektaş N. Apiterapi: arı zehri, Uludag Bee Journal 2019; 19(1): 82-95.
• [3] Sig AK., Güney M., Sig ÖÖ., San H. Bee venom: a medical perspective, Turk J Clin Lab. 2019; 10: 414-421.
• [4] Tekeoğlu İ., Akdoğan M. Bal arısı zehirinin tamamlayıcı tıptaki güncel yeri, Ankara Akupunktur 2016; 4(1): 8-14.
• [5] Shimpi R., Chaudhari P., Deshmukh R., Devare S., Bagad Y., Bhurat M.A. A review: pharmacotherapeutics of bee venom, World J Pharm Pharm Sci. 2016; 5: 656-67.
• [6] Saleh R. Bee venom therapy for cancer: a literature review. International Journal of Scientific & Engineering Research 2017; 8(11):590-597. ISSN 2229-5518. [7] Bogdanov S., Jurendic T., Sieber R., Gallmann P. Honey for nutrition and health: a review, Journal of the American College of Nutrition 2008; 27:(6): 677-689.
• [8] Kirs E., Pall R., Martverk K., Laos K. Physicochemical and melissopalynological characterization of Estonian summer honeys, Procedia Food Science 2011; 1: 616 – 624.
• [9] Diafat AEO., Benouadah A., Bahloul A., Meribai A., Mekhalfi H., Bouaziz F., Techache D., Laabachi H., Arrar L. Physicochemical properties and pollen analyzes of some Algerian honeys, International Food Research Journal 2017; 24(4): 1453-1459.
• [10] Kambur M., Kekeçoğlu M., Yıldız İ. Assesment of the honey samples produced in Yığılca district of Düzce city by using chemical and palynological analysis, Uludag Bee Journal 2015; 15(2): 67-79.
• [11] Hasan SH. Effect of storage and processing temperatures on honey quality. Journal of Babylon University / Pure and Applied Sciences 2013; 6(21): 2244-2253.
• [12] Bertoncelj J., Doberšek U., Jamnik M., Golob T. Evaluation of the phenolic content, antioxidant activity and colour of Slovenian honey, Food Chemistry 2007; 105: 822-828.
• [13] Anonim. Türk gıda kodeksi bal tebliği. https://docplayer.biz.tr/110449568-Turk-gida-kodeksi-bal-tebligi-taslak-teblig.html. 2020.
• [14] Pasupuleti VR., Sammugam L., Ramesh N., Gan SH. Honey, propolis, and royal jelly: a comprehensive review of their biological actions and health benefits, Oxid Med Cell Longev. 2017; doi: 10.1155/2017/1259510.
• [15] Korkmaz A. Anlaşılabilir arıcılık. Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Yayınları, Samsun GTH İl Müdürlüğü Kılıçdede Mahallesi Abdülhakhamit Caddesi No: 107 İlkadım/Samsun; 2013.
• [16] Öztürk Aİ., Akçiçek E. Arı ürünleri ve sağlık (apiterapi). Sidas Medya Ltd. Şti., yayın no: 40-1B, Kanyılmaz Mat. Kağ. San. Tic. Ltd. Şti. Sanat Cad. 5609 Sk No:13, Çamdibi/İzmir; 2015.
• [17] Crailsheim K. The protein balance of the honeybee worker. Apidologie Celle 1990; 21(5): 417-429.
• [18] Bleha R., Votochkova M., Synytsya A., Brindza J. Distribution of bee pollen granules according to vibration spectroscopic markers. Naukovij visnik Nacionaľnovo universitetu bioresursiv i prirodokoristuvannija Ukrainy, Seria: Technologia virobnictva i pererobotky produkcii tvarinnictva, Kijiv; 2015.
• [19] Kubík L., Brındza J., Brovarskyı V., Velychko S. Perga under compressıve loadıng. DOI: 10.5937/JPEA1701023K. https://www.researchgate.net/publication/317077337; 2017.
• [20] Karaman MR., Artık N., Küçükersan K. Perga (bee bread) composition and health benefıt. The 2nd International Turkic World Conference on Chemical Sciences and Technologies, Skopje Macedonia, on October 2016.
• [21] Silici S. Arı poleni ve arı ekmeği. Uludag Bee Journal 2014; 14(2): 99-105.
• [22] Mizrahi A., Lensky Y. Bee products: properties, applications, and apitherapy. Springer; 2012.
• [23] Krell R. Value-added products from beekeeping. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome; 1996.
• [24] Sabatini AG., Marcazzan GL., Caboni MF., Bogdanov S., Almeida-Muriadian LB. (2009). Quality and standardisation of royal jelly, Journal of Api Productand Api Medical Science 2009; 1: 1-6.
• [25] Doğaroğlu M. Arı ürünleri ve sağlık (apiterapi). Kanyılmaz Mat.Kağ.San. Tic. Ltd. Şti. Sanat Cad 5609 Sk No: 13 Çamdibi, İzmir; 2015.
• [26] Karlıdağ S., Genç F. Farklı yöntemler kullanılarak üretilen propolis örneklerinde biyolojik olarak aktif bileşenlerin belirlenmesi, Uludag Bee Journal 2019; 19(1): 34-42.
• [27] Krell R. Beeswax & propolis (for pleasure and profit). International Bee Research Association 18 North Road, Cardiff CFI 3DY, UK; 1998.
• [28] Ghisalberti EL. Propolis: a review. Bee World 1979; 60: 59–84.
• [29] Zammit EJ., Theuma KB., Darmanin S., Muraglia M., Camilleri-Podesta MT., Buhagiar JA., Calleja-Agius J., Adami MZ., Micallef M., Franchini C., Schembri-Wismayer P.. Totarol content and cytotoxicity varies significantly in different types of propolis, RJPBCS 2013; 4(3): 1047-1058.
• [30] Orsolic N., Terzic S., Mihaljevic Z., Sver L., Basic I. Effects of local administration of propolis and ıts polyphenolic compounds on tumor formation and growth, Biological Pharmaceutical Bulletin 2005; 28(10): 1928-1933.
• [31] Chen CN., Weng MS., Wu CL., Lin JK. Comparison of radical scavenging activity, cytotoxic effects and apoptosis ınduction in human melanoma cells by taiwanese propolis from different sources, Evidenced-based Complementary and Alternative Medicine 2014; 1(2): 175-185.
• [32] Onur E., Nalbantsoy A., Kışla D. İmmünoterapi ve propolisin kanser immünoterapisinde kullanım potansiyeli, Food and Health 2018; 4(4): 231-246.
• [33] Derebaşı E., Canbakal KE. Arı zehirinin kimyasal yapısı ve tıbbi çalışmalarda kullanımı, Arıcılık Araştırma Dergisi 2009; 1(2): 32-34.
• [34] Gülmez Y., Aydın A., Can İ., Tekin Ş., Cacan E. Cellular toxicity and biological activities of honey bee (Apis mellifera L.) venom, Marmara Pharmaceutical Journal 2017; 21(2): 251-260.
• [35] Raghuraman H., Chattopadhyay A. Melittin: a membrane-active peptide with diverse functions. Biosci Rep 2007; 27: 189-223.
• [36] Waykar B., Alqadhi Y.A. Beekeeping and bee products; boon for human halth and wealth, Indian J. Pharm. Biol. Res. 2016; 4 (3): 20-27.
• [37] Mutsaers M., Blitterswijk H., Leven L., Jaap K., Waerdt, J. Bee products properties, processing and marketing. Agrodok Series No: 42, Digigrafi, Wageningen, Netherlands; 2005. https://issuu.com/nectarbees/docs/ad42e.