Öz
Side Piskoposluk Sarayı, geniş bir alanı kaplayan çevre duvarı içerisinde, bünyesinde barındırdığı yapılara getirilen işlev önerileri ile iyi tanımlanabilmiş piskoposluk
saraylarının örneklerinden biridir. Kompleksin işlevi ve inşa dönemi konusunda genel
bir fikir birliği var olsa da, Side Piskoposluk Sarayı içinde yer alan kapalı haç planlı
kilise, plan tipi ve tarihlendirilmesi noktasında oldukça tartışmalı bir yapıdır. Saray
kompleksi içindeki konumu ve küçük boyutu nedeniyle piskoposun özel şapeli olarak
da nitelendirilen kilise, daha önceki bazı araştırmacılar tarafından 6. yüzyıla, bazıları
tarafından da 9-10. yüzyıllara tarihlendirilmiştir. Çevresindeki diğer yapılarla olan
mekânsal ilişkisine daha önce kısmen değinilmiş olsa da, kilisenin malzeme-teknik
ve diğer yapılarla olan fiziksel bağlantıları çoğunlukla göz ardı edilmiştir. Bu nedenle
değerlendirme ve tarihlendirme konularında bir takım tutarsızlıklar ve birbirinden çok
uzak tarih önerileri getirilmiştir. Bu çalışmada, kilisenin mekânsal özellikleri irdelenmeye çalışılmış ve iç mekan oran-orantı özellikleri, daha önceki araştırmacılar tarafından
ilişkilendirildiği dönem ve plan tipleriyle karşılaştırılmıştır. Bununla birlikte, kiliseyi
oluşturan çevre duvarlarının birbirleri ile olan fiziksel ilişkisi belirtilmiş ve kilisenin
yapım süreci, çevresindeki diğer yapılarla olan zamansal farklılığı belirlenmeye çalışılmıştır. Kilisenin tarihlendirilmesi konusunda bilinen ancak, çoğunlukla göz ardı edilen
templon arşitravındaki monogram da değerlendirilmeye çalışılmış ve mimari açıdan
önerilen tarih aralığı ile bağlantısı tartışılmıştır
Anahtar Kelimeler
Side Kilise Bizans Mimarisi Kapalı Haç Plan Piskoposluk Sarayı
Öz
The Episcopal Palace in Side is situated within a wide enclosure wall and is one
of the best defined episcopal palaces, with the suggested architectural functions of
the structures in the complex. Although there is a concurrence of opinion upon its function and construction period, the cross-in-square church in the Episcopal Palace
in Side has been subject to controversy in terms of its plan type and dating. Because
of its relatively small size and location, the church was identified as the bishop’s private chapel and it was dated to the 6th century by some previous scholars, and to the
9th-10th centuries by others. Even though, its spatial relationship with the other buildings
has been examined partially, the church’s building material and technique, and physical
affiliation with other structures were disregarded for the most part. Therefore, some
inconsistency occured regarding the evaluation and dating of the church; accordingly,
several different dating theories have been suggested by various scholars. In this study,
the church’s spatial features have been scrutinized intensively; interior proportion and
ratio characteristics have been checked against plan types and construction periods with
in which the previous scholars associated the church. In addition, the physical affiliation
of the boundary walls which composes the church have been specified; the building process of the church and the differences of construction date with other structures within
the complex have been clarified. Although mostly disregarded, previously known and
utilized by some scholars to date the church a monogram on a templon architrave has
been evaluated and its correlation with the date range suggested architecturally has
been argued.
Anahtar Kelimeler
Side Church Byzantine Architecture Cross-in-Square Episcopeion
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mayıs 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Sayı: 25 |