Öz
Orta Anadolu Bölgesi Demir Çağ seramikleri içerisinde boyalıların özel bir
yeri vardır. Çünkü bir kap üzerine boya bezemenin uygulanışı çömlekçinin teknik
bilgide ulaştığı düzeyi, bezeme repertuarı ise o toplumun beğenileri hakkında veriler sunmaktadır. Ayrıca motif türleri, farklı seramik gelenekleri arasındaki kültür ler ilişkilerinin anlaşılmasını ve yapılacak karşılaştırmalar yoluyla seramiğin kronolojik çerçevesinin belirlenmesini sağlamaktadır1. Bu nedenle Kınık Höyük’ün
toplum yapısı, beğeni ve gereksinimleri hakkında birçok ipucu verecek olan Demir
Çağ boyalıları bu çalışma adı altında değerlendirilmiştir. Kınık Höyük Demir Çağ
seramiklerinde boyalılar tek (monochrome) ve çok renklilerden (polychrome)
oluşmaktadır. Polychrome boyalılar da kendi içinde iki (bichrome) ve üç renkliler
(trichrome) olmak üzere iki alt gruba ayrılmaktadır. Genellikle devetüyü üzerine
kahve ya da siyahın tonları kullanılarak boyanmış tek renkli seramiklerde tüm
motifler geometrik ve figüratif şekillerden oluşurken, çok renklilerde geometrik,
figüratif ve bitkisel motifler görülebilmektedir. Seramiklerimizde gerek bitkisel
gerekse figüratif motifler çok az sayıda örnekle temsil edilmektedir. İki renkli
boyamada renk çeşitliğinin bulunmadığı sadece kırmızı ve siyahın farklı tonlarının
ya da beyaz üzerine kahverenginin tercih edildiği anlaşılmaktadır. Kırmızı ve siyah
renkte boyama geleneği ilk Erken Demir Çağ (MÖ 11-9. yüzyıl) seramiklerinde
mat ve soluk renkli olarak karşımıza çıkarken, Geç Demir Çağ’da (MÖ 8-6. yüzyıl)
boya renkleri daha parlak bir görünüm kazanmıştır. Üç renkli boyama ise sadece
açık renkli bir panel ya da çerçeve tekniği uygulanarak bunun üzerinin kırmızı ve
siyah renkte boyanması ile elde edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Öz
Painted ceramics have a special place during the Iron Age at Central Anatolia.
This is because the embellishment on the cups gives us information on the technical
advance of the potter and on the taste of the society. Furthermore, motif types give
us clues to understand the cultural relations among different ceramic traditions.
Their comparison with each other helps us to determine their chronology. In short,
embellished ceramics during Iron Age are evaluated in this study in order to reveal
social structure, taste and needs of the Kınık Höyük society. Ceramics from Kınık
Höyük are divided into two types: monochrome and polychrome and polychrome is
sub-divided into biochrome and trichrome. In general, monochrome ceramics have
geometric and figurative motifs. Moreover, brown or black colors are applied over
buff in the monochrome ceramics. On the other hand, while color usage is the same
for polychrome ceramics, they include geometric, figurative and plant motifs. The
number of figurative and plant motifs are few. Biochrome ceramics show no color
variation so that tones of red and black or white over brown are used for them. Red
and black color tradition appear at the matt and pale colored ceramics during Early
Iron Age (11th-9th centuries B.C.). Colors became brighter during Late Iron Age
(7th-4th centuries B.C). Trichrome technique is gained by applying red and black
colors to bright colored panels or to red or black on frame technique.
Anahtar Kelimeler
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mayıs 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Sayı: 24 |