Öz
Bu çalışmanın amacı Batı ve Doğu Akdeniz Dünyası arasındaki ticaretin
tarihi ile ilgili ticari amphoraların birçok çeşidinin gün yüzüne çıkarıldığı Orta
Dağlık Kilikya kıyılarının en eski yerleşimlerinden Kelenderis’te yapılan kazılarda
ortaya çıkarılan Roma Dönemi’ne ait materyalin bir grubunu oluşturan taşıma
vazolarını tartışmaktır. Kelenderis Aşağı Şehir Sondajı, Liman Hamamı ve Batı
Nekropolü’ndeki bir mezarda 5 farklı tipe ait ticari amphora tespit edilmiştir.
Malzemenin büyük çoğunluğu Aşağı Şehir Sondajında ele geçmiştir. Bu vazoların
en erken örneği kabaca M.S. 1. yüzyıla tarihlenen Geç Helenistik - Erken Roma
tipindeki Rodos Amphorası’dır. Diğer ticari amphora örnekleri ise Orta ve Geç
Roma Dönemi’ne aittir. “Pinched Handle” yada Zemer 41 adıyla bilinen amphoralar oldukça geniş bir bölgede kullanım görmüş olup M.S. 2. yy’da üretilmeye başlamış ve M.S. 4. yy’ın sonuna kadar kullanılmıştır. Bu tipi takiben, Kelenderis’te
çok büyük miktarda M.S. 5. ve 7. yüzyıllar arasında Doğu Akdeniz’de yaygın olarak kullanım görmüş olan LR 1 tipine rastlanır. Üçüncü tip M.S. 6. ve 7. yüzyılda
tipik Sinop üretimi olduğuna inanılan “Havuç Formlu” amphoralardır. Son tip olan
Keay Tip 52 ise Kelenderis’te şimdiye kadar bulunan ticari amphoralar arasında en
az örneğe sahip olan gruptur. Burada belirtilen tiplere bağlı olarak, Kelenderis’te
ticari hareketlenmenin Erken Roma İmparatorluk Dönemi’nde başlayarak M.S. 7.
yüzyıla kadar artarak devam etmiş ve böylelikle Kelenderis Doğu Akdeniz coğrafyasındaki en önemli liman kentlerinden birisi olmuştur. Bu durum, aynı zamanda,
son yıllardaki kazıların gösterdiği gibi, kentin imarıyla (Bauprogramm) ilgili verilerle de ortaya konmuş olup Kelenderis’in Romalılaşma süreciyle de bağlantılıdır
Öz
Kelenderis is one of the oldest settlements on the coast of Central Rough Cilicia,
where various types of transport amphorae have been unearthed. Concerning its
long history of commerce between the Eastern and Western Mediterranean World
the aim of this paper is primarily to introduce and discuss a group of transport vases
from the Roman Period. Five different types were recognized, found in various
parts of the ancient settlement area, especially in the Lower City Trench, in the
excavation of the Harbor Bath and in a tomb in the West Necropolis. The earliest
example of these vases is a Rhodian Amphora of later Hellenistic and Early Roman
type which may be dated roughly to the 1st century A.D. The rest of the transport
vases are from the Middle and Later Roman Period. The so called “Pinched
Handle” Amphora or Zemer 41 is a widespread container which may have been
started to be produced in the second century A.D. and was in use up to the end
of the fourth century A.D. A great amount of the forms found in Kelenderis is the
type of LR 1 which is common in the Eastern Mediterranean between the 5th to the
7th century A.D. The third type is the ‘Carrot-shaped’ amphorae, which is believed
to be a typical production of Sinope in the 6th and 7th centuries A.D. And lastly the
type of the Keay Type 52 which is the weakest group of transport amphorae found
in Kelenderis till now. Related to these types mentioned, it may be proposed that
commercial activities in Kelenderis started in the beginning of the Early Roman
Imperial Period and went on increasingly up to the 7th century A.D. Kelenderis
seems to be one of the important harbor towns in the Eastern Mediterranean. This
situation may be also connected with the Romanization of the town, which was
revealed by the Bauprogramm in the town, as the excavations in recent years have
shown
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mayıs 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013 Sayı: 21 |