İKİ FARKLI SU KAYNAĞINDA GÖKKUŞAĞI ALABALIKLARINDAN (Oncorhynchus mykiss, W., 1792) ELDE EDİLEN YUMURTALARIN KULUÇKA RANDIMANI VE YAVRU BÜYÜME ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2011, Cilt: 26 Sayı: 3, 258 - 264, 14.11.2011

Birol Baki Mustafa Kalma

Öz

Çalışmada, gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) anaçlarından elde edilen döllenmiş yumurtaların iki farklı su kaynağındaki açılma süreleri, larva çıkış gücü, keseli dönemde yaşama gücü ve yavru büyüme özellikleri karşılaştırılmıştır. Kuluçkadaki yumurtaların, yeraltı suyunda gözlenme süresi 186 gün-derece ve gözlenme oranı %89.24, larva çıkış süresi 328 gün-derece ve çıkış oranı %86.88, akarsuda gözlenme süresi 218 gün-derece ve gözlenme oranı %90.08, larva çıkış süresi 356 gün-derece ve gözlenme oranı %88.57 olarak tespit edilmiştir. Larvaların keseli dönemde yaşama gücü, yeraltı suyunda %94.60, akarsuda ise %93.29 olarak bulunmuştur. Kuluçka randımanı yeraltı suyunda %81.35, akarsuda %81.80 olarak saptanmıştır. Denemede, yeraltı suyunda besin kesesini tüketmiş serbest yüzen ve aktif yemlenmeye başlamış larvaların ortalama başlangıç ağırlığı 0.62±0.07 g olup, deneme sonunda ortalama 86.59±2.84 g ağırlığa ulaşmıştır. Akarsuda ise larvaların ortalama başlangıç ağırlığı 0.61±0.02 g olup, deneme sonunda ortalama 36.54±2.41 g olarak gerçekleşmiştir. Yem değerlendirme oranı, yer altı suyunda ortalama 1.04±0.04, akarsuda ortalama 1.22±0.09 olarak hesap edilmiştir. Deneme başlangıcındaki yumurta gelişim evrelerinde ve büyüme dönemlerinde yeraltı kaynak suyunun akarsuya oranla daha verimli olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Akarsu, Yeraltı Suyu, Yumurta Verimi, Döllenme Oranı, Büyüme

İKİ FARKLI SU KAY AĞI DA GÖKKUŞAĞI ALABALIKLARI DA (Oncorhynchus mykiss, W., 1792) ELDE EDİLE YUMURTALARI KULUÇKA RA DIMA I VE YAVRU BÜYÜME

Öz

Çalışmada, gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) anaçlarından elde edilen döllenmiş yumurtaların iki farklı su kaynağındaki açılma süreleri, larva çıkış gücü, keseli dönemde yaşama gücü ve yavru büyüme özellikleri karşılaştırılmıştır. Kuluçkadaki yumurtaların, yeraltı suyunda gözlenme süresi 186 gün-derece ve gözlenme oranı %89.24, larva çıkış süresi 328 gün-derece ve çıkış oranı %86.88, akarsuda gözlenme süresi 218 gün-derece ve gözlenme oranı %90.08, larva çıkış süresi 356 gün-derece ve gözlenme oranı %88.57 olarak tespit edilmiştir. Larvaların keseli dönemde yaşama gücü, yeraltı suyunda %94.60, akarsuda ise %93.29 olarak bulunmuştur. Kuluçka randımanı yeraltı suyunda %81.35, akarsuda %81.80 olarak saptanmıştır. Denemede, yeraltı suyunda besin kesesini tüketmiş serbest yüzen ve aktif yemlenmeye başlamış larvaların ortalama başlangıç ağırlığı 0.62±0.07 g olup, deneme sonunda ortalama 86.59±2.84 g ağırlığa ulaşmıştır. Akarsuda ise larvaların ortalama başlangıç ağırlığı 0.61±0.02 g olup, deneme sonunda ortalama 36.54±2.41 g olarak gerçekleşmiştir. Yem değerlendirme oranı, yer altı suyunda ortalama 1.04±0.04, akarsuda ortalama 1.22±0.09 olarak hesap edilmiştir. Deneme başlangıcındaki yumurta gelişim evrelerinde ve büyüme dönemlerinde yeraltı kaynak suyunun akarsuya oranla daha verimli olduğu belirlenmiştir

Kaynakça

• Anonim, 2006. Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliğine Đlişkin Uygulama Esasları (Genelge 2006/1), Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Anonim, 2007. Gökkuşağı alabalığı yetiştiriciliğinde su özellikleri. Balık Üreticisi El Kitabı (Editör: Kenan GÜLLÜ). T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, Avrupa Birliği Doğu Anadolu Kalkınma Programı, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Proje Koordinasyon Merkezi Yayını, s: 6-8.
• Anonim, 2010. 2008 Yılı Su Ürünleri Đstatistikleri. Türkiye Đstatistik Kurumu, Yayın No: 3177, 48 s., Türkiye Đstatistik Kurumu Matbaası, Eylül, 2008.
• Aras, M. S., Bircan, R., Aras N. M., 1995. Genel Su Ürünleri ve Balık Üretimi Esasları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ofset Tesisi, Erzurum. 247 s.
• Aras, N. M., Ayık, Ö., Kocaman, E. M., Yanık, T., 2003. Kapalı Yetiştirilmiş Erzurum ve Silifke Gökkuşağı Alabalığının Saf ve Resiprokal Melezlerinin Kuluçka ve Keseli Dönemleri Üzerine Bir Araştırma. Tübitak, Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi 27, 51-55 s.
• Arıman, H., Aras, N. M., 2003. Çeşitli yem gruplarının alabalık yavrularının büyüme performansına ve et verim özelliklerine etkileri. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 2003, Cilt:20, Sayı:3-4, 405-411 s.
• Atamanalp, M., Kocaman, E. M., Aras, S., 1996. Farklı yaşlardaki gökkuşağı alabalığı dişilerinin yumurta verimleri ve aynı yaştaki erkek balık sperması ile döllenmesinin bazı üreme özellikleri üzerine etkilerinin araştırılması. 4. Ulusal Nükleer Tarım ve Hayvancılık Kongresi, 25-27 Eylül 1996, Bursa.
• Atay, D., 1980. Alabalık Yetiştiriciliği. Başbakanlık Basımevi, Ankara, 171 s.
• Austreng, E., Storebakken, T., Asgard, T., 1987. Growth rate estimates for cultured atlantic salmon and rainbow trout. Aquaculture, 60, 157-160 p.
• Aydın, H., Çelebi, R., 2000. Gökkuşağı alabalığında damızlık yaşının yumurta verimi ve gelişimine etkisi. Su Ürünleri Sempozyumu, 219-224 s, 20-22 Eylül 2000, Sinop.
• Bromage, N., 1995. Broodstoks Management and Seed Quality-General Considerations. 1-24, 424 p. In Bromage, N. and Roberts, R.J., (Editors) Broodstock Management and Egg and Larval Quality.
• Bromage, N., Cumaranatunge, P. R. C., 1988. Egg production in the rainbow trout, In: R.J. Roberts and J.F. Muir (Editors). Recent Advances in Aquaculture Vol. 3, London, Croom Helm, p. 63-138.
• Bromage, N., Handiman, P., Jones, J., Springate, J., Bye, V., 1990. Fecundity, egg size and total egg volume differences in 12 stocks of rainbow trout. Aquaculture Fisheries Manager. 21:269-284 p.
• Çelikkale, M. S., 1998. Đç Su Balıkları ve Yetiştiriciliği. Cilt I, Karadeniz Teknik Üniversitesi Basımevi, Trabzon. 419 s.
• Ekingen, G., 1983. Gökkuşağı alabalığında yumurta verimliliği. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 30 (3), 349-360 s.
• Güner, Y., Tekinay, A. A., 2002. Ege Bölgesi’nde ticari bir işletmedeki gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss, Walbaum, 1792) anaçlarının yumurta verimi ve yavrularının büyüme özelliklerinin araştırılması. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, Cilt:19, Sayı:3-4, 359-369 s.
• Halver, J. E., 1972. Fish Nutrition. Academic Pres. Inc. 111 Fifth Avenue. New York, 632-713 p.
• Karabulut Arıman, H., 2005. Gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) ve kaynak alabalığı (Salvelinus fontinalis Mitchil, 1814)'nın yumurta çapı ile vücut büyüklüğü arasındaki ilişki ve yumurta verimleri. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi 2005 Cilt:22, Sayı:3-4: 435–438.
• Karataş, M., 1991. Gürün su ürünleri istasyonunda yetiştirilen gökkuşağı alabalıklarının yumurta verimi ve çıkış gücü üzerine bir araştırma. Cumhuriyet Üniversitesi Tokat Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 8 (2), 179-184 s.
• Kayam, S., Canyurt, M. A., 2001. Gökkuşağı alabalıklarına (Oncorhynchus mykiss) fotoperiyod uygulamasının yumurta verimleri üzerine etkileri, XI. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu, 04-06 Eylül 2001, Hatay.
• Kurtoğlu, Đ.Z., 1996. Gökkuşağı alabalığının (Oncorhyncus mykis) üreme özelliklerinin analizi. Yüksek Lisans Tezi, K.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Kurtoğlu, Đ. Z., Okumuş, Đ., Çelikkale, M. S., 1998. Doğu Karadeniz Bölgesinde ticari bir işletmedeki gökkuşağı alabalığı (Oncorhyncus mykis) anaçlarının döl verim özellikleri ve yavrularının büyüme performansının belirlenmesi. Tübitak Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi 22, 489-496 s.
• Memiş, D., Gün, H., 1997. Gökkuşağı alabalıklarında (Oncorhyncus mykis W., 1792) stok yoğunluğu ve yemleme oranının büyümeye ve vücut kompozisyonuna Etkisi. Su Ürünleri Dergisi, Cilt No: 14, Sayı:1-2, 101-112 s.
• Okumuş, Đ., Üstündağ, C., Kurtoğlu, Đ. Z., Başçınar, N., 1997. Deniz kafesleri ve tatlısu havuzlarında stoklanan gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) anaçlarının sağım zamanı, yumurta verimi ve yumurta kalite özellikleri. IX. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu. 17-19 Eylül Eğirdir-Isparta.
• Okumuş, I. ve Başçınar, N., 2001. The effect of different numbers of feeding days on feed consumption and growth of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss, W., 1792). Aquaculture Research, 32, 365-367 p.
• Özdemir, N., 1977. Gökkuşağı (Salmo gaidneri) ve dere alabalıklarının (Salvelinus fontinalis) bazı verim özellikleri üzerine araştırmalar. Ankara. Alınmıştır: Aras, N. ve Aras, S., 1996. Farklı periyotlarda verilen sığır dalağının damızlık alabalıklarda canlı ağırlık artışı hızı ve yaşama gücüne etkisi üzerine araştırmalar. Akdeniz Üniversitesi Isparta Mühendislik Fakültesi 7. Mühendislik Haftası Tebliğleri. 25-29 Mayıs, Isparta.
• Rad, F., Köksal, G., 2001. Türkiye’deki gökkuşağı alabalığı (Oncorhyncus mykis W., 1792) işletmelerinin yapısal ve biyo-teknik analizi. Tübitak Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi 25, 567-575 s.
• Rasmussem, R. S., Ostenfeld, T. H., 2000. Effect of growth rate on quality traits and feed utilization of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) and brook trout (Salvelinus fontinalis). Aquaculture, Vol: 184 (3-4), 327-337.
• Sandnes, K., Ulgenes, Y., Braekkan, O. R., Utne, F., 1984. The effect of askorbic acid supplementation in broodstock feed on reproductıon of rainbow trout (Salmo gairdneri). Aquaculture, Cilt 43, 166-177 p.
• Serezli, R., Güzel, Ş., Kocabaş, M., 2010. Fecundity and egg size of three samonid species (Oncorhynchus mykiss, Salmo labrax, Salvelinus fontinalis) cultured at the same farm condition in North-Eastern, Turkey. Journal of Animal and Veterinary Advances Year:2010, Volume:9, Issue:3, page no:575-580. DOI:10.3923/javaa.2010.576.580.
• Sharma, S. C., Dhanze, J. R., Katoch, B. S., 1989. Fecundity of rainbow trout (Salmo gairdneri Richardson) under the temperate conditions of Himachal Pradech, Indian Journal of Animal Sciences. 59 (12): 1577-1579 p.
• Smith M. A. K., Thorpe, A., 1976. Nitrogen metabolism and trophic input in relation to gowth in freshwater and saltwater Salmo gairdneri. Biol. Bull., 150:139-151 p.
• Springate, J. R. C., Bromage, N. R., 1985. Effect of egg size on early growth and survival in rainbow trout (Salmo gairdneri R.). Aquaculture. 47: 163-172 p.
• Stevenson, J. P., 1987. Trout Farming Manual, 257 p. Fishing News Books Limited, England.
• Türk, C., Dörücü, M., 2001. Gökkuşağı alabalığının (Oncorhyncus mykiss W.,1792) yumurta çapı ile vücut büyüklüğü arasındaki ilişki ve larvaların yaşama oranlarının belirlenmesi. XI. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu. 811-819 s, 04-06 Eylül 2001, Hatay.
• Uysal, Đ., Alpbaz, A., 2003. Abant alabalığı ile gökkuşağı alabalığı yumurtalarının döllenme, gözlenme, larva çıkış ve yaşama oranlarının karşılaştırılması. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, Cilt-20, Sayı:1-2, 95-101 s.
• Vannuccini, S., 2004. Fao, Overwiew of Fish Production, Utilization, Consumption and Trade. Based on 2002 Data.
• Wojno, T., 1977. Evaluation of the Feeding Value of Palish Feeds and Ewas Feed For Fry of Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss). Roczniki Nauk Rolniezych, Seria 11 (98)-2.
• Yanık, T., Aras, M. S., 1991. Erzurum ve Van gökkuşağı alabalığı yavru hatlarının aynı şartlarda yaşama gücü, yem değerlendirme ve büyüme bakımından karşılaştırılmaları üzerine araştırmalar. Eğitiminin 10. Yılında Su Ürünleri Sempozyumu, Đzmir. 249-261 s.
• Yiğit, M., 1996. Gökkuşağı Alabalıklarının (Oncorhynchus mykiss, W., 1792) Deniz suyu ve Tatlısudaki Büyüme Farklılıklarının Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, O. M.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü. Samsun.
• Zhu, S., Chen, S., Hardy, R. W., Barrows, F. T., 2001. Digestibility, growth and excretion response of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss, Walbaum, 1792) to feeds of different ingredient particle sizes. Aquaculture Research, 32, 885-893 p.