TEPE VE DAL ALMANIN BAKLANIN (Vicia faba L.) ÇİÇEKLENME VE BAKLA BAĞLAMA DURUMUNA ETKİSİ

Yıl 2006, Cilt: 21 Sayı: 3, 296 - 302, 25.11.2006

Nurdoğan Topal Hatice Bozoğlu

Öz

Bu çalışma baklada çiçeklenme ve bakla bağlama özelliklerine tepe ve dal almanın etkisini belirlemek için Samsun koşullarında 2002-2004 yetişme döneminde yürütülmüştür. Çalışmada Eresen-87 ve Filiz-99 tescilli bakla çeşitleri kullanılmıştır. Beş farklı işlem (Kontrol, Tek dal bırakma, İki dal bırakma, Tek dal +12. boğumdan tepe alma ve İki dal +12. boğumdan tepe alma) uygulanmıştır. Çalışma tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Tepe alma işlemi kontrole kıyasla bitkide bakla sayısını % 52 oranında azaltmıştır. Tek dal bırakılan bitkilerin tüm özellikleri kontrole ve iki dallı bitkilere nazaran azalmıştır. Bitkide toplam çiçek sayısında iklimsel farklılığa bağlı olarak % 54 değişiklik olmuştur. Bitkilerde genelde 11 boğumda çiçek açtığı ve bunların bitkinin 3.-10. boğumları arasında olduğu görülmüştür. Bakla bağlama oranı % 9.08 – 31.48 sınırları arasında değişmiştir. Çiçeklerin % 44-61’ i ve baklaların % 47-63’ü ana dalda yer almıştır.

Anahtar Kelimeler

Bakla, Vicia faba L., tepe alma, dal alma, çiçeklenme, bakla bağlama

TEPE VE DAL ALMANIN BAKLANIN (Vicia faba L.) ÇİÇEKLENME VE BAKLA BAĞLAMA DURUMUNA ETKİSİ

Öz

Bu çalışma baklada çiçeklenme ve bakla bağlama özelliklerine tepe ve dal almanın etkisini belirlemek için Samsun koşullarında 2002-2004 yetişme döneminde yürütülmüştür. Çalışmada Eresen-87 ve Filiz-99 tescilli bakla çeşitleri kullanılmıştır. Beş farklı işlem (Kontrol, Tek dal bırakma, İki dal bırakma, Tek dal +12. boğumdan tepe alma ve İki dal +12. boğumdan tepe alma) uygulanmıştır. Çalışma tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Tepe alma işlemi kontrole kıyasla bitkide bakla sayısını % 52 oranında azaltmıştır. Tek dal bırakılan bitkilerin tüm özellikleri kontrole ve iki dallı bitkilere nazaran azalmıştır. Bitkide toplam çiçek sayısında iklimsel farklılığa bağlı olarak % 54 değişiklik olmuştur. Bitkilerde genelde 11 boğumda çiçek açtığı ve bunların bitkinin 3.-10. boğumları arasında olduğu görülmüştür. Bakla bağlama oranı % 9.08 – 31.48 sınırları arasında değişmiştir. Çiçeklerin % 44-61’ i ve baklaların % 4763’ü ana dalda yer almıştır

Anahtar Kelimeler

Bakla, Vicia faba L., tepe alma, dal alma, çiçeklenme, bakla bağlama

Kaynakça

• Anon., 2005. Statistical data bases of fao. Available from : http://faostat.fao.org/default.aspx?alias=faostatclassic
• Anon., 2006. http://www.aari.gov.tr
• Artık, C., 2005. Gama Işınlanmasının M1 ve M2 Generasyonlarında Bakla (Vicia faba L.)’nın Bazı Bitkisel Özellikleri Üzerine Etkileri. Yüksek Lisans tezi. OMÜ Fen Bil. Enst., Samsun.
• Bozoğlu, H., 1989. Samsun Ekolojik Şartlarında farklı zamanlarda ekilen bazı bakla çeşitlerinin gelişme durumları ve verimlerinin tespiti üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans tezi, OMÜ Fen Bil. Enst., Samsun.
• Gehriger, W., Keller, E. R., 1980. Influence of topping of faba beans (Vicia faba L.) on their growth and on the supply of the flowers with 14 C. FABIS-Newsletter. Faba-Bean-Information-Service,-ICARDA, (2): 33.
• Huang, Y. P., 1987. A trial on topping of Vicia faba. Zhejiang Agricultural Science 1987; (1):2–14.
• Ibrahim, M. E. H., Saxena, M., 1980. Preliminary studies on faba bean plant type. FABIS-Newsletter ; Faba-Bean- Information-Service,-ICARDA, (2):35.
• Lin, Z. S., Zhao, Y. Z., Bao, S. Y., Guang, W., 1987. Low temperature and faba bean (Vicia faba L.) yield. FABIS- Newsletter,-Faba-Bean-Information-Service,- ICARDA,(18):14–17.
• Özdemir, S., 2002. Yemeklik Baklagiller. Hasat Yayıncılık, 142 s., İstanbul.
• Sepetoğlu, H., 1994. Yemeklik Tane Baklagiller. E.Ü. Ziraat Fakültesi Yay. Ders Notları No:24,s: 262, İzmir
• Şehirali, S., 1988. Yemeklik Tane Baklagiller. A.Ü Ziraat Fakültesi Yayınları:1089, Ders Kitabı: 314, s: 435, Ankara.
• Zeng,C.C.,1982.Investigation of flowering and pod setting of different Vicia faba L. cultivars. Guangdong Agricultural Science (2) : 31-33.