Eksplant kaynakları ve bitki büyüme düzenleyicilerinin ketencik (Camelina Sativa L. Crantz)’ de sürgün ve bitki oluşumuna etkileri üzerinde bir araştırma

Yıl 2015, Cilt: 30 Sayı: 3, 268 - 274, 08.12.2015

Merve Göre , Orhan Kurt

https://doi.org/10.7161/anajas.2015.30.3.268-274

Cited By: 2

Öz

Bu araştırma; Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü Biyoteknoloji Araştırma-Uygulama Laboratuvarında yürütülmüştür. Araştırmada bitki materyali olarak Vniimk-17 ve Ames-26686 ketencik çeşitleri, eksplant kaynağı olarak Kök, I. Boğumarası, II. Boğumarası, I. Yaprak ve II. Yaprak, besi ortamı olarak; fide besi ortamı (MS), kallus ve sürgün oluşum ortamı (ı. MS+0.5 mg/l BAP, ıı. MS+1 g/l BAP, ııı. MS+0.5 g/l NAA, ıv. MS+1 g/l NAA, v. MS+0.5 g/l BAP+0.5 g/l NAA, vı. MS+0.5 g/l BAP+1 g/l NAA, vıı. MS+1 g/l BAP+0.5 g/l NAA ve vııı. MS+1 g/l BAP+1 g/l NAA), Köklendirme ortamları (ı. MS+1 g/l IAA, ıı. 1/2MS+0.5 g/l IAA, ııı. MS+1 g/l IBA, ıv. MS+0.2 g/l IBA+4 g/l Charcol) kullanılmıştır. Araştırma sonucu oluşan kallus sayısı değerlendirildiğinde; çeşit bakımından Vniimk-17 çeşidi, Ames-26686 çeşidine göre daha fazla sayıda kallus oluşumuna sahip olduğu, eksplant bakımından her iki çeşitte de en fazla sayıda kallus oluşumunun kök eksplantından, besi ortamı bakımından en fazla sayıda kallus oluşumunun MS+1,0 mg/l BAP+1,0 mg/l NAA besi ortamında, çeşit, eksplant kaynağı ve besi ortamı interaksiyonu bakımından ise en fazla sayıda kallus her iki çeşitte de kök eksplantının bütün besin ortamlarında elde edilmiştir. Sürgün sayısı değerlendirildiğinde; çeşit bakımından Ames-26686 çeşidi, Vniimk-17 çeşidine göre daha fazla sayıda sürgün oluşturduğu, eksplant bakımından her iki çeşitte de en fazla sayıda sürgün oluşumu 2. Boğumarası eksplantından, besi ortamı bakımından en fazla sayıda sürgün oluşumu Ames-26686 çeşidinde MS+1,0 mg/l NAA ve Vniimk-17 çeşidinde MS+0,5 mg/l NAA besi ortamında, çeşit, eksplant kaynağı ve besi ortamı interaksiyonu bakımından ise en fazla sayıda sürgün oluşumunun her iki çeşitte de 2. Boğumarası eksplantının MS+1 mg/l NAA ihtiva eden besi ortamında elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Explant, kallus oluşumu, ketencik, sürgün, gelişimi

Research to establish effects of explant sources and plant growth regulators on camelina (Camelina sativa L. crantz ) tiller and plant induction

Öz

This research was conducted in the Biotechnology and Research Application Laboratory Department of Field Crops, Faculty of Agriculture, Ondokuz Mayis University, Samsun-Turkey. In this study Vniimk-17 and Ames-26686 camelina varieties used as a plant material. The root, first internode, 2nd internode, first leaf and 2nd leaf were used as source of explants. Three different media, for plantlets (MS), for callus and tiller induction (ı. MS+0.5 mg/l BAP, ıı. MS+1 g/l BAP, ııı. MS+0.5 g/l NAA, ıv. MS+1 g/l NAA, v. MS+0.5 g/l BAP+0.5 g/l NAA, vı. MS+0.5 g/l BAP+1 g/l NAA, vıı. MS+1 g/l BAP+0.5 g/l NAA ve vııı. MS+1 g/l BAP+1 g/l NAA) and rooting media (ı. MS+1 g/l IAA, ıı. 1/2MS+0.5 g/l IAA, ııı. MS+1 g/l IBA, ıv. MS+0.2 g/l IBA+4g/l Charcol) used. Research results shows that Vniimk-17 variety had produced more number of callus as compared with Ames-26686 variety. In both varieties maximum numbers of callus were observed in root explants. Maximum number of callus were counted MS+1,0 mg/l BAP+1,0 mg/l NAA growth media in both genotypes. The data represent that in both varieties, explant sources and medium maximum number of callus were observed in root explant in all growth medium. The Ames-26686 variety produce more shoot as compared with Vniimk-17 genotype. Ames-26686 genotype produce maximum shoot in MS+1,0 mg/l NAA medium while Vniimk-17 produce maximum shoots in MS+0,5 mg/l NAA medium. Maximum number of shoot were obtained from 2nd internode in MS+1,0 mg/l NAA medium in both varieties.

Anahtar Kelimeler

Explant, callus induction, camelina, tiller regeneration

Kaynakça

• Akçam, E., Yürekli, K.A. 2001. Regeneration Through Callus Cultures of Cantharanthus roseus (L.) G. Don. Pak. J. Pl. Sci., 7(1-2): 67-73.
• Arı, Ş., 2001. Doğrudan Gen Aktarım Teknikleri. Bitki Biyoteknolojisi II. Özcan, S., Gürel, E., Babaoğlu, M., S.Ü. Basımevi, 160-189s, Konya.
• Christianson, M.L., Warnick, D.A. 1983. Competence and Determination in The Process of in Vitro Shoot Organogenesis. Dev. Biol., 95(2): 288–293.
• Davis, P.H. 1965. Flora of Turkey and East Islands Endinburg Vol 1. University of Edinburg.
• D’Onofrio, C., Morini, S. 2006. Somatic Embryo, Adventitious Root and Shoot Regeneration in in-vitro Grown Quince Leaves as Influenced by Treatments of Different Length with Growth Regulators. Scientia Horticulturae, 107: 194-199.
• Dunwell, J.M. 1981. In Vitro Regeneration from Excised Leaf Discs of Three Brassica Species. J. Exp. Bot., 129, 789-799.
• Gless, C., Lorz, H., Jahne-Gartner, J. 1998. Transgenic Oat Plants Obtained at high Efficiency by Microprojectile Bombardment of Leaf Base Segments. J Plant Physiol., 152: 151-157
• Göre, M. 2015. Eksplant Kaynakları ve Bitki Büyüme Düzenleyicilerinin Ketencik [Camelina sativa (L.) Crantz ]’de Sürgün ve Bitki Oluşumuna Etkileri Üzerinde Bir Araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi., s: 1.
• Khatun, M.M., Ali, H.M., Desamero N.V. 2003. Effect of Genotype and Culture Media on Callus Formation and Plant Regeneration from Mature Seed Scutella Culture in Rice. Plant Tissue Cult., 13(2):99-107.
• Klimaszewska, K., Keller, W.A. 1985. High Frequency Plant Regeneration from Thin Cell Layer Eksplants of Brassica napus. Plant Cell Tiss. Org. Cult., 4: 183-197.
• Kurt, O., Aydın, E., Seyis, F. 2008a. Farklı Somatik Eksplantların Çeltik (Oryza sativa L. cv. Taipei-309)’te Kallus ve Bitkicik Oluşumuna Etkisi. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 1(1): ISSN:1308-3961.
• Kurt, O., Akay, H., Gülümser, A. 2008b. Farklı Somatik Eksplantların Çeltik (Oryza sativa L. cv. Pusur)’te Kallus ve Bitkicik Oluşumuna Etkisi. Ülkesel Tahıl Sempozyomu, p: 714-718 2-5 Haziran 2008, Konya.
• Kurt, O. 2011. Bitki Islahı Ders Kitabı. OMU, Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 43, Samsun.
• Miller, T., Skoog, F. 1953. In Vitro Culture of Higher Plants. Am. J. Bot., 40: 768-773.
• Molnár, Z., Ördög, V. 2005. Microalgal and Cyanobacterial Extracts in The Tissue Cultures of Higher Plants (pea, tobacco, beet). Proceedings of the 8th Hungarian Congress on Plant Physiology and the 6th Hungarian Conference on Photosynthesis, 49(1-2): 39-40.
• Murashige, T., Skoog, F. 1962. A Revised Medium for Rapid Growth and Bioassays with Tobacco Tissue Cultures. Physiol Plant., 15: 473-497.
• Narasimhulu, S.B., Chopra, V.L. 1987. Species Spesific Shoot Rejeneration Respone of Cotylodonary Eksplants of Brassicas. Plant Cell Rep., 7: 104-106.
• Nishi, T., Yamada, Y., Takahashi, E. 1967. Organ Redifferentiation and Plant Restoration in Rice Callus. Department of Agricultural Chemistry, Kyoto University, Kyoto, Japan, Nature, 219: 508-509.
• Nitsch, C. 1968. Induction in Vitro de la Floraison Chez Une Plante de Jours Courts; Plumbago indica L. Annls So. Nat. Bot., 9: 1-92.
• Pierik, R.L.M., 1987. In Vitro Culture of Higher Plants. Rev. Gen. Bot., 72. 697-792.
• Tattersall, A., Millam, S. 1998. Establishment and in Vitro Regeneration Studies of the Potential Oil Crop Species Camelina sativa. Plant Cell Tissue Organ Cult., 55: 147-149.
• Turhan, H., Kılıç, G., Türkmen, O.S., Egesel, C. 2009. The Effects of Some Growth Regulators on Callus Induction of Sunflower (Helianthus annuus L.). Proceedings of the Second International Conference on Reserach People and Actual Tasks on Multidisciplinary Sciences, Lozenec, Bulgaria, 1: 196-199.
• Yamaguchi, M., Kato, H., Yoshida, S., Yamamura, S., Uchimiya, H., Umeda, M. 2003. Control of in Vitro Orgaogenesis by Cyclin-Dependent Kinase Activities in Plants. PNAS, 100(13): 8019–8023.
• Yemets, A.I., Yu, N.B., Shysha, E.N., Rakhmetov, D.B., Blume, Y.B. 2013. Establishment of in Vitro Culture, Plant Regeneration, and Genetic Transformation of Camelina sativa. Cytology and Genetics, 47(3): 138-144.
• Zubr, J. 1997. Oil-seedcrop: Camelina sativa. Industrial Crops and Products, 6: 113-119.