Taban mera ıslahında farklı metotların etkinliği: I. Agronomik özellikler

Yıl 2016, Cilt: 31 Sayı: 3, 423 - 432, 24.10.2016

Olgunay Şahinoğlu Ferat Uzun

https://doi.org/10.7161/omuanajas.269997

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmanın amacı, taban bir merada gübreleme (G) ve G’ye ilave olarak; dinlendirme (D), üstten tohumlama (ÜT), havalandırma (H), ilkbahar biçimi (İB), selektif herbisit (S) ile ÜT (100 cc da-1 picloram, SÜT) ve total herbisit (T) ile ÜT kombinasyonlarının (600 cc da-1, T600ÜT veya 300 cc da-1 glyphosate, T300ÜT) mera kuru otu ve ham protein verimi ile botanik kompozisyon gibi agronomik özellikler bakımından etkinliklerinin belirlenmesidir. Kontrol (K) grubunda sadece aşırı ve zamansız otlanma önlenmiştir. Deneme, tesadüf blokları deseni’ne göre 2006-2009 yılları arasında Samsun ilinde yürütülmüştür. Kontrol parsellerinin kuru ot verimi 3 yıllık deneme sonunda başlangıca göre yaklaşık 3 kat artmıştır. Üç yıllık çalışma neticesinde G, G+D, G+H ve G+İB uygulamaları, Eryngium+Centaurea türlerine ait istilacı bitki türlerini yüksek oranda elemine etmiştir. Bu istilacı türlerin oranı, denemenin sonu itibarıyla başlangıcına göre yaklaşık 7 kat azalmıştır. Genel olarak bu istilacı türlerin yerini baklagil ve diğer familyalara ait türler almıştır. Çalışılan merada kuru ot üretimini artırmak için en etkili ve ekonomik metot G+R kombinasyonu olmuştur. Bu uygulama kuru ot üretiminde denemenin başlangıcına kıyasla, denemenin ilk yılında 2, ikinci yılında 7 ve üçüncü yılında ise 15 kat artış sağlamıştır. Bu sonuçlara göre, çalışılan merada kuru ot verimini artırmak için en etkili ve ekonomik metodun G+D kombinasyonu olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Botanik kompozisyon, centaurea; ekonomi; eryngium; ham protein verimi; ot verimi

Efficiency of different methods in improvement of base rangeland: I. Agronomic traits

Öz

The aim of this study was to determine the efficiency of fertilizing (F) and in addition to F, resting (R), over-seeding (OS), aeration (A), spring cutting (SC), selective herbicide (S) and OS (100 cc da-1 picloram, SOS) and total herbicide (T) and OS combinations (600 cc da-1, T600OS veya 300 cc da-1 glyphosate, T300OS) in terms of agronomic traits such as yields of hay and crude protein and botanical composition of a base rangeland. In the control group (C) was prevented only the overgrazing and untimely grazing. The research was carried out in rangeland in Samsun between 2006 and 2009 years according to randomized block design. Hay yield of the C plots was about three times higher in the end of the 3 years than beginning of the experiment. F, F+R, F+A and F+SC applications eliminated highly Eryngium bithynicum+Centaurea carduiformis species in the end of the 3 years. In the end of the study, the ratio of these invasive species was less than one-seventh of what it was at the beginning of the experiment. In general, legumes and other families took the place of these invaders. The most effective and economical method to increase hay production in studied rangeland was F+R combination. This application produced a two, seven and fifteen fold increase in hay production in the first, second and
third years, respectively when compared to the beginning of the study. According to the results, it can be said that F+R combination was the most effective and economic method to improve the studied rangeland to increase the hay yield.

Anahtar Kelimeler

Botanical composition, centaurea; economy; eryngium; crude protein yield; hay yield

Kaynakça

• Alay, F., İspirli, K., Uzun, F., Çınar, S., Aydın, İ., Çankaya, N., 2016. Uzun süreli serbest otlatmanın doğal meralar üzerine etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(1): 116-124.
• Altın, M., Tuna, M., 1991. Değişik ıslah yöntemlerinin Banarlı köyü doğal merasının verim ve vejetasyonu üzerine etkileri. Türkiye 2. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi, 95-105, İzmir.
• Altın, M., Gökkuş, A., Koç, A., 2005. Çayır Mera Islahı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı. Mart Matbaası, İstanbul.
• Anonymous, 1998. Mera yönetmeliği (İkinci Bölüm): Uygulama Esasları. Resmi Gazete Tarihi: 31.07.1998, Resmi Gazete Sayısı: 23419, URL: http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.5057&source XmlSearch=mera& Mevzuat Iliski=0 [Ulaşım:17 Mayıs 2016].
• Anonymous, 2007. Samsun Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü kayıtları, Samsun.
• Ayan, İ., 1997. Samsun yöresi engebeli meralarında değişik ıslah yöntemlerinin etkileri üzerinde bir araştırma. Doktora tezi. OMÜ, Fen Bil. Enst., Samsun.
• Aydın, İ., Uzun, F., 2000. Lâdik ilçesi Salur köyü merasında farklı ıslah metotlarının ot verimi ve botanik kompozisyon üzerine etkileri. Turkish Journal of Agricultural and Forestry, 24(2): 301-307.
• Aydın, İ., Uzun, F., 2002. Çayır-Mera Amenajmanı ve Islahı. OMÜ, Ziraat Fak., Ders Kitabı No: 9, Samsun.
• Aydın, I., Uzun, F., 2005. Nitrogen and phosphorus fertilization of rangelands affects yield, forage quality and the botanical composition. European Journal of Agronomy, 23(1): 8-14.
• Aydin, I., Uzun, F., 2008. Potential decrease of grass tetany risk in rangelands combining N and K fertilization with MgO treatments. European Journal of Agronomy, 29(1): 33-37.
• Burton, J., Dowling, P., 2007. Natural resource management: Weed removers, pasture improvers–effective weed control. Available from URL: http://www.palerang.nsw.gov.au/sites/palerang/files/public/images/documents/palerang/mig/3867-tips_tools_ weedcontrol.pdf [Ulaşım:17 Mayıs 2016].
• Elliot, D.E., Abbott, R.J., 2003. Nitrogen fertilizer use on rain-fed pasture in the Mt Lofty Ranges, South Australia. 1. Pasture mass. Composition and nutritive characteristics. Australian Journal of Experimental Agriculture, 43(6): 553-577.
• Eraç, A., Ekiz, H., 1986. Çayır Mera Amenajmanı ve Uygulama Kılavuzu. Ankara Ünv., Ziraat Fak. Yay. No: 990, Uygulama Kılavuzu:221, Ankara.
• Frame, J., 1992. Improvement Grassland Management. Farming Press Books, Ipswich.
• Gökkuş, A., Altın, M., 1986. Değişik ıslah yöntemleri uygulanan meraların kuru ot ve ham protein verimleri ile botanik kompozisyonları üzerinde araştırmalar. Doğa Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 10(3): 333-342.
• Hickman, K.R., Hartnett, D.C., Cochran, R.C., Owensby, C.E., 2004. Grazing management effects on plant species diversity in tall grass prairie. Journal of Range Management, 57(1): 58-65.
• Holechek, J.L., Pieper, R.D., Herbel, C.H., 2010. Range Management: Principles and Practices (6th Edition). Prentice Hall, one Lake Street, Upper Saddle River, Amsterdam.
• İspirli, K., Alay, F., Uzun, F., Çankaya, N. 2016. Doğal meralardaki vejetasyon örtüsü ve yapısı üzerine otlatma ve topografyanın etkisi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 3(1): 14-22.
• Jianping, W., Squirs, V., Lian, Y., 2010. Improved animal husbandry practices as a basis for profitability. Towards Sustainable Use of Rangelands in North-West China (Editörler: Squires, V., Limin, H., Zhang Degang, Z., Guolin, L.), Springer, London, p:207-232.
• Malhi, S.S., Zentner, R.P., Heiker, K., 2002. Effectiveness of alfalfa in reducing fertilizer N input for optimum forage yield, protein concentration, returns and energy performance of brome grass-alfalfa mixtures. Nutrient Cycling in Agroecosystems, 62: 219-227.
• Mut, H., Ayan, İ., Acar, Z., Başaran, U., Töngel, O., Asci, O., 2010. Relationship between soil structure and botanical composition of the flat pastures in coastal region of Samsun province. Asian Journal of Chemistry, 21(2): 971-978.
• Serin, Y., Tan, M., 2009. Buğdaygil yem bitkilerinin tarımsal özellikleri, ekonomik önemleri, taksonomileri ve genel yapısal özellikleri. Yem bitkileri (Cilt 3) (Editörler: Avcıoğlu, R., Hatipoğlu, R., Karadağ, Y.). Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Emre Basımevi, s:546-549.
• Sleugh, B., Moore, K.J., George, J.R., Brummer, E.C., 2000. Binary legume-grass mixtures improve forage yield, quality, and seasonal distribution. Agronomy Journal, 92: 24-29.
• Petrov, P., Mars, R.H., 2001. The reclamation of bracken- dominated pastures in Bulgaria using asulam and fertilizers. Grass and Forage Science, 56(2): 131-137.
• Ralphs, M.H., 1995. Long term change in vegetation following herbicide control of larkspur. Journal of Range Management, 48(5): 459-464.
• Sheley, R.L., Duncan, C.A., Halstvedt, M.B., Jacobs, J.S., 2000. Spotted knapweed and grass response to herbicide treatments. Journal of Range Management, 53(2): 176-182.
• Uzun, F., Garipoğlu, A.V., Algan, D., 2010. Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 25(3): 213-222.
• Yavuz, T., Sürmen, M., Töngel, M.Ö., Avağ, A., Özaydın, A.K., Yıldız, H., 2011. Samsun ili meralarının vejetasyon özellikleri. Türkiye 9. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt 3, 1773-1778, 12-15 Eylül, Bursa.
• Yavuz, T., Sürmen, M., Töngel, M.Ö., Avağ, A., Özaydın, K., Yıldız, H., 2012. Amasya mera vejetasyonlarının bazı özellikleri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(1): 181-185.
• Windham, W.R., Mertens, D.R., Barton, F.E., 1989. Protocol for NIRS Calibration: Sample Selection and Equation Development and Validation (Editörler: Marten, G.C., Shenk, J.S., Barton, F.E.). Near Infrared Reflectance Spectroscopy (NIRS): Analysis of forage quality. USDA, ARS Handbook 643, US Gov. Print. Office, Washington, DC, p: 96-103, 110.
• Zemenchik, R.A., Albrecht, K.A., Shaver, R.D., 2002. Improved nutritive value of kura clover and birdsfoot trefoil with grass monocultures. Agronomy Journal, 94: 1131-1138.