Döl kontrolü parsellerindeki yonca (Medicago sativa L.) Genotiplerinin Verim ve Kalite Özellikleri ile Genel Kombinasyon Yeteneklerinin Belirlenmesi

Yıl 2020, Cilt: 35 Sayı: 3, 353 - 360, 14.10.2020

Sebahattin Albayrak , Mehmet Öten

https://doi.org/10.7161/omuanajas.743199

Cited By: 4

Öz

Bu çalışmanın amacı döl kontrolü parsellerinde yer alan yonca (Medicago sativa L.) genotiplerinin verim ve kalite özellikleri ile genel kombinasyon yeteneklerini belirlemektir. 10 adet seçilmiş yonca genotipi 2016 ve 2017 yılları arasında iki yıl boyunca Isparta koşullarında denenmiştir. Çalışma Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 4 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Çalışmada tesis yılı hariç (2015 yılı) vejetasyon peryodu boyunca her yıl 5 biçim yapılmıştır. İncelenen tüm özelliklerin ortalama değerleri aşağıdaki gibi bulunmuştur: Yeşil ot verimi-9239 kg da-1, kuru ot verimi-2321.15 kg da-1, ham protein oranı-%20.69, ADF oranı-%29.69, NDF oranı-%39.54, Nispi yem değeri-%155.32. Genotiplerin ot verim ve kalite değerleri yanı sıra genel kombinasyon yetenekleri de göz önünde bulundurulduğunda yeni bir çeşit geliştirmek için 7 adet genotip (Eğirdir-2, Yalvaç-3, Bolvadin-1, Yeşilova-3, Beyşehir-2, Senirkent-2 ve Çay-1) Sentetik-0’ı oluşturmak amacıyla seçilmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

yonca, verim, kalite, genel kombinasyon

Destekleyen Kurum

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TUBİTAK-TOVAG)

Proje Numarası

214O066

Teşekkür

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TUBİTAK-TOVAG)

Kaynakça

• Açıkgöz, E., 2001. Yem Bitkileri, Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, VIPAS Yayın No: 58. 584s. Bursa. Ahmad, J., Iqbal, A., Ayub, M., Akhtar, J., 2016. Forage yield potential and quality attributes of alfalfa (Medicago sativa L.) under various agro-management techniques. The Journal of Animal & Plant Sciences, 26(2): 465-474. Albayrak, S., Türk, M., Sevimay, C.S., Öten, M., 2018. Türkiye'nin İç ve Sahil Bölgelerine Uygun Yerli Yonca Islahı. TUBİTAK Proje No: 214O066 Sonuç raporu. Albayrak, S., Türk, M., Sevimay, C.S., Kazaz, S., Tonguç, M., 2014. Göller yöresinde adi yonca (Medicago sativa L.) populasyonlarının toplanması ve karakterizasyon çalışmaları TUBİTAK Proje No: 110O257 Sonuç raporu. Albayrak, S., Türk, M., 2013. Changes in the forage yield and quality of legume-grass mixtures throughout the vegetation period. Turk J. Agriculture and Forestry. 17(2): 139-147. Albrecht, K.A., Wedin, W.F., Buxton, D.R., 1987. Cell-wall composition and digestibility of alfalfa stems and leaves. Crop Sci. 27: 735-741. Anonim, 2017. www. ankom.com. Avcıoğlu, R., Yıldırım., M.B., Budak, N., 1989. Ege Bölgesine uygun yonca hatlarının geliştirilmesi ve adaptasyonu. E.Ü. Ar. Fonu, 1987-154, İzmir. Cash, D., Bowman, H.F., 1993. Alfalfa hay quality testing, Montguide, Agriculture, MT-9302. Çınar, S., Hatiboğlu, R., Gündel, F.D., Aktaş, A., Kılıçalp, N., 2014. Akdeniz iklim kuşağında bazı çok yıllık sıcak mevsim buğdaygil yem bitkilerinin yonca ile karışımlarının performanslarının belirlenmesi, TUBİTAK Proje No: 110O695 Sonuç raporu. Çöçü, S., Sancak, C., 2007. Bazı yonca çeşitlerinin (Medicago sativa L.) Ankara koşullarında ot verimlerinin belirlenmesi. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-27 Haziran 2007, Erzurum. Demiroğlu, G., Geren, H., Avcıoğlu, R., 2008. Farklı yonca (Medicago sativa L.) genotiplerinin Ege bölgesi koşullarına adaptasyonu. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 45(1): 1-10. Gökalp, S., Yazıcı, L., Çankata, N., İspirli, K., 2017. Bazı yonca (Medicago sativa L.) çeşitlerinin Tokat-Kazova ekolojik koşullarında ot verimi ve kalite performanslarının belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 34(3): 114-127. Gülümser, A., Bozoğlu, H., Pekşen, E., 2006. Araştırma ve Deneme Metotları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ders Kitabı no: 48. (2. Baskı). Hallauer, A.R., Miranda, J.B., 1988. Quantitative genetics in maize breeding. Second edition. Iowa State Univ. Press, Ames, IA. Julier, B., Huyghe, C., Ecalle, C., 2000. Within- and among- cultivar genetic variation in alfalfa forage quality, morphology and yield. Crop Sci. 40: 365-369. Julier, B., Huyghe C., 1997. Effect of growth and cultivar on alfalfa digestibility on a multi-site trial. Agronomie 17: 481-489. Kacar, B., İnal, A., 2008. Bitki Analizleri. Nobel yayınları. No: 1241, Ankara, 892 s. Karadağ, Y., İptaş, S., Kır, H., Akbay, S., 2011. Tokat-Kazova koşullarında bazı yonca (Medicago sativa L.) çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. IX. Türkiye Tarla Bitkileri Kongresi, 12-15 Eylül 2011, Bursa. Karayılanlı, E., Ayhan, V., 2016. Investigation of feed value of alfalfa (Medicago sativa L.) harvested at different maturity stages. Legume Research. 39(2): 237-247. Katiç, S., Miliç, D., Karagiç, Đ., Vasiljeviç, S., Glamociç, D., Jajiç, I., 2009. Variation of protein, cellulose and mineral content of lucerne as influenced by cultivar and cut. Biotechnology in Animal Husbandry. 25(5-6): 1189-1188. Lamb, J.F.S., Jung, H.J.G., Sheaffer, C.C., Samac, D.A., 2007. Alfalfa leaf protein and stem carbohydrate and lignin content under hay and biomass management systems. Crop Sci. 47: 1407-1415. Lamb, J.F.S., Sheaffer, C.C., Rhodes, L.H., Sulc, R.M., Undersander, D.J., Brummer, E.C., 2006. Five decades of alfalfa cultivar improvement: Impact on forage yield, persistence, and nutritive value. Crop Sci. 46: 902-909. Malushi, N., Papa, L., Maia, M., Oliveira, H., 2017. Determination of chemical content and dry matter digestibility of some under-utilized feeds in ruminants feeding through two in vitro methods. Scientific Papers. Series D. Animal Science. Vol. LX: 91-96. Miliç, D., Mihailoviç., V. Karagiç., D. Vasiljeviç., S. Mikiç., A. Katiç. S. 2011. Efficacy of progeny tests in alfalfa (Medicago sativa L.) breeding for yield and quality. Field Veg. Crop Res. 48: 327-332. Min, D., 2016. Effects of cutting interval between harvests on dry matter yield and nutritive value in alfalfa. American Journal of Plant Sciences. 7: 1226-1231. Mohammed, A.S., 2008. Farklı lokasyonlarda bazı yonca çeşitlerinin yem verimleri ve bitkisel özellikleri. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara. Putman, D., 2010. Changing forage quality testing for alfalfa hay markets, California Alfalfa & Forage Symposium, Visalia, CA, Nov. 30-Dec 2, 2010, USA. Popovic, S., Stjepanovic, M., Grljusic, S., Cupic, T., Tucak, M., 2001. Protein and fiber contents in alfalfa leaves and stems. Centre International de Hautes Etudes Agronomiques Mediterraneennes. Radoviç, J., Sokoloviç, D., Markoviç, J., 2009. Alfalfa-most important perennial forage legume in animal husbandry. Biotechnology in Animal Husbandry. 25: 465-475. Poehlman, J.M., Sleper, D.A., 1995. Breeding Field Crops. 4th edn. Iowa State Univ. Press, Ames. Riday, H., Brummer, E.C., 2002. Forage yield heterosis in alfalfa. Crop Sci. 42: 716-223. Rimi, F., Macolino, S., Leinauer, B., Lauriault, L.M., Ziliotto, U., 2012. Fall dormancy and harvest stage effects on alfalfa nutritive value in a subtropical climate. Agron. J. 104: 415-422. SAS Institute. 1998. INC SAS/STAT users’ guide release 7.0, Cary, NC, USA. Shewmaker, G.E., Chahine, M., Wilson, R., 2009. Parameters for good quality alfalfa hay. Idaho Alfalfa Forage and Forage Conferance, 3-4 February, 6-10. USA. Shroyer, J., Fjell, D., Mikesell, M., 1984. Timely cutting of alfalfa. Kansas State Universty Cooperative Extension Service. Strbanoviç, R., Stanisavljevica, R., Dukanovica, L., Postica, D., Markovicb, J., Gavrilovica, V., Dolovaca, N., 2017. Variability and correlation of yield and forage quality in alfalfa varieties of different origin. Tarım Bilimleri Dergisi. 23: 128-137. Sulc, R.M., Parker, A., Albrecht, K., Cassida, K., Hall, M., Min, D., Orloff, S., Xu, X., Undersander, D., 2017. Agronomic and nutritional attributes of reduced lignin alfalfa, Tri-State Nurtition Conference. April 17-19; 79-87. Şengül, S., Tahtacıoğlu, L., Mermer, A., 1992. Doğu Anadolu Bölgesi şartlarına adapte olabilecek yüksek verimli yonca çeşit ve hatlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma. Doğu Anadolu Tarimsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları No: 15, Erzurum. Şeker, H., Tahtacıoğlu, L., Aygün, C., 2003. Doğu Anadolu yoncasından elde edilen hatların Kayseri ve Bilensoy-80 çeşitleriyle karşılaştırılmalı genel mahsul büyüme oranları ve bazı morfolojik özellikler. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 34(4): 303-307. Töngel, M.Ö., Ayan, İ., 2010. Nutritional contenst and yield performances of lucerne (Medicago sativa L.) cultivars in Southern Black Sea Shores, Journal of Animal and Veterinary Advances. 9: 2067-2073. Tucak, M., Popovic, S., Bolaric, S., Kozumplik, V., 2008. Agronomic evaluation of alfalfa genotypes under ecological comditions of Eastern Croatia. VII. Alps-Adria Scientific Workshop, Cereal Research Communications, supp1., vol. 36, 651- 654. Stara Lesna, Slovakia. Turgut, İ., Duman, A., 2004. Mısırda (Zea mays indentata Sturt.) kombinasyon yeteneği ve melez gücü üzerine araştırmalar. Uludağ Üniv. Zir. Fak. Derg. 18(1): 129-143. Yılmaz, M., Albayrak, S., 2016. Isparta ekolojik koşullarında bazı yonca (Medicago sativa L.) çeşitlerinin ot verim ve kalitelerinin belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi. 25(1): 42-47. Yüksel, O., Albayrak, S., Türk, M., Sevimay, C.S., 2016. Dry natter yields and some quality features of alfalfa (Medicago sativa L.) cultivars under two different locations of Turkey. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 20(2): 155‐160.