Yükseköğretim Kurumlarında Görev Yapan İdari Personelin Duygusal Emek Davranışları

Yıl 2014, Cilt: 33 Sayı: 1, 79 - 94, 15.10.2014

Adil Çoruk

Öz

Çalışma yaşamında duyguların önemli bir yeri vardır. Rasyonel bakış açısıyla uzun süre önemsenmeyen duygularınhizmet sektörünün de gelişmesiyle birlikte önemsendiği ve araştırma konusu yapıldığı görülmektedir. Duygular, davranışları pek çok şekilde etkileyebildiğinden örgütteki davranışları anlamak açısından önemlidir. Günümüzde işverenlerin; çalışanların duygularını ve duygusal gösterimlerini şekillendirme çabaları, duygusal emek kavramının örgütsel davranış alanında önem kazanmasına neden olmuştur. Bu çalışmada yükseköğretim kurumlarında görev yapan idari personelin duygusal emek davranışları ele alınmıştır. Bu bağlamda Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nde görev yapan 191 idari personele ulaşılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak duygusal emek ölçeği kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre idari personelin duygusal emek stratejilerinden daha çok samimi davranış stratejisini benimsedikleri, yüzeysel davranış stratejisini ise daha az benimsedikleri ortaya çıkmıştır. Duygusal emek stratejilerinden derin davranış boyutunda cinsiyet, görev yaptığı birimdeki hizmet süresi, meslekteki hizmet süresi ve yaş değişkeni olmak üzere bütün değişkenlerde anlamlı farklılıklar söz konusudur. Samimi davranış boyutunda ise sadece görev yaptığı birimdeki hizmet süresi değişkeni açısından anlamlı farklılık söz konusudur. Yüzeysel davranış boyutunda ise değişkenler açısından anlamlı bir farklılığın bulunmadığı görülmüştür. Eğitim sektörü duyguların yoğun olarak yaşandığı bir hizmet sektörü olmasına rağmen bu alanda duygusal emek ile ilgili çalışmaların az olduğu görülmektedir. Bu alanda yapılacak farklı çalışmalarla duyguların çalışma yaşamındaki önemi ortaya konulabilir.

Anahtar Kelimeler

Yükseköğretim, Duygular, Duygusal Emek, İdari Personel

Kaynakça

• ASHFORTH, B.E. ve HUMPHREY, R.H. (1993). ―Emotional Labor in Service Roles: The Influence of Identity‖,Academy of Management Review,S: 18, s.88–115.
• ASHKANASY, N. M. ve DAUS, C. S. (2002). ―Emotion in the Workplace: The New Challenge for Managers‖,Academy of Management Executive, S: 16 (1), s. 76–86.
• ASHKANASY, N. M., HÄRTEL, C. E. J. ve ZERBE,W. J. (2002). Emotions in the workplace: Research, Theory, and Practice. Armonk, NY: Sharpe.
• ASHKANASY, N. M.,ASHTON-JAMES, C. E. (2006). ―Emotion in Organizations: A Neglected Topic in I/O Psychology, But with a Bright Future‖, International Review of Industrial and Organizational Psychology,S: 20, s. 221-268.
• BOYD, C. (2002). ―Customer Violence and Employee Health and Safety‖, Work, Employment & Society,S: 16 (1), s. 151-169.
• BROTHERIDGE C. M. ve GRANDEY A. A. (2002). ―Emotional Labor and Burnout:Comparing Two Perspectives of ‗People Work‘‖, Journal of Vocational Behavior,S: 60, s.17 – 39.
• BROTHERIDGE C. M. ve LEE R. T. (2002). ―Testing a Conservation of Resources Model of the Dynamics of Emotional Labor‖,Journal of Occupational HealthPsychology, S: 7(1), s.57 –
• BROTHERIDGE C. M. ve LEE R. T. (2003). ―Development and Validation of theEmotional Labour Scale‖,Journal of Occupational and Organizational Psychology, S: 76, s.365-379.
• BROTHERIDGE, C. M. ve LEE, R. T. (2008). ―Introduction: The Emotions of Managing: An Introduction to the Special Issue‖,Journal of Managerial Psychology,S: 23 (2), s. 108-117.
• BROWN, R. B. ve BROOKS, I. (2002). ―Emotion at Work. Identifying the Emotional Climate of Night Nursing‖Journal of Management in Medicine,S: 16 (5), s. 327-344.
• BYRADLEY, Y. (2010). Emotion Management and Transforming Organizational Culture: A Case Study of Change and Innovation in a Multi-campus Canadian College,University of Calgary, Unpublished doctoral dissertation, Alberta.
• CALLAHAN, J. L. ve McCOLLUM, E. E. (2002). ―Conceptualizations of Emotion Research in Organizational Contexts‖,Advances in Developing Human Resources,S: 1 (4), s. 4-21.
• ÇALDAĞ, M. A. (2010). Duygusal Emek Davranışlarının Sağlık Çalışanlarında İş Sonuçlarına Etkileri, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• DIEFENDORFF, J. M., CROYLE, M. H. ve GOSSERAND, R. H. (2005). ―The Dimensionality and Antecedents of Emotional Labor Strategies‖,Journal of Vocational Behavior,S: 66 (2), s. 3393
• DOMAGALSKİ, T. A. (1999). ―Emotion in Organizations: Main Currents‖,Human Relations,S: 52 (6), s. 833-852.
• DURSUN, S., BAYRAM, N. ve AYTAÇ, S. (2011). ―Duygusal Emeğin İş Tatmini ve Tükenme Düzeyi Üzerine Etkisi‖, 17.Ulusal Ergonomi Kongresi,14-16 Ekim 2011, Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi.
• ERKUġ, A. ve GÜNLÜ, E. (2008). ―Duygusal Zekânın Dönüşümcü Liderlik Üzerine Etkileri‖,İşletme Fakültesi Dergisi,S: 9 (2),s. 187-209.
• FINEMAN, S. (2000). Emotion in Organizations (2nd ed). London: Sage.
• GRAMA, B. ve BOTONE, D. (2009). ―The Role of Emotions in Organizational Behaviour‖,Annals of the University of Petroşani, Economics,S: 9 (3), s. 315-320.
• GRANDEY, A. A. (2000). ―Emotion Regulation in the Workplace: A New Way to Conceptualize Emotional Labor‖,Journal of Occupational Health Psychology,S: 5 (1), s. 95–110.
• GRANDEY, A. A.(2003). ―When ‗The Show Must Go On‘: Surface Acting and Deep Acting Determinants of Emotional Exhaustion and Peer-Rated Service Delivery‖,Academy of Management Journal,S: 46 (1), s. 86-96.
• GÜNGÖR, M. (2009). ―Duygusal Emek Kavramı: Süreci ve Sonuçları‖, Kamu-İş; S:11 (1), s. 1671
• HOCHSCHILD, A.R. (1983). The Managed Heart. University of California Press, Berkeley and Los Angeles, CA.
• KÖKSEL, L. (2009), İş Yaşamında Duygusal Emek ve Ampirik Bir Çalışma, Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
• LORD, R. G., KLIMOSKI, R. J. ve KANFER, R. (2002). Emotions in the Workplace: Understanding the Structure and Role of Emotions in Organizational Behavior. San Francisco: Jossey-Bass.
• MAN, F.,SELEK-ÖZ, C. (2009). ―Göründüğü Gibi Olamamak Ya Da Olduğu Gibi Görünememek: Çağrı Merkezlerinde Duygusal Emek‖,Çalışma ve Toplum, S: 20 (1), s. 75-94 MANN, S. (2007). ―Expectations of Emotional Display in the workplace‖,Leadership & Organizational Development Journal,S: 28 (6), s. 552-570.
• MIDDLETON, D. R. (1989). ―Emotional Style: The Cultural Ordering of Emotions‖,Ethos,S: 17, s. 187-201.
• MİLLER, K. I., CONSİDİNE, J. ve GARNER, J. (2007). ―‘'Let Me Tell You About My Job‘': Exploring the Terrain of Emotion in the Workplace‖,Management Communication Quarterly,S: 20 (3), s. 231-260.
• MORRIS, J. A. ve FELDMAN, D. C. (1996). ―The Dimensions, Antecedents, and Consequences of Emotional Labor‖,Academy of Management Review,S: 21 (4), s. 986-1010.
• MORRIS, J. A. ve FELDMAN, D. C. (1997). ―Managing Emotions in the Workplace‖, Journal of Managerial Issues,S: 9 (3), s. 257-274.
• ORAL, L. ve KÖSE, S. (2011). ―Hekimlerin Duygusal Emek Kullanımı ile İş Doyumu ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Araştırma‖,Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,S: 16 (2), s.463-492.
• PAYNE, R. L. ve COOPER, C. L. (2001). Emotion at Work: Theory, Research and Applications for Management. Chichester, UK: Wiley.
• SCHERER, K. R. ve TRAN, V. (2001). ―Effects of Emotion on the Process of Organizational Learning‖Handbook of Organizational Learning,Ed:M. Dierkes, J. Childve I. Nonaka, UK: Oxford University Press, s. 369-392.
• SLOAN, M. M. (2007). ―The ―Real Self‖ and Inauthenticity: The Importance of Self-concept Anchorage for Emotional Experiences in the Workplace‖,Social Psychology Quarterly,S: 3 (70), s. 305–318.
• TOTTERDELL, P. (2002). What is? Emotion Management? http://esrccoi.group.shef.ac.uk/pdf/whatis/emotion_management.pdf ., ET: 02011.
• TRAN, V. (1998). ―The Role of the Emotional Climate in Learning Organisations‖, The Learning Organization,S: 5 (2), s. 99-103.
• WHARTON, A. S. (1999). ―The Psychosocial Consequences of Emotional Labor‖,Annals of the American Academy of Political and Social Sciences, 561, s. 158-176.
• Emotional Labor Behaviors of Administrative Staff Working at Higher Education Institutions Adil Çoruk ii