Polis Ve Emniyet Görevlilerinde Mesleki Tükenmişlik

Yıl 1998, Cilt: 11 Sayı: 1, 46 - 78, 27.11.2014

Ali Yılmaz

Öz

Mesleki tükenmişlik, ilk kez 1970 li yılların ortalarında, sosyal hizmet uzmanlığı gibi hizmet üreten mesleklere has bir sendromu ifade eden bir kavram olarak kullanılmaya başlanmıştır (Cherniss, 1980). İlk kez Freudenberger (1974 ve 1975) tarafından ortaya konan tükenmişlik kavramı, daha sonra Maslach ve Jackson (1981,1982 ve 1986) tarafından tanımlanmıştır. Maslach ve Jackson (1986) tükenmişlik kavramının İşe vuruk tanımını yaparken duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı eksikliğine ilişkin duyguları sınıflandırdıkları üç ayrı kategori ortaya koymuşlardır” (Ergin, 1992). "Duygusal Tükenme ” (emotional exhaustion) çalışanların yorgunluk ve duygusal yönden kendilerini aşırı yıpranmış hissetmeleri gibi duygulardaki artış olarak tanımlanmaktadır. “Duyarsızlaşma" (depersanalization) başkalarına karşı olumsuz ve alaycı tutumları ifade etmektedir. "Üçüncü kategori ise kişinin kendisini olumsuz değerlendirmesi ve “kişisel başarı" (personal accomplishment) noksanlığı olarak tanımlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Polis, Emniyet, Görevlilerinde

Polis Ve Emniyet Görevlilerinde Mesleki Tükenmişlik

Öz

Kaynakça

• Akalın, Ş. (1988). “Polis ve Stres“; Ankara, TODAİE, Yayınlanmamış Uzmanlık
• Çalışması.
• Aldemir, C. (1983). “Yöneticilerin Güç Tipleri ile İşe Yabancılaşma ve İş Doyuma
• Arasındaki İlişkiler“ Ankara, TODAİE Yayınları.
• Ataylı, F. “Teke Tek Programı”, 30.01,1996, SHOW TV.
• Aydın, B. (1990). “Sağlıklı Yaşam İlkelerine Uyum ve Depresyon” İzmir, V. Ulusal
• Psikoloji Kongresi Bildirileri, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları,
• sayı 8.
• Balta,ş, A & Baltaş, (1990). Stresle Başa Çıkma Yolları. İstanbul, Remzi Kitabevi 10.
• Basım.
• Caron, C., Corcaran, K. J. & Simcoe, F. (1983). Interpersonal correlates of burnout: The
• role of locus of control in burnoutand self-esteem. The Clinical Supervisor, 1,
• 62.
• Cherniss, C. (1980 a). Saff burnout, Beverly Hills, CA: Sage
• Cherniss, C. (1980 b). Professional burnout in human sendee organizations. New York:
• Preager.
• Çam, O., (1992). “Tükenmişlik Envanterinin Geçerlilik ve Güvenirliliğinin Araştırılması"
• VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Ed.R.Bayraktar ve İ.
• Dağ. Ankara: Türk Psikolog Demeği Yayınları.
• Doğan, H., (1986). İş Psikolojisi. İstanbul, Devlet Kitapları Milli Eğitim Basımevi.
• Ergin, C„ (1992). “Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik
• Ölçeğinin Uyarlanması” VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları.
• Ed.R.Bayraktar ve İ. Dağ. Ankara: Türk Psikolog Derneği Yayınları.
• Firt, H., & Britton, P. (1989). “Burnout” absence and turnover amongst British nursing satff
• Journal o f Occupational Psychology, 62, 55-60
• Freudenberger, N. J. (1974), Staff burnout. Journal of Social Issues, 159-165.
• Freudenberger, N. J. (1975). The staff burnout syndrome in alternative institutions.
• Pychotherapy; Theory, Research and Practice, 12 (1), 73-82.
• Görgülü!, F. (1990). Güvenlik Sorununa Genel Bakış, Amme İdaresi Derdim . TODAİE
• Yayınları, 1 (13).
• Kalkan, M. (1996). Lise Üretmenlerin Öğrenci Eğitiminin Tükenmişlik ve Çeşitli
• ' Değişkenler ile İlişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, (jjndokuz Mayıs
• Üniversitesi, Samsun. 1
• Korkut jH. (1990). Üniversitelerde Akademik Olmayan Personelin İş Doyumu ve Örgütle
• Özdeşleşmesi. Ankara YÖK Matbaası. |
• Küçükaslan, A. (1994). İstanbul Telefon Başmüdürlüğünde Çalışan Telefon Operatörlerinin
• | Stres-İş Doyumu İlişkisinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı
• Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul. i
• Lerter, M. (1995). The Dreams Denred: Professional Burnout and The Constraints of
• I Human Service Organizations. Canadian Psychology, 32, Nöj4. |
• Mallett, K., Price, J. H., Jurs, S. G., & Slenker, S. (1991). Relationships among burnout,
• death anxiety, and social support in hospice and critical bare nurses.
• ! Psychological Reports, 68, 1347-1359. | I
• Maslach, C. (1982 a). Burnout: The cost o f caring. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• : i ■
• Maslach), C. (1982 b). Burnout: A social psychological analysis. In J. Wri Jones (Ed.) The
• burnout syndrome: Current research, theory and inten>entions (pp. 30-53).
• Park Ridge: London House Press.
• Maslach!, C., Jackson, S. E. (1985). The role of sex and family variables jn burnout. Sex
• Roles, 12(7-8), 837-851. 1
• Maslach, C., Jackson, S. E. (1986). Maslach Burnout Inventory Manual ,(2nd. Ed.) Palo
• Alto,CA: Consulting Psychologist Press. 1 ^
• Me Carty, P. (1985). Burnout in psychiatric nursing. Journal of Advanced Nursing, 10 (4).
• I 305-310. |
• Müderrisoğlu, D., (1984). Adalet ve Norm Tercihleri ve İş Tatmini. III. ulusal Psikoloji
• Kongresi Bilimsel Çalışmaları. Boğaziçi Üniversitesi., İstanbul, Psikologlar
• j Demeği Yayınları. ı 1 j j
• Noworol, C., Marek, T. (1994). Burnout among scientists. Manuscript submitted for
• publication.
• Örmen, ^U., (1993). Tükenmişlik Duygusu ve Yöneticiler Üzerinde jîir Uygulama.
• Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Pines, A|., Aronson, E. (1988). Career burnout: Causes and cures. New Yorkj, Fpee Press.
• Randall, M., Scott, W.A.(1988). Burnout, job satisfaction and job performance. Australian
• Psychologist, 23 (3), 335-347.
• Saygı, Ö. (1995). Sabaîı Gazetesi. 8-9 Kasım.
• Sauler, S. L,, Hurrell, J. J., & Cooper, C. L. (Eds.). (1989). Job control and worker health.
• Chichester: Wiley.
• Schwab, R.L., Iwaicki, E.F. (1982). Who are our burned out teachers? Educational Reseacrh
• Quarterly, 7 (2), 5-16.
• Sencer, M.t (1982). Kamu Görevlilerinde İş Doyumu ve Moral. Amme İdaresi Dergisi,
• Ankara: 1 (15).
• Shirom, A. (1989). Burnout in work organizations. In C.L. Cooper &I. robertson (Eds.),
• International review of industrial and organizational psychology, (p. 25-48)
• Chister: Wiley.
• Şahin, H., (1994). Stresle Başa Çıkma. Türk Psikologlar Demeği Yayınları, Ankara.
• Tevrüz, S.(1996). Endüstri ve Örgüt Psikolojisi: Stres ve Tükenmişlik, Türk Psikologlar
• Derneği ve Kalder Kalite Demeği Yayınları, Ankara .
• Torun, A., (1995). Tükenmişlik, Aile Yapısı ve Sosyal Destek İlişkileri Üzerine Bir
• inceleme. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Ünal, M. (1989). Bir Grup Poliste MMPI Testi Sonuçları . XXV. Ulusal Psikiyatri ve
• Nörolojik Bitimler Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Türkiye Ruh Sağlığı ve
• Tedavi Vakfı Yayınları 1, Ankara.
• Van Yperen, N. W., Buunk, A. P., & Schaufeli, W. B. (1992). “Communal orientation and
• the burnout syndrome among nurses”. Journal of Applied Social Psychology,
• ,173-189.
• Walster, E., Walster, G. W., & Berscheid, E. (1978). Equity: Theory and resrearch. Boston:
• Allyn & Bacon.
• Wilson. H.S., Kneist, C.R. (1979). Burnout as a consequence of empathy, Psychiatric
• Nursing. Ca: Addison-Wesley Publiching Co. 58-59.