Türkiye’de Fındık Ziraatının Plansız Gelişimi ve Sonuçları

Yıl 1998, Cilt: 11 Sayı: 1, 104 - 117, 27.11.2014

Ali Yılmaz

Öz

Türkiye’de Fındık Ziraatının Plansız Gelişimi ve Sonuçları

Öz

Dünyada fındık üreticisi başlıca ülkeler: Türkiye, İtalya, İspanya, A.B.D. ve Yunanistan ‘dır. Bunlar içinde Türkiye dünya üretiminin yüzde 70 -75’ ini sağlayan en büyük üretici konu- m undadır
Türkiye’de fındık ziraatı yakın zamana kadar Doğu Karadeniz klasik yetiştirme bölgesi sınırları içinde kalmış iken, 1960’lı yıllardan sonra özellikle Orta ve Batı Karadeniz ile Marmara Bölgelerindeki verimli ova arazilerde yayılmıştır. 1963’de başlayan destekleme akımlarıyla verilen pazar garantisi ve yüksek taban fiyat uygulamaları fındık yetiştiriciliği daha cazip hale gelmiştir. Ayrıca Doğu Karadeniz’den Marmara ve Batı Karadeniz kırsal alanına yapılan göçler fındık ziraatının yayılmasında etkili olmuştur. Fındık ziraatının hızlı ve plansız yayılmasının Türkiye ve bölge açısından üç önemli sonucu olmuştur.

1. Verimli ova arazilerde ( Çarşamba, Düzce , Adapazarı ovalan gibi) fındığın

yayılması ve yüksek kesimlerde orman alanlarının açılarak fındık bahçesi haline getirilmesi
ile ortaya çıkan yanlış arazi kullanımı.
2. Artan üretim pazarlanamadığı için üretim - tüketim dengesinin bozulması ve
her yıl önemli miktarlarda findik stoklannm birikmesi.
3 .Söz konusu gelişmeden, fındıktan başka alternatifi olmayan Doğu Karadeniz’ li
üreticilerin olumsuz etkilenmeleri .

Türkiye fındık ziraatında üretimin sınırlandırılması ve tüketimin artırılmasıyla yeniden bir üretim-tüketim dengesi kurulmalıdır. Üretimin sınırlandırılması,dolayısıyla üretim alanlarının planlanması; üretimin kontrolü yanında yanlış arazi kullanımının da önlenmesi açısından oldukça Önemlidir. Fındık üretiminin planlanması ve dikim alanlarının belirlenmesi hakkındaki 2844 sayılı kanunun bir an önce siyasi endişelerden uzak ve ciddi bir şekilde uygulanması gerekmektedir. Bunun yanısıra dünyadaki gelişmeleri de dikkate alarak Türkiye’nin dünya findik' piyasasındaki etkinliğini ve ihracat potansiyelini artıracak yönelik geleceğe politikalar oluşturulmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye’de, Fındık, Ziraatının

Kaynakça

• AYFER .M , KOKSAL. İ , YAZICIOĞLU. Y (1990) Türkiye’de Fındık Üretim - Tüketim
• Dengesi, Panel. İ.A.V. Yay. İstanbul.
• GÖNEY .S (1979) Türkiye Ziraatının Coğrafi Esasları I. İ.Ü . Ed. Fak . Yay. No. 2600,
• İstanbul.
• DOGANAY .H (1992) Türkiye Ekonomik Coğrafyası Cilt 1. A.Ü. Kazım Karabekir
• Eğitim Fak . Yay. No.26, Erzurum .
• KILIÇ .0 (1996) Türkiye Fındık Politikası , Fındık ve Diğer Sert Kabuklu Meyveler
• Sempozyumu O.M.Ü. Ziraat Fak. Samsun.
• SAGRA .Ü ,ÖZALP .Y ( 1988) Türkiye’de Fındık Pazarlaması (İç Tüketim) Türkiye Fındık
• Politikasının Esasları Semineri. İ.A.V. İstanbul.
• SABIR .S (1988) Türkiye’de Fındık Pazarlaması (İhracat). Türkiye Fındık Politikasının
• Esasları, Semineri İ.A.V. İstanbul.
• ÖZ ÇAĞLAR .A (1991) Çarşamba Ovası ve Yakın Çevresinde Arazi’ den Faydalanma .
• A.Ü. Türkiye Coğrafyası. Uyg. Araş. Merkezi Dergisi. Sayı .3. Ankara
• YILMAZ .A (1997) Doğu Karadeniz Orman İçi Kır Yerleşmelerinde Nüfus - Toprak
• İlişkisi Açısından Tarım Topraklarının Durumu O.M.Ü. Eğitim Fak . Der. No.
• Samsun