Performans Değerlendirme Formuna İlişkin Öğretmen Görüşleri

Yıl 2018, Cilt: 37 Sayı: 2, 211 - 233, 25.12.2018

Nurhayat Çelebi , Emine Babaoğlan Gülenaz Selçuk , Sevinç Peker

Öz

Performans
değerlendirme, çalışanların terfi etmesine, ücret artışına ve diğer yönetim
kararlarına temel teşkil edebilecek bilgileri sağlamakta ve aynı zamanda
çalışanların önceden belirlenen standartlara ne ölçüde yaklaştıklarına ilişkin
geri bildirimler vermektedir. Bu kapsamda eğitim kurumlarında bireysel
yeterlikler ve performans göstergelerinin saptanmasına ihtiyaç vardır. Bu
nedenle bu araştırmanın amacı Millî Eğitim Bakanlığının 26 Şubat 2018 tarihli
“Öğretmen Performans Değerlendirme Yönetmelik Taslağı’nda belirtilen performans
ölçütleri ile ilgili öğretmen görüşlerini belirlemektir. Araştırmanın çalışma
grubunu Karabük’te ortaöğretimde görev yapan 31 öğretmen oluşturmaktadır.
Araştırmada öğretmenlere dört açık uçlu soru sorulmuştur. Araştırma verilerinin
çözümlenmesinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Veriler dört ana temada
toplanmış, her temaya ilişkin maddelerin frekansları tablolar halinde verilmiş
ve ayrıca tablolara ilişkin önemli görülen söylem ve görüşler kişilere ilişkin
kodlar verilerek betimlenmiştir. Araştırma bulgularına göre; öğretmenler,
taslaktaki değerlendirme formunun öncekilerden pek farkı olmadığını,
değerlendirmenin objektif olması gerektiğini, öğretmenin okul başarısı-öğrenci
başarısı ve davranışlarının, sınıf etkinliklerinin değerlendirmeye alınması
gerektiğini belirtmişlerdir. Ayrıca öğretmenler, bu yönetmelikte var olan veli
ve öğrencilerin değerlendirmeye katılmasının yanlış olduğu kanısındadırlar.
Araştırmadaki bulgular ışığında, daha işlevsel değerlendirme ölçütlerinin
geliştirilmesi konusunda öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çoklu değerlendirme, Öğretmen değerlendirme, Başarı değerlendirme, Yeterlik

Kaynakça

• Akbaba, Altun, S. ve Memişoğlu, S. P. (2008). İlköğretim okullarında çoklu veri kaynağına dayalı performans değerlendirmesine ilişkin nitel bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 54, 151-169.
• Akşit, F. (2006) Performans değerlendirmeye ilişkin öğretmen görüşleri (Bigadiç ilköğretim öğretmenleri örneği). Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 76-101.
• Akşit, F. (2008). İnsan kaynakları yönetimi açısından 360 derece performans değerlendirme yöntemi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi. Sakarya.
• Arkansas Department of Education, [ADE]. (2013). Teacher evaluation system. Retrived from www.arkansased.org/...educator...educator.../te. 12.06.2014.
• Aygün, S. Ç. (2008) Ankara ili genel liselerinde performansa dayalı denetimin uygulanmasına ilişkin öğretmen görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Babaoğlan, E., Nalbant, A. ve Çelik, E. (2017). Okul başarısına okul yöneticisinin etkisine ilişkin öğretmen görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 93-109.
• Barutçugil, İ. (2002). Performans yönetimi. Ankara: Kariyer. Yönetim dizisi.
• Başar, H. (2000). Eğitim denetçisi. Ankara: Pegem A.
• Bayraktaroğlu, S., Balaban, Ö. ve Özdemir, Y. (2007). 360 Derece geri bildirim sistemine eleştirel bir bakış: Bir örnek olay. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 185-201.
• Bayram, L. (2006). Geleneksel performans yönetimlerine yeni bir alternatif: 360 Derece performans değerlendirme. Sayıştay Dergisi, 62, 47-62.
• Sergiovanni, T. J. & Starratt, R.J. (2007). Supervision: A redefinition. New York: McGraw Hill.
• Can, N. (2007) İlköğretim öğretmenlerinin denetimi ve sorunları. Millî Eğitim Dergisi, 31(161), 112-122.
• Canman, A. D. (1993). Personelin değerlendirilmesinde çağdaş yaklaşımlar ve Türkiye’de kamu personelinin değerlendirilmesi. Ankara: Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Yayınları.
• Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2005). Research methods in education, (5th Edition). Routledge Falmer, London and New York: Taylor & Francis e-library.
• Çelebi, N. (2010). Public high school teachers opinions on school administrators’ supervision duty in Turkey. Cypriot Journal of educational Sciences, 5(3), 212-231.
• Çelebi, N., Banoğlu, K., Göçmen, G. (2013). İlk ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin öğretmen denetim formunda kullanılan ölçütlere ilişkin algıları. Sözlü Bildiri.TEMSEN ve Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi işbirliğinde 5. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi. 20-22 Haziran 2013.
• Doğan, A. (2004). Performans değerlendirme sistemlerinde 360 derece performans yönetim sistemi ve bir uygulama (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi).Yıldız Teknik Üniversitesi. İstanbul.
• Drake, J. M. (1984). Improving teacher performance through evaluation and supervision. Paper presented at the annual meeting of the National Association of Secondary School Principals, ED: 250782.
• Dunkin, M. J. (1997). Assessing teacher’s effectiveness. Educational Research, 7(1), 37-51.
• Medley, D.M.&Shannon, D.M. (1994). Teacher evaluation. In T. Hausen, and T.N. Postlethwaite (eds.).The International Encyclopedia of Education, 2nd. (Vol. X), Oxford: Pergamon.
• Eğitim Reformu Girişimi, [ERG] (2012). Eğitim izleme raporu 2011. İstanbul: ERG Sabancı Üniversitesi Yayınları.
• Ersoy, A. F. (2016). Fenomenoloji. Saban; A. ve Ersoy, A.E. (Edit). Eğitimde nitel araştırma desenleri. (s.51-110). Ankara: Anı.
• Farrell, C,. & Morris, J. (2004). Teacher attitudes towards performance-related pay in schools. Educational Management Administration & Leadership, 32(1), 81–104.
• Fenwick, T. J. (2001). Teacher supervision through professional growth plans: Balancing contradictions and opening possibilities. Educational Administration Quarterly, 37(1), 401-424.
• Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS. Student resources. UK: Sage Publication.
• Flowers, C. & Hancock, D. (2003). An interview protocol and scoring rubric for evaluating teacher performance. Assessment in education: Principles, policy, & Practice, 10, 161-168.
• Fullan, M. (2001). The new meaning of educational change. New York: Teacher College, Columbia University.
• Gipps, C., Clarke, S. & McCallum, B. (1998). The rol of teachers in assessment in England. AERA Conference 1998 Symposium. Assessment policy in the UK: Issue for the classroom and the teacher convened by the British Educational Research Association Institute. London. WC IH OAL, United Kingdom.
• Harris, D.C. (2006). Lowering the bar or moving the target: A wage decomposition of Michigan’s charter and traditional public school teachers. Educational Administration Quarterly, 42(3), 424-460.
• Helvacı, M.A. (2002). Performans yönetimi sürecinde performans değerlendirmenin önemi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1–2), 155–169.
• Howie, S. & Plomp, T. (2005). Evaluating students achievements within different contexts. Paris: International Bureau of Education. UNESCO.
• Pehlivan, İ., Demirbaş, A. ve Eroğlu, E. (2001). Öğretmenlerin performans değerlendirme modeli ve sicil raporları. Milli Eğitim Bakanlığı. Ankara: Eğitim araştırma ve geliştirme dairesi başkanlığı. Milli Eğitim Basımevi.
• MEB (2006). Öğretmen performans değerlendirme süreci. Eğitim araştırma ve geliştirme dairesi başkanlığı (EARGED). Ankara. www.earged.meb.gov.tr adresinden 07.03.2013 tarihinde alınmıştır.
• MEB (2018). Öğretmen performans değerlendirme ve aday öğretmenlik iş ve işlemleri yönetmeliği (TASLAK). Milli Eğitim Bakanlığı. 26 Şubat 2018.
• Moreland, J. (2009). Investigating secondary school leaders’ perceptions of performance management. Educational Management Administration & Leadership, 37(6), 735–765.
• Myers, E., & Murphy, J. (1993). The admistrative control of high school principles by superintendents: The supervisory function. Journal of Personnel Evaluation in Education, 7, 67-79.
• Ohaio Department of Education, [ODE] (2013). Teacher performance Ohio department of education. Retrived from ohio.gov/Teaching/Educator-Evaluation. 10.02.2016
• Oğuz, E. (2002). İlköğretim okulu yönetici performansının değerlendirmesine ilişkin görüşler ve öneriler. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara. Ankara Üniversitesi.
• Oklahoma State Department of Education, [OSDE] (2012-2013). Criteria for evaluation of effective teaching and administrative. Retrived from ok.gov/.../criteria-evaluation-effective-teaching-and-administrative- performance, 12.02 2014 tarihinde alınmıştır.
• Patton, M.Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. M.Bütün ve S.B.Demir. (Çev.Ed.). Ankara: Pegem.
• Pearlman, M. A. & Tannenbaun, R. (2000). Teacher evaluation practices in the accountability era. Kellaghan, T, Stufflebeam, D. L. and Wingate, L. A. (Eds.), International handbook of educational evaluation (pp. 609-641). Dordrecht: Kluwer Academi Publishers.
• Peterson, K. (2004). Research on school teacher evaluation. NASPP Bulletin.Sage.88:60.Retrived from ebdoc.sub.gwdg.de/ebook/dissts/Dresden/Reviere2005.pdf 12.07.2017
• Resmi Gazete (2015). Performans değerlendirme formu. Sayı: 29329.
• Rubin, H. J. & Rubin, I. S. (2005). Qualitative interviewing: The art of hearing data. California: Thousand Oaks, Sage Publication.
• Skinfield, A.J. & Stufflebeam, D. L. (2000). Teacher evaluation: Guide to effective practice. Boston: Kluwer Academic Publishing.
• Strauss, R.P. & Sawyer, E.A. (1986). Some new evidence on student and teacher competencies. Economics of Education Review, 5(1), 41-48.
• Stufflebeam, D. (2003). Personnel evaluation. International handbook of educational evaluation. Dordrecht: Kluwer Academic, 603-607.
• Sullivan,S. & Glanz, J. (2000). Supervision that improves teaching: Strategies and techniques. California: Corwin Press Inc.
• Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epilson.
• Taymaz, H. (2005). Eğitim sisteminde teftiş. Kavramlar, ilkeler, yöntemler. Ankara: Pegem A.
• Tonbul, Y. (2008). Öğretim üyelerinin performansının değerlendirilmesine ilişkin öğretim üyesi ve öğrenci görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 56, 633-662.
• Tschannen- Moran, M. (2009). Fostering teacher professionalism in schools: The role of leadership orientation and trust. Educational Administration Quarterly, 45(2), 217-247.
• Turgut, H. (2001). Geleneksel performans değerleme yöntemlerine yeni bir alternatif: 360 derece performans değerleme yöntemi. Sayıştay Dergisi, 42, 56-68.
• Uçar, A. (2001). İstanbul ili ilköğretim okul öğretmenlerinin performans değerlendirmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi. İstanbul.
• Uğurlu, O. (2007). 360 Derece performans değerlendirme sistemi. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi (e-dergi), 3(1), 1-11.
• Uyargil, C. (1994). İşletmelerde performans yönetim sistemi, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları. No.262.
• Wilcox, B. & Gray, J. (1996) Inspecting schools: Holding schools to account and helping schools to improve. UK, Buckingham: Open University Press.
• Woolever, R. (1985). State mandated performance evaluation of beginning teacher educators. Journal of Teacher Education, 32(2), 22-25.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. ( 2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yılmaz, F. ve Ünsar, S. (2007). Performans değerlendirme sistemi ve kullanım alanları. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 35-57.
• Yüce, P. (2003). 360 Derece değerlendirme, düşünceden sonuca insan kaynakları. İstanbul: Hayat.