TÜRKÇEDE ÇATI KAVRAMI, YÖNETME VE BAĞLAMA KURAMINA GÖRE ÇATI ÖĞRETİMİ

Yıl 2021, Cilt: 40 Sayı: 2, 849 - 900, 30.12.2021

Seher Çiçek , Salih Kürşad Dolunay

Öz

Bu araştırmanın amacı Chomsky’nin ortaya attığı bir sözdizim kuramı olan Yönetme ve Bağlama Kuramı’na göre hazırlanan öğretim etkinliklerinin 8. sınıf eylemde çatı konusunun öğretimine etkisini araştırmaktır. Bu amaçla 8. sınıf düzeyinde eylemde çatı konusunun öğretiminde, bu kuramın verilerinin işlevsel dilbilgisi modeli ilkeleriyle birleştirilmesiyle oluşan dilbilgisi deseninde öğretim etkinlikleri hazırlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, tabakalı amaçsal örnekleme yöntemiyle sosyo-ekonomik düzeye göre belirlenen üç farklı okulun 8. sınıf şubesinde okuyan 83 öğrenciden oluşmaktadır. Bu araştırma, nitel ve nicel araştırma tekniklerinin birlikte kullanıldığı karma yöntemde tasarlanarak yürütülmüştür. Nicel verilerin toplanmasında tek grup ön test-son test zayıf deneysel model kullanılırken nitel verilerse çalışma grubundaki öğrenci-uygulayıcı öğretmen görüşleri ve araştırmacı gözlemlerinden oluşmuştur. Araştırma sonucunda, Yönetme ve Bağlama Kuramı’na göre hazırlanan öğretim etkinliklerinin uygulanmasıyla çalışma grubundaki 8. sınıf öğrencilerinin eylemde çatı konusuna ilişkin bütün kazanımları öğrenme düzeylerinde ve genel başarı düzeylerinde ön testten son teste istatiksel olarak anlamlı bir artış olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın nitel verilerini oluşturan öğretmen ve öğrenci görüşleri üzerine yapılan içerik analizi sonuçlarına göre; öğretim etkinlikleriyle ilgili derse etkin katılma, seviyeye uygunluk, ilgi çekicilik, bütün becerilerini aynı anda kullanma, etkinlik sayısının çokluğu, öneriler, etkinliklerin eğlenceli oluşu, etkinliklerin kolay oluşu, sezdirme yöntemini kullanma, etkinlik temelli olma, memnuniyet temaları ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak araştırma boyunca öğrenci ve öğretmen görüşlerinden elde edilen nitel verilerin ortaya çıkan bu olumlu ve anlamlı sonuçları desteklediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çatı, Yönetme ve Bağlama Kuramı, İşlevsel Dilbilgisi, dilbilgisi öğretimi

Concept of Voice in Turkish and Voice Teaching Based on Government and Binding Theory

Öz

This study aims to investigate the effect of teaching activities prepared according to Government and Binding Theory, a syntax theory developed by Chomsky, on teaching the concept of voice to 8th- grade students. The teaching activities involved the use of a grammar design formed by combining the data from this theory with the principles of the Functional Grammar model. The study group included 83 students studying at the 8th- grade level in three separate schools. These students were selected based on their socio-economic levels using stratified purposeful sampling. The study applied a mixed method research design that involved the use of qualitative and quantitative research techniques. The quantitative data were collected using a one-group pre- and post-test quasi experimental design, while the qualitative data were collected through interviews conducted with the students and teachers and researcher observations. According to pre- test and post-test results, the study group of 8th-grade students benefitted from the teaching activities prepared according to the Government and Binding Theory, as indicated by the statistically significant increase in their learning levels and general achievement levels on voice from the pretest to the posttest. From the content analysis performed on the students’ and teachers’ views, which constituted the qualitative data of the study, the themes of active participation in teaching activities, suitability for the level, attractiveness, using all skills at the same time, sufficient number of activities, suggestions, fun of the activities, easiness of the activities, use of foreshadowing technique, activity-based, and satisfaction emerged. The qualitative data obtained from the students” and teachers” views supported the positive, significant results of the quantitative analysis.

Anahtar Kelimeler

voice, government and binding theory, functional grammar, teaching grammar

Kaynakça

• Chomsky, N. (1993). Lectures on Government and Binding: The Pisa Lectures. Berlin- New York: Mouten de Gruyter.
• Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. Ankara: Eğiten Kitap.