Investigation of the Relationship between Offence Related Feelings of Shame and Guilt and Self Confidence in Secondary School Students Attending Bilsem and Project Schools
Yıl 2023,
Cilt: 42 Sayı: 2, 679 - 714, 31.12.2023
İlkay Güner Eşerler
,
Halime Güngör
,
Yaşar Dilber
Öz
This research’s aim is to examine levels of high school students attending at different grade levels of science and art centers and project schools in Bursa on offence related feelings of shame and guilt and self confidence. This research is descriptive research in survey model. A quantitative research design was used. According to the statistics of 2021-2022, the research sample consists of 705 high school students attending at science and art centers and project schools in Bursa. Since the research was aimed at high school students attending at science and art centers and project schools in Bursa, a purposeful sampling method was used and volunteerism was taken as a basis. As data collection tools Personal Information Form, Offence Related Feelings of Shame and Guilt Scale and Self Confidence Scale were used in the research. It is seen that students' perceptions of offence related feelings of shame and guilt about a mistake and their sub-dimensions of shame and guilt differ statistically according to gender, and female students' levels are higher than male students. It is seen that the students' perceptions on offence related feelings of self confidenceand shame and guilt do not differ statistically significantly according to their attendance to Bilsem. It can be said that there is a low-level negative relationship between self confidence and offence related feelings on shame and guilt. So we can say that, the self confidence of the students increases, their offence related feelings of shame and guilt decrease, and as the self confidence decreases, the offence related feelings of shame and guilt increase.
Kaynakça
- Akbari, O. ve Sahibzada, J. (2020). Students’ self-confidence and its impact on their learning process. American International Journal of Social Science Research, 5(1), 1-15. DOI: 10.46281/aijssr.v5i1.462.
- Akçay, C. ve Çoruk, A. (2012). Çalışma yaşamında duygular ve yönetimi: Kavramsal bir inceleme. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 1(1), 3-25.
- Akın, A. (2007). Öz-Güven Ölçeği’nin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 167-176.
- Aydın, A. ve Aydın, F. (2022). Tübitak araştırma projelerine katılım gösteren ve göstermeyen öğrencilerin özgüven becerilerinin çeşitli değişkenlerle incelenmesi. Journal of Social and Humanities Sciences Research,
9(88), 2017- 2028. DOI: 10.26450/jshsr.3282.
- Bilgin, O. (2011). Ergenlerde özgüven düzeyinin bazı değişkenler açısından incelenmesi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya Üniversitesi.
- Budiarto, Y. ve Helmi, A. F. (2021). Shame and Self-Esteem: A Meta-Analysis. Europe’s Journal of Psychology, 17(2), 131–145. DOI: 10.5964/ejop.2115.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmamk, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2023). Bilimsel araştırma yöntemleri, 34. Baskı. Pegem Akademi
- Çeçen, A., R. (2002). Duygular insan yaşamında neden vazgeçilmez ve önemlidir?. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(9), 164-170.
- Çoknaz, H., Yıldız, M., Erbil, E. ve Altıntaş, H. (2018). Lise öğrencilerinin öz güven düzeylerinin karşılaştırılması. İÜ
Spor Bilimleri Dergisi, 8(1), 1303-1414.
- Dilber, Y. (2013). Ergenlerde görülen siber zorba/mağdur yaşantılarının utanç/suçluluk ve intikam duyguları çerçevesinde incelenmesi: Bursa ili örneği [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Yeditepe Üniversitesi
696 Bilsem ve Proje Okullarına Devam Eden Ortaöğretim Öğrencileri...
- Diş, S., B. (2017). Ahlâkta duyguların yerine ilişkin bir değerlendirme. Artvin Çoruh Üniversitesi İlahiyat Araştırmaları Dergisi, Akademik-Us, 1(2), 187-204.
- Dost, A. ve Yağmurlu, B. (2006). Suçluluk ve utanç duygularının kavramsallaştırmasına ilişkin sorunlar. Türk Psikoloji Yazıları, 9(17), 37-51.
- Emler, N. (2001). Self-esteem: The cost and causes of low self-worth. York Publishing Services Ltd.
Erkol, H. (2022). Eğitim örgütlerinde duygu yönetimi. Pegem Akademi.
- Ezmeci, F. (2012). İlköğretim 1.sınıf öğrencilerinin özgüvenleri [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Atatürk Üniversitesi.
- Ferreiraa, M., Bentoa, M., Chavesa, C. ve Duartea, J. (2014). The impact of self-concept and self-esteem in adolescents’ knowledge about HIV/AIDS. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 112, 575 – 582.
- Gencer, N. (2019). İmam hatip lisesi öğrencilerinin özgüven düzeyleri hakkında nicel bir analiz. Bilimname XL, 4, 407-440.
- Gevrekçi, A, Ö. ve Çırakoğlu, O., C. (2017). Suçluluk ve utanç duyguları üzerine kavramsal, nöropsikolojik ve psikopatolojik bir derleme. Türk Psikolojik Yazıları, 20(40), 89-105.
- Gündüz, İ. E. (2018). Öz-saygının, moral duygular ve depresyon ile ilişkisinde öz-şefkatin düzenleyici etkisi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Maltepe Üniversitesi.
- Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
- Kavaklı, M. (2019). Why do we have emotions? The social functions of emotions. Research on Education and
Psychology (REP), 3(1), 11-20.
- Kaya, N. ve Taştan, N. (2020). Özgüven üzerine bir derleme. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2),
297-312.
- Khosravi, Z. (2018). Din eğitiminde suçluluk ve utanç. Talim: Journal of Education in Muslim Societies and Communities, 2, 5–22. DOI: 10.12738/talim.2018.1.0100.
- Kumru, M. (2022). Genç yetişkinlerde sorumluluk duygusunun özgüven, suçluluk ve utanç bağlamında incelenmesi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
- Mckay M. ve Fanning, P. (2000). Özgüven: Özgüveninizi ortaya koymak, geliştirmek ve korumak için kanıtlanmış bilişsel teknikler programı. Arkadaş Yayınevi.
- Leary, M., R. (2015). Emotional responses to interpersonel rejection. Dialogues in Clinical Neuroscience, 17 (4),
435-441. DOI: 10.31887/DCNS.2015.17.4/mleary.
- Lindenfield, G. (1997). Kendine güvenen çocuk yetiştirme: Çocukların benlik saygılarını geliştirme ve utangaçlıklarını yenme yolları. HYB Yayıncılık.
- Oatley, K. ve Duncan, E. (1994). The experience of emotions in everyday life. Cognition & Emotion, 8(4), 369-381. DOI: 10.1080/02699939408408947.
- Sarıçam, H., Akın, A., ve Çardak, M. (2012). Hatayla ilişkili Utanç ve Suçluluk Duygusu Ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sivil Akademi, 235-247.
- Tangney J.,P., Miller. R.,S., Flicker L. ve Barlow D., H. (1996). Are shame, guilt, and embarrassment distinct emotions?Journal of Personality and Social Psychology, 70(6), 1256-1264. DOI: 10.1037/0022-3514.70.6.1256.
- Trampe D., Quoidbach J. ve Taquet M. (2015). Emotions in everyday life. PLoS ONE 10(12), 1-15. DOI:10.1371/journal. pone.0145450.
- Ward, L. (2014). Shame and guilt: Their relationship with self-esteem and social connectedness in Irish adults. Dublin: Department of Psychology DBS School of Arts. https://esource.dbs.ie/bitstream/handle/10788/2164/
ba_ward_l_2014.pdf?sequence=1&isAllowed=y.
- Weissberger, T. (2021). The difference between self confidence and self esteem. https://add.org/self-confidence- vs-self-esteem/.
Bilsem ve Proje Okullarına Devam Eden Ortaöğretim Öğrencilerinde Hataya Karşı Utanç ve Suçluluk ile Öz Güven Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Yıl 2023,
Cilt: 42 Sayı: 2, 679 - 714, 31.12.2023
İlkay Güner Eşerler
,
Halime Güngör
,
Yaşar Dilber
Öz
Bu araştırmanın amacı Bursa ili bilim ve sanat merkezleri ile proje okullarında öğrenim gören lise öğrencilerinin hataya karşı suçluluk ve öz güven düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Araştırma tarama modelinde betimsel bir araştırmadır. Nicel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırma örneklemini 2021-2022 istatistiklerine göre Bursa ilinde bilim ve sanat merkezleri ve proje okullarında öğrenim gören 705 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma Bursa ilinde bilim ve sanat merkezleri ve proje okullarında öğrenim gören lise öğrencilerine yönelik olduğu için amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmış, gönüllülük esas alınmıştır. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Hatayla İlişkili Utanç ve Suçluluk Duygusu Ölçeği ve Öz Güven Ölçeği veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Öğrencilerin hataya ilişkin utanç ve suçluluk duygusuna ve alt boyutları olan utanç ve suçluluğa ilişkin algılarının cinsiyete göre istatistiksel olarak anlamlı olarak farklılaştığı, kız öğrencilerin utanç, suçluluk ve hataya ilişkin utanç ve suçluluk duygusuna yönelik algılarının erkek öğrencilere göre daha yüksek olduğu görülmektedir. Öğrencilerin hataya karşı utanç ve suçluluk ile öz güven duygusuna ilişkin algılarının Bilsem’e devam durumuna göre istatistiksel olarak anlamlı olarak farklılaşmadığı görülmektedir. Öz güven ve öz güvenin alt boyutları olan iç öz güven ve dış öz güven ile hataya ilişkin utanç ve suçluluk duygusu ve öz güven arasında düşük düzey negatif ilişki olduğu, öğrencilerinin öz güvenleri arttıkça hataya karşı utanç ve suçluluk duygularının azaldığı, öz güvenleri azaldıkça hataya karşı utanç ve suçluluk duygularının arttığı söylenebilir.
Kaynakça
- Akbari, O. ve Sahibzada, J. (2020). Students’ self-confidence and its impact on their learning process. American International Journal of Social Science Research, 5(1), 1-15. DOI: 10.46281/aijssr.v5i1.462.
- Akçay, C. ve Çoruk, A. (2012). Çalışma yaşamında duygular ve yönetimi: Kavramsal bir inceleme. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 1(1), 3-25.
- Akın, A. (2007). Öz-Güven Ölçeği’nin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 167-176.
- Aydın, A. ve Aydın, F. (2022). Tübitak araştırma projelerine katılım gösteren ve göstermeyen öğrencilerin özgüven becerilerinin çeşitli değişkenlerle incelenmesi. Journal of Social and Humanities Sciences Research,
9(88), 2017- 2028. DOI: 10.26450/jshsr.3282.
- Bilgin, O. (2011). Ergenlerde özgüven düzeyinin bazı değişkenler açısından incelenmesi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya Üniversitesi.
- Budiarto, Y. ve Helmi, A. F. (2021). Shame and Self-Esteem: A Meta-Analysis. Europe’s Journal of Psychology, 17(2), 131–145. DOI: 10.5964/ejop.2115.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmamk, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2023). Bilimsel araştırma yöntemleri, 34. Baskı. Pegem Akademi
- Çeçen, A., R. (2002). Duygular insan yaşamında neden vazgeçilmez ve önemlidir?. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(9), 164-170.
- Çoknaz, H., Yıldız, M., Erbil, E. ve Altıntaş, H. (2018). Lise öğrencilerinin öz güven düzeylerinin karşılaştırılması. İÜ
Spor Bilimleri Dergisi, 8(1), 1303-1414.
- Dilber, Y. (2013). Ergenlerde görülen siber zorba/mağdur yaşantılarının utanç/suçluluk ve intikam duyguları çerçevesinde incelenmesi: Bursa ili örneği [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Yeditepe Üniversitesi
696 Bilsem ve Proje Okullarına Devam Eden Ortaöğretim Öğrencileri...
- Diş, S., B. (2017). Ahlâkta duyguların yerine ilişkin bir değerlendirme. Artvin Çoruh Üniversitesi İlahiyat Araştırmaları Dergisi, Akademik-Us, 1(2), 187-204.
- Dost, A. ve Yağmurlu, B. (2006). Suçluluk ve utanç duygularının kavramsallaştırmasına ilişkin sorunlar. Türk Psikoloji Yazıları, 9(17), 37-51.
- Emler, N. (2001). Self-esteem: The cost and causes of low self-worth. York Publishing Services Ltd.
Erkol, H. (2022). Eğitim örgütlerinde duygu yönetimi. Pegem Akademi.
- Ezmeci, F. (2012). İlköğretim 1.sınıf öğrencilerinin özgüvenleri [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Atatürk Üniversitesi.
- Ferreiraa, M., Bentoa, M., Chavesa, C. ve Duartea, J. (2014). The impact of self-concept and self-esteem in adolescents’ knowledge about HIV/AIDS. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 112, 575 – 582.
- Gencer, N. (2019). İmam hatip lisesi öğrencilerinin özgüven düzeyleri hakkında nicel bir analiz. Bilimname XL, 4, 407-440.
- Gevrekçi, A, Ö. ve Çırakoğlu, O., C. (2017). Suçluluk ve utanç duyguları üzerine kavramsal, nöropsikolojik ve psikopatolojik bir derleme. Türk Psikolojik Yazıları, 20(40), 89-105.
- Gündüz, İ. E. (2018). Öz-saygının, moral duygular ve depresyon ile ilişkisinde öz-şefkatin düzenleyici etkisi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Maltepe Üniversitesi.
- Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
- Kavaklı, M. (2019). Why do we have emotions? The social functions of emotions. Research on Education and
Psychology (REP), 3(1), 11-20.
- Kaya, N. ve Taştan, N. (2020). Özgüven üzerine bir derleme. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2),
297-312.
- Khosravi, Z. (2018). Din eğitiminde suçluluk ve utanç. Talim: Journal of Education in Muslim Societies and Communities, 2, 5–22. DOI: 10.12738/talim.2018.1.0100.
- Kumru, M. (2022). Genç yetişkinlerde sorumluluk duygusunun özgüven, suçluluk ve utanç bağlamında incelenmesi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
- Mckay M. ve Fanning, P. (2000). Özgüven: Özgüveninizi ortaya koymak, geliştirmek ve korumak için kanıtlanmış bilişsel teknikler programı. Arkadaş Yayınevi.
- Leary, M., R. (2015). Emotional responses to interpersonel rejection. Dialogues in Clinical Neuroscience, 17 (4),
435-441. DOI: 10.31887/DCNS.2015.17.4/mleary.
- Lindenfield, G. (1997). Kendine güvenen çocuk yetiştirme: Çocukların benlik saygılarını geliştirme ve utangaçlıklarını yenme yolları. HYB Yayıncılık.
- Oatley, K. ve Duncan, E. (1994). The experience of emotions in everyday life. Cognition & Emotion, 8(4), 369-381. DOI: 10.1080/02699939408408947.
- Sarıçam, H., Akın, A., ve Çardak, M. (2012). Hatayla ilişkili Utanç ve Suçluluk Duygusu Ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sivil Akademi, 235-247.
- Tangney J.,P., Miller. R.,S., Flicker L. ve Barlow D., H. (1996). Are shame, guilt, and embarrassment distinct emotions?Journal of Personality and Social Psychology, 70(6), 1256-1264. DOI: 10.1037/0022-3514.70.6.1256.
- Trampe D., Quoidbach J. ve Taquet M. (2015). Emotions in everyday life. PLoS ONE 10(12), 1-15. DOI:10.1371/journal. pone.0145450.
- Ward, L. (2014). Shame and guilt: Their relationship with self-esteem and social connectedness in Irish adults. Dublin: Department of Psychology DBS School of Arts. https://esource.dbs.ie/bitstream/handle/10788/2164/
ba_ward_l_2014.pdf?sequence=1&isAllowed=y.
- Weissberger, T. (2021). The difference between self confidence and self esteem. https://add.org/self-confidence- vs-self-esteem/.