Haritalama ve Mekân Kavramından Hareketle Jean Baudrillard’ın Simülasyon Kuramı

Yıl 2023, Sayı: 54, 391 - 418, 30.06.2023

Yusuf Odabaş

https://doi.org/10.17120/omuifd.1255761

Cited By: 1

Öz

Jean Baudrillard “Simülasyon teorisi” olarak bilinen teorisi ile yaşadığımız çağın kitle zihni üzerine analizlerde bulunmuştur. Her ne kadar kritiklerini yaşadığımız çağa yönlendirse dahi simülasyon teorisini Rönesans ve Sanayi Devrimi ile başlayan bir süreçte tarihlendirmiştir. Üç yüz yıllık bir süreci içine alan bu tarihlendirme doğal olarak simülasyon kuramının neye karşılık geldiğinin anlaşılmasını zorlaştırmaktadır. J. Baudrillard’ın bu süreci üç ana bölüme ayırması ile simülasyon teorisinin bu üç bölümde nasıl bir işlev gördüğünün kritiği önem kazanmıştır. Bu süreçlerin ayrıntılı analizi eserlerinde bulunmasa dahi J. Baudrillard’ın simülasyon teorisini açıklamak için kullandığı “harita” benzetmesi bu süreçlerde simülasyonun nasıl bir işlev gördüğüne dair ipuçları barındırmaktadır. Zira haritalama belirli bir dönemin düşünme yapısını içerdiği gibi o dönemin mekân algısına da işaret edebilen kritik bir kavramdır. Bu ipuçlarını takip ederek simülasyonun hem tarihsel gelişimini takip edebilir hem de günümüzde nasıl bir mekân analizi sunduğunu kritik edebiliriz. Çalışmamız J. Baudrillard’ın belirttiği tarihsel dönemlerin düşünce karakterlerini harita kavramıyla analiz ederek bu düşünce dönemleri ile simülasyon kuramının mekân anlayışının karşılıklı analizlerini yapmayı ve dolayısıyla günümüzde simülasyon kavramının nasıl bir dünyaya karşılık geldiğini kritik etmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Felsefe, Baudrillard, Simülasyon, Mekân, Harita

Jean Baudrillard's Simulation Theory Based on Mapping and the Concept of Space

Öz

Jean Baudrillard made analyses on the mass mind of the age we live in with his theory known as "simulation theory". Although the main focus of his critics was the era we live in, he dated the simulation theory in a process that started with the Renaissance and Industrial Revolution. This dating, which covers a process which lasted for three centuries, naturally makes it difficult to understand what the simulation theory corresponds to. When J. Baudrillard divided this process into three main parts, the critique of how the simulation theory functions in these three parts has gained importance. Although his works do not include detailed analysis of these processes , the "map" analogy used by J. Baudrillard to explain simulation theory contains clues about how simulation functions in these processes, for mapping is a critical concept that can refer to the space perception of that period as well as containing the mindset of a certain period. By following these clues, we can both follow the historical development of the simulation and criticize the kind of space analysis it offers today. Our study aims to make coparative analyses of these periods of thought and the concept of space in simulation theory by analyzing characteristic features of the mindset of the historical periods stated by J. Baudrillard through the concept of map ,and there by to criticise what kind of world the concept of simulation corresponds to today.

Anahtar Kelimeler

Philosophy, Baudrillard, Simulation, Space, Map

Kaynakça

• Aristoteles. Gökyüzü Üzerine. çev. Saffet Babür. Ankara: Dost Kitabevi, 1997.
• Arslan, İshak. “Evrenin Mekânistik Tanımı: Newton”. Doğudan Batıya Düşüncenin Serüveni. edt. Celal Türer-Hakan Olgun. 2 /999-1017. İstanbul: İnsan Yayınları, 2015.
• Bilici, S.-İpbüker, C. “Küresel Rotaların Uygun Kartografik Gösterimi”. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 10. Türkiye Bilimsel ve Teknik Kurultayı. Ankara:2005.
• Baudrillard, Jean. Simülakrlar ve Simülasyon. çev. Oğuz Adanır. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2005.
• Baudrillard, Jean. Simgesel Değiş Tokuş ve Ölüm. çev. Oğuz Adanır. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 2011.
• Dağdelen, Ayfer. “Küreselleşme Sürecinin Yerelleşme ve Siyasal Kültür Üzerindeki Etkileri”. Dergi Park.20/01/2023.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/696060
• Doluyağ, Dilek. “Sanat Pratiğinde Enstalasyon, Mekan, Nesne ve Sanatçı Örnekleri”. Akademik Sanat Dergisi 5/11 (2020), 101-114.
• Elik, Süleyman-Bal, Faruk. “Çağdaş Uluslararası Sistemin Kaynağı ve İlk Dönemi Olarak İspanya-Portekiz Atlantik Sistemi,1493-1648”. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 16/1.
• Engels, Friedrich. Ludwig Feuerbach ve Klasik Alman Felsefesinin Sonu. çev. İsmail Yarkın. İstanbul: İnter Yayınları, 1999.
• Griffel, Frank. Gazali’nin Felsefi Kelamı. çev. İbrahim Halil Üçer ve Muhammed Fatih Kılıç. İstanbul: Klasik Yayınları,2012.
• Gündoğan, Saim. Mevlana Düşüncesinde Tanrı-Evren İlişkisi. Ankara: Fecr Yayınları,2020.
• Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. Tarihte Akıl. çev. Önay Sözer. İstanbul: Kabalacı Yayıncılık, 2014.
• Homeros. Odysseia. çev. Azra Erhat- A. Kadir. İstanbul: İş bankası Yayınları, 2020.
• İbn Rüşd. Metafizik Şerhi. çev. Muhittin Macit. İstanbul: Litera Yayıncılık, 2017.
• Kaya, Mahmut. Kindi Felsefi Risaleler. İstanbul: Klasik Yayınları, 2002.
• Kenny, Anthony. Batı Felsefesinin Yeni Tarihi Antik Felsefe. çev. Serdar Uslu 1. Cilt. İstanbul: Küre Yayınları, 2017.
• Köktürk, Erol. “Haritacılığın 5000 Yıllık Yürüyüşü (Tarihsel Süreç-Gelişme Dinamikleri) (I. Bölüm: Babiller’den Antik Çağa)” Dergi Park. 20/01/2023.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1011538
• Kuşcu, Emir. Mitoloji ve Varoluş. Ankara: Elis Yayınları, 2006.
• Maher, Eamon.“ ‘The Universal is The Local Without Walls’; John Mc Gahern and the Global Project”.Cultural Perspectives on Globalisation and Ireland. Oxford, 2009.https://arrow.tudublin.ie/cgi/viewcontent.cgi?article=1006&context=ittbusbks
• McLuhan Marshall. The Medium is The Message, 20/01/2023. http://multimodalmel.com/501/pages/medium-is-the-message2.pdf
• Marquard, Michael J.“The Global Age and Global Economy”. Advances in Developing Human Resources.20/01/2023.https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/152342239900100401?journalCode=adha Newton, Issac. Doğa Felsefesi’nin Matematiksel İlkeleri. çev. Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea Yayınları, 1997.
• Nietzsche, Friedrich Wilhelm. Tragedyanın Doğuşu. çev. Mustafa Tüzel. İstanbul: İş Bankası Yayınları, 2011. Nietzsche, Friedrich Wilhelm. Şen Bilim. çev. Ahmet İnam. İstanbul: Say Yayınları, 2017.
• Nietzsche, Friedrich Wilhelm. Böyle Buyurdu Zerdüşt. çev. Sedat R. Demir. İstanbul: Ataç Yayınları, 2013. Nietzsche, Friedrich Wilhelm. Ahlakın Soy Kütüğü Bir Polemik. çev. Zeynep Alangoya. İstanbul: Kabalacı Yayınevi, 2011.
• Özağaç, Servet. Cumhuriyet Dönemi Türk Haritacılık Tarihi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2006.https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Özalp, Hasan. “Johannes Kepler”. Doğudan Batıya Düşüncenin Serüveni. 2. Cilt. İstanbul: İnsan Yayınları, 2015.
• Özalp, Hasan. “Galileo Galilei”.Doğudan Batıya Düşüncenin Serüveni.2. Cilt. İstanbul: İnsan Yayınları, 2015.
• Özden, H. Ömer. İbn-i Sina - Descartes Metafizik Bir Karşılaştırma. İstanbul: Dergâh Yayınları, 1996.
• Özkan, Cengiz İskender. “Descartes’ın Zihin Teorisi ve Sınırları”. Metazihin Yapay Zekâ ve Zihin Felsefesi Dergisi 2/2 ( 2019), 244-254.
• Platon. Timaios. çev. Furkan Akderin. İstanbul: Say Yayınları, 2015.
• Rosenkranz, Karl. Çirkinin Estetiği. Ankara: Muhayyel Yayıncılık, 2018.
• Sayılı, Aydın. “Copernicus ve Anıtsal Yapıtı” Nikola Copernicus, Unesco Türkiye Milli Komisyonu, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, 2012.
• Schopenhauer, Arthur. İsteme ve Tasavvur Olarak Dünya. çev. A. Onur Aktaş. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2020.
• Sümer, Banu Alan.“Derrida’da Karar Verilemezlik ve Sorumluluk İlişkisi”. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi 18 (2014), 31-44.
• Sloterdijk, Peter. Kapitalist Dünyanın İç Evreninde. çev. İlknur Aka. İstanbul: Kırmızı Yayınları, 2008.
• Tüfenk, Onur. “Nietzsche’de Güç, Canlılık ve Doğa”, Dergi Park. 20/01/2023. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/750409
• Tüzer, Abdüllatif. “Postmodernizm ve Tanrının Ölümü: Öznenin Arkeolojisi Üzerine Bir Deneme”, Dergi Park. 20/01/2023. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/227384
• Varlık, Selami. “Negatif Hermeneutik ve Sonsuz Yorum Sorunu”.Cogito Dergisi 89 ( 2017), 116-189.
• Von Humboldt, Alexander. Cosmos a Sketch of a Physical Description of The Univers, Translated from the German By E. C. Otte. London: Harvard Collage Library 1893. 20/01/2023. https://archive.org/details/cosmosofph01humbrich/page/n5/mode/1up?ref=ol&view=theater
• Wisser, Richard.“Friedrich Nietzsche: Üstün İnsan Görünürde mi?”. Felsefe Arkivi 27 (1990), 75-97.
• Yıldırım, Cemal. “Bilimin Öncüleri: Kepler (1571-1630)”, Bilim ve Teknik Dergisi 304, TÜBİTAK Yayınları, Ankara, 194-198.
• Zizek, Slavoj. İdeolojinin Yüce Nesnesi. çev. Tuncay Birkan. İstanbul: Metis Yayınları,2019.