Fitness Sporuna Katılan Bireylerin Rekreasyonel Akış Deneyimlerinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 3, 279 - 292, 29.12.2023

Mehmet Yazıcı Recep Öz Erdinç Akkuş Aslıhan Yüce

https://doi.org/10.17155/omuspd.1268099

Öz

Bu araştırmada, rekreasyonel etkinlik olarak fitness sporu ile ilgilenen kişilerin çeşitli demografik özelliklerinin (cinsiyet, medeni durum, yaş, eğitim durumu ve haftalık boş zaman faaliyetine katılım sıklığı) rekreasyonel akış deneyimine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Ayhan, Eskiler ve Soyer (2020) tarafından geliştirilmiş olan “Rekreasyonel Akış Deneyimi Ölçeği” ile araştırmacılar tarafından oluşturulan bilgi formu kullanılmıştır. Fitness sporu yapan 153’ü kadın, 265’si erkek olmak üzere toplam 418 kişi araştırmaya dahil edilmiştir. Toplanan verilerin analizinde SPSS istatistiksel paket kullanılmış, istatistik tekniklerinden ikili karşılaştırmalar için kullanılan bağımsız gruplar t-testi, çoklu grupların karşılaştırılmasında kullanılan Anova analizi ve hangi gruplar arasında ayrışmanın olduğunu belirlemek için Tukey testi kullanılmıştır. Elde edilen verilere göre cinsiyet, yaş, fitness etkinliğine katılım süreleri ve Fitness merkezleri değişkenleri ile rekreasyonel akış deneyimi ölçeği ortalamaları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark tespit edilmişken, medeni durum ve eğitim düzeyi ile rekreasyonel akış deneyimi ölçeği ortalaması arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark tespit edilmemiştir. Sonuç olarak fitness faaliyetine katılan erkek katılımcıların kadın katılımcılara göre daha fazla akış deneyimine sahip oldukları belirlenmiştir. Ayrıca katılımcıların yaş ve fitness etkinliğine ayrılan süreleri artıkça daha fazla akış deneyimine sahip oldukları görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Rekreasyon, Akış deneyimi, Fitness

Etik Beyan

Araştırma için Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi İnsan Araştırmaları Sağlık ve Spor Bilimleri Etik Kurulu’ndan 31.01.2023 tarihli ve 01/06 karar sayısı ile etik kurul izni alınmıştır

Investigation of Recreational Flow Experiences of Individuals Participating in Fitness Sports

Öz

In this study, it was aimed to determine the effect of various demographic characteristics (gender, marital status, age, educational status and frequency of participation in weekly leisure activities) of people who are interested in fitness as a recreational activity on recreational flow experience. For this purpose, the “Recreational Flow Experience Scale” developed by Ayhan, Eskiler and Soyer (2020) and the information form created by the researchers were used. A total of 418 people, 153 women and 265 men, were included in the study. SPSS statistical package was used in the analysis of the collected data, independent groups t-test was used for pairwise comparisons, Anova analysis was used to compare multiple groups and Tukey test were used to determine which groups diverged. According to the data obtained, there was a statistically significant difference between gender, age, participation time in fitness activities and fitness centers variables and recreational flow experience scale averages, but no statistically significant difference was found between marital status and education level and recreational flow experience scale average. As a result, it was determined that male participants had more flow experience for more fitness activities than female participants, and the participants had more flow experiences for fitness activities as the age level and time allocated for fitness activity increased.

Anahtar Kelimeler

Recreation, Flow experience, Fitness

Etik Beyan

Araştırma için Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi İnsan Araştırmaları Sağlık ve Spor Bilimleri Etik Kurulu’ndan 31.01.2023 tarihli ve 01/06 karar sayısı ile etik kurul izni alınmıştır

Kaynakça

• Aleksić, D. (2016). The Negative Aspects of Flow: Examining Relationships Between Flow and Unethical Behavior. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ljubljane.
• Atasoy, B. & Öztürk Kuter, F. (2005). Küreselleşme ve Spor. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (1), 11-22.
• Aydın, E. (2021). İnfaz Koruma Memurlarının Sportif Serbest Zaman İlgilenimi ve Psikolojik Dayanıklılık Düzeyleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi.
• Ayhan, C., Eskiler, E., & Soyer, F. (2020). Rekreasyonel katılımcılarda akış deneyiminin ölçülmesi: Ölçek geliştirme ve doğrulama. Journal of Human Sciences, 17(4), 1297-1311. https://doi.org/10.14687/jhs.v17i4.6105
• Bağcı, E. (2017). A study onhabits of using fitness centre. InternationalJournal of Human Sciences, 14(3), 2268-2277. doi:10.14687/jhs.v14i3.4617
• Cheng, T. M., Hung, S. H., & Chen, M. T. (2016). The influence of leisure involvement on flow experience during hiking activity: Using psychological commitment as a mediate variable. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 21(1), 1-19.
• Collins, A. L., Sarkisian, N., & Winner, E. (2009). Flow and happiness in later life: An investigation into the role of daily and weekly flow experiences. Journal of happiness studies, 10(6), 703- 719.
• Csikszentmihalyi, M. (1975). Beyond boredom and anxiety: the experience of play in work and leisure. In. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
• Csikszentmihalyi, M. (1990). Flow: the psychology of optimal experience (Vol. 1990). New York: Harper & Row. Decloe, M. D., Kaczynski, A. T., & Havitz, M. E. (2009). Social participation, flow and situational involvement in recreational physical activity. Journal of Leisure Research, 41(1), 73-91.
• Demerouti, E., Bakker, A.B. ve Fried, Y. (2012). Work Orientations in the Job Demands‐Resources Model. Journal of Managerial Psychology, 2(6), 557-575.
• Demirel, M. , Varol, F. , Bozoğlu, M. S. , Kaya, A. & Aksu, H. S. (2022). Rekreatif Amaçlı Tenis Oynayan Bireylerde Akış Deneyimi ve Serbest Zaman İlgilenimi. Çatalhöyük Uluslararası Turizm ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, (9), 54-66.
• Duman, S. , Yurtdaş, Ş. Ş. & Ordu, B. (2022). Sosyal Yeterlik ve Rekreasyonel Katılım, Akış Deneyiminin Belirleyicileri midir? Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 9 (2), 157-172 . https://doi. org/10.30803/adusobed.1213576
• Fang, Y. M., & Huang, Y. J. (2021). Comparison of the usability and flow experience of an exercise promotion virtual reality programme for different age groups. Behaviour & Information Technology, 40(12), 1250-1264.
• Gall, M. D., Gall, J. P., & Borg, W. R. (2007). Educational research: an introduction (8. utg.). AE Burvikovs, Red.) USA: Pearson.
• Ghani, J.A. ve Deshpande, S.P. (1994). Task Characteristics and The Experience of Optimal Flow in HumanComputer Interaction, The Journal of Psychology-Interdisciplinary and Applied, 128(4), 382-391.
• Gön, İ. (2020). Akış kuramının dijital oyun kullanıcılarının satın alma davranışı üzerine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Galatasaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı, İstanbul.
• Güldür, B. B. ve Yaşartürk, F. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin rekreasyon faaliyetlerine katılımındaki fayda ve yaşam doyum düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES), 6(2), 495-506.
• Heo, J., Lee, Y., McCormick, B. P., & Pedersen, P. M. (2010). Daily experience of serious leisure, flow and subjective well‐being of older adults. Leisure Studies, 29(2), 207–225. Jackson, S. A. (2000). Joy, Fun, and Flow State in Sport. Emotions in Sport, Champaign, IL, US: Human Kinetics.
• Jang, K. S. (2016). Relationships Between Leisure Flow, Leisure Benefits, Life Satisfaction and RevisitIntention of College Student Customers in Ski Resort. The Journal of the Korea ContentsAssociation, 16(9), 254-266.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaya, B., Metin, T., & Kozak, M. A. (2015). Kapalı rekreasyon tesislerinde kullanıcıların akış deneyimi. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 2(2), 6-25.
• Kim, H., & McKenry, P. (2002). The Relationship Between Marriage and Psychological Well-being. Journal of Family Issues, 23, 885 - 911. https://doi.org/10.1177/019251302237296.
• Kül Avan, S., Şebin, K., Şebin, H., & Birinci, M., C. (2022). Investigation of Recreational Flow Experiences of Individuals Participating in Curling Sport, Anatolia Sport Research, 3(3): 1-8. https://doi.org/10.29228/anatoliasr.31
• Mannell, R. C., Zuzanek, J., & Larson, R. (1988). Leisure states and “flow” experiences: Testing perceived freedom and intrinsic motivation hypotheses. Journal of Leisure research, 20(4), 289-304.
• Mills, G. E., & Gay, L. R. (2019). Educational research: Competencies for analysis and applications. Pearson. One Lake Street, Upper Saddle River, New Jersey 07458.
• Novak, T. P., Hoffman, D. L. ve Yung, Y.-F. (2000). Measuring the customer experience in online environments: a structural modeling approach. Marketing Science, 19(1), 22-42.
• Omodei, M. M., & Wearing, A. J. (1990). Need satisfaction and involvement in personal projects: Toward an integrative model of subjective well-being. Journal of Personality and social Psychology, 59(4), 762.
• Rheinberg, F. ve Engeser, S. (2018). Intrinsic Motivation and Flow, Motivation and Action, (Ed: J.Heckhausen ve H, Heckhausen. Springer.
• Riley, L., & Spreitzer, E. (1974). A Model for the Analysis of Lifetime Marriage Patterns.. Journal of Marriage and Family, 36, 64. https://doi.org/10.2307/350995.
• Sweetser, P., & Wyeth, P. (2005). GameFlow: a model for evaluating player enjoyment in games. Computers in Entertainment (CIE), 3(3), 3-3.
• Thomson, P., & Jaque, S.V. (2016). Exquisite Moments: Achieving Optimal Flow in Three Activity-Based Groups Regardless of Early-Childhood Adversity. American Journal of Play, 8(3), 345-361
• Vittersø, J., Vorkinn, M., & Vistad, O. (2001). Congruence Between Recreational Mode and Actual Behavior-A Prerequisite for Optimal Experiences?. Journal of Leisure Research, 33, 137 - 159. https://doi.org/10.1080/00222216.2001.11949935.
• Wöran, B. & Arnberger, A. (2012). Exploring Relationships Between Recreation Specialization, Restorative Environments and Mountain Hikers’ Flow Experience. Leisure Sciences, 34(2), 95–114.
• Wu, S. H., Wei, N. C., Hsu, H. C., & Pu, T. C. (2021). Exploring the intention of visiting the museum using immersive virtual reality technique and flow experience. International Journal of Organizational Innovation (Online), 14(1), 25-40.
• Yanık, A. (2016). Yeni medyalardaki akış deneyiminin risk algısı ve online turistik satınalma niyetine etkisi. International Journal of Social Science, 42, 385- 408.
• Yapıcı, E. C., Alpullu, A., Mametkulyyev, Y., & Yılgın, A. (2022). Yabancı uyruklu bireylerin serbest zamanlarındaki durumlarının akış kuramı bağlamında incelenmesi. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(1), 1-14.
• Yıldız, S.M, Tüfekçi, Ö. (2010). Fitness Merkezi Müşterilerinin Hizmet Kalitesine Yönelik Beklenti ve Algılarının Değerlendirilmesi. Balıkesir University Journal of Social Sciences Institute, 13(24): 1-11.
• Zhou, T. (2013). The effect of flow experience on user adoption of mobile TV. Behaviour & Information Technology, 32(3), 263-272.