Okul Yöneticileri ve Psikolojik Danışmanların perspektifinden Okul Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Hizmetlerinin İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 166 - 198, 24.12.2019

Vahap Yorgun Güler Köksal Rana Bozkurt Özen Güventürk Gökhan Akkuş Serdal Mert

Öz

Bu araştırma
kapsamında psikolojik danışmanların ve idarecilerin okullarda psikolojik
danışmanlık ve rehberlik hizmetlerinin yürütülmesine yönelik algılarının
belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla okul psikolojik danışmanları (92 kişi)  ve okul yöneticileri (54 kişi) ile odak grup
görüşmeleri gerçekleştirilmiş;veriler içerik analizi yöntemiyle
değerlendirilmiştir. Her bir gruptaki görüşmeleri Bayraklı Rehberlik Araştırma
Merkezi Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bölümü’nden bir psikolojik danışman
yürütmüştür. . Görüşmelerde okul psikolojik danışmanları 9, okul yöneticileri
ise 5 sorudan oluşan görüşme formundaki sorulara turlama tekniğiyle yanıt
vermiştir Görüşmeler görevli raportörlerin yazılı kayıtları ve ses kayıtları
aracılığıyla raporlaştırılmıştır. Çalışma sonucunda, okullarda öğrencilere
kazandırılması gereken en önemli becerilerin iletişim, öfke kontrolü, benlik
saygısı, akran zorbalığı ile başa çıkma, duygu düzenleme, sorumluluk alma,  problem ve çatışma çözme becerileri olduğu
konusunda okul psikolojik danışmanlarının ve yöneticilerinin ortak görüşe sahip
olduğu saptanmıştır. Ancak okul  psikolojik danışmanlarının evrak-kayıt işleri,
bireysel görüşmeler, görev dışı işler, zorunlu projeler ve krize müdahale
çalışmalarının saatlerinin önemli bir kısmını aldığını ifade etmişlerdir. Okul
yöneticileri ve psikolojik danışmalarının PDR sisteminin etkili olması için
gerekli koşullarla ilgili ortak görüşlere sahip olduğu; okul yöneticilerini  öğrencilerde geliştirilmesi gereken  okul rehberlik ve psikolojik danışmanlık
hizmetlerini olumlu sıfatlarla tanımladığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okul psikolojik danışmanları, algı, rehberlik

Kaynakça

• ASCA (2010). The Professional counselor. ACA, USA
• Camadan, F. ve Sezgin, F. (2012). İlköğretim okulu müdürlerinin okul rehberlik hizmetlerine ilişkin görüşleri üzerine nitel bir araştırma. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (38), 199-211.
• Çokamay, G.(2013). İlk ve ortaokullarda görev yapan psikolojik danışmanların okul ruh sağlığı hizmetlerine yönelik algıları. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Dağlı, S. (2014). Rehber öğretmen ve psikolojik danışmanların kendi mesleklerine ilişkin algıları üzerine nitel bir araştırma. (Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Dost, T. M. ve Keklik, İ. (2012). Alanda çalışanların gözünden psikolojik danışma ve rehberlik alanının sorunları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (23), 389-407.
• Erkan, S. (2001). Okul psikolojik danışma ve rehberlik programlarının hazırlanması. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Güngör, Z. (2010). Okul psikolojik danışmanları ile öğretim elemanlarının mesleğe ilişkin bazı konulardaki algılarının incelenmesi (Yükseklisans Tezi) İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Hamamcı, Z., Murat, M., Çoban, A. (2004). Gaziantep’teki okullarda çalışan psikolojik danışmanların mesleki sorunlarının incelenmesi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi: Malatya.
• Hatipoğlu, H. (2010). Okullarda yürütülen psikolojik danışma ve rehberlik uygulamalarının belirlenmesi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Karataş , Z., Baltacı, Ş.H. (2013). Ortaöğretim kurumlarında yürütülen psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine yönelik okul müdürü, sınıf rehber öğretmeni, öğrenci ve okul rehber öğretmeninin (psikolojik danışman) görüşlerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (2), 427-60
• Kepçeoğlu, M. (1976). Okul danışmanlarının mesleki problemleri. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1-2), 68-80. Korkmaz, Z. (2011). Okul psikolojik danışmanları ile sınıf rehber öğretmenlerinin karşılıklı algılarının incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi) Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
• Kuzgun, Y. (2011). Rehberlik ve psikolojik danışma.(11. Basım). Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Mau, W. ve Jepsen, D.A. (1990). Attitudes toward counselors and counseling processes: A comparison of Chinese and American graduate students. Journal of Counseling and Development, 67, 189-192.
• Parmaksız , İ. ve Gök, A. (2018). Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinim yürütülmesinde karşılaştıkları güçlükler. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (47), 247-265
• Partin, R.L. (1993). School counselor’s time: Where does it go? The School Counselor, 40, 274-281.
• Pişkin, M. (1989). Orta dereceli okullarda görevli yönetici, öğretmen ve danışmanların ideal ve gerçek görev algıları (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Selen, N. (2008). Liselerde psikolojik danışma ve rehberlik servislerinin algılanan etkiliğinin bazı değişkenlere göre incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
• Tan, H. (1992). Psikolojik danışma ve rehberlik. Milli Eğitim Yayınevi, İstanbul.
• Ulusal Meslek Standartlarına Dair Tebliğ (2017, 01 Kasım). Resmi Gazete (Sayı: 30227). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/11/20171101m1.htm
• Ünal, A., Ünal, E. (2010). Öğretmen ve öğrencilerin rehber öğretmeni algılamalarınailişkin bir durum çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 919-945.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. ( 2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Basım). Seçkin Yayıncılık, Ankara.