Çin Halk Cumhuriyeti Eğitim Sistemi

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 24, 2982 - 3011, 30.04.2020

Başak Coşkun Mustafa Çelikten

https://doi.org/10.26466/opus.669104

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmada dünyanın en kalabalık ülkesi, küresel ekonomide önemli söz sahibi ve Marksist-Leninist ideolojiye bağlı nadir ülkelerden biri olan Çin’in Eğitim Sistemini eyaletler ve bölgeler arası ortak özellikleriyle ele almak amaçlanmıştır. Çin Anayasası’nda eğitim vatandaşlar için hem hak hem de görev olarak görülmektedir. Çin’de eğitim merkez, eyalet, il, belediye ve ilçe düzeyinde kurulan teşkilatlarla yönetilmektedir. Çin’de zorunlu eğitim süresi altı yıl ilkokul ve üç yıl ortaokul/alt ortaöğretim biçiminde dokuz yıldır. Ortaokuldan sonra girilen mecburi sınavla öğrencilerin gideceği lise belirlenir. Yükseköğretim kurumlarına kabuller lise bitirme sınavı ve ulusal giriş sınavında alınan sonuçlara bağlıdır. Üniversiteye girişte büyük rekabet yaşanır. Okullarda istihdam edilen “parti sekreteri” eğitim sisteminin komünist parti programına göre yürütüldüğünü yakından denetlemektedir. İki yıl veya dört yıllık lisans eğitimiyle öğretmen yetiştirilmekte, ancak atama öncesi adayların iki aşamalı bir sınava girmeleri gerekmektedir. Öğretmenlerin hizmetiçi eğitimine büyük önem verilmektedir ve kariyer basamakları bulunmaktadır. Bölgeye göre, öğretmen maaşları arasında büyük farklılıklar vardır. Eğitim yöneticisi yetiştirmede yeterlik, geliştirme ve ileri düzey adında üç basamaklı program uygulanmaktadır. Eğitimin finansmanı merkez ve eyalet hükümetleri tarafından birlikte sağlanmaktadır. Öğretmen yetiştirmede hizmetiçi eğitime, yönetici yetiştirmeye ve meslek eğitimine verilen önem Çin Eğitim Sistemi’nin örnek alınabilecek yönleridir.

Anahtar Kelimeler

Çin, eğitim sistemi, yapılanma, süreç

Teşekkür

Bu makalenin geliştirilmesinde katkı sunan Prof. Dr. Ali BALCI'ya teşekkür ederiz.

Education System in the People’s Republic of China

Öz

In this study, it is aimed to portray the education system in China, which is of great influence on global economy and one of the few Marxist-Leninist countries. In Chinese constitution, education is regarded both as a citizenship duty and right. In China education is governed by central, provincial, municipal, county departments of education. Mandatory education is nine years, with six years of primary and three years of middle school education. Students have to take a national exam to attend high school. For tertiary education students have to pass maturita (end of high school exam) and take Gao Kao- university entrance exam. There is a profound competition for university education. The schools in China is inspected closely by the “party secretary” employed in every school. The secretary follows all the programs and schools to make them obey communist party policies and rules. Teachers are trained in two or four year bachelor’s programs, yet they have to take two exams before they can be appointed as teachers. The in-service training of teachers has great importance and teachers can have different professional titles according to their performances. There are big discrepancies in teacher salaries, depending on the region they work. In educational administrator’s training, there is a three-stage training program as proficiency, development and advanced education. Education is funded together with central and provincial agencies. Chinese Education System has many implications, especially teacher and administrator training and vocational education models can provide good examples.

Anahtar Kelimeler

China, Education System, Structure, Procedure

Kaynakça

• Bakioğlu, A. ve Özcan, M. (2014). Çin (Şanghay) eğitim sistemi. Ayşen Bakioğlu (Edt.) Karşılaştırmalı Eğitim Yönetimi içinde (s.1-42). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Barabash, A., Hueng, S. ve Lawson, R. (2009). Planned policy transfer: the impact of the German model on Chinese vocational education. Compare: A Journal of Comparative and International Education, 39(1), 5-20.
• CIA. (2019). The World Factbook. 27.04.2019 tarihinde https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ch.html adresinden erişilmiştir.
• China ABC (2019). 27.04.2019 tarihinde http://english.gov.cn/archive/chinaabc/ adresinden erişilmiştir.
• China-Administration, Finance, and Educational Research. (t.y). 09.05.2019 tarihinde http://education.stateuniversity.com/pages/275/China-ADMINISTRATION-FINANCE-EDUCATIONAL-RESEARCH.html adresinden erişilmiştir.
• China at a Glance. (2019). 27.09.2019 tarihinde http://en.people.cn/china/home.html adresinden erişilmiştir.
• China Education. 09.05.2019 tarihinde http://www.chinaeducenter.com/en/cedu.php adresinden erişilmiştir.
• Çin Halk Cumhuriyeti Anayasası. (2004). 29.04.2019 tarihinde http://www.npc.gov.cn/englishnpc/Constitution/node_2825.htm adresinden erişilmiştir.
• Çin Halk Cumhuriyeti Eğitim Kanunu (1995). 29.05.2019 tarihinde http://www.moe.edu.cn/publicfiles/business/htm files/moe/moe_2803/200905/484 57.html adresinden erişilmiştir.
• Çin Halk Cumhuriyeti Eğitim Bakanlığı-Bakan ve Üst Düzey Yetkililer (2019). 01.09.2019 tarihinde http://www.moe.edu.cn/publicfiles/business/htmlfiles/moe/moe_2796/index.html adresinden erişilmiştir.
• Çin Halk Cumhuriyeti Eğitim Bakanlığı Bölümleri (2019). 02.05.2019 tarihinde http://www.moe.edu.cn/publicfiles/business/htmlfiles/moe/moe_2796/index.html adresinden erişilmiştir.
• Çin Halk Cumhuriyeti Eğitim Bakanlığı’nın Sorumlulukları (2019). 01.05.2019 tarihinde http://www.moe.edu.cn/publicfiles/business/htmlfiles/moe/moe_2797/200907/49988.html adresinden erişilmiştir.
• Çin Halk Cumhuriyeti Ulusal İstatistik Bürosu. (2018). Çin İstatistik Yıllığı 2018. 03.05.2019 tarihinde http://www.stats.gov.cn/tsjs/ndsj/2018/indexeh.htm adresinden erişilmiştir.
• Çin Halk Cumhuriyeti’nin Siyasi Görünümü 28.04.2019 tarihinde http://www.mfa.gov.tr/cin-halk-cumhuriyeti-siyasi-gorunumu.tr.mfa adresinden erişilmiştir.
• Dahlman, C., Zhihua Zeng, D. ve Wang, S. (2007). Enhancing China's competitiveness through lifelong learning. Washington, DC: World Bank.
• Gao-kao National Higher Education Entrance Exam in China (2019). 08.09.2019 tarihinde http://www.chinaeducation.info/Standardised-Tests/K12-Tests/gao-kao-entrance- examination.html adresinden erişilmiştir.
• Hu, B. Y. ve Szente, J. (2009) Exploring the quality of early childhood education in china: implications for early childhood teacher education. Journal of Early Childhood Teacher Education, 30(3), 247-262.
• Huong, L. T., McCarty, M. ve Tauson, M. (2010). Institutional and fiscal arrangements for primary and junior secondary education in China. Education sector planning and management policy series policy research report: Summary version). UNESCO Bangkok Education Policy and Reform Unit.
• Jiangsu Eyaleti Eğitim Bölümü (2019). 02.05.2019 tarihinde http://english.jsjyt.gov.cn/jsed/jsedf/internal/?divflag=3&cols=63 adresinden erişilmiştir.
• Johnson, L., Moller, J., Jacobson, S. ve Wong, K.C. (2008). Cross-National comparisons in the international successful school principalship project: The Unites States, Norway and China. Scandinavian Journal of Educational Research, 52(4), 407-422.
• Kritzer, J. B. (2011). Special education in China. Eastern Education Journal,40(1),57-63.
• OECD (2016). Education in China: A snapshot. 07.01.2020 tarihinde https://www.oecd.org/china/Education- in-China-a-snapshot.pdf adresinden erişilmiştir.
• OECD (2014). Education at a Glance 2014: OECD indicators. OECD Publishing.
• OECD (2011). Lessons from PISA for the United States, Strong Performers and Successful Reformers in Education. OECD Publishing.
• Roberts, D. (2013, 4 Nisan). Chinese education: the truth behind the boasts. 08.05.2019 tarihinde http://www.bloomberg.com/bw/articles/2013-04-04/chinese-education-the-truth-behind-the-boasts adresinden erişilmiştir.
• Shangai-China Teacher and Principal Quality. (t.y). 08.09.2019 tarihinde http://www.ncee.org/programs-affiliates/center-on-international-education-benchmarking/top-performing-countries/shanghai-china/shanghai-china-teacher-and-principal-quality/ adresinden erişilmiştir.
• Şangay Eğitim Komisyonu. (t.y). 03.05.2019 tarihinden http://www.shanghai.gov.cn/shanghai/node27118/node27386/node27400/node 27838/userobject22ai38994.html adresinden erişilmiştir.
• The Economist Intelligence Unit (2019). China. 28.04.2019 tarihinde http://country.eiu.com/china adresinden erişilmiştir.
• T.C. Ekonomi Bakanlığı (2013). Çin Halk Cumhuriyeti ülke raporu. 28.04.2019 tarihinde http://www.tucsiad.org.tr/Images/FileManager/2012 2013%20%C3%87in%20%C3%9Clke%20Raporu.pdf adresinden erişilmiştir.
• UNESCO. (2011). World data on education (7th Edition). (IBE/2011/CP/WDE/II) Geneva: UNESCO/International Bureau of Education.
• Wang, V.C.X., ve Parker, J. (2014). Lifelong learning in China. Revista Internacional de Organizaciones, 12, 71–88.
• World Bank (2019)Çin ülke profili. 30.09.2019 tarihinde http://www.worldbank.org/en/country/china/overview adresinden erişilmiştir.
• Yan, W. ve Ehrich, L. C. (2009). Principal Preparation and Training: A look at china and its issues. International Journal of Educational Management, 23(1), 51-64.
• Zhongkao- Senior High School Entrance Examination in China (2015). 08.05.2019 tarihinde http://www.chinaeducation.info/Standardised-Tests/K12-sts/zhong-kao-examination.html adresinden erişilmiştir.