Sosyal Medyada Kendini Açma: Öz Saygı, Güven ve Algılanan Faydanın Etkinliği Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: 27, 116 - 149, 31.07.2020

Şükrü Balcı , Ayşe Arsal Gölcü

https://doi.org/10.26466/opus.669190

Cited By: 3

Öz

İletişim teknolojilerinin hızlı gelişmesi ve yaygınlaşması; insanlara, kendilerini çevrimiçi olarak daha fazla anlatma noktasında çeşitli açılımlar sağlamaktadır. Sosyal medya aracılığıyla kullanıcılar kendi benliklerini, inançlarını, tutumlarını, değerlerini ve kişisel hikâyelerini istediği gibi sunabilmektedir. Bu araçlar üzerinden yürütülen iletişimde sözsüz ipuçlarının etkisizliği, kullanıcıların kendilerini daha rahat açmalarına (ifade etmelerine) yardımcı olabilmektedir. Sosyal ağlarda kendini açma, aynı zamanda özellikle gençler arasında kalıcı ilişkiler kurmanın bir yolu olarak da değerlendirilebilir. İşte bu araştırmada, üniversite öğrencilerinin sosyal medyada kendini açma düzeyinin, algılanan faydalar, özsaygı, sosyal medya kullanıcısına güven ve kullanım süresi arasındaki ilişki incelenmektedir. Saha araştırması yönteminin kullanıldığı araştırmada veriler, 395 kullanıcıdan yüz yüze anket tekniğiyle toplanmıştır. Araştırma sonucunda kadınların sosyal medyada kendini açma düzeylerinin erkeklere nazaran daha yüksek olduğu dikkat çekmektedir. Araştırmada öz saygı ile ilişkiyi sürdürme ve yeni ilişki kurma gibi algılanan fayda boyutlarının, kendini açma puanını pozitif yönde anlamlı biçimde yordadığı belirlenmiştir. Kendini açma düzeyi ile sosyal medya kullanıcısına güven ve kullanım süresi arasında anlamlı ilişki tespit edilememiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Medya, Kendini Açma, Özsaygı, Algılanan Fayda, Güven, İlişki

Self-Disclosure on Social Media: Study on the Effect of Self-Esteem, Trust, and the Perceived Benefits

Öz

Rapid development and diffusion of communication technologies; it provides various expansions to people to explain themselves online. Through social media, users can present themselves, beliefs, attitudes, values and personal stories as they wish. The ineffectiveness of nonverbal clues in communication through social media can help users to express themselves more easily. Self-disclosure in social media can also be considered as a way of establishing lasting relationships among young people. In this study, the relationship between university students' level of self-disclosure in social media, perceived benefits, self-esteem, trust in social media users and the duration of social media usage are examined. Data were collected from 395 users using face-to-face questionnaire technique. As a result of the research, it is noteworthy that women have higher levels of self-disclosure in social media than men. In the research, it was determined that perceived benefit dimensions such as maintaining relationship with self-esteem and establishing new relationship positively predicted self-disclosure score in social media. No signifi-cant relationship was found between the level of self-disclosure in social media and confidence in social media users and the duration of social media usage.  

Anahtar Kelimeler

Social Media, Self-Disclosure, Self-Esteem, Perceived Benefits, Trust, Relationship

Kaynakça

• Al-Ghafri, R. K. ve Al-Badi, A. H. (2016). Users’ activities on social media as indicators of self-esteem: A case study in Oman, Journal of Internet Social Networking & Virtual Communities, Article ID: 747714, 1 Nisan 2019 tarihinde https://ibimapublishing.com/articles/JISNVC/2016/747714/747714.pdf adresinden edinilmiştir.
• Angga, M., ve Walther, J. B. (2016). The effect of reciprocal self-disclosure attitude on self-esteem in online interactions. Proceedings of the URECA@NTU 2015-16. 1 Nisan 2019 tarihinde file:///C:/Users/%C4% B0letisim/Downloads/URECA-Mellita%20(1).pdf adresinden edinilimiştir.
• Balcı, Ş., Gölcü, A., ve Gölcü A. A. (2019). Sosyal medya kullanımı ile kendini gizleme ve yaşam doyumu arasında bir bağlantı var mı?. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 173-190.
• Başer, A. (2010). Yeni iletişim teknolojilerinin evriminde televizyonun yeri, F. Aydoğan ve A. Akyüz (Haz.), İkinci medya çağında internet kitabı içinde (s.36-60), İstanbul: Alfa Yayınları.
• Bozoğlan, B., Demirer, V., ve Şahin, I. (2013). Loneliness, self-esteem, and life satisfaction as predictors of Internet addiction: A cross-sectional study among Turkish university students. Scandinavian Journal of Psychology, 54(4), 313-319.
• Chen, B. ve Marcus, J. (2012). Students’ self-presentation on Facebook: An examination of personality and self-construal factors. Computers in Human Behavior, 28, 2091- 2099.
• Cheung, C., Lee, Z. W. Y., ve Chan, T. K. H. (2015). Self-disclosure in social networking sites: The role of perceived cost, perceived benefits and social influence. Internet Research, 25(2), 279-299.
• Chiu, C. M., Hsu, M. H. ve Wang, E. T. G. (2006). Understanding knowledge sharing in virtual communities: an integration of social capital and social cognitive theories. Decision Support Systems, 42(3), 1872-1888.
• Chubb, N. H., Fertman, C. I. ve Ross, J. L. (1997). Adolescent self-esteem and locus of control: A longitudinal study of gender and age differences. Adolescence, 32 (125), 113- 129.
• Çetinkaya, B., ve Akbaba, S. (2011). Üniversite öğrencilerinin kendini açma davranışları ile bağlanma stilleri arasındaki ilişki. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 3(4), 1-18. 5 Mayıs 2019 tarihinde https://arastirmax.com/en/system/files/dergiler/195525/makaleler/3/4/arastirmax-universite-ogrencilerinin-kendini-acma-davranislari-ile-baglanma-stilleri- arasindaki-iliski.pdf adresinden edinilmiştir.
• Çuhadaroğlu, F. (1986). Adolesanlarda benlik saygısı. Yayımlanmamış doktora tezi Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Ankara.
• Dilmen, N. E., ve Öğüt, S. (2010). Sosyalleşmenin yeni yüzü: Sosyal paylaşım ağları. 2. Yeni İletişim Ortamları ve Etkileşim Uluslararaı Konferansı, 2010, 237-242, 5 Mayıs 2019 tarihinde http://www.sertacogut.com/blog/wp-content/uploads/2010/05/Ogut-Dilmen-Sosyalle%C5%9Fmenin-Yeni-Y%C3%BCz%C3%BC-Sosyal-Payla%C5%9F%C4%B1m- A%C4%9Flar%C4%B1.pdf adresinden edinilmiştir.
• Ellison, N., Heino, R. ve Gibbs, J. (2006). Managing impressions online: self-presentation processes in the online dating environment. Journal of Computer-Mediated Communication, 11(2), 415-441.
• Erdoğan, İ. (2003). Pozitivist metodoloji: Bilimsel araştırma tasarımı. İstatistik Yöntemler, Analiz ve Yorum, Ankara: Erk Yayınları.
• Forest, A. L., ve Wood, J. V. (2012). When social networking is not working: Individuals with low self-esteem recognize but do not reap the benefits of self-disclosure on Facebook, Pyschological Science, 23(3), 295-302.
• Green, K., Derlega, V. ve Mathews, A. (2006). Self-disclosure in personal relationships. The Cambridge Handbook of Personal Relationship içinde (s.409-427), 1 Nisan 2019 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/283409464_Self-disclosure_in_personal_relationships adresinden edinilmiştir.
• Hughes, D. J., Rowe, M., Batey, M. ve Lee, A. (2012). A tale of two sites: Twitter vs. Facebook and the personality predictors of social media usage. Computers in Human Behavior, 28, 561-569.
• Hui, K. L., Tan, B. C. Y. ve Goh, C. Y. (2006). Online information disclosure: Motivators and measurements. ACM Transactions on Internet Technology, 6(4), 415-441.
• Ingólfsdóttir, H. R. (2017). The relationship between social media use and self-esteem: Gender difference and the effects of parental support. BSc in Psychology, 1-25, 5 Mayıs 2019 tarihinde https://pdfs.semanticscholar.org/f5d2/30d2f503630e4fb0ef5176da65494d9c0a4d.pdf?_ga=2.6622395.86614734.1587813979-1603408033.1587813979 adresinden edinilmiştir.
• Jan, M., Soomro S. A. ve Ahmad, N. (2017). Impact of social media on self-esteem, European Scientific Journal, 13(23), 329-341
• Jiang, L. C., Bazarova, N. N. ve Hancock, J. T. (2013). From Perception to Behavior Disclosure Reciprocity and the Intensification of Intimacy in Computer-Mediated Communication, Communication Research, 40(1) 125–143.
• Jiang, L. C., Bazarova, N. N., ve Hancock, J. T. (2011). The disclosure–intimacy link in computer-mediated communication: An attributional extension of the hyperpersonal model, Human Communication Research, 37, 58–77.
• Kashian, N., et al. (2017). Self-disclosure and liking in computer-mediated communication, Computers in Human Behaviour, 71, 275-283.
• Kim, J., ve Dindia, K. (2011). Online self-disclosure: A review of research. K. B. Wright & L. M. Webb (Ed.) Computer Mediated Communication in Personal Relationships içinde(s. 156-180), New York: Peter Lang Publishing.
• Krasnova, H., Kolesnikova, E. ve Günther, O. (2009). It won't happen to me!: Self-disclosure in online social networks, Proceedings of the Fifteenth Americas Conference on Information Systems, San Francisco, California, 1-9.
• Krasnova, H., Spiekermann, S., Koroleva, K. ve Hildebrand, T. (2010). Online social networks: Why we disclose. Journal of Information Technology, 25(2), 109-125.
• Krasnova, H., Veltri, N. F. ve Günther, O. (2012). Self-disclosure and privacy calculus on social networking sites: the role of culture: Intercultural dynamics of privacy calculus. Business & Information Systems Engineering, 3, 127-135.
• Kuşay, Y. (2010). Sosyal medyanın gücü ve uygulama örnekleri, F. Aydoğan ve A. Akyüz (Haz.), İkinci medya çağında internet içinde (s.61- 89), İstanbul: Alfa Yayınları.
• Lee, C. S., ve Ma, L. (2012). News sharing in social media: The effect of gratifications and prior experience. Computers in Human Behavior, 28, 331-339.
• Leighton, D. C., et al. (2018). Self-esteem, self-disclosure, self-expression, and connection on Facebook: A collaborative replication meta-analysis, The Internatıonal Honor Socıety in Psychology, Special Issue, 23(2), 98-109.
• Lima, E. N. (2007). The association between narcissism and implicit self-esteem: A test of the fragile self-esteem hypothesis. electronic theses, Unpublished Doctoral Dissertation, The Florida State Unıversıty.
• Mehdizadeh, S. (2010). Self-presentation 2.0: narcissism and self-esteem on Facebook, Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 13(4), 357-364.
• Nambisan, S., ve Baron, R. A. (2007). Interactions in virtual customer environments: implications for product support and customer relationship management. Journal of Interactive Marketing, 21(2), 42-62.
• Oduba, F. A. (2017). Self-disclosure and motivation in social media use among nigerian women. Unpublished Doctoral Dissertation, Texas A&M University.
• Onaylı, S., ve Erdur-Baker, O. (2013). Mother-daughter relationship and daughter's self-esteem”. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 84, 327-331.
• Öksüz, E., Mersin, S., ve Türker, T. (2017). Kendini açma ölçeğinin üniversite öğrencilerinde Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 18(6), 586-593.
• Özdemir, Z. (2015). Sosyal medyada kimlik inşasında yeni akım: Özçekim kullanımı. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2(1), 112-131.
• Pempek, T. A., Yermolayeva, Y. A., ve Calvert, S. L. (2009). College students’ social networking experiences on Facebook. Journal of Applied Developmental Psychology, 30, 227-238.
• Posey, C., et al. (2010). Proposing the online community self-disclosure model: The case of working professionals in France and the U.K. who use online communities, European Journal of Information Systems, 19, 181-195.
• Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image. Princeton, NJ: Princeton University Press.
• Schimel, J., Arndt, J., Pyszczynski, T., ve Greenberg, J. (2001). Being accepted for who we are: Evidence that social validation of the intrinsic self reduces general defensiveness. Journal of Personality and Social Psychology, 80(1), 35-52.
• Seamon, C. M. (2003). Self-esteem, sex differences, and self-disclosure: A study of the closeness of relationships. The Osprey Journal of Ideas and Inquiry, 99, 153-167.
• Sellnow, D. D., ve Golish, T. (2000). The relationship between a required self-disclosure speech and public speaking anxiety: Considering gender equity, Basic Communication Course Annual, 12(6), 28-59.
• Sheeks, M. S., ve Birchmeier Z. P. (2007). Shyness, sociability, and the use of computer-mediated communication in relationship development. CyberPsychology & Behavior, 10(1), 64-70.
• Special, W. P., ve Li-Barber, K. T. (2012). Self-disclosure and student satisfaction with Facebook. Computers in Human Behavior, 28, 624-630.
• Toprak, A. vd. (2009). Toplumsal paylaşım ağı Facebook: “Görülüyorum Öyleyse Varım!”. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Utz, S. (2015). The function of self-disclosure on social network sites: Not only intimate, but also positive and entertaining self-disclosures increase the feeling of connection. Computers in Human Behavior, 45, 1-10.
• Walther, J. B., Slovacek, C. L., ve Tidwell, L. C. (2001). Is a picture worth a thousand words? Photographic images in long-term and short-term computer-mediated communication. Communication Research, 28(1), 105-134.
• Wheeless, L. R., ve Grotz, J. (1976). Conceptualization and measurement of reported self-disclosure. Human Communication Research, 2, 338-346.
• Wheeless, L. R. (1978). A follow-up study of the relationships among trust, disclosure, and interpersonal solidarity.Human Communication Research,4,143-157.
• Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004).SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yıldırım, F. B. ve Demir, A.(2017).Kendini engellemenin yordayıcıları olarak özsaygı, öz anlayış ve akademik özyeterlilik.Ege Eğitim Dergisi,2(18),676-701.
• Yıldız, D., ve Uzunsakal, E. (2018). Alan araştırmalarında güvenilirlik testlerinin karşılaştırılması ve tarımsal veriler üzerine bir uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 14-27.
• Yu, S. Y. (2015). The relationship between social support and self-esteem to the self-disclosure of social media on older adults, The Asian Conference on Media & Mass Communication 2015: Official Conference Proceedings, November 12-15, Kobe, Japan. 5 Mayıs 2019 tarihinde http://25qt511nswfi49iayd31ch80-wpengine.netdna-ssl.com/wp- content/uploads/papers/mediasia2015/MediAsia201519361 .pdf adresinden edinilmiştir.
• Yu, Z., Pengsong, L., Mao, Y., Houwen, C., Ge, S., Zhennan, Z., Zhinan, Z., ve Na, L. (2017). The relationship among college students' internet self-disclosure, self-esteem and mental health. Humanities and Social Sciences, 5(2), 84-90.