The Relationship Between School Administrators 'Differences Management Skills and Teachers' Organizational Cynicism Levels

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: 28, 1102 - 1128, 31.08.2020

Devran Temel , Aynur B.bostancı

https://doi.org/10.26466/opus.734066

Öz

The aim of this research is to reveal the relationship between school administrators 'ability to manage differences and teachers' organizational cynicism levels. The research is in relational survey model. The universe of the research consists of teachers working in the city of Uşak in the 2018-2019 academic year and the sample is 557 teachers. Easily accessible sampling method was used in the research. In the study, the data were collected with "The Scale of School Administrators' Competencies in Managing the Differences Between Teachers" and "The Organizational Cynicism Scale for Teachers". In analyzing the data, arithmetic mean, one-way variance analysis, Pearson Moments Product Coefficient and Multiple Regression Analysis were used. According to the results of the research, teachers find high the school management skills of school administrators. Teachers 'perceptions of school administrators' ability to manage differences show a significant difference in terms of the level of school they work. Again, according to the research, the organizational cynicism of teachers is low. Teachers’ organizational cynicism levels differ depending on the level of schools they work at. Another result of the research is to determine a negative and moderately significant relationship between school administrators' management skills and teachers' organizational cynicism levels. Finally, in the research, it was concluded that school administrators' differences management skills significantly predicted the levels of organizational cynicism of teachers in primary and secondary schools, but not in high schools

Anahtar Kelimeler

Diversity management, differences among teachers, organizational cynicism

Okul Müdürlerinin Farklılıkları Yönetme Becerileri ile Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Düzeyleri Arasındaki İlişki

Öz

Bu araştırmanın amacı, okul müdürlerinin farklılıkları yönetme becerileri ile öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeyleri arasındaki ilişki durumunu ortaya koymaktır. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Araştırmanın evrenini 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Uşak ilinde görev yapan öğretmenler, örneklemini ise 557 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada kolay ulaşılabilir örnekleme yoluna gidilmiştir. Araştırma verileri "Okul Yöneticilerinin Öğretmenler Arasındaki Farklılıkları Yönetme Yeterlilikleri Ölçeği" ve "Öğretmenlere Yönelik Örgütsel Sinizm Ölçeği" ile toplanmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, tek yönlü varyans analizi, Pearson Momentler Çarpımı Katsayısı ve Çoklu Regresyon Analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenler okul müdürlerinin farklılıkları yönetme becerilerini yüksek düzeyde bulmaktadırlar. Okul müdürlerinin farklılıkları yönetme becerilerine yönelik öğretmenlerin algıları, görev yaptıkları okul düzeyi açısından anlamlı bir farklılık göstermektedir. Yine araştırmaya göre, öğretmenlerin örgütsel sinizm düzyleri düşüktür. Öğretmenlerin görev yaptıkları okul düzeyine bağlı olarak örgütsel sinizm düzeyleri farklılaşmaktadır. Araştırmanın bir diğer sonucu ise, okul müdürlerinin farklıkları yönetim becerileri ile öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeyleri arasında negatif yönlü ve orta düzeyde anlamlı bir ilişkinin tespit edilmesidir. Son olarak araştırmada, okul müdürlerinin farklılıkları yönetim becerilerinin ilkokul ve ortaokullarda öğretmenlerin örgütsel sinizmin düzeylerini anlamlı bir şekilde yordadığı, liselerde yordamadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

farklılıkların yönetimi, örgütsel sinizm, öğrtemenler arası farklılıklar

Kaynakça

• Abaslı, K. (2018). Örgütsel dışlanma, işe yabancılaşma ve örgütsel sinizm ilişkisine yönelik öğretmen görüşleri. Yayımlanmamış doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akman, Y. (2018). Öğretmenlerin algılarına göre okul müdürlerinin farklılıkları yönetme yeterlikleri ile örgütsel adalet ilişkisinin incelenmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 611-626.
• Aksoy, E.ve Bostancı, A. B. (2019). Öğretmenlerin okullardaki paylaşılan liderlik uygulamalarına yönelik algıları ile örgütsel sinizm düzeyleri arasındaki ilişki. Gelecek Vizyonlar Dergisi, 3(4),49-59.
• Aksu, N. (2008). Örgüt kültürü bağlamında farklılıkların yönetimi ve bir uygulama. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Aslan, Ö. (2016). Okul müdürlerin paternalist liderlik becerilerine ile öğretmenlerin örgütsel sinizm algıları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uşak Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Uşak.
• Balay, R., Kaya, A. ve Geçdoğan-Yılmaz, R. (2014).Eğitim yöneticilerinin hizmetkâr liderlik yeterlikleri ile farklılıkları yönetme becerileri arasındaki ilişki. Eğitim Bilimleri Araştırma Dergisi Uluslararası E-Dergi, 4 (1). 229-249.
• Balay, R. ve Sağlam, M. (2004). Eğitimde farklılıkların yönetimi ölçeği'nin uygulanabilirliği. SDÜ Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 8; 32-46.
• Balcı, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Yayıncılık
• Balyer A. ve Gündüz Y.(2010) Yönetici ve öğretmenlerin okullarında farklılıkların yönetimine ilişkin algılarının incelenmesi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 32, 25 -43.
• Barutçugil, İ. (2010). Kültürlerarası farklılıklar ve insan kaynakları yönetimi (Editör: A. Yelboğa) Yönetimde İnsan Kaynakları. Ankara: Turhan Kitabevi.
• Baz, M. Kaya, S. ve Savaş, K. (2011). İşveren ve işgören ilişkileri. Uluslararası Hakemli Akademik Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1),72-95.
• Bulut, R. C. (2019). Ortaokulda görev yapan öğretmenlerin iletişim becerileri ile örgütsel sinizm düzeylerine arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni. SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. Baskı). Ankara: Pegem Yayınları
• Çakır, E. (2011). Farklılıkların yönetimi ve örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisi: karaman vali'liğinde bir uygulama.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
• Çako, G. (2012). İlköğretim okullarında öğretmenlerin algılarına göre yöneticilerin farklılıkları yönetimi becerileri ile değişime dirençleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Çalışkan, S. C. ve Erim, A. (2010). Pozitif örgütsel davranış değişkenleri (POD) ile yeni araştırma modelleri kurma arayışları: POD’nin işe adanmışlık, tükenmişlik ve sinizm üzerindeki etkileri.. 18. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, 658-670, Adana.
• Çelik, A. ve Keskinkılıç Kara, S. B. (2019). Örgütsel yabancılaşmanın yordayıcısı olarak farklılıkların yönetimi. Yaşadıkça Eğitim, 33(2), 333-356.
• Çetin, N. ve Bostancı, A. B. (2011). İlköğretim okullarında okul yöneticilerinin öğretmenler arasındaki farklılıkları yönetme durumu. Sakarya University Journal of Education. 1(2), 7-15.
• Eren, E. (1998). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul: Beta.
• Fettahlıoğlu, Ö. O. (2015). Günümüz işletmelerinin temel hastalığı: örgütsel sinizme yönelik algılamaların, tükenmişlik boyutları üzerine etkisi Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(13), 178-191.
• Genç, Ö. N. (2017). İlkokullarda görev yapan yöneticilerin öğretmenler arasındaki farklılıkları yönetme durumlarının incelenmesi YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Gökçen, A. ve Çavuş, M. F. (2014). Farklılık yönetimiyle örgütlerde yabancılaşmanın önlenmesi: Yazınsal derleme. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(1), 525-533.
• Güçlü, N., Kalkan, F., ve Dağlı, E. (2017). Mesleki ve teknik ortaöğretim okulu öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri ile örgütsel sinizm arasındaki ilişki. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), 177–192.
• Güzeller, C. O. ve Kalağan, G. (2008). Örgütsel sinizm ölçeğinin Türkçe'ye uyarlaması ve çeşitli değişkenler açısından eğitim örgütlerinde incelenmesi. 16. Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, İstanbul Kültür Üniversitesi, İstanbul.
• Hatch, M. J.(1997) Organization Theory:modern symbolic and postmodern perspectives. Oxford: Newyork.
• İnce, F. ve Karacaoğlu, K. (2013). Pozitif örgütsel davranışın örgütsel sinizm üzerindeki etkileri: Kayseri ilindeki imalat sanayi işletmelerinde bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 181-202.
• Kabataş A. (2010). Örgütsel sinizm ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkilerin incelenmesi ve bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• Kalağan, Ş. (2009). Araştırma görevlilerinin örgütsel destek algıları ile örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Antalya.
• Kalağan, Ş. ve Güzeller, C. O. (2010). Öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 83-97.
• Kandemir, A. (2006). Ortaöğretim okullarında yöneticilerle öğretmenler arasındaki örgütsel çatışma ve uzlaşma alanları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kalayci, Ş. (2009). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. İstanbul: Asil Yayın Dağıtım Ltd.Sti.
• Kart, M. E. (2014). Örgütsel sinizm, bağlamsal performans ve etik ideoloji. Ankara: Nobel Yayınları.
• Keskinkılıç-Kara, S. ve Alabay, E. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin farklılıkların yönetimine ilişkin algılarının incelenmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9( 2), 721-742.
• Kılıçaslan, S.ve Kaya, A. (2017). Mobbingin örgütsel sinizm üzerine etkisi hemşireler üzerinde bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 9-25
• Kılıçlar-Şahin, E. (2015). İlköğretim kurumlarında farklılıkların yönetimine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Kılıç, Ş. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel sinizm ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara
• Kurtulmuş, M. ve Karabıyık, H. (2016). Farklılıkların yönetiminin öğretmenlerin örgütsel özdeşleşmesine ve işten ayrılma niyetine etkisi. International Journal of Human Sciences, 13 (1), 1324-1341.
• Memduhoğlu, H. (2007). Yönetici ve öğretmen görüşlerine göre Türkiye’de kamu liselerinde farklılıkların yönetimi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Memduhoğlu, H. (2008). Ulusal, küresel ve örgütsel bağlamda farklılıkları yönetme. Pegem Akademi
• Memduhoğlu, H. B. (2011). Liselerde farklılıkların yönetimi: Bireysel tutumlar, örgütsel değerler ve yönetsel politikalar. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2),37-53.
• Mete, Y. A. (2013). Relationship between organizational cynicism and ethical leadership behaviour: A Study at higher education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 89, 476-483.
• Öncer .A.Z.(2004). İşletmelerde bireysel, örgütsel, yönetsel farklılık kaynakları ve farklılaşma stratejileri :Univelever Unity Projesi Kapsamında bir araştırma. Yayınlanmamş Doktara Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Özan, M ve Polat, M. (2013).İlköğretim öğretmenlerinin farklılıkların yönetimine yönelik algıları.e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(4), 55-77.
• Özler, D. E. Atalay, C. Ş. ve Şahin, M. D. (2010). Örgütlerde sinizm güvensizlikle mi bulaşır? Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 47-57.
• Özkaya, M. A., Özbilgin, M. ve Şengül, C. M. (2008). Türkiye’de farklılıkların yönetimi: Türk ve yabancı ortaklı şirket örnekleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 359-375.
• Pelit, E. ve Pelit, N. (2014). Örgütlerde kanser yapıcı iki başat faktör: Mobbing ve örgütsel sinizm. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Polat,M. Meydan,C.MveTokmak,İ(2010).Personel güçlendirme, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel sinizm ilişkisi üzerine bir araştırma. Kara Harp Okulu Bilim Dergisi . 20(2), 1-22.
• Sağır, T. ve Oğuz, E. (2012). Öğretmenlere yönelik örgütsel sinizm ölçeğinin geliştirilmesi. International Journal of Human Sciences, 9(2), 1094-1106.
• Şahin, E. K. (2015). İlköğretim kurumlarında farklılıkların yönetimine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara
• Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şirin, E. (2011). İlköğretim okullarındaki öğretmenlerin okul kültürü algıları ile örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Sürgevil, O. ve Budak, G. (2008). İşletmelerin farklılıkların yönetimi anlayışına yaklaşım tarzlarının saptanmasına yönelik bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (4), 65-96.
• Taşlıyan, M., Hırlak, B., Çiftçi, G. Eve Yılmaz , Ö.i.(2016). Farklılık yönetiminin örgütsel özdeşleşme üzerine etkisi: Akademik ve idari personel üzerine bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1339-1359.
• Tozkoparan, G.ve Vatansever,Ç. (2011). Farklılıkların yönetimi: insan kaynakları yöneticilerinin farklılık algısı üzerine bir odak grup çalışması. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 21, 89- 109.
• Turan, Ş. (2011). Küreselleşme sürecinde örgütsel değişimi etkileyen bir unsur olarak örgütsel sinizm ve Karaman İli kamu kurumlarında bir çalışma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Karaman.
• Uzun, T. (2018). Öğretmenlerin örgütsel sinizm tutumlarının iş performanslarına etkisi: Örgütsel vatandaşlık davranışının aracı rolü. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (3), 1800-1821.
• Uzun, T. ve Ayık, A. (2016). Okul müdürlerinin iletişim becerileri ile öğretmenlerin genel ve örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 672-688.
• Uzunçarşılı, Ü. ve Uzunçarşılı Soydaş, A. (2007). Farklılıkların yönetimi ve cinsiyet ayrımcılığı: iş dünyasında kadın olmak. İşgücündeki Farklılıkların Yönetimi (Edi. Dereli, B.). İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş.
• Yetim, S. A. ve Ceylan, Ö. Ö. (2011). Örgütsel sinizm ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkiyi belirlemeye ilişkin bir araştırma. e-Journal Of New World Sciences Academy, 6 (1), 682-695.