Sınıf Öğretmenlerinin Mesleki Aidiyet Duyguları İle Mesleki Doyum Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Mersin İli Örneği

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: Eğitim ve Toplum Özel sayısı, 5681 - 5703, 31.12.2020

Pelin Aydınol Lütfi Üredi

https://doi.org/10.26466/opus.755487

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada sınıf öğretmenlerinin mesleki aidiyet duyguları ile mesleki doyum düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir.Bu çalışmada nicel araştırma yöntemi kullanılarak tarama modelinden yararlanılmıştır. Araştırma verileri Mesleki Aidiyet Ölçeği, Minnesota Doyum Ölçeği ve Kişisel Bilgiler Formu ile elde edilmiştir. Araştırmanın örneklemini 2018-2019 eğitim-öğretim yılı içerisinde Mersin ili Yenişehir, Toroslar, Akdeniz ve Mezitli ilçelerinde MEB’e bağlı resmi ilkokullarda görev yapan 402 sınıf öğretmeni oluşturmuştur.Veriler SPSS 25.00 programı ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde problem durumu için korelasyon testi, alt problemler için İlişkisiz Örneklemler için t-Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) uygulanmıştır. Analiz sonuçlarına göre sınıf öğretmenlerinin mesleki aidiyet duyguları ile mesleki doyum düzeyleri arasında anlamlı bir fark olduğu (p<0,01) bulunmuştur. Sınıf öğretmenlerinin mesleki aidiyet duyguları cinsiyet, yaş, en son mezun olunan okul değişkeleri bakımından anlamlı bir farklılık göstermediği bulunmuştur. Mesleği isteyerek seçip seçmeme değişkenleri mesleki aidiyet duygularında anlamlı bir farklılık oluşturmaktadır. Sınıf öğretmenlerinin mesleki doyum düzeyleri cinsiyet, yaş, en son mezun olunan okul, mesleği isteyerek seçip seçmeme, değişkenleri bakımından anlamlı bir farklılık oluşturmamaktadır. Sınıf öğretmenlerinin mesleki doyum düzeyleri kıdem yılı değişkeni bakımından anlamlı farklılık göstermektedir. Yapılan araştırmalar ve elde edilen sonuçlar doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

İlkokul, Sınıf Öğretmeni, mesleki aidiyet, mesleki doyum

Investigation Of The Relationship Between The Primary School Teachers' Feelings Of Professional Belonging And Their Satisfaction Levels: Mersin Province Case

Öz

In this study, the relationship between professional sense of belonging and professional satisfaction of classroom teachers was investigated. In this study, the survey model was used by using quantitative research method. The research data were obtained using the Occupational Belonging Scale, Minnesota Satisfaction Scale and Personal Information Form. The sample of the study consisted of 402 classroom teachers working in official primary schools affiliated to MEB in Mersin province Yeni-city, Tauruslar, Akdeniz and Mezitli districts during the 2018-2019 academic year. The data were analyzed with the SPSS 25.00 program. In the analysis of the data, correlation test for problem-lem situation, t-Test for Unrelated Samples for sub-problems, One-Way Var-and-Side Analysis (ANOVA) were used. According to the analysis results, it was found that there is a significant difference (p <0.01) between the class teachers' sense of professional belonging and their professional satisfaction. It was found that the class teachers' professional sense of belonging did not differ significantly in terms of gender, age, and the last graduated school variables. The variables of whether to choose the profession willingly or not create a significant difference in the feelings of professional belonging. Occupational satisfaction levels of classroom teachers do not make a significant difference in terms of variables such as gender, age, the last graduated school, whether to choose the profession willingly or not. Classroom teachers' professional satisfaction levels differ significantly in terms of seniority variable. Suggestions were made in line with the researches and results obtained.

Anahtar Kelimeler

Primary school Teacher, sense of belonging, professional satisfaction

Kaynakça

• Akkamış, O. (2010). İlköğretim ı. ve ıı. kademe öğretmenlerinin iş tatmini üzerine bir değerlendirme. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Aksayan, S. (1990). Koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetlerinde çalışan hemşirelerin iş doyumu etkenlerinin irdelenmesi. Yayımlamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Arslan, M. (2001). İş ve meslek ahlakı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Avşaroğlu, S., Deniz, M.E., ve Kahraman, A. (2005). Teknik öğretmenlerde yaşam doyumu, iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 115-129.
• Bağçeci, B., Çetin, B., Ünsal, S. (2013). Öğretmenlerin mesleki imaj ölçeği. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12 (1), 34-48.
• Baycan, A. (1985). An analysis of the several aspects of job satisfaction between different occupational groups. Yayınlanmış Doktora Tezi. Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
• Baysal, A. C. ve Paksoy, M. (1999). Mesleğe ve örgüte bağlılığın çok yönlü incelenmesinde Meyer-Allen modeli. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 28(1), 7-15.
• Beyazsaçlı, M. ve Bulut Serin, N. (2010). Devlet hastanelerinde görev yapan hemşirelerin iş doyum düzeylerinin incelenmesi: KKTC Örneği. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 979-986.
• Ceylan, C. ve Bayram, N. (2006). Mesleki bağlılığın örgütsel bağlılık ve örgütten ayrılma niyeti üzerine etkilerinin düzenleyici değişkenli çoklu regresyon ile analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 105-120.
• Christensen, L. B., Johnson, B., ve Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri: Desen ve analiz. Anı.
• Çağlıyan, Y. (2007). Tükenmişlik Sendromu ve İş Doyumuna Etkisi: Devlet ve vakıf üniversitelerindeki akademisyenlere yönelik alan araştırması. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Erdoğan, S. (2006). Yeni yönetim anlayışı açısından aidiyet duygusu ve hizmet sektöründe bir uygulama. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Gibson, J. L., Ivancevich, J. M., ve Donnelly, J. H. (2000). Organizations – behavior – structure - processes. 10th Edition, Boston: McGraw-Hill.
• Girgin, G. (2009). Öğretmenlerin iş doyumuna etki eden faktörlerin incelenmesi. e-Journal of New World Sciences Academy, 4 (4), 1298-1307.
• Gülbahar, Y. ve Alper, A. (2009). Öğretim teknolojileri alanında yapılan araştırmalar konusunda bir içerik analizi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 93-112.
• Izgar, H. (2003). Endüstri ve örgüt psikolojisi. Konya: Eğitim Kitapevi Yayınları.
• Karasar, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemi. (5. Baskı). Ankara: 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık.
• Karayağız, K. (2018). İlkokul öğretmenlerinin kurumsal aidiyet algısı ve mesleki yeterlilik algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Keskin, C. (2014). İlköğretim okullarında örgütsel etkililik, mesleki doyum ve işten ayrılma eğilimi. Yayınlanmış Doktora Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Mortimer, J. T. (1979). Changing attitudes toward work (Vol. 11). Work in Amer Inst.
• Özmen, Ö. T., Özer, P. S. ve Saatçioğlu, Ö. Y. (2005). Akademisyenlerde örgütsel ve mesleki bağlılığın incelenmesine ilişkin bir örnek araştırma. İşletme Fakültesi Dergisi, 6(2), 1-14.
• Öztaş, S. (2010). Kadrolu, sözleşmeli ve ücretli statüye göre öğretmenlerin mesleki aidiyet duygusunun değerlendirilmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Sönmezer, M. G. (2007). Millî Eğitim Bakanlığı’nda çalışan öğretmenler ile Milli Eğitim Bakanlığı’ndan emeklilik veya istifa nedeniyle özel eğitim kurumlarında çalışanların iş tatmin düzeylerinin karşılaştırmalı analizi. Yayımlanmamış doktora tezi. İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Tahta, F. (1995). Okul öncesi eğitim kurumlarında çalışan öğretmenlerin iş doyumu düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Tekerci, H. (2008). Farklı okul öncesi eğitim kurumlarında çalışan öğretmenlerin mesleki doyumlarının ve tutumlarının incelenmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tekışık, H., H. (2014). Türkiye'de öğretmenlik mesleği ve sorunları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (2), 24-33.
• Tomakin, E. (2007). Bilimsel araştırma yöntemleri dersinin etkin öğretilmesinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (16), 37-65.
• Türkçapar, Ü. (2012). Beden eğitimi öğretmenlerinin farklı değişkenler açısından iş doyumu düzeylerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 331-346.
• Yılmaz, M. (2019). Sınıf öğretmenlerinin mesleki kıdemlerinin, mesleki doyumlarının, öz yeterlik inançlarının ve bireysel yenilikçiliklerinin kendini gerçekleştirme düzeylerine etkisi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
• Yiğit, A. (2007). Özel eğitim okullarında çalışan öğretmenlerin iş doyumu, tükenmişlik ve ruh sağlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Yücel, I. ve Bektaş, C. (2012). Job satisfaction, organizational commitment and demographic characteristics among teachers in Turkey: Younger is better?. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 1598-1608.
• Yürüten, Z. M. (2019). Öğretmenlerin iş doyumları, mesleğe aidiyet duyguları ve mesleki tükenmişlik düzeyleri üzerine uygulamalı bir araştırma. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.