The Relationship between Participation in Sports and the Levels of Assertiveness and Sportsmanship

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 43, 6732 - 6763, 07.11.2021

Engin Efek , Korkmaz Yiğiter

https://doi.org/10.26466/opus.945546

Cited By: 7

Öz

The aim of the research is to examine the relationship between participation in sports and assertiveness and sportsmanship levels. The survey model, which is one of the quantitative research types, was chosen for the model of the research. The data collection process in the research was carried out between June and August 2020, and the population of the study consisted of individuals between the ages of 17-34 and living in various cities of Turkey. The sample of the study consists of 1254 people who voluntarily participated in the research using the random sample selection technique. The "Personal Information Form" with 5 questions was used to determine the various demographic characteristics of the participants, the "Rathus Assertiveness Inventory" to determine the assertiveness levels, and the "Multidimensional Sportsmanship Orientation Scale" to determine the sportsmanship levels. Statistical Packadge for Social Sciences (SPSS) 17.0 package program was used for the analysis of the obtained data. As the results of the normality tests (Kolmogorov-Smirnov and Shapiro Wilk) did not show normal distribution, the Spearman Rank Correlation Test, Mann Whitney-U Test and Kruskal Wallis Test and the Post Hoc Bonferroni Test were applied. In addition, frequency, percentage, minimum, maximum, mean and standard deviation values were used in the analysis of the data. The significance level was determined as p<0.05. The findings of the study showed that the participants were moderately shy, but had a high level of sportsmanship, and there was a positive and significant relationship between assertiveness and sportsmanship. In addition, there is a significant relationship between assertiveness and gender, age, sports age and branch variables. There is a significant relationship between sportsmanship and gender and branch variables. The results of the study show that as assertiveness increases, sportsmanship also increases, and gender and branch are determinants on assertiveness and sportsmanship. The assertiveness and sportsmanship levels of individuals who do sports increase. In addition, while age and sports age are determinants on assertiveness, they are not effective on sportsmanship.

Anahtar Kelimeler

Participation in Sports, Assertiveness, Sportsmanship

Spor Katılımının Atılganlık ve Sportmenlik Düzeyleri İle İlişkisi

Öz

Araştırmanın amacı spora katılımın atılganlık ve sportmenlik düzeyleriyle ilişkisini incelemektir. Araştırmanın modeli için nicel araştırma türlerinden olan tarama modeli seçilmiştir. Araştırmada veri toplama süreci 2020 yılı Haziran ve Ağustos tarihleri arasında yürütülmüş ve çalışmanın evrenini 17-34 yaş arasında olup Türkiye’nin çeşitli şehirlerinde yaşayan bireyler oluşturmuştur. Çalışmanın örneklemi ise rastgele örneklem seçim tekniği kullanılarak araştırmaya gönüllü katılım sağlayan 1254 kişiden oluşmaktadır. Katılımcıların çeşitli demografik özelliklerini belirlemek için 5 soruluk “Kişisel Bilgi Formu”, atılganlık düzeylerini belirlemek için “Rathus Atılganlık Envanteri” ve sportmenlik düzeylerini belirlemek için ise “Çok Boyutlu Sportmenlik Yönelimi Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi için Statistical Packadge for Social Sciences (SPSS) 17.0 paket programı kullanılmıştır. Yapılan normallik testleri (Kolmogorov-Smirnov ve Shapiro Wilk) sonucunda veriler normal dağılım göstermediğinden Spearman Rank Korelasyon Testi, Mann Whitney-U Testi ve Kruskal Wallis Testi ve Post Hoc testlerinden Bonferroni Testi uygulanmıştır. Ayrıca, verilerin analizinde frekans, yüzde, minimum, maksimum, ortalama ve standart sapma değerleri kullanılmıştır. Anlamlılık düzeyi ise p<0,05 olarak belirlenmiştir. Araştırmanın bulguları katılımcıların orta derecede çekingen olmakla birlikte yüksek düzeyde sportmen davranışlara sahip olduğunu göstermiştir ve atılganlık ile sportmenlik arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki vardır. Ayrıca atılganlık ile cinsiyet, yaş, spor yaşı ve branş; sportmenlik ile cinsiyet ve branş arasında anlamlı bir ilişki vardır. Araştırmanın sonuçları bireylerde atılganlığın arttıkça sportmenliğin de arttığını, cinsiyetin ve branşın atılganlık ve sportmenlik üzerinde belirleyici olduğunu göstermektedir. Diğer yandan, spor yapan bireylerin atılganlık ve sportmenlik düzeyleri de artmaktadır. Ayrıca yaş ve spor yaşı atılganlık üzerinde belirleyici olurken sportmenlik üzerinde etkili değildir.

Anahtar Kelimeler

Spora Katılım, Atılganlık, Sportmenlik

Kaynakça

• Akande, A., Van Wyk, C. ve Osagie, J. E. (2000). Importance of exercise and nutrition in the prevention of illness and the enchancement of health. Journal article by Education, 120(4), 758-772.
• Akandere, M., Baştuğ, G. ve Güler, E. D. (2009). Orta öğretim kurumlarında spora katılımın çocuğun ahlâki gelişimine etkisi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 59-68.
• Altınkök, M., Kayışoğlu, N. B., Temel, C. ve Yüksel, Y. (2015). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersi sportmenlik davranışlarının incelenmesi: Karabük ili örneği. International Journal Of Social Sciences And Education Research, 1(3), 1045-1056.
• Atan, T., Göçer, S. ve Ünver, Ş. (2018). Farklı branşlardaki erkek ve kadın sporcuların atılganlık ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(60), 1359-1366. Doi: 10.17719/jisr.2018.2882.
• Barkoukis, V. ve Mouratidou, K. (2015). Achievement goals and sportspersonship orientations in team sports. The moderating role of demographic characteristics. Ethics in Progress, 6(2), 74-92. https://doi.org/10.14746/eip.2015.2.6.
• Bencik Kangal, S. ve Arı, M. (2013). Üstün yetenekli ve normal gelişim gösteren çocukların ahlâki yargı düzeyine yaratıcı drama programlarının etkisinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 38(170), 308-320. Certel, Z., Bahadır, Z. ve Çelik, B. (2020). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersi sportmenlik davranışları. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi Journal of Sports and Performance Researches, 11(3), 231-244. Doi: 10.17155/omuspd.676577.
• Chang, P. J., Wray, L. ve Lin, Y. (2014). Social relationships, leisure activity, and health in older adults. Health Psychology, 33(6), 516-523. Doi:10.1037/hea0000051.
• Chang, Y. C., Yeh, T. M., Pai, F. Y. ve Huang, T. P. (2018). Sport activity for health! The effects of karate participants’ involvement, perceived value, and leisure benefits on recommendation intention. International Journal Of Environmental Research And Public Health, 15(5), 953. Doi: 10.3390/ijerph15050953.
• Chantal, Y., Robin, P., Vernat, J. P. ve Bernache Assollant, I. (2005). Motivation, sportspersonship, and athletic aggression: A mediational analysis. Psychology of Sport and Exercise, 6, 233–249. https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2003.10.010.
• Cremades, J. G. (2014). Becoming a sport, exercise, and performance psychology professional: A global perspective. New York: Psychology Press.
• Çaha, Ö. (1999). Spora yaslanarak bir nefes alma. Ankara: Beta.
• Çam, İ. Ö., İlknur, Y., Çetin, B., Salman, M. ve Çekin, R. (2010). Spor Yüksekokulu öğrencilerinin değişik demografik özelliklere göre atılganlık düzeylerinin araştırılması. Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 46-51.
• Efek, E. (2019). Farklı fakültelerde eğitim gören ve spor yapan düzce üniversitesi öğrencilerinin ahlaki gelişim düzeyleri ile spora yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 6(43), 2967-2975. Doi: http://dx.doi.org/10.26450/jshsr.1438.
• Efek, E. (2020). Spor ve dikkat. (Ed. Doç. Dr. Özgür Karataş). Spor Bilimleri Alanında Akademik Araştırmalar. (s.39-69). Ankara: Duvar Yayınları.
• Efek, E., Sivrikaya, Ö. ve Sadık, R. (2018). Spor bilimleri alanında okuyan üniversite öğrencilerinin ahlaki gelişim düzeyleriyle spor tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR), 5(29), 3895-3903. Doi: 10.26450/jshsr.828.
• Erkal, M. (1981). Sosyolojik açıdan spor. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Erskine, R. G. (1988). Ego structure, intrapssychic function and deffense mechanisms: A commentary on Eric Berne’s original therotical concepts. Transactional Analysis Journal, 18(1), 15-19.
• Ertüzün, E., Hadi, G. ve Fidan, E. (2020). Spor merkezine üye bireylerin rekreasyon fayda düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Journal of Sports and Performance Researches, 11(3), 221-230. Doi: 10.17155/omuspd.657210.
• Etzel-Wise, D. ve Mears, B. (2004). Adapted Physical Education and Therapeutic Recreation in Schools. Journal Article by Intervention in School & Clinic, 39(4), 223-232.
• Feingold, A. (1994). Gender differences in personality: A meta-analysis. Psychological Bulletin, 116(3), 429-456.
• Gacar, A. ve Coşkuner, Z. (2010). Güreşçilerin atılganlık düzeylerinin bazı degişkenler açısından incelenmesi. e-Journal of New World Sciences Academy, 5(3), 195-203.
• Geisman, C. (1988). Becoming and remaining assertive. Psychological Reports, 63, 596-605.
• Gönener, A. (2020). Effect of sport education on stress and assertiveness of middle school students. International Education Studies, 13(5), 108-116. Doi:10.5539/ies.v13n5p108.
• Green, F. T. (1997). Sportsmanship education in secondary school athletics: Athletic directors' perspectives. Doctorate Thesis. Texas A & M University, US.
• Gündoğdu, C, Tüfekçi, Ş. ve Çelebi, E. (2016). Gençlik merkezlerine üye olan gençlerin atılganlık düzeylerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-9.
• Herzberger, S.D., Chan, E. ve Katz, J. (1984). The development of an assertiveness selfreport inventory. Journal of Personality Assessment, 48(3), 317-323.
• Himelhoch, S., Lehman, A., Kreyenbuhl, J. et al. (2004). Prevalence of chronic obstructive pulmonary disease among those with serious mental illness. American Journal of Psychiatry, 161, 2317.
• Ibrahim, S. A. E. A. (2011). Factors Affecting assertiveness among student nurses. Nurse Education Today, 31(4), 356-360. Doi: 10.1016/j.nedt.2010.07.006.
• İnce, G. (2017). Farklı spor branşlarıyla uğraşan bedensel engelli bireylerin atılganlık durumlarının karşılaştırılması. Uls Spor Egz & Ant Bil Dergisi, 1(2), 1–7. https://doi.org/10.18826/useeabd.282144.
• Karafil, A. Y., Atay, E., Ulaş, M. ve Melek, C. (2017). Spora katılımın beden eğitimi dersi sportmenlik davranışları üzerine etkisinin araştırılması. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 12(2), 1-11.
• Karataş, S. ve Tabak, N. (2009). Okul öncesi öğretmen adaylarının atılganlık düzeylerinin bazı sosyodemografik özellikler açısından incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 143-159.
• Kaye, M. P. ve Ward, K. P. (2010). Participant-related differences in high school athletes’ moral behavior. Athletic Insight: The Online Journal of Sport Psychology, 12(1), 1-17.
• Kırımoğlu, H. (2008). Türkiye 13 yaş altı badminton şampiyonasına katılan sporcu öğrenciler ile sporcu olmayan öğrencilerin atılganlık düzeylerinin karşılaştırılması. S.Ü. BES Bilim Dergisi, 10(2), 1–9.
• Koç, Y. ve Güllü, M. (2017). Lise öğrencilerinin beden eğitimi dersi sportmenlik davranışlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Spormetre, 15(1), 19-30.
• Koç, Y. ve Seçer, E. (2018). Spor bilimleri alanında eğitim gören üniversite öğrencilerinin sportmenlik davranışları ile saygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(2), 247-259. Doi: 10.33459/cbubesbd.383027.
• Koivula, N. (1999). Sport participation: Differences in motivation and actual participation due to gender typing. Journal of Sport Behavior, 22, 360-380.
• Lee, M. J., Whitehead, J. ve Ntoumanis, N. (2007). Development of the attitudes to moral decisionmaking in youth sport questionnaire (AMDYSQ). Psychology of Sport and Exercise, 8(3), 369-392. https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2006.12.002.
• Mathner, R. P., Martin, C. L., Tatum, S. A. ve Chouti, D. (2010). The effects of a sportsmanship educational program on the behavior of college intramural sports participants. Recreational Sports Journal, 34(2), 119-128. Doi: 10.1123/Rsj.34.2.119.
• McCay, L. ve Keyes, D. (2001). Developing social competence in the inclusive primary classroom. Childhood Education, 78(2), 70-78.
• Méndez-Giménez, A, Fernández-Río, J. ve Méndez-Alonso, D. (2015). Sport education model versus traditional model: Effects on motivation and sportsmanship. Revista Internacional de Medicina y Ciencias de la Actividad Fisica y del Deporte, 15, (59), 449–466. http://dx.doi.org/10.15366/rimcafd2015.59.004.
• Miller, B. W., Roberts, G. C. ve Ommundsen, Y. (2004). Effect of motivational climate on sportspersonship among competitive youth male and female football players. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 14(3), 193-202. Doi: 10.1111/j.1600-0838.2003.00320.x.
• Mouratidou, K., Goutza, S. ve Chatzopoulos, D. (2007). Beden eğitimi ve ahlâki gelişim: Lise öğrencilerinin beden eğitimi yoluyla ahlâki akıl yürütmeyi teşvik eden bir müdahale programı. Avrupa Beden Eğitimi Dergisi, 13(1), 41-56. https://doi.org/10.1177/1356336X07072675.
• Newman, R. (2003). It pays to be personal: Baseball and product endorsements. Nine, 12(1), 25-42.
• Onyeizugbo, E. U. (2003). Effects of gender, age, and education on assertiveness in a Nigerian sample. Psychology of Women Quarterly, 27(1), 12–16. https://doi.org/10.1111/1471-6402.t01-2-00002.
• Otrar, M. ve Demirbilek, M. (2013). Ebeveynleri birlikte olan ergenler ile parçalanmış olan aileye sahip ergenlerin benlik saygıları ve atılganlık düzeyleri üzerine bir inceleme. Eğitimde Politika ve Analizi Dergisi, 2(2), 21-40.
• Özsarı, A, Demi̇rel, H., Altın, M, Yalçın, Y. ve Demi̇r, H. (2018). Kadın basketbolcuların sportmenlik yönelimleri. Türk Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 66-71.
• Öztürk, A. ve Bayazıt, B. (2016). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin atılganlık düzeyleri ve problem çözme becerilerinin incelenmesi (Kocaeli Üniversitesi Rekreasyon Bölümü Örneği). Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(25), 332-340. Doi: 10.16992/ASOS.1086.
• Parray, W. M. ve Kumar, S. (2016). Assertiveness among undergraduate students of the University. The International Journal of Indian Psychology, 4(1), 283-291.
• Richmond, V. P. ve Martin, M. M. (1998). Sociocommunicative style and sociocommunicative orientation. In J. C. McCroskey, J. A. Daly, M. M. Martin, & M. J. Beatty (Eds.) Communication and personality: Trait perspectives (p.133-146). Cresskill, NJ: Hampton Press.
• Proios, M. (2011). Relationship between student perceived conduct in physical education settings and "Unfair" play. International Journal of Applied Sports Sciences, 23(2), 421-440. Doi: 10.24985/ijass.2011.23.2.421.
• Proios, M., Doganis, G. ve Proios, M. (2006). Form of athletic exercise, school environment, and sex in development of high school students’ sportsmanship. Perceptual and Motor Skills, 103(1), 99–106. https://doi.org/10.2466/pms.103.1.99-106.
• Qadir, A. S. ve Sugumar, V. R. (2013). A study on assertiveness among adolescents. Golden Research Thoughts, 3(4), 1- 4.
• Rathus, S. A. (1973). A 30-item schedule for assessing assertive behavior. Behavior Therapy, 4(3), 398-406. https://doi.org/10.1016/S0005-7894(73)80120-0.
• Richard, M. Ryckman., Butler, J.C., Thornton, B. ve Lindner, M.A. (1997). Assessment of physique subtype stereotypes. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 123, 1.
• Ryan, J. G. ve Dzewaltowski, D. A. (2002). Comparing the relationship between different types of self-efficacy and physical activity in youth. Health Education and Behavior, 29, 491. Doi: 10.1177/1090198102029004008.
• Ryska, T. A. (2003). Sportsmanship in young athletes: The role of competitiveness, motivational orientation and perceived purposes of sport. Journal of Psychology, 137, 273–293. Doi: 10.1080/00223980309600614.
• Sezen Balçıkanlı, G. (2010). Çok Boyutlu Sportmenlik Yönelimi Ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(1), 1-10.
• Shields, D., La Voi, N., Bredemeier, B. ve Power, F. (2007). Predictors of poor sportpersonship in youth sports: Personal attitudes and social influences. Journal of Sport & Exercise Psychology, 29(6), 747-762. Doi: 10.1123/jsep.29.6.747.
• Soldberg, V., Fischer, A., Good, G., Brown, S. ve Nord, J. (1995). Career decision making and career search activities: Relative effects of career search self-efficacy and human agency. Journal of Counseling Psychology, 42, 448-455.
• Sunay, H. (2017). Spor yönetimi. (3. baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Şahin, G. (2020). Öğretmenlerin kişilik özellikleri ile atılganlıkları arasındaki ilişkide pozitif psikolojik sermayelerinin aracı rolü. Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Trisnawati, K. A. (2019). Mengatasi perilaku terisolir remaja menggunakan konseling behaviour teknik assertive training. Daiwi Widya Journal Pendidikan, 6(1), 49-60.
• Tsai, E. ve Fung, L. (2005). Sportspersonship in youth basketball and volleyball players. The Online Journal of Sport Psychology, 7(2), 37-46.
• Türkmen, M. ve Varol, S. (2015). Beden eğitimi ve spor dersinin ortaokul öğrencileri üzerinde sportmenlik davranışı oluşturma etkisinin belirlenmesi: Bartın İl örneği. International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES), 1, 42-64.
• Vallerand, R. J., Briere, N. M., Blanchard, C. ve Provencher, P. (1997). Development and validation of the multidimensional sportspersonship orientations scale. Journal of Sport & Exercise Psychology, 19(2), 197-206.
• Uzaina Parveen, A. (2015). Study of relationship between mental health and assertiveness among adolescents. The International Journal of Indian Psychology, 3(1), 98, 103. Doi: 10.25215/0301.085.
• Voltan, A. N. (1980). Rathus Atılganlık Envanteri geçerlik ve güvenirlik çalışması. Psikoloji Dergisi, 10, 23-25.
• Williams, J. M. ve Stout, J. K. (1984). The effect of high and low assertiveness on locus of control and health problems. The Journal of Psychology, 119(2), 169-173.
• Wolpe, J. ve Lazarus, A. A. (1966). The commonwealth and international library. Mental Health and Social Medicine Division. Behavior Therapy Techniques: A guide to the treatment of neuroses. Oxford, New York: Pergamon Press.
• Yalçın, Y. G., Tek, T. ve Çetin, M. Ç. (2020). Amatör olarak spor yapan üniversite öğrencilerinin sportmenlik yönelimlerinin incelenmesi. Türk Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 29-34.
• Yalız Solmaz, D. ve Bayrak, C. (2016). Beden eğitimi dersindeki fiziksel etkinlik oyunlarının ilköğretim öğrencilerinin karakter gelişimleri üzerindeki etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 31(4), 644-656. doi: 10.16986/HUJE.2016015695.
• Yapan, H. T. (2007). Spor ahlakı. Gaziantep: Merkez Ofset.
• Yeh, T. M., Chang, Y. C. ve Lai, M. Y. (2017). The relationships among leisure experience, leisure benefits and leisure satisfaction of you bike users. The Journal of Hospitality Leisure Sport and Tourism, 12, 67-97. Doi: 10.29429/JSLHR.201706_12(2).05.
• Yetim, A. (2000). Sporun sosyal görünümü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 63-72.
• Yong, F. (2010). A Study on the assertiveness and academic procrastination of English and communication students at a private university. American Journal of Scientific Research, 9, 62-72.
• Yiğit, Ş., Ramzanoğlu, F. ve Kavas, E. T. (2017). An examinatıon of levels of assertiveness in students who do sport in different branches in university. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(60), 353-361. Doi: http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.13075.
• Yiğiter, K. (2013). Improving the nursing students' assertiveness skills by participating in recreational physical activities. International journal of sport studies, 3(3), 258-262.
• Zorba, E. ve Göksel, A. G. (2016). Türkiye’deki plaj hentbolu sporcularının spora başlamasına etki eden unsurlar ve spordan gelecek beklentileri. Journal of Human Sciences, 13(2), 3092-3101. Doi: 10.14687/jhs.v13i2.3773.