Günümüzde önemli fırsatlar sunan ve yapay zekâ (YZ), işletmelerin iş yapış biçimlerinden, çalışan profiline kadar pek çok unsuru temelden etkilemiştir. YZ, verimlilik, hız ve maliyet avantajı ile büyümeye katkı sağlamakla birlikte, bu gelişmeler birçok çalışanda kaygı, tedirginlik ve endişe yaratmaktadır. Öte yandan, yüksek yenilikçi davranış seviyesine sahip bireylerin, YZ’yı tehdit yerine fırsat olarak algılaması ve daha az kaygı yaşaması beklenir. Bununla birlikte, çalışanların örgütlerde teknolojik dönüşüme karşı geliştirdiği psikolojik direnç düzeyleri, söz konusu ilişkiyi etkilemektedir. Bu çalışma, İstanbul'da faaliyet yürüten finans, teknoloji, imalat ve hizmet sektörü kuruluşlarının çalışanları arasında, yapay zekâya yönelik kaygının, yenilikçi davranışlara etkisini ve bu ilişkide değişime direncin düzenleyici rolünü araştırmayı hedeflemektedir. Literatürde, daha önce bu üç kavramı birarada ele alan bir araştırmaya rastlanmamıştır. Araştırmada, demografik bilgiler ve üç farklı ölçekten oluşan anketle, 281 katılımcıdan elde edilen veriler kullanılmıştır. Verilerinin analizinde sırasıyla; betimsel istatistikler, güvenilirlik ve geçerlilik analizi, normallik değerlendirmesi, Pearson korelasyon analizi, regresyon analizi uygulanmıştır. Araştırma bulguları, yapay zekâ kaygısının çalışanların yenilikçi davranışları üzerinde güçlü bir negatif etkiye sahip olduğunu (β =-0.54, p <0.001), değişime direncin, yapay zekâ kaygısı ile yenilikçi davranış arasındaki ilişkide düzenleyici bir rol oynadığını (β =-0.09, p = 0.121), finans ve teknoloji sektörleri, imalat (M=2,98) ve hizmetler (M=3,12) sektörlerine kıyasla daha yüksek yapay zeka kaygısı (M=3,45, M=3,38) göstermiştir.
Yıkıcı Teknolojiler Yapay Zekâ Kaygısı Yenilikçi Davranış Değişime Direnç
Artificial intelligence (AI), which offers significant opportunities today, has fundamentally impacted numerous elements, from the way businesses operate to the employee profile. While AI contributes to growth through its efficiency, speed, and cost advantages, these developments also create anxiety, unease, and worry in many employees. On the other hand, individuals with high levels of innovative behavior are expected to perceive AI as an opportunity rather than a threat and experience less anxiety. However, the level of psychological resistance employees develop against technological transformation in organizations influences this relationship. This research aims to analyze how anxiety about AI affects innovative behavior and to examine the moderating effect of resistance to change within this dynamic. It focuses on employees in financial services, technology, manufacturing, and service sector organizations operating in Istanbul. No previous research has been found in the literature that addresses these three concepts together. The study used demographic information from 281 participants and data obtained through a survey consisting of three different scales. Descriptive statistics, reliability analysis, validity, normality assessment, Pearson correlation analysis, and regression analysis were applied to analyze the data. The study results revealed that AI anxiety had a significantly negative effect on employees' innovative behavior (β = -0.54, p < 0.001), resistance to change served as a moderator in the relationship between AI anxiety and innovative behavior (β = -0.09, p = 0.121), and financial services and technology sectors exhibited higher AI anxiety (M = 3.45, M = 3.38) than manufacturing (M = 2.98) and service (M = 3.12) sectors.
Disruptive Technologies Artificial Intelligence Anxiety Innovative Behavior Resistance to Change
İstanbul Gedik Üniversitesinin 2025/2 ile etki kurul karı alınmıştır.
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Örgütsel Davranış |
Bölüm | Research Articles |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 28 Eylül 2025 |
Yayımlanma Tarihi | 30 Eylül 2025 |
Gönderilme Tarihi | 5 Haziran 2025 |
Kabul Tarihi | 24 Eylül 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 22 Sayı: 5 |