Bor (B) ve Fosfor (P) Uygulamalarının Börülcede (Vigna unguiculata L.) Bazı Bitki Özellikleri Üzerine Etkileri

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 229 - 240, 31.12.2024

Nuri Yılmaz , Yunus Elmas

https://doi.org/10.54370/ordubtd.1460417

Öz

Bu çalışma, 2021 yılında Ordu ili çiftçi koşullarında farklı dozlarda bor ve fosfor uygulamalarının börülce (Vigna unguiculata L.) bitkisinin bazı bitkisel özellikleri üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Tesadüf blokları deneme planına göre 3 tekrarlı olarak yapılmıştır. Çalışmada, amazon börülce çeşidi kullanılmıştır. Fosfor dozları 0, 40, 60, 80 kg/ha P2O5, bor dozları ise 0-1500-3000-6000 g/ha olarak uygulanmıştır. Araştırma sonucunda çiçeklenme süresi 56-75 gün, ilk bakla yüksekliği 24.66-29.13 cm, bakla boyu 14.92-17.88 cm, bakla genişliği 5.28-7.54 mm, bitki tane verimi 26.74-38.99 g, hasat indeksi % 13.22-24.47 ve bitkide nodül sayısı 9.26-42.53 adet olarak belirlenmiştir. Verilere göre, incelenen paremetrelerde uygulamalar arasında istatistiksel olarak çok önemli (P<0.01) farklar çıkmıştır. Ordu ekolojik koşullarında börülce bitkisinin gübrelemesinde 60 kg/ha fosfor ve 3000 g/ha bor uygulamasının bazı bitkisel özellikler bakımından ümitvar olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

bor, börülce, fosfor, bitkisel özellikler

The Effects of Boron (B) and Phosphorus (P) Applications on Some Plant Characteristics in Cowpea (Vigna unguiculata L.)

Öz

In this study, conducted in the District of Ordu Province in 2021, the objective was to investigate the impacts of varying doses of P and B on key plant characteristics of cowpea (Vigna unguiculata L.) under typical farming conditions. The experiment followed a randomized block design with three replications. The Amazon cowpea variety was selected. Phosphorus doses ranged from 0 to 80 kg ha-1 (0, 40, 60, 80), while Boron doses (as P2O5) varied from 0 to 6000 g ha-1 (0-1500-3000-6000). The findings revealed significant variations among treatments. The flowering period ranged from 56 to 75 days, with the first pod height between 24.66 and 29.13 cm. Pod dimensions varied, with lengths spanning 14.92 to 17.88 cm and widths from 5.28 to 7.54 mm. Seed yield per plant showed a range of 26.74 to 38.99 g/plant, while harvest index ranged from 13.22 to 24.47%. Additionally, the number of nodules per plant ranged from 9.26 to 42.53. In the results of this study, there were statistically significant (P<0.01) differences between the applications in the examined properties. The application of 3000 g ha-1 Boron and 60 kg ha-1 Phosphorus in the fertilization of cowpea plants in Ordu ecological conditions is promising in terms of some plant properties.

Anahtar Kelimeler

boron, cowpea, phosphorus, plant characteristics

Etik Beyan

There are no ethical issues regarding the publication of this article.

Teşekkür

This study was produced from the master's thesis titled “The effect of phosphorus and boron applications on yield and yield components in börülce (Vigna unguiculata L.) plant” prepared by Yunus Elmas under the supervision of Nuri Yılmaz (Tez No. 791582).

Kaynakça

• Afiukwa, C. A., Ubi, B. E., Kunert, K. J., Titus, E. J., & Akusu, J. O. (2013). Seed protein content variation in cowpea genotypes. World Journal of Agricultural Sciences, 1(3), 94-99.
• Akdağ, C. (1995). Sıra aralıklarının Tokat-Kazova şartlarında börülce (Vigna sinensis (L.) savi)’nin verim ve verim unsurlarına etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(1), 141-146. https://dergipark.org.tr/en/pub/gopzfd/issue/7355/96285
• Anonymous, (2021). Ordu meteoroloji il müdürlüğü kayıtları.
• Aremu, C.O. (2011). Trait response to early-generation selection using a common parent in two crosses of cowpea (Vigna unguiculata) for humid environment performance. Advances in Applied Science Research, 2(6), 33-37. https://eprints.lmu.edu.ng/2021/
• Başaran, U., Ayan, I., Acar, Z., Mut, H., & Ascı, O.O. (2011). Seed yield and agronomic parameters of cowpea (Vigna unguiculata L.) genotypes grown in the black sea region of Turkey. African J. of Biotechnology, 10(62), 13461-13464. https://doi.org/10.5897/AJB11.2489
• Beycioğlu, T. (2016). Kahramanmaraş koşullarında börülce (Vigna Unguiculata (L.) Walp) bitkisine uygulanan farklı sıra arası ve sıra üzeri mesafelerin verim unsurlarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• Bilen, S., & Sezen, Y. (1993). Toprak reaksiyonun bitki besin elementleri elverişliliği üzerine etkisi. Atatürk Ü. Zir. Fak. Der., 24(2), 156-166. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/35296
• Bilen, S., Binici, A., & Bozokalfa, M.K. (2020). Yerel börülce (Vigna unguiculata (L.) Walp.) populasyonlarının bakla ve danelerinin agronomik özelliklerinin belirlenmesi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 2020(Özel Sayı), 51-60. https://doi.org/10.20289/zfdergi.712808
• Bisikwa, J., Kawooya, R., Ssebuliba, J.M., Ddungu, S.P., Biruma, M., & Okello, D.K. (2014). Effects of plant density on the performance of local and elite cowpea (Vigna unguiculata (L.) Walp.) varieties in Eastern Uganda. African Journal of Applied Agricultural Sciences and Technologies, 1(1), 28-41.
• Bozbek, T., & Ünay, A. (2005). Ekim zamanı ve bitki sıklığının pamuk verimi üzerine etkisi. Anadolu Journal of AARI, 15(1), 34-43. https://dergipark.org.tr/en/pub/anadolu/issue/1770/21794
• Chatterjee, R., & Bandyopadhyay, S. (2017). Effect of B, molybdenum and biofertilizers on growth and yield of cowpea (Vigna unguiculata L. Walp.) in acid soil of eastern himalayan region. Journal Of The Saudi Society Of Agricultural Sciences, 16(4), 332-336. https://doi.org/10.1016/j.jssas.2015.11.001
• Çimrin, K.M., & Boysan, S. (2006). Van yöresi tarım topraklarının besin elementi durumları ve bunların bazı toprak özellikleriyle ilişkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 16(2), 105-111. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/204866
• Çulha, G., & Bozoğlu, H. (2017). Amazon ve sırma börülce çeşitlerinin tane kalitesine farklı kültürel uygulamaların etkisi. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 20(Özel Sayı), 362-366. https://doi.org/10.18016/ksudobil.349303
• Debnath, P., Pattanaaik, S.K., Sah, D., Chandra, G., & Pandey, A.K. (2018). Effect of B and zinc fertilization on growth and yield of cowpea (Vigna unguiculata L Walp.) in ınceptisols of arunachal pra-desh. J. Indian Soc. Soil Sci., 66(2), 229-234. https://doi.org/10.5958/0974-0228.2018.00029.4
• Egbe, O.M., Alibo, S.E. & Nwueze, I. (2010). Evaluation of some extra-early-and early maturing cowpea varieties for intercropping with maize in Southern Guinea Savanna of Nigeria. Agriculture and Biology Journal of North America, 1(5), 845–858. https://doi.org/10.5251/abjna.2010.1.5.845.858
• El Naim, A.M., Hagelsheep, A.M., Abdelmuhsin, M.S., & Abdalla, A.E. (2010). Effect of intra-row spacing on growth and yield of three cowpea (Vigna unguiculata L. Walp.) varieties under rainfed. Research Journal of Agriculture and Biological Sciences, 6(5), 623-629. http://www.insipub.com/rjabs/2010/623-629.pdf
• Erdoğan, C. (2019). Amik ovası koşullarında börülce (Vigna unguiculata (L.) Walp.) çeşitlerinin tarımsal özelliklerinin belirlenmesi. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(7), 1046-1051. https://doi.org/10.24925/turjaf.v7i7.1046-1051.2543
• FAO, (2020). Crops and livestock products. Retrieved September 12, 2023 from http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC
• Gupta, U.C. (1993). B and its role in crop production. Crc press.
• Gülümser, A., Odabaş, M.S., & Özturan, Y. (2005). Fasulyede (Phaseolus vulgaris L.) yapraktan ve topraktan uygulanan farklı bor dozlarının verim ve verim unsurlarına etkisi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(2), 163-168. https://dergipark.org.tr/en/pub/akdenizfderg/issue/1580/19602
• Güneş, A., Gezgin, S., Kalınbacak, K., Özcan, H., & Çakmak, İ. (2017). Bor elementinin bitkiler için önemi. Bor Dergisi. 2(3): 168-174. https://hdl.handle.net/20.500.12395/34378
• Hada, TS., Singh, B., Veer, K. & Singh, S. (2014). Effect of different levels of B and zinc on flowering, fruiting and growth parameter of winter season guava (Psidium guajava L.). The Asian Journal of Horticulture, 9(1), 53-56. http://www.researchjournal.co.in/online/AJH.htm
• Idahosa, D.O., Alika, J.E. ve Omoregie, A.U. (2010). Genetic Variability Heritability and Expected Genetic Advance as Indices for Yield and Yield Components Selection in Cowpea [Vigna unguiculata (L.) Walp.) Academia Arena. 2(5), 22–26. http://www.sciencepub.net/academia
• İdikut, L., Zulkadir, G., Polat, C., Çiftçi, S., & Önem, B. (2019). Farklı lokasyonlarda ve ekim zamanlarında yetiştirilen börülcenin agromorfolojik özellikleri. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 22(2), 164-169. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.447677
• Karaman, R., & Türkay, C. (2021). Börülcede bazı fiziksel ve teknolojik özelliklerinin belirlenmesi. MAEÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 12(Ek Sayı 1), 477-485. https://doi.org/10.29048/makufebed.1004466
• Khan, A., Bari, A., Khan, S., Hussain, N.S., & Zada, I. (2010). Performance of cowpea genotypes at higher altitude of nwfp. Pak. J. Bot., 42(4), 2291-2296. https://mail.pakbs.org/pjbot/PDFs/42(4)/PJB42(4)2291.pdf
• Kır, A., Tan, A., Nüket, A., Korkmaz, N., & Gündüz, M. (2015). Ege ve Akdeniz Bölgesi börülce (Vigna unguiculata L. Walp.) yerel çeşitlerinin agro-morfolojik karakterizasyonu. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(2), 1-23. https://dergipark.org.tr/en/pub/anadolu/issue/30612/330852
• Movalia Janaki, A., Parmar, K.B., & Vekaria L.C. (2018). Effect of B and molybdenum on yield and yield attributes of summer green gram (Vigna radiata L.) under medium black calcareous soils. International Journal of Communication Systems, 6(1), 321-323. https://www.chemijournal.com/archives/2018/vol6issue1/PartE/5-6-242-655.pdf
• Musvosvi, C. (2009). Morphological characterisation and ınterrelationships among descriptors in some cowpea genotypes. African Crop Science Conference Proceedings, 9, 501-507. https://www.cabidigitallibrary.org/doi/full/10.5555/20133232416
• Nadeem, M.A., Singh, V., Dubey, R.K., Pandey, A.K., Singh, B., Kumar, N., & Pandey, S. (2018). Influence of P and bio-fertilizers on growth and yield of cowpea [Vigna unguiculata (L.) Walp.] in acidic soil of NEH region of India. Legume Research-An International Journal, 41(5), 763-766. https://doi.org/10.18805/LR-3790
• Özçelebi, Ş.H., & Erman, M. (2021). Bazı Börülce (Vigna unguiculata L. Walp.) yerel populasyonlarının ve tescilli çeşitlerinin siirt ekolojik koşullarına adaptasyonunun belirlenmesi. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 5(1), 235-24. https://doi.org/10.46291/ISPECJASvol5iss1pp235-245
• Özkorkmaz, F., & Yılmaz, N. (2017). Farklı tuz konsantrasyonlarının fasulye (Phaseolus vulgaris L.) ve börülcede (Vigna unguiculata L.) çimlenme üzerine etkilerinin belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi. 7(2), 196-200. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/384737
• Özkorkmaz, F. (2020). Bor ve demir uygulamalarının farklı zamanlarda ekilen börülcenin (Vigna unguiculata L.) verim, verim unsurları ve tane kalitesine etkisi [Yayımlanmış doktora tezi]. Ordu Üniversitesi.
• Özkorkmaz, F., & Yilmaz, N. (2023). Effect of B and iron application on the yield and yield properties of cowpea (Vigna unguiculata L.) planted at different sowing times. Applied Ecology & Environmental Research, 21(3) 2641-2655. http://dx.doi.org/10.15666/aeer/2103_26412655
• Özturan, Y., & Gülümser, A. (2004). Börülce (Vigna unguiculata (L.) Walp)’de bitki sıklığı ve azotlu gübrelemenin verim ve verim öğelerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(3), 41- 49. https://www.aloki.hu/pdf/2103_26412655.pdf
• Öztürk, D. (20109. Ordu ekolojik koşullarında yetiştirilecek börülce (Vigna sinensis L.) ekotiplerinin bazı fizyolojik ve morfolojik özellikleri ile verim ve verim öğelerinin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ordu Üniversitesi.
• Pal, R., Nautiyal, M.K., Singh, Y.V., & Sharma, C.L. (2014). Evaluation of genetic variability for some of quantitative traits in grain cowpea (Vigna unguiculata (L.) Walp.). International Journal of Basic and Applied Agricultural Research, 12(2), 188-192. https://www.cabidigitallibrary.org/doi/full/10.5555/20143412252 Pekşen, E. (2007). Yield performance of cowpea (Vigna unguicalata L. Walp.) cultivars under rainfed and ırrigated conditions. International Journal of Agricultural Research, 2(4), 391-396. https://www.cabidigitallibrary.org/doi/full/10.5555/20073080002
• Prasanthi, L., Geetha, B., Ramya Jyothi, B.N., & Raja Reddy, K. (2012). Evaluation of genetic diversity in cowpea, (Vigna unguiculata (L.) Walp.) gentotypes using random amplified polymorphic DNA (RAPD). Current Biotica, 6(1), 22-31. https://www.cabidigitallibrary.org/doi/full/10.5555/20123248371
• Quddus, M., Rashid, M., Hossain, M., & Naser, H. (2011). Effect Of Zinc And B on yield and yield contributing characters of mungbean in low ganges river floodplain soil at Madaripur, Bangladesh. Bangladesh Journal of Agricultural Research, 36(1), 75-85. https://doi.org/10.3329/bjar.v36i1.9231
• Sert, H. (2011). Hatay ili ekolojik şartlarında börülce (Vigna sinensis L. savi) çeşitlerinin tane verimi ve bazı tarımsal özellikleri üzerine farklı bitki sıklıklarının etkileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Stoilova, T., & Pereira, G. (2013). Assessment of the genetic diversity in a germplasm collection of cowpea (Vigna unguiculata (L.) Walp.) using morphological traits. African Journal of Agricultural Research, 8(2), 208- 215. https://doi.org/10.5897/AJAR12.1633
• Toğay, Y., Toğay, N., & Doğan, Y. (2014). Effect of cowpea (Vigna unguiculata (L.) Walp.) sowing times applications on the yield and yield components. Turkish Journal of Agricultural and Natural Sciences, Special Issue, 1147-1151. https://dergipark.org.tr/en/pub/turkjans/issue/13310/160881
• Toy, D., & Ünlü, H. (2015). Çiftlik gübresi ve yeşil gübre kullanımının taze ve kuru börülce yetiştiriciliğinde verim ve kalite üzerine etkilerinin belirlenmesi. SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(2), 110-117. https://dergipark.org.tr/en/pub/sduzfd/issue/29589/317447
• Ünlü, H., & Padem, H. (2005). Börülce (Vigna unguiculata (L.) Walp.) çeşitlerinde farklı ekim zamanlarının sulu ve kurak koşullarda verim ve kalite özelliklerine etkisi. SDÜ Fen Bilimleri Enstitü Dergisi, 9(3), 83-91. https://dergipark.org.tr/en/pub/sdufenbed/issue/20778/221750
• Yıldırım, N. (2018). Bazı kuru börülce çeşitlerinde (Vigna unguiculata (L.)) bakteri aşılama ve değişik azot dozlarının verim ve verim unsurlarına etkisinin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dicle Üniversitesi.