Öz
Bulaşıcı hastalıkların yayılarak çok sayıda canlıda hastalık oluşturması, salgın hastalık olarak tanımlanır. Salgınlar, toplumda korku ve kaygı seviyelerinde yükselişe neden olur. Çalışmalar, tiksinti duymanın da özellikle pandemi gibi durumlarda patojenlere karşı ilk savunma hattı olarak hareket eden psikolojik temelli tepki davranışlarını desteklediğini göstermektedir. Bu savunma tepkileri “davranışsal bağışıklık sistemi” olarak adlandırılmıştır. Davranışsal bağışıklık sistemi bulaşıcı bir hastalığa karşı savunmasızlık algısının (PVD) tetiklenmesiyle ilgilidir. Bu sistem patojen tehdidi olabilecek herhangi bir işarete aşırı duyarlı bir şekilde tepki vererek, enfekte olma olasılığını en aza indirir. Çalışmalar korunmacı davranışların, hastalığa karşı yüksek savunmasızlık algısına dayandığını göstermektedir. Bu çalışmada Hastalıklara Karşı Savunmasızlık Algısı Ölçeği’nin (HKSA-Ö) Türk toplumu ve dili için geçerliliğini ve güvenilirliğini değerlendirilmiştir. Çalışma, Şubat-Nisan 2021 tarihleri arasında yapılan metodolojik tipte bir araştırmadır. Katılımcılar farklı fakültelerde eğitim gören üniversite öğrencilerinden oluşuyordu. Ölçeğin Türkçe sürümünün güvenilirlik analizlerinde iç tutarlılık-Cronbach alfa katsayısı “0,712” olarak bulundu. Ölçeğin test-tekrar test değerlendirmesinde sınıf içi korelasyon katsayısı “0,882”, spearman korelasyon katsayısı “0,815” olarak tespit edildi. Kapsam-eş değer form geçerliliğinin değerlendirilmesinde Sağlık Anksiyetesi Ölçeği’nden (SAÖ) alınan puanlar ile HKSA-Ö’den alınan puanlar arasında düşük kuvvette ve pozitif yönlü bir korelasyon olduğu saptandı (r=0,268; p=0,003). AFA’ya göre ölçeğin açıkladığı toplam varyans %56.517 olarak hesaplandı ve varimax döndürme metodu ile ölçek maddelerinin 4 alt boyuta (Enfeksiyon Algısı, Enfeksiyon Algısı Ters Puanlı, Mikroptan Kaçınma, Mikroptan Kaçınma Ters Puanlı) ayrıldığı izlendi. Çalışmamızın sonucunda elde ettiğimiz verilere göre HKSA-Ö’nün Türkçe sürümünün yeterli psikometrik özelliklere sahip olduğu ve özellikle genç popülasyonda yeterli geçerlilik ve güvenilirliğe sahip olduğu izlenmektedir.