Hemşirelik Öğrencilerinin Çocuk Sevme ile Empatik Eğilim Durumları ve Aralarındaki İlişkinin Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 219 - 231, 08.09.2021

Ebru Günel Özlem Avcı

https://doi.org/10.38108/ouhcd.771550

Öz

Amaç: Bu araştırma hemşirelik öğrencilerinin çocuk sevme ve empatik eğilim durumlarının ve aralarındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Kesitsel-tanımlayıcı desende yapılan bu çalışmaya, 2017-2018 eğitim öğretim yılı, Güz döneminde İstanbul’da özel bir vakıf üniversitesinin Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik bölümü öğrencileri alınmıştır. Toplam 508 öğrenciden, çalışmaya katılmayı kabul eden 425 öğrenci ile çalışma tamamlanmıştır. Veriler; Tanıtıcı Anket Formu, Barnett Çocuk Sevme Ölçeği ve Empatik Eğilim Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Veriler, SPSS 22.0 paket programında, Independent t, Mann-Whitney U, Kruskal Wallis testleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Ölçekler arasındaki ilişkinin belirlenmesinde ise Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak kabul edilmiştir.
Bulgular: Çalışmaya katılan hemşirelik öğrencilerinin büyük çoğunluğunun çocuklarla iletişim kurma becerisinin iyi olduğunu ve çocuklarla zaman geçirmekten hoşlandığını ifade ettiği bulunmuştur. Öğrencilerin empatik eğilim ölçeği puan ortalamaları 70.57±8.65, çocuk sevme ölçeği puan ortalamaları da 80.42±15.20 olarak saptanmıştır. Çalışmada, 22 yaş ve üzeri olan, cinsiyeti kız olan, son sınıfa devam eden ve çocukla iletişim kurma becerisinin iyi olduğunu belirten ve pediatri hemşiresi olmayı isteyen öğrencilerin empatik eğilim ve çocuk sevme puanlarının yüksek olduğu bulunmuştur (p<0.05). Empatik eğilim ile çocuk sevme düzeyi arasında pozitif yönde korelasyon belirlenmiştir (p=0,000).
Sonuç: Çalışma bulgularına göre; çocuklarla ilgili olumlu görüşlere sahip olmanın yanısıra, lisans eğitiminde alınan derslerin çocuğa yaklaşımı etkilediğini düşünen hemşirelik öğrencilerinin de daha yüksek empatik eğilim ve çocuk sevme düzeyine sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Hemşirelik öğrencilerinin eğitiminde onları alana hazırlayarak, empatik eğilimlerini arttıran programlarla empatik eğilimlerinin ortaya çıkarılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

çocuk sevme, empatik eğilim, hemşirelik öğrencisi

Determination of Relation Between Liking of Children with Empathic Tendency Levels in Nursing Students

Öz

Objective: This study was conducted to determine liking of children and emphatic tendency levels and relation between them in nursing students.
Methods: Nursing students of a private university, Health Sciences Faculty in İstanbul in 2017-2018 period were taken to this sectional-descriptive study. The study was conducted with total 425 students of 508. Data were collected with Informative Questionnaire, Barnett Liking of Children Scale and Emphatic Tendency Scale. The data were evaluated by Independent t, Mann-Whitney U, Kruskal Wallis tests in the SPSS 22.0 package program. Pearson's correlation analysis was used to determine the relationship between the scales. Statistical significance level was accepted as p <0.05.
Results: The most of the nursing students stated that their ability to communicate with children was good and they liked spending time with children. Their score mean for emphatic tendency was 70.57±8.65, and 80.42±15.20 for liking of children scale. The emphatic score means and levels of liking of child were higher in students who were 22 and over years, girl, attending to the last class, had good communication with children and wanted to be a pediatric nurse (p<0.05). There was a positive correlation between emphatic tendency and liking of children (p:0,000).
Conclusion: According to the study findings; with having positive opinions about children, nursing students who think that the lessons were taken in undergraduate education affect the approach to the child also have higher empathic tendencies and child liking levels. It is suggested that their empathic tendencies should be revealed with programs that increase their empathic tendencies by preparing them for the field.

Anahtar Kelimeler

liking of child, emphatic tendency, nursing student

Kaynakça

• Altay N, Kılıçarslan Törüner E. (2014). Öğrenci hemşirelerin klinik stres yaşama ve çocuk sevme durumlarının belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(3), 166-170.
• Arifoğlu B, Razı GS. (2011). Birinci sınıf hemşirelik öğrencilerinin empati ve iletişim becerileriyle iletişim yönetimi dersi akademik başarı puanı arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu E- Dergisi, 4(1), 7-11.
• Arpacı P, Özmen D. (2014). Hemşirelik öğrencilerinin özgecilik ve empatik eğilim düzeyleri ve aralarındaki ilişki. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi,11(3), 51-57.
• Atli A, Kutlu M. (2012). Çocuk yuvaları ve yetiştirme yurtlarında çalışan personelin empatik eğilim düzeylerinin incelenmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 23(1), 49-66.
• Barnett MA, Sinisi CS. (1990). The initial validation of a liking of children scale. Journal of Personality Assessment, 55(1-2),161-167.
• Bektaş M, Ayar D, Selekoğlu Y, Kudubeş A, Altan S. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin çocuk sevme durumlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. The Journal of Pediatric Research, 2(1), 37-41.
• Büyük E, Rızalar S, Seferoğlu E, Oğuzhan H. (2014). Çocuk ve erişkin kliniklerinde çalışan hemşirelerin çocuk sevme ve çocuk yetiştirme tutumlarının incelenmesi. The Journal of Pediatric Research,1(3),130-137.
• Chen CW, Su JJ, Liu YY, Feng RF. (2009). Subjective experiences of student nurses in a pediatric practicum. Fu-Jen Journal of Medicine, 7, 171-180.
• Çam O. (2009). Hemşirelik Yüksekokulu öğrencilerinde psikodramanın empatik eğilim ve empatik beceri üzerine etkisi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11, 55-63.
• Çavuşoğlu, H. (2015) Çocuk Sağlığı Hemşireliği, 3. Baskı, Ankara, Sistem Ofset Basımevi, s. 67-69.
• Çelik E, Çağdaş A. (2010). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin empatik eğilimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23;23-38.
• Demir E. (2020). Hemşirelik ve çocuk gelişimi öğrencilerinin çocuk sevme düzeylerinin değerlendirilmesi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 23(1), 17-22.
• Dost A. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin iletişim becerisi ve empati düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi, H.Ü. Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 3(1), 78.
• Dökmen Ü. (1988). Empatinin yeni bir modele dayanılarak ölçülmesi ve psikodrama ile ölçülmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 21(1), 155-190.
• Duyan V, Gelbal S. (2008). Barnett çocuk sevme ölçeğini Türkçe’ye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 33(148), 40-48.
• Erdem Y, Duyan VA. (2011). Determination of the factors that affect the level of pediatric nurses`liking of children. J Med Sci.,41, 295-305.
• Hockenberry, MJ.,Wilson, D. (2011) Wong`s Nursing Care of İnfants and Children, 9. Edition, USA, Elsevier Mosby Company, p.10-15.
• Ioannidou F, Konstantikaki V. (2008). Empathy and emotional intelligence: what is it really about?. International Journal of CaringSciences, 1(3), 118–123.
• Karaca A, Açıkgöz F, Akkuş D. (2013). Eğitim ile empatik beceri ve empatik eğilim geliştirilebilir mi? Bir Sağlık Yüksekokulu Örneği. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(3), 118-122.
• Karagözoğlu Ş. (2005). Bilimsel bir disiplin olarak hemşirelik. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9(1), 6-14.
• Kostak Akgün M. (2013). Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin çocuk sevme durumları, çocuk sağlığı ve hastalıkları hemşireliği dersinin çocuk sevme durumlarına etkisi ve etkileyen faktörler. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 2(2), 50-56.
• Kostak Akgün M, Semerci R, Kocaaslan E. (2017). Hemşirelerin çocuk sevme düzeyleri ve çocuk yetiştirme tutumları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 146-155.
• Kürtüncü M, Çınar N, Kahriman İ, Demirbağ B. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin çocuk onkoloji kliniğindeki deneyimleri: Niteliksel Çalışma. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 4(1), 8-11.
• Kyle, T., Carman, S. (2013) Essentials of Pediatric Nursing, 2. Edition, Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams&Wilkins, s.12-13. Mutlu, B., Balcı S. (2010) Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dersi Alan Öğrencilerin Staj Öncesi ve Sonrası Çocuk Sevme Durumları, 10 (Ek sayı:1), 32. Pediatri ve 11. Pediatri Hemşireliği Günleri Özet Kitabı, s. 155.
• Nazik E, Arslan S. (2011). Hemşirelik öğrencilerinin empatik becerileri ile öz duyarlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(4), 69-75.
• Oermann MH, Lukomski AP. (2001). Experiences of students in pediatric nursing clinical courses, Journal for Specialists in Pediatric Nursing, 6(2), 65-72.
• Özcan H. (2012). Hemşirelerin empatik eğilim ve empatik becerileri: Gümüşhane örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2),122-129.
• Pınar, G. (2004) Doğum Salonunda Çalışan Ebe ve Hemşirelerin Empati Beceri Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Reynolds W, Scott PA, Austin W. (2000). Nursing, empathy and perception of the moral. Journal of Advanced Nursing, 32(1), 235-242.
• Şahin ZA, Özdemir FK. (2015). Hemşirelerin iletişim ve empati beceri düzeylerinin belirlenmesi. G.O.P Taksim E.A.H Journal of Academic Research in Nursing, 1(1), 1-7.
• Törüner, E., Büyükgönenç, L. (2012) Çocuk Sağlığı Temel Hemşirelik Yaklaşımları, 1. Baskı, Ankara, Göktuğ Yayınları, s.26-27.
• Tunç P, Gitmez A, Boothby MR. (2014). Yoğun bakım ve yataklı servis hemşirelerinde duygusal emek stratejilerinin empatik eğilim açısından incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 15, 45-54.
• Tutuk A, Al D, Doğan S. (2002). Hemşirelik öğrencilerinin iletişim becerisi ve empati düzeylerinin belirlenmesi, Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 6(2), 36-41.
• Uğurlu CT. (2013). Öğretmenlerin iletişim becerisi ve empatik eğilim davranışlarının çocuk sevme düzeyleri üzerine etkisi. Pegem Journal of Education & Instruction, 3(2), 51-61.
• Yiğitbaş Ç, Deveci SE, Açık Y, Ozan AT, Oğuzöncül AF. (2013). Sağlık eğitimi alan bir grup öğrencinin empatik eğilim ve becerisi, S.D.Ü Sağlık Bilimleri Dergisi, 4 (1), 7-13.
• Yüzer S, Alıcı D, Yiğit R. (2008). Pediatri hemşirelerinin rolleri ve fonksiyonları ölçeğinin uygulanmasının geliştirilmesi: Güvenilirliği ve Geçerliliği. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(4),19-29.