Hasta ve Hasta Yakınlarının İnvaziv Girişimler Sırasındaki Tepkilerinin Hemşireler Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 172 - 180, 08.09.2021

Merve Karadaş Leman Şenturan

https://doi.org/10.38108/ouhcd.903744

Cited By: 2

Öz

Amaç: Araştırma, invaziv girişimler sırasında hasta ve hasta yakınlarının tepkilerinin hemşireler üzerindeki etkisini incelemek amacıyla yapıldı.
Yöntem: Tanımlayıcı tipteki araştırmanın evrenini 600 hemşire; örneklem ise, çalıştıkları ünitelerde refakatçi bulunan ve hastalarına invaziv girişim yapılan 240 hemşire oluşturdu. Veriler, 33 soruluk anket formu ile toplandı. Çalışma için kurum izni ve etik kurul onayı alındı. Çalışma verileri değerlendirilirken, dağılım ölçütleri ile Shapiro Wilks testi, Ki-Kare testi, Continuity (Yates) Düzeltmesi ve Fisher Kesin Ki-Kare kullanıldı. Anlamlılık p<0.05 düzeyinde kabul edildi.
Bulgular: Araştırmaya katılan hemşirelerin %76.3’ü 18-35 yaş arasında; %52.1’i lisans mezunu; %70.4'ü kadın ve %77.9'u üniversite hastanesinde çalışmaktaydı. İnvaziv girişimler sırasında hemşirelerin %27.5'inin el tutma, %15'inin üstüne yürüme ve %49.6'sının yüksek sesle konuşma gibi müdahalelerle karşı karşıya kaldığı görüldü. Özel hastanede çalışan hemşirelerin hasta ve hasta yakınlarının davranışları nedeniyle stres yaşama oranı üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerden istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek olduğu belirlendi (χ2=5.911) (p=0.015). Hemşirelerin invaziv girişimler sırasında %62.9’unun stres yaşadığı; %51.3’ünün uygulamalar sırasında hata yapma korkusu yaşadığı, %25.4’ünün müdahale edildiğinde hastanın odasına tekrar girmekten çekindiği şeklinde etkilendikleri belirlendi.
Sonuç: Araştırmada hasta ve yakınlarının invaziv girişimler sırasında hemşirelerin elini tutma, eline vurma, üstüne yürüme, kötü söz söyleme, yüksek sesle konuşma, ve tehdit edilme gibi müdahalelerde bulundukları; bu müdahale ve davranışların hemşireleri olumsuz etkilediği; hemşirelerin bu duruma farklı tepkiler gösterdiği sonucuna varıldı.

Anahtar Kelimeler

hasta, hasta yakınları, invaziv girişim, hemşire

Investigation of the Effect of Reaction of Patients and Patients' Relatives During Invasive Interventions on Nurses

Öz

Objective: The research was to examine the effect of interventions of patients and patient relatives on nurses during invasive procedures.
Methods: The research was carried out descriptively. The sample consisted of 240 nurses who worked in units where patients were accompanied by relatives and underwent invasive interventions. The data were collected through a survey. While evaluating the study data, Shapiro Wilks test, Chi-Square test, Continuity (Yates) Correction and Fisher Exact Chi-Square were used with distribution criteria.
Results: During invasive procedures, 27.5% of the nurses faced interventions such as grabbing their hands, 15% were threatened by walking over them, and 49.6% were shouted loudly. 62.9% of the nurses experienced stress during invasive procedures; It was seen that 51.3% were afraid of making mistakes during the applications and 25.4% were afraid to re-enter the patient's room when intervened. During invasive procedures, it was determined that 62.9% of the nurses experienced stress, 51.3% were afraid of making mistakes during the procedures and 25.4% were afraid to re-enter the patient's room when intervened.
Conclusion: In the study, it was concluded that the patients and their relatives intervened during the invasive procedures such as grabbing the hand of the nurses, hitting their hand, walking up to them, saying bad words, speaking loudly and threatening. It was also concluded that these interventions and behaviors affect the nurses negatively and the nurses show different reactions to this situation.

Anahtar Kelimeler

invasive procedures, patient relatives, patient, nurse

Kaynakça

• AbuAlRub RF. (2004) Jobstress, job performance and social support among hospital nurses. Journal of Scholarship, 36(1), 73-78.
• Akduran F, Özkan H. (2014). Hemşirelikte kavram ve kuram çalışmalarının tarihsel süreci. Özkan H. editör. Hemşirelikte Bilim Felsefe ve Bakımın Temelleri. İstanbul: Akademi Basım, s. 83-97.
• Ay F, Ertem ÜT, Özcan NK, Güneş B, Işık RD, Savran S. (2007). Temel Hemşirelik Kavramları, İkeler, Uygulamalar. İstanbul, Medikal Yayıncılık, s.5-19.
• Baltaş A, Baltaş Z. (2002). Stres ve Başa Çıkma Yolları. 21. Baskı, İstanbul, Remzi Kitabevi, s.23.
• Bayat M. (2017). Hemşirelik teorileri, modelleri. Karadağ A, Çalışkan N, Göçmen Baykara Z. editörler. Hemşirelik Teori ve Modelleri. İstanbul: Akademi Basım, s.32-52.
• Beydoğan HÖ. (2006). Öğretim sürecinde düşünme becerilerinin geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1),157-165.
• Brilowski GA, Wendler MC. (2005). An evolutionary conceptanalysis of caring. Journal of Advanced Nursing. 50(6), 641-650.
• Cossette S, Caraa C, Ricarda N, Pepin J. (2005). Assessing nurse–patient interactions from a caring perspective: report of the development and preliminary psychometric testing of the Caring Nurse–Patient Interactions Scale. International Journal of Nursing Studies, 42, 673–686.
• Demir Y, Aştı T, Karadağ A. (2012). Hemşirelik Esasları. İstanbul, Akademi Basın ve Yayıncılık, s.630-659. Ertürk C, Özmen D. (2018). Hemşirelerin profesyonel tutumlarını yordayan değişkenlerin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 11(3), 191-99.
• Haworth, SK, Dluhy, NM. (2001). Holistic symptom management: Modelling the interaction phase. Journal of Advanced Nursing, 36 (2), 302-310.
• Holland K, Jenkins J, Solomon J, Whittam S. (2008). Applying the Roper Logan Tierney Model in Practice. China, Churchill Living Stone, p.2-23.
• Koçaman N. (2015). Sağlık bakım profesyonelleri ile hasta iletişimi. Sabuncu N, Akça Ay F. Editörler. Klinik Beceriler: Sağlığın Değerlendirilmesi, Hasta Bakım ve Takibi. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri, s.162-195.
• Lewis RW, Fugl-Meyer KS, Bosch R. (2004). Epidemiology/risk factors of sexual dysfuntion. Journal of Sexual Medicine, 1(1), 35-39.
• Özaltın G, Nehir S. (2007). Ankara ilindeki hastanelerin yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin iş ortamındaki stres etkenleri ve kullandıkları başetme yöntemlerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(3), 60-68. Özcan A. (2006). Hemşire- Hasta İlişkisi ve İletişim. 2.Baskı, Ankara, Sistem Ofset, s.1-260
• Potter PA, Perry AG, Stockert P, Hall A. (2009). Fundamentals of Nursing, 9th Ed., St Louis, Elsevier Mosby Company, p.1-14, p.316-36.
• Sabuncu N, Akça Ay F. (2015). Sözlük. Sabuncu N, Akça Ay F. Editörler. Klinik Beceriler: Sağlığın Değerlendirilmesi, Hasta Bakım ve Takibi. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri, s.896.
• Toru F. (2020). Hemşirelik uygulamalarının kilit noktası: bireyselleştirilmiş bakım. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(1), 46-59.
• Tarhan G, Kılıç D, Yıldız E. (2016). Hemşirelerin mesleğe yönelik tutumları ile mesleki profesyonellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 58, 411-416.
• Taşçı KD, Gök Özer F, Koştu N. (2007). Pamukkale üniversitesi hastanesinde çalışan hemşirelerin stresle baş etme stratejilerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(2), 41-48.
• Tel H, Karadağ M, Tel H, Aydın Ş. (2003). Sağlık çalışanlarının çalışma ortamındaki stres yaşantıları ile baş etme durumlarının belirlenmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2, 13-23.
• Tutuk A, Al D, Doğan S. (2002). Hemşirelik öğrencilerinin iletişim becerisi ve empati düzeylerinin belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 6(2), 36-41.
• Yalçın Atar N, Atabek Aştı T. (2012). Bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimi ölçeğinin güvenirlik ve geçerliği. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 20(2), 129-39.
• Yalçın N, Aştı T. (2011). Hemşire-hasta etkileşimi. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 19(1), 54-59.
• Zungolo EH. (2003). Nursing and academic mergers of the health sciences: a critique. Nursing Outlook, 51(2), 52-58.