The Effect of 7E Teaching Model on Reading, Writing Skills and Attitudes Towards Turkish Course

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 1, 51 - 69, 30.06.2025

Halit Karatay , Mustafa Kükrer

https://doi.org/10.35233/oyea.1603222

Öz

The study aims to examine the effects of the 7E model on attitudes toward Turkish language courses, boredom, reading comprehension, and creative writing skills. This study used an explanatory sequential mixed design. The study group was a secondary school selected with the typical sampling method from the central district of Bolu. One of the two classes determined to be equal in academic success was randomly assigned as the experimental group and the other as the control group. For six weeks, Turkish lessons were taught according to the 7E model in the experimental group and according to the teaching activities in the regular school program and Turkish course book in the control group. The study used reading comprehension tests, creative writing evaluations, attitudes towards Turkish courses, and boredom scales for pre- and post-tests. Semi-structured student and teacher interview forms prepared by the researchers were used for qualitative data. Pre-test and post-test were applied to both groups before the application, and data were evaluated with "Two-Factor Variance Analysis for Mixed Measurements." In addition, teacher and student observations and opinions were obtained at the end of the application; these interviews were evaluated with content analysis by two field experts. In the study, while there was a significant difference in favor of the experimental group in creative writing skills, in the interest and desire dimension in the attitude scale towards the Turkish course, and in the boredom scale, no significant difference was found in other variables. In the teacher and student interviews, the teacher stated that the behavior of the students who avoided reading and writing activities and were disinterested in the course developed positively. The students interviewed also stated the same situation; they said that the reading and writing activities were more enjoyable, their interest and desire towards the course increased, and their boredom in the course decreased.

Anahtar Kelimeler

constructivist 7E model , reading comprehension , writing skills , attitude toward Turkish lessons

Etik Beyan

In this research, the rules stated in the "Higher Education Institutions Scientific Research and Publication Ethics Directive" were followed, and behaviors listed under "Actions Contrary to Scientific Research and Publication Ethics" were avoided. There is no conflict of interest among the authors; all authors contributed to the study. Ethics committee approval was obtained from the Bolu Abant İzzet Baysal University Social Sciences Human Research Ethics Committee with the decision numbered 2024/207 and dated 04.06.2024.

7E Öğretim Modelinin Okuma, Yazma Becerilerine ve Türkçe Dersine Yönelik Tutuma Etkisi

Öz

Çalışmanın amacı 7E modelinin Türkçe dersine yönelik tutuma, can sıkıntısına, okuduğunu anlamaya ve yaratıcı yazma becerisine etkilerini incelemektir. Bu çalışmada açımlayıcı sıralı karma desen kullanılmıştır. Çalışma grubu Bolu Merkez ilçesinden tipik örnekleme yöntemi ile seçilen bir ortaokuldur. Akademik başarılarına bakılarak denk olduğu belirlenen iki şubeden biri deney biri kontrol grubu olarak rastgele atanmıştır. Altı hafta boyunca deney grubunda Türkçe dersleri 7E modeline göre, kontrol grubunda ise normal okul programı ve Türkçe ders kitabındaki öğretim etkinliklerine göre işlenmiştir. Araştırmada ön ve son test için okuduğunu anlama testi, yaratıcı yazmayı değerlendirme, Türkçe dersine yönelik tutum ve can sıkıntısı ölçeği kullanılmıştır. Nitel veriler için araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış öğrenci ve öğretmen görüşme formları kullanılmıştır. Her iki gruba da uygulama öncesi ön ve uygulama sonrası son test uygulanmış, veriler “Karışık Ölçümler İçin İki Faktörlü Varyans Analizi” ile değerlendirilmiştir. Ayrıca uygulama sonunda öğretmen, öğrenci gözlem ve görüşlerine de başvurulmuş; bu görüşmeler iki alan uzmanı tarafından içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırmada yaratıcı yazma becerisinde, Türkçe dersine yönelik tutum ölçeğinde ilgi ve istek boyutunda ve can sıkıntısı ölçeğinde deney grubu lehine anlamlı fark bulunurken diğer değişkenlerde anlamlı fark bulunamamıştır. Öğretmen ve öğrenci görüşmelerinde öğretmen; öğrencilerden okuma ve yazma çalışmalarından kaçınan, derse ilgisiz olan öğrencilerin bu davranışlarının olumlu yönde geliştiğini belirtmiştir. Aynı durumu görüşülen öğrenciler de belirtmiş; okuma ve yazma etkinliklerinin daha eğlenceli geçtiğini, derse karşı ilgi ve isteklerinin arttığını, dersteki can sıkıntılarının azaldığını söylemişlerdir.

Anahtar Kelimeler

yapılandırmacı 7E modeli , okuduğunu anlama , yazma becerisi , Türkçe dersine yönelik tutum

Etik Beyan

Bu araştırmada “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” kapsamında ifade edilen kurallar çerçevesinde hareket edilmiş, “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler” başlığında yer alan davranışlardan uzak durulmuştur. Yazarlar arasında çıkar çatışması bulunmamaktadır, çalışmaya tüm yazarlar katkı sağlamıştır. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimlerde İnsan Araştırmaları Etik Kurulu Başkanlığı’ndan 2024/207 sayı numaralı, 04.06.2024 tarihli kararıyla etik kurul onayı alınmıştır.

Kaynakça

• Altun Alkan, H. (2024). Okuma çıraklığı yaklaşımına göre yapılandırılan eğitim durumlarının 7. sınıf öğrencilerinin okuduğu öyküleyici metni anlamaya ve özetlemeye yönelik becerilerine, özyeterlik algılarına ve tutumlarına etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
• Arıcı, A. F. ve Taşkın, Y. (2019). Okuma becerisinin diğer dil becerileriyle ilişkisi. International Journal of Field Education, 5(2), 185-194. https://doi.org/10.32570/ijofe.650240
• Ateş, M. (2017). Yapılandırmacı yaklaşımın 7E modeline göre düzenlenmiş öğretim etkinliklerinin Türkçe dersindeki başarıya ve öğrenmedeki kalıcılığa etkisi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 335-340. https://doi.org/10.17556/erziefd.293178
• Ateş, S. ve Polat, M. (2005). Elektrik devreleri konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesinde öğrenme evreleri metodunun etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28), 39-47.
• Avcıoğlu, O. (2008). Lise 2 fizik dersinde Newton yasaları konusunda 7E modelinin başarıya etkisinin araştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Aydın, E. (2022). Türkçe öğretmenlerinin yazma eğitimi uygulamalarında karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 12-26. https://doi.org/10.33437/ksusbd.947657
• Aytekin Yüksel, G. (2019). Lise öğrencilerinin İngilizce derslerindeki konulara ilişkin algıladıkları araçsallığı artırmanın başarı, tutum ve can sıkıntısı düzeylerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Bybee, R. W., Taylor, J. A., Gardner, A., Van Scotter, P., Powell, J. C., Westbrook, A., & Andlandes, N. (2006). The BSCS 5E instructional model: origins, effectiveness, and applications. BSCS. https://bscs.org/wp-content/uploads/2022/01/bscs_5e_full_report-1.pdf
• Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2018). Research design: qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (5. ed.). SAGE.
• Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16(3), 297–334. https://doi.org/10.1007/BF02310555
• Çelik, H. ve Özbek, G. (2013). 7E öğretim modelinin hipotez kurma ve değişken belirleme becerileri üzerine etkisi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 13-23.
• Çepni, S., Şan, H. M., Gökdere, M., & Küçük, M. (2001, 7-8 Eylül). Fen bilgisi öğretiminde zihinde yapılandırma kuramına uygun 7E modeline göre örnek etkinlik geliştirme [Sözlü bildiri]. Yeni Bin Yılın Başında Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, İstanbul, Türkiye.
• Demirezen, S. (2010). Elektrik devreleri konusunda 7E modelinin öğrencilerin başarı, bilimsel süreç becerilerinin gelişimi, kavramsal başarıları ve kalıcılık düzeylerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Demirezen, S. ve Yağbasan, R. (2013). 7E modelinin basit elektrik devreleri konusundaki kavram yanılgıları üzerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 132-151.
• Dolmaz, M. ve Kaya, E. (2018). 7. Sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma becerileri ve dilsel becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of New Approaches in Social Studies, 2(1), 22-41.
• Eisenkraft, A. (2003). Expanding the 5E model. The Science Teacher, 70(6), 56-59.
• Eren, A. (2016). Unidirectional cycles of boredom, boredom coping strategies, and engagement among prospective teachers. Social Psychology of Education, 19(4), 895-924. https://doi.org/10.1007/s11218-016-9348-8
• Gardner, R. C., Masgoret, A. M., Tennant, J., & Mihic, L. (2004). Integrative motivation: Changes during a year‐long intermediate‐level language course. Language Learning, 54(1), 1-34. https://doi.org/10.1111/j.1467-9922.2004.00247.x
• George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows step by step: A Simple guide and reference, 17.0 update (10. ed.). Pearson.
• Gömleksiz, M. N. ve Kan, A. Ü. (2012). Eğitimde duyuşsal boyut ve duyuşsal öğrenme. Electronic Turkish Studies, 7(1), 1159-1177. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.3127
• Gönen S., & Kocakaya, S. (2010). A physics lesson designed according to 7E model with the help of instructional technology. The Turkish Online Journal of Distance Education, 11(1), 98-113.
• Gülen, S., Taş, E. ve Darga, H. (2015). Yapılandırmacılık; örnek uygulamanın değerlendirilmesi ve kalıcılığa etkisi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 278-301. https://doi.org/10.14582/DUZGEF.495
• Gün, M. (2011). Yapılandırmacı eğitim modeliyle ilköğretim ikinci kademe Türkçe dersi okuma becerilerinin kazandırılmasında karşılaşılan sorunların analizi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Güneyli, A. (2007). Etkin öğrenme yaklaşımının anadili eğitiminde okuma ve yazma becerilerini geliştirmeye etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Gürer, N. (2021). Yaratıcı okuma etkinliklerinin ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, yaratıcı okuma, akıcı okuma ve eleştirel okuma becerilerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
• Kadan, Ö. F. (2020). 5E öğrenme modelinin Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin yazmaya yönelik tutum ve yazma becerilerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi.
• Kadıoğlu, H. (2020). Teknopedagojik ders planına uygun tasarlanmış 5E öğrenme modelinin öğrencilerin Türkçe dersi başarı ve tutumlarına etkisi [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• Kanlı, U. (2007). 7E modeli merkezli laboratuvar yaklaşımı ile doğrulama laboratuvar yaklaşımlarının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinin gelişimine ve kavramsal başarılarına etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Kanlı, U. ve Yağbasan, R. (2008). 7E modeli merkezli laboratuar yaklaşımının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini geliştirmedeki yeterliliği, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 91-125.
• Kapar-Kuvanç, E. B. (2008). Yaratıcı yazma tekniklerinin öğrencilerin Türkçe dersine ilişkin tutumlarına ve Türkçe dersindeki başarılarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Karadağ, Ö. ve Maden, S. (2013). Yazma eğitimi: kuram, uygulama, ölçme ve değerlendirme. A. Güzel ve H. Karatay (ed.), Türkçe öğretimi el kitabı içinde (1. baskı, s. 265-306). Pegem Akademi.
• Karatay, H. (2014). Okuma eğitimi (1. baskı). Berikan Yayınları.
• Karatay, H. (2020). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde yazma eğitimi. H. Karatay (ed.), Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi içinde (1. baskı, s. 411-471). Pegem Akademi.
• Köksal, O. (2014). 7E Modeline göre düzenlenmiş öğretim etkinliklerinin 6. sınıf öğrencilerinin İngilizce dersindeki başarılarına, tutumlarına ve kalıcı öğrenmelerine olan etkisinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 9(5), 1459-1475. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.6801
• MEB, (2022a). PISA 2022 Türkiye raporu. https://pisa.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2024_03/21120745_26152640_pisa2022_rapor.pdf
• MEB, (2022b). Yaratıcı Yazarlık Atölyesi. Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_07/12165217_yaratYcY_yazarlYk_atolyesi.pdf
• Mecit, Ö. (2006). 7E Öğrenme evresi modelinin beşinci sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme yeteneği gelişimine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ortadoğu Teknik Üniversitesi.
• Muis, K. R., Pekrun, R., Sinatra, G. M., Azevedo, R., Trevors, G., Meier, E., & Heddy, B. C. (2015). The curious case of climate change: Testing a theoretical model of epistemic beliefs, epistemic emotions, and complex learning. Learning and Instruction, 39, 168-183. https://doi.org/10.1016/j.learninstruc.2015.06.003
• Norwood, M. (2019). The impact of the biological sciences curriculum study (BSCS) 5E model on middle-level students' content knowledge [Unpublished Doctoral thesis]. University of South Carolina.
• Özbek, G., Çelik, H., Ulukök, Ş. ve Sarı, U. (2012). 5E ve 7E öğretim modellerinin fen okur-yazarlığı üzerine etkisi. Journal of Research in Educationand Teaching,1(3), 183-194
• Özdemir, F. ve Ökten, C. E. (2020). Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitaplarındaki Edebî Sanatların 7E Modeline Göre Öğretimi. International Journal of Languages' Education and Teaching, 8(4), 207-230. https://doi.org/10.29228/ijlet.46174
• Özmen H. (2004), Fen öğretiminde öğrenme teorileri ve teknoloji destekli yapılandırmacı (constructivist) öğrenme. The Turkish Online Journal of Education Technology, 3(1), 1303–6521.
• Reigeluth, C. M. (1999). What is instructional-design theory and how is it changing? C. M. Reigeluth (ed.). In Instructional-design theories and models (1. edition, p. 5-29). LAE.
• Seçer, S. Y. E., & Yücel-Toy, B. (2020). Impact of writing course design based on 5E learning model on writing skill instruction and development. International Online Journal of Education and Teaching, 7(3), 760-783. https://iojet.org/index.php/IOJET/article/view/841
• Sornsakda, S. Suksringarm, P., & Singseewo, A. (2009). Effects of learning environmental education using the 7E-learning cycle with metacognitive techniques and the teacher’s handbook approaches on learning achievement, integrated science process skills and critical thinking of mathayomsuksa 5 students with different learning achievement. Pakistan Journal of Social Sciences, 6(5), 297-303. https://doi.org/10.36478/pjssci.2009.297.303
• Turgut, Ü., & Gürbüz, F. (2011). Effects of teaching with 5E model on students’ behaviors and their conceptual changes about the subject of heat and temperature. International Online Journal of Educational Sciences, 3(2), 679-706. https://www.ajindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423904394.pdf
• Turgut, Ü., Gürbüz, F., & Salar, R. (2013, 4-5 March). The effect of 7E model on academic achievement sandretention in the unit “electricity in our life” 6th grade science and technology course [Oral report]. 7th International Technology Educationand Development Conference, Valencia, Spain.
• Türkben, T. ve Gündeğer, C. (2021). Beşinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve Türkçe dersine yönelik tutumları arasındaki ilişki. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(3), 871-888. https://doi.org/10.16916/aded.907668
• Türkyılmaz, M. ve Kalenderoğlu, İ. (2025) Türkçe öğretmenlerinin ortaokul öğrencilerinin yazma becerilerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi, Akademik Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi (AJESS Journal), 2(1), 14-27. https://doi.org/10.5281/zenodo.15213873
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11 baskı). Seçkin. https://doi.org/10.18020/kesit.1279
• Yıldızlar, M. (2018). Öğretim ilke ve yöntemleri (5. baskı). Pegem Akademi.
• Yılmaz, B. (2025). KWLA-Plus stratejisinin ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuma, okuduğunu anlama ve yazma becerilerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Cumhuriyet Üniversitesi.
• Yiğit, C. (2011). The Effect of the 5E model in writing on achievement and motivation [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Trakya Üniversitesi.