Ana dili öğretiminde konuşma becerisinin yeri / The importance of speaking skill in mother tongue education

Yıl 2013, Cilt: 1 Sayı: 1, 57 - 63, 01.07.2013

Kadir Büyükikiz Sevil Hasırcı

Öz

İnsanlar arasındaki iletişimin sağlanmasındaki en önemli araç; dildir. Dilin bireysel ve toplumsal hayatımızdaki işlevi göz önüne alındığında anadili eğitiminin önemi de ortaya çıkmaktadır. Anadili öğretimi bireyin anlama ve anlatma becerilerini geliştirmeyi amaçlayan bir süreçtir. Türkçe öğretiminde amaç; bireyin anlama (okuma ve dinleme) ve anlatma (yazma ve konuşma) becerilerini geliştirmektir. Anlatma becerilerinden biri olan konuşma, bireyin duygu ve düşüncelerini sözle anlatmasıdır. Konuşma, bireyin toplumsal hayat içerisinde iletişim kurmasını sağlayan en etkili araçtır. Konuşma yetisi, insanın doğuştan getirdiği bir yetidir. Ancak bu yetinin geliştirilmesi, eğitimle gerçekleşmektedir ve bu konuda en önemli sorumluluk, anadili öğretmenlerine düşmektedir. Konuşma, kişinin doğrudan kendisini sözle yansıttığı bir beceridir. Buna karşın konuşma sırasında yapılan yanlışlıklar, konuşmaya karşı olumsuz tutum ve yerel ağız söyleyişleri kişinin kendisini tam anlamıyla ifade etmesini zorlaştırmaktadır. Bu çalışmada konuşmanın eğitimdeki ve iletişimdeki yerine değinilmiş; konuşma becerisinin geliştirilmesine yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Sözcükler: Konuşma Becerisi, Anadili Öğretimi, İletişim

Anahtar Kelimeler

Konuşma becerisi, anadili öğretimi, iletişim

Kaynakça

• Ağca, H. (1999). Sözlü anlatım. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Aksan, D. (2003). Her yönüyle dil-ana çizgileriyle dil- bilim. Ankara: TDK.
• Akyol, H. (2006). Yeni programa uygun Türkçe öğre- tim yöntemleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Arıkan, M. (2004). Nitelikli insan. İstanbul: Bilge Ya- yıncılık.
• Arslan, A. (2012). Üniversite öğrencilerinin toplu- luk karşısında konuşma ile ilgili çeşitli görüşleri (Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi örneği). Turkish Studies, 7/3, 221-231.
• Burley-Allen, M. (1995). Listening the forgotten skill. 2nd ed. New York: John Wileyand Sons Date.
• Demirel, Ö. (2003). Türkçe Öğretimi. Ankara:Pegem Akademi Yayıncılık.
• Doğan, Y. (2009). Konuşma becerisinin geliştirilme- sine yönelik etkinlik önerileri. Türk Eğitim Bilimleri, 7, 185-204.
• Ergenç, İ. (1999). Dilbilimin bakış açısıyla beyin. Po- püler Bilim, Temmuz 1999, 41- 49.
• Ergin, M.(1982) Türk dilbilgisi. İstanbul: Boğaziçi
• Gündüz, O. (2007). Konuşma eğitimi. A.Kırkkılıç ve H. Akyol (Ed.) içinde, İlköğretimde Türkçe Öğretimi (ss. 93- 147). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Gürzap, C. (2010). Söz söyleme ve diksiyon. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Kavcar, C.,Oğuzkan, F. ve Sever, S. (2005). Türkçe öğ- retimi- Türkçe ve sınıf öğretmenleri için. Ankara: Engin Yayınevi.
• Keçik, İ. ve Subaşı Uzun, L. (2004). Türkçe sözlü ve yazılı anlatım. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web Of- set.