OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE ÇOCUĞU OLAN EBEVEYNLERİN YAŞAM POZİSYONLARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 160 - 194, 27.01.2021

Ceren Yoldaş Örs Haktan Demircioğlu

Öz

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi dönemde çocuğu olan ebeveynlerin yaşam pozisyonlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesidir. Altındağ İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesindeki bağımsız anaokullarına ve ilkokulların anasınıflarına kayıtlı 364 çocuğun ebeveyni (290 anne, 97 baba) araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Çalışma grubu, basit seçkisiz örneklem yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden mevcut durumu belirlemeyi hedefleyen tarama modeli kullanılmıştır. Veri toplama işlemi için araştırmacılar tarafından geliştirilen Aile Bilgi Formu ve İsgor, Kaygusuz, Ozpolat tarafından 2012 yılında Türkçeye uyarlanmış Yaşam Pozisyonları Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen verilerin istatiksel analizi SPSS 20.00 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, ebeveynlerin yaşam pozisyonlarının annelerin yaşına, evlenme yaşına, anne ve babanın öğrenim durumuna, annenin çalışma durumuna ve ailenin gelir düzeyine göre anlamlı düzeyde farklılaştığı bulunurken; babaların yaşına, evlenme yaşına, çalışma durumuna, çocuk bakımında destek veren kişilerin varlığına, aile yapısına, sahip olunan çocukların; sayısına, cinsiyetine, yaşına ve doğum sırasına göre istatiksel olarak anlamlı düzeyde farklılaşmadığı bulunmuştur. Elde edilen bulgular, Transaksiyonel Analiz kuramı çerçevesinde, tartışılıp yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Transaksiyonel analiz, Yaşam pozisyonları, Okul öncesi dönem, Ebeveyn

Kaynakça

• Akın, H. B., ve Şentürk, E. (2012). Bireylerin mutluluk düzeylerinin ordinal lojistik regresyon analizi ile incelenmesi-analysing levels of happiness of individuals with ordinal logistic analysis. Öneri Dergisi, 10(37), 183-193.
• Akkoyun, F. (2011). Transaksiyonel analiz: Psikolojide işlemsel çözümleme yaklaşımı: Nobel Yayın Dağıtım.
• Alabay, E. (2017). Okul öncesi dönem çocuğu olan ebeveynlerin ebeveynlik tutumlarının incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 1(2), 156-174.
• Alesina, A., Giuliano, P., ve Nunn, N. (2013). On the origins of gender roles: Women and the plough. The Quarterly Journal of Economics, 128(2), 469-530.
• Alisinanoğlu, F., ve Kesicioğlu, O. S. (2010). Okul öncesi dönem çocuklarının davranış sorunlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Giresun ili örneği). Kuramsal Eğitimbilim Dergisi.
• Berne, E. (1966). Principles of group treatment. Oxford U. Press.
• Berne, E. (1996). Principles of transactional analysis. Indian journal of psychiatry, 38(3), 154.
• Demircioğlu, H., Tercan, H., Serin, G., Yüksel, R., Gökbayrak, S., Gürevin, G., ve İpek, Z. (2019). Ebeveynlerin yaşam pozisyonlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of Education Technology and Scientific Researches.
• Dereli, E., ve Dereli, B. M. (2017). Ebeveyn-çocuk ilişkisinin okul öncesi dönem çocukların psikososyal gelişimlerini yordaması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 227-258.
• Eryalçın, M., Demirel, S., ve Duyan, V. (2014). Bireyin Çoklu Doğası: Denetimli Serbestlik Altındaki Bireylerin Yaşam Pozisyonu Üzerine Bir Değerlendirme Journal of Social and Humanities Sciences Research, 4(14).
• Eryılmaz, A., ve Ercan, L. (2016). Öznel iyi oluşun cinsiyet, yaş grupları ve kişilik özellikleri açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36).
• Frankel, J., Wallen, N., ve Hyun, H. (2011). How to design and evaluate research in education.(8. Baskı). In: New York: McGraw-Hill.
• Gök, E., ve Kocayörük, E. (2019). Temel Psikolojik İhtiyaçlar, Aile Aidiyeti ve Ebeveyn Algısı Değişkenlerinin Öznel İyi Oluş Üzerindeki Etkisi. Aile Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 2(2), 21-51.
• George, D. (2011). SPSS for windows step by step: A simple study guide and reference, 17.0 update, 10/e: Pearson Education India.
• Israel, G. (1992). Determining sample size (Fact sheet PEOD-6). Gainesville, FL: University of Florida.
• Karababa, A., ve Dilmaç, B. (2016). Ergenlerde yalnızlığın yordayıcıları olarak TA ve değerler. Eğitim ve Bilim, 41(187).
• Özpolat, A. R., Akbaba, S., ve İşgör, İ. Y. (2013). Analysis of the relation between university students' life positions and their positive-negative affectivity. Journal of Studies in Social Sciences, 5(1).
• Seçer, Z., Çeliköz, N., ve Songül, Y. (2008). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların annelerinin ebeveynliğe yönelik tutumları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(19), 413-428.
• Solomon, C. (2003). Transactional analysis theory: The basics. Transactional Analysis Journal, 33(1), 15-22.
• Stewart, I., ve Joines, V. (2017). TA today: A new introduction to transactional analysis: Lifespace Pub.
• Sundah, A. (2018). The effectiveness of transactional analysis counseling to increase self esteem. International Journal of Scientific Research and Management, 6(4), 266.
• Ural, O., Güven, G., Azkeskin, K., Sezer, T., Yılmaz, E., Akşin, E., ve Bayındır, D. (2015). Okul öncesi dönemde çocuğu olan annelerin kabul red düzeyleri ile sosyal davranış denetimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(14), 456-471.
• White, T. (1994). Life positions. Transactional Analysis Journal, 24(4), 269-276.