Kuvvetli
yer hareketi incelemelerinde genlik, en büyük yatay yer ivmesi ile spektral
parametreler sismik açıdan tehlikeli alanlarda yapı dizaynında kullanılan temel
bileşenlerdir. Bu çalışmada, bir çok aktif fayın kesişme noktasında yer alan
Ankara çevresindeki ivme kayıtları derlenerek, sıvılaşma ve sismik şev
duraylılığında da kullanılan Arias şiddetinin değişimi incelenmiştir. Büyüklüğü
4.0’den büyük olan deprem kayıtları incelenerek, özellikle odak noktası Ankara
şehir merkezine en yakın olan 27 Aralık 2007 Bala depremi kayıtları dikkate
alınmıştır. Bu depremin ana şoku Ankara ilinin batısında, yeni yerleşimlerin
bulunduğu yerlerde yoğun şekilde hissedilmiştir. Ayrıca; Afyon-Dinar (1995) ile
Çay (2002) depremleri, Düzce (12 Kasım 1999) depremi, Çankırı-Orta (2002)
depremi ve Eskişehir’ de 2014 ve 2015 yıllarında kaydedilmiş olan iki adet
deprem incelenerek çalışmanın kapsamına alınmıştır. Kuvvetli yer hareketi
incelemelerinde, özellikle depremin toplam süresi ve frekans içeriğinin dikkate
alındığı Arias şiddetinin kayıtçılardaki zamana bağlı değişimi hesaplanarak
enerji boşalım süreleri belirlenmiştir. Kaya ve zemin için geliştirilen
eşitliklerin farklı fay türlerine göre gerilme azaltma değerleri de değerlendirilerek,
Ankara ve yakın çevresi için dizayn Arias şiddeti belirlenmiştir. Ankara’ya 50
km ve 100 km mesafede oluşacak bir depremde en yüksek Arias şiddeti 0.2 m/s ve
0.1 m/s elde edilmiştir. Elde edilen değerlerin sıvılaşma ve sismik şev duraylılığı
çalışmalarında kullanılması için daha detaylı çalışmalar yapılmalıdır.
The
amplitude, peak ground acceleration and spectral ordinates are the main
components of strong ground motion investigation for design within seismic
regions. In this study, variation of Arias intensity as used for liquefaction
and seismic slope stability was extracted from the acceleration records for the
city of Ankara, whicih is located at the conjunction of several active faults.
The study included the earthquake records with magnitudes greater than 4.0 with
particular emphasis on December 27th 2007 Bala earthquake, since the
epicenter of such earthquake is closest to Ankara. The mainshock of Bala
earthquake was felt strongly around western Ankara, especially nearby new
residential areas. Earthquakes of Afyon-Dinar (1995), Çay (2002), Düzce
(November 12 1999), Çankırı-Orta (2002) and two earthquakes recorded at 2014
and 2015 within Eskişehir city were also included. Arias intensity includes the
total duration and frequency content of earthquake when compared to peak ground
acceleration. The variation of Arias intensity was calculated in order to
determine the main energy release durations. Attenuation of Arias intensity was
obtained based on the distance between the study area and recorder stations.
The design Arias intensity value for central Ankara was attained including the
stress drop for different fault types for rock and soil conditions. Peak Arias
Intensities for 50 km and 100 km around Ankara are 0.2 m/s and 0.1 m/s. More detailed
studies should be implemented to employ such values for liquefaction and
seismic slope stability.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Mühendislik |
Bölüm | Makale |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 25 Kasım 2019 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 25 Sayı: 6 |