Birinci ve altıncı sınıf tıp fakültesi öğrencilerinin cinsel saldırı mağdurlarına karşı tutumları: kesitsel bir çalışma

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 4, 602 - 613, 09.10.2024

Fatih Turan , Volkan Zeybek

https://doi.org/10.31362/patd.1447964

Öz

Amaç: Cinsel şiddet, sözlü tacizden zorla penetrasyona kadar değişen eylemleri ve sosyal baskı ile sindirmeden fiziksel güç uygulanmasına kadar bir dizi zorlama türünü kapsar. Cinsel şiddetin kişi üzerinde çok sayıda zihinsel ve fiziksel sağlık sekelleri vardır. Hekimler, cinsel şiddet mağdurlarını bakımında kilit rolleri olduğunu tanımlasa da çeşitli tutum ve davranışları bu rolleri yerine getirmelerini engellemektedir. Çalışmamızda, tıp fakültesi birinci ve altıncı sınıf öğrencilerinin cinsel saldırı mağdurlarına karşı tutumları ve bu tutumları etkileyen sosyodemografik etkenlerin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve yöntem: Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde 2021-2022 akademik yılında öğrenim gören 370 gönüllü dönem 1 ve dönem 6 öğrencisine, sosyo-demografik özellikleri ile “Cinsel Saldırı Mağdurlarına Karşı Toplumsal Tutum Ölçeği” ve cinsel saldırı hususunda adli-tıbbi bilgilerini değerlendirmek amacıyla hazırlanan soruları içeren toplam 38 maddelik bir anket formu uygulandı.
Bulgular: Çalışmamıza katılan tıp fakültesi öğrencilerinin %55,9’unun kadın olduğu, ortalama yaşın 20,83±2,85 bulunduğu, %56,5’inin birinci dönem öğrencisi olduğu, %18,9’unun kendisinin veya yakın çevresinin suç sayılan cinsel amaçlı davranışa maruz kaldığını belirttiği, çalışmaya katılan öğrencilerin Cinsel Saldırı Mağdurlarına Karşı Toplumsal Tutum Ölçeği’ndeki ortalama puanının 95,29 saptandığı, kadınların, 17-22 yaş aralığında olanların ve aylık aile gelir durumu yüksek bulunanların ölçek toplam puan ortalamalarının istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek olduğu, katılımcıların %17,3’ünün kendilerine yöneltilen 6 adli-tıbbi sorunun tamamına doğru cevap verdiği belirlenmiştir. Kadın öğrencilerin Cinsel Saldırı Mağdurlarına Karşı Toplumsal Tutum Ölçeği toplam puan ortalamaları ile davranış ve düşünce alt boyutu puan ortalamaları erkeklere göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur.
Sonuç: Katılımcılarda, cinsel saldırı mağdurlarına karşı tutum olarak olumlu bir bakış açısının hâkim olduğu saptanmıştır. Bu olumlu bakış açısının oluşmasında; aile eğitim düzeylerinin yüksek olması, tıp fakültesi ve öncesindeki dönemlerde almış oldukları eğitim ile bulundukları sosyal ortamların etkilerinin olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Cinsel saldırı, tıp fakültesi öğrencisi, tutum, adli tıp eğitimi

Attitudes of first and sixth year medical faculty students towards sexual assault victims: a cross-sectional study

Öz

Purpose: Sexual violence encompasses a range of coercive behaviors, from verbal harassment to forced penetration, and includes from social pressure and intimidation to the application of physical force. Sexual violence has numerous mental and physical health consequences on the individual. Although physicians recognize their crucial role in caring for sexual violence victims, various attitudes and behaviors hinder their fulfillment of these roles. In our study, the aim was to determine the attitudes of first and sixth year medical faculty students towards sexual assault victims and the socio-demographic factors influencing these attitudes.
Materials and methods: A total of 370 voluntary first- and sixth-year students enrolled in the 2021-2022 academic year at Manisa Celal Bayar University Faculty of Medicine were administered a questionnaire comprising socio-demographic characteristics, the "Social Attitudes Scale Towards Sexual Assault Victims", and questions assessing their knowledge of forensic medicine regarding sexual assault.
Results: In our study, it was found that 55.9% of the medical faculty students who participated were female, with an average age of 20.83±2.85 years. 56.5% were first-year students. 18.9% reported that they or someone close to them had been subjected to behavior considered as sexual assault. The average score of the participants in the Social Attitudes Scale towards Sexual Assault Victims was determined to be 95.29. It was statistically significant that women, those aged between 17-22, and those with a high monthly family income had higher average scores on the scale. It was found that 17.3% of the participants answered all six forensic medical questions correctly. The total scores of female students on the Social Attitudes Scale Towards Sexual Assault Victims and the scores of the behavior and thought sub-dimensions were found to be statistically significantly higher than those of male students.
Conclusion: It was determined that participants generally held a positive attitude towards sexual assault victims. Factors contributing to this positive attitude included higher levels of parental education, the influence of education received during medical school and preceding periods, and social environments.

Anahtar Kelimeler

Sexual assault, medical faculty student, attitude, forensic medicine education

Etik Beyan

Permission was obtained from Manisa Celal Bayar University Faculty of Medicine Health Sciences Ethics Committee for the study (29.09.2021-E.158738).

Kaynakça

• 1. Garcia Moreno C, Guedes A, Knerr W. Understanding and addressing violence against women. Geneva; 2012. Available at: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-RHR-12.43. Accessed February 14, 2024
• 2. Dworkin ER, Krahé B, Zinzow H. The global prevalence of sexual assault: a systematic review of ınternational research since 2010. Psychol Violence 2021;11:497-508. https://doi.org/10.1037/VIO0000374
• 3. Muehlenhard CL, Peterson ZD, Humphreys TP, Jozkowski KN. Evaluating the one-in-five statistic: women’s risk of sexual assault while in college. The Journal of Sex Research 2017;54:549-576. https://doi.org/10.1080/00224499.2017.1295014
• 4. Koss MP, Woodruff WJ, Koss PG. Relation of criminal victimization to health perceptions among women medical patients. J Consult Clin Psychol 1990;58:147-152. https://doi.org/10.1037//0022-006X.58.2.147
• 5. Cannon LM, Sheridan Fulton EC, et al. Understanding the healthcare provider response to sexual violence in Ghana: a situational analysis. PLoS One 2020;15:e0231644. https://doi.org/10.1371/JOURNAL.PONE.0231644
• 6. Williams L, Forster G, Petrak J. Rape attitudes amongst British medical students. Med Educ 1999;33:24-27. https://doi.org/10.1046/J.1365-2923.1999.00296.X
• 7. Varol ZS, Çiçeklioğlu M, Şafak T. Bir tıp fakültesi birinci sınıf öğrencilerinde toplumsal cinsiyet algı düzeyi ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi. Ege Tıp Dergisi 2016;55:122-128. https://doi.org/10.19161/ETD.344208
• 8. Dielissen P, Verdonk P, Waard MW de, Bottema B, Lagro Janssen T. The effect of gender medicine education in GP training: a prospective cohort study. Perspect Med Educ 2014;3:343-356. https://doi.org/10.1007/S40037-014-0122-3/TABLES/5
• 9. World Health Organization. Guidelines for medico-legal care for victims of sexual violence. Geneva; 2003. Available at: https://www.un.org/sexualviolenceinconflict/wp-content/uploads/2019/05/report/guidelines-for-medico-legal-care-for-victims-of-sexual-violence/924154628X.pdf. Accessed October 09, 2023
• 10. Amin P, Buranosky R, Chang JC. Physicians’ perceived roles, as well as barriers, toward caring for women sex assault survivors. Women’s Health Issues 2017;27:43-49. https://doi.org/10.1016/J.WHI.2016.10.002
• 11. Bostancı E, Kalender B, Akyol A, Suatoğlu B, Temizkan O, Gökçe B. Cinsel saldırı mağdurlarına karşı toplumsal tutum ölçeği (pilot çalışma). Paper presented at: IV. Sosyal Psikoloji Kongresi, İzmir, Türkiye, 2022.
• 12. Perenc L, Podgórska Bednarz J, Guzik A, Drużbicki M. Selected correlates of attitudes towards rape victims among polish medical students. Int J Environ Res Public Health 2022;19:5896. https://doi.org/10.3390/IJERPH19105896
• 13. Anderson I, Quinn A. Gender differences in medical students’ attitudes towards male and female rape victims. Psychology, Health & Medicine 2008;14:105-110. https://doi.org/10.1080/13548500802241928
• 14. Wong AYS, Wong TW, Lau PF, Lau CC. Attitude towards rape among doctors working in the emergency department. Eur J Emerg Med 2002;9:123-126. https://doi.org/10.1097/MEJ.0000000000000907
• 15. Belma ZG, Yavuz MF, Yavuz MS. Turkish university students’ attitudes toward rape. Sex Roles 2003;49:653-661. 16. Marsh F, Wager NM. Restorative justice in cases of sexual violence: exploring the views of the public and survivors. Probation Journal 2015;62:336-356. https://doi.org/10.1177/0264550515619571
• 17. Sirvent Garcia del Valle E. Acceptability of sexual violence against women in Spain: demographic, behavioral, and attitudinal correlates. Violence Against Women 2020;26:1080-1100. https://doi.org/10.1177/1077801219854536
• 18. Anderson KB, Cooper H, Okamura L. Individual differences and attitudes toward rape: a meta-analytic review. Pers Soc Psychol Bull 1997;23:295-315. https://doi.org/10.1177/0146167297233008
• 19. Yalçın MA. Cinsel Saldırı Suçu Mağduru Kadınlara Karşı Toplumsal Tutumlar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, Adli Tıp Enstitüsü, Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı, İstanbul, 2016.
• 20. Grubb AR, Harrower J. Understanding attribution of blame in cases of rape: an analysis of participant gender, type of rape and perceived similarity to the victim. Journal of Sexual Aggression 2009;15:63-81. https://doi.org/10.1080/13552600802641649
• 21. Baş D. Trakya üniversitesinin merkez ilçede eğitim gören öğrencilerinin şiddet eğilimleri ve toplumsal cinsiyete ilişkin tutumları. Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Edirne, 2020.
• 22. Akkaya B, Çelik Seyitoğlu D, Güneş G, Çöl M. Tıp öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rolleriyle ilgili tutumları: iki üniversite karşılaştırması. 3 Uluslararası 21 Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Kitabı, Antalya, 2019:717-723.
• 23. Zeybek V, Kurşun M. Tıp fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. Pam Tıp Derg 2019;12:225-233. https://doi.org/10.31362/PATD.468353
• 24. Nagel B, Matsuo H, McIntyre KP, Morrison N. Attitudes toward victims of rape. J Interpers Violence 2005;20:725-737. https://doi.org/10.1177/0886260505276072
• 25. Zeybek V, Acar K, Kurtuluş Dereli AK, Kara CO. Yapılandırılmış senaryo eşliğinde maket üzerinde adli ölü muayenesi eğitiminin değerlendirilmesi. Adli Tıp Bülteni 2018;23:6-12. https://doi.org/10.17986/blm.2018136913
• 26. Salaçin S, Çekin N, Özdemir MH, Kalkan Ş. Mezuniyet öncesi adli tıp eğitimi almış öğrencilere yönelik bir anket çalışması. The Bulletin of Legal Medicine 1997;2:21-24. https://doi.org/10.17986/blm.199721199