Öğretmenlerin Mülteci Öğrencilere Yönelik Tutumları ile Çokkültürlü Eğitim Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2020, , 247 - 262, 01.05.2020

Yener Akman

https://doi.org/10.9779/pauefd.442061

Cited By: 21

Öz

Bu araştırmanın amacı
öğretmenlerin çokkültürlü eğitim ve mülteci öğrencilere yönelik tutumlarının
incelenmesidir. Ayrıca, ilgili değişkenler arasındaki ilişki de
araştırılmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelinde betimlenmiştir.
Araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Türkiye genelinde
görev yapmakta olan 232 öğretmen oluşturmuştur. Araştırma verileri “Çokkültürlü
Eğitim Tutum Ölçeği” ve “Mülteci Öğrenci Tutum Ölçeği” ile toplanmıştır.
Veriler SPSS ve Lisrel programları ile analiz edilmiştir. Araştırma bulguları
öğretmenlerin çok kültürlü eğitim ve mülteci öğrencilere yönelik tutumlarının
görece orta düzeyde olduğunu işaret etmiştir. Ayrıca değişkenler arasında
pozitif yönde orta düzeyde ve anlamlı ilişkiler olduğu saptanmıştır. Ek olarak
çokkültürlü eğitim tutumunun en yüksek etkiyi yeterlik boyutu üzerinde
gösterdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

çokkültürlü eğitim, mülteci öğrenci, öğretmen

An analysis of the Relationship between Teachers’ Attitudes towards Refugee Students and their Perceptions of Multicultural Education

Öz

The aim of this research was to examine the attitudes of the teachers towards multicultural education and refugee students. In addition, the relationship between the variables has been investigated. The research was described in the relational survey model. The study group was consist of 232 teachers who work in Turkey in the 2017-2018 academic year. The research data were collected by the "Multicultural Education Attitude Scale" and "Refugee Student Attitude Scale". Data were analyzed with SPSS and Lisrel programs. The findings of the research indicated that teachers' attitudes towards multicultural education and refugee students were relatively moderate. Moreover, it was determined that there are positive, moderate and significant relationships between the variables. In addition, it has been found that multicultural education attitude shows the highest effect on the competence dimension.

Anahtar Kelimeler

multicultural education, refugee student, teacher

Kaynakça

• Aksoy, Z. (2012). Uluslararası göç ve kültürlerarası iletişim. The Journal of International Social Research, 5(20), 292-313.
• Aydın, H. ve Tonbuloğlu, B. (2014). Graduate students perceptions’ on multicultural education: A qualitative case study. Eurasian Journal of Educational Research, 57, 29-50.
• Aykırı, K. (2017). Sınıf öğretmenlerinin sınıflarındaki suriyeli öğrencilerin eğitim durumlarına ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Primary Education, 2, 44-56.
• Banks, J. A. (1993). Multicultural education: Developments, dimensions, and challenges. Phi Delta Kappan, 75, 22-28.
• Banks, J. A. (2014). Çokkültürlü eğitime giriş. (H. Aydın, Cev.) Ankara: Anı Yayıncılık.
• Başbay, A. ve Kağnıcı, D. Y. (2011). Çok kültürlü yeterlik algıları ölçeği: Bir ölçek geliştirme çalışması. Eğitim ve Bilim, 36(161), 199-212.
• Birleşmiş Milletler (BM), (2017). Uluslararası göç raporu. http://www.un.org/en/development/desa/population/migration/publications/migrationreport/docs/MigrationReport2017.pdf. Erişim tarihi: 12.05.2018.
• Bosch-Supan, A. (1987). The role of education: mobility increasing or mobility impeding? NBER Working Paper No: 2329.
• Coşkun, M. K. (2012). Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmen adaylarının çok kültürlü eğitime yönelik tutumları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34, 33-44.
• Davidman, L., & Davidman, P. (1997). Teaching with A Multicultural Perspective: A Practical Guide. New York: Longman.
• Demir, S. ve Başarır, F. (2013). Çok kültürlü eğitim çerçevesinde öğretmen adaylarının öz-yeterlik algılarının incelenmesi. International Journal Of Social Science. 6(1), 609-641.
• Demircioğlu, E. ve Özdemir, M. (2014). Pedagojik formasyon öğrencilerinin çok kültürlü eğitime yönelik tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 15(1), 211-232.
• Deniz, T. (2014). Uluslararası göç sorunu perspektifinde Türkiye. TSA Dergisi, 18(1), 175- 204.
• Duruel, M. (2017). Suriyeli sığınmacıların Türk emek piyasasına etkileri fırsatlar ve tehditler. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 3(2), 207-222.
• Erdem, C. (2017). Sınıfında mülteci öğrenci bulunan sınıf öğretmenlerinin yaşadıkları öğretimsel sorunlar ve çözüme dair önerileri. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 6-42.
• Gezer, M. ve Şahin, İ. F. (2014). Çokkültürlü eğitime yönelik tutum ve kültürel zeka arasındaki ilişkinin YEM ile incelenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 22(38), 173-188.
• Gorski, P. C. (2006). Complicity with conservatism: the de‐politicizing of multicultural and intercultural education. Intercultural Education, 17(2), 163-177.
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (2017). Yıllara göre geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler. http://www.goc.gov.tr/icerik3/gecici-koruma_363_378_4713. Erişim Tarihi: 20.05.2018.
• Irvine, J. J. (2012). Complex relationships between multicultural education and special education: an African American perspective. Journal of Teacher Education, 63(4) 268-274.
• Kağnıcı, D. Y. (2017). Suriyeli mülteci çocukların kültürel uyum sürecinde okul psikolojik danışmanlarına düşen rol ve sorumluluklar. İlköğretim Online, 16(4), 1768-1776.
• Kalaycı, Ş. (2014). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. 6. Baskı. Asil Yayınları, Ankara.
• Karasar, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel yayın Dağıtım.
• Kaya, Y. (2014). Öğretmen adaylarının çokkültürlü eğitim hakkındaki bilgi, farkındalık ve yeterliliklerinin belirlenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 2(1(Özel)), 102-115.
• Kıratlı, T. (2011). Mülteci ve sığınmacıların toplumsal görünümü (Türkiye Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Koçak, S. ve Özdemir, M. (2015). Öğretmen adaylarının çok kültürlü eğitime yönelik tutumlarında kültürel zekânın rolü. İlköğretim Online, 14(4), 1352-1369.
• Levent, F. ve Çayak, S. (2017). Türkiye’deki Suriyeli öğrencilerin eğitimine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14-1(27), 21-46.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2014). Yabancılara yönelik eğitim-öğretim hizmetleri genelgesi. http://www.ilkergedik.net/uploads/dokuman/2014-21%20say__l__%20genelge.pdf. Erişim Tarihi: 12.05.2018.
• Obiakor, F. E. (2007). Multicultural Special Education: Effective İntervention for Today’s Schools. Intervention in School and Clinic, 42(3), 148-155.
• Özer, Y. Y., Komşuoğlu, A. ve Ateşok, Z. Ö. (2016). Türkiye’deki Suriyeli çocukların eğitimi: Sorunlar ve çözüm önerileri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(37), 34-42.
• Portes, A., & Rumbaut, R. G. (2006). Immigrant America: A portrait. California: University of California Press.
• Sağlam, H. İ. ve İlksen Kanbur, N. (2017). Sınıf öğretmenlerinin mülteci öğrencilere yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(2), 310-323.
• Sakız, H. (2016). Göçmen çocuklar ve okul kültürleri: Bir bütünleştirme önerisi. Göç Dergisi, 3(1), 65- 81.
• Santamaria, L. J. (2014). Critical change for the greater good: multicultural perceptions in educational leadership toward social justice and equity. Educational Administration Quarterly, 50(3) 347-391.
• Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) (2016). Türkiye’deki Suriyeli çocukların eğitimi temel eğitim politikaları. Hazırlayan: Emin, M.N. SETA Yayınları: 153. http://file.setav.org/Files/Pdf/20160309195808_turkiyedeki-suriyeli-cocuklarin-egitimi-pdf.pdf. Erişim Tarihi: 26.05.2018.
• Sleeter, C. E. ve Grant, C. (2003). Making Choices For Multicultural Education: Five Approaches to Race, Class and Gender (2nd Ed.). New York, NY: Wiley.
• Şeker, B. D. ve Aslan, Z. (2015). Eğitim sürecinde mülteci çocuklar: sosyal psikolojik bir değerlendirme. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 8(1), 86-105.
• Şimşir, Z. ve Dilmaç, B. (2018). Yabancı uyruklu öğrencilerin eğitim gördüğü okullarda öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri. İlköğretim Online, 17(2), 1116-1134.
• Tortop, H. S. (2014). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli ve çok kültürlü eğitime ilişkin tutumları. Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 16-26.
• Ünlü, İ. ve Örten, H. (2013). Öğretmen adaylarının çokkültürlülük ve çok kültürlü eğitime yönelik algılarının incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 287-302.
• Türkan, A., Aydın, H. ve Üner S. S. (2016). Öğretmen adaylarının çokkültürlü eğitime yönelik tutumları ile epistemolojik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İlköğretim Online, 15(1), 148-159.
• Yaşar Ekici, F. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının kültürel zekâ düzeyleri ve çok kültürlü eğitime yönelik tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(5), 1941-1956.
• Yazgan, P., Eroğlu Utku, D. ve Sirkeci, I. (2015). Syrian crisis and migration. Migration Letters, 12(3), 181-192.
• Yazıcı, S., Başol, G. ve Toprak, G. (2009). Öğretmenlerin çok kültürlü eğitim tutumları: Bir güvenirlik ve geçerlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37, 229-242.