Türkiye’de İlköğretim Okulu Müdürlüğünün Bir Meslek Olarak Mevcut Durumu: Bir Delphi Çalışması

Yıl 2009, Cilt: 26 Sayı: 26, 125 - 136, 01.02.2009

Ali Ekber Şahin

Öz

Bu çalışmanın amacı, ilköğretim okulu müdürlüğünün Türkiye’de bir meslek olarak mevcut durumunu akademik çevrelerin tüm meslekler için kabul ettikleri ölçütler çerçevesinde değerlendirmektir. Araştırma verileri üç aşamalı Delphi uygulaması sonucunda elde edilmiştir. Bulgular, ilköğretim okulu müdürlüğünün on bir meslekleşme ölçütünden hiç birini karşılamadığını, bu ölçütlerden dokuzu üzerinde katılımcıların uzlaştıklarını, iki ölçüt üzerinde ise uzlaşma oluşmadığını göstermektedir. Genel olarak değerlendirildiğinde ilköğretim okulu müdürlüğü meslek olma özelliği kazanamamıştır. Okul müdürlüğünün meslekleşmesine yönelik uygulamalara öncelik verilmelidir. Okul müdürlüğünün meslekleşme düzeyinin yükselmesinin eğitimin kalitesinin yükselmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Meslekleşme, meslek, mesleki tanınma, okul yöneticiliğinin meslekleşmesi

The State of Elementary Principalship as a Profession in Turkey: A Delphi Study

Öz

This study assesses elementary principalship as a profession in Turkey in light of selected characteristics that scholars agree are common to all professions. Evidence was drawn primarily from a Delphi study in three rounds. The findings indicate that the elementary principalship does not meet any of the eleven selected characteristics of profession. In general, elementary principalship can not be considered as as a profession in its current state. The main conclusion drawn is that steps must be taken to professionalize elementary elemantary principalship. In the future, the degree to which elementary principalship advances as a profession will greatly influence quality of education, elementary principalship credibility, recruitment and retention of elementary principals, and ultimately the general objectives of elementary schools in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Professionalism; profession; professional recognition; professionalization of principalship

Kaynakça

• Abbot, A. (1988). The system of professions: An essay on the division of expert labor. Chicago: Univer- sity of Chicago Press.
• Açıkalın, A. (1994). Teknik ve toplumsal yönleriyle okul yöneticiliği. Ankara: PEGEM Yayınları.
• Açıkalın, A. (1998). Okul yöneticiliği. Ankara: Öncü Ba- sımevi.
• Atılgan, H. (2006). Test geliştirme. H. Atılgan (Ed.), Eği- timde ölçme ve değerlendirme içinde (ss. 378- 398). Ankara: Anı Yayıncılık
• Başaran, İ. E. (1984). Yönetime giriş. Ankara: AÜ Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları
• Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Carr-Sounders, A.M. & Wilson, P.A. (1962). The emer- gence of professions. S. Nosow, & W. H. Form (Ed.), Man, work, & society içinde, New York: Basic Books.
• Castetter, W. B. (1992). The personnel function in educa- tional administration. New York: Macmillan.
• Collins, R. (1979). The credential society. New York: Aca- demic Press.
• Duke, D. L. (1990). Teaching: an introduction. New York: McGraw-Hill
• Freidson, E. (1986). Professional powers: A study of the instituonalization of formal knowledge. Chica- go: University of Chicago Press.
• Hall, R. (1968). Professionalization and bureaucratiza- tion. American Sociological Review, 33:92-104.
• Hodson, R. & Sullivan, T.A. (2002). The social organiza- tion of work. Belmont, CA: Wadsworth/Thom- son
• Hodson, R. Ve Sullivan, T. (1995). “Proffessions and pro- fessionals” The social organization of work. Belmont, CA: Wadsworth, 287-314.
• Hoyle, E. (1995). Teacher as professionals. In L.W. An- derson (Ed.), International encyclopedia of teaching and teacher education (pp. 11-15). New York: Pergamon
• Hughes, E. (1965). Professions, Lynss, K (Ed.), The pro- fessions in America içinde. Boston: Houghton Mifflin, 1-14.
• Kuçuradi, İ. (1994).Uludağ konuşmaları. Özgürlük, ahlâk, kültür kavramları. Ankara: Türkiye Felsefe Ku- rumu Yayınları.
• Lang, T. (1998). An overview of four futures methodolo- gies. 4 Eylül 2008 tarihinde http://www.soc. hamaii.edu/~future/j7/LANG.html adresin- den erişildi.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (1993). Millî eğitim şûrası raporlar görüşmeler kararlar. Ankara: Millî Eğitim Bası- mevi.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2002). Öğretmen yeterlikleri. An- kara: Millî Eğitim Basımevi.
• Murnane, R., Singer, J., Willett, J., Kemple, J., & Olsen, R. (Ed.) (1992). Who will teach? Policies that matter içinde, Cambridge, MA: Harvard Uni- versity Press.
• Öncü, F. (2003). Eğitim yöneticilerinin atanması. Anka- ra: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Ensti- tüsü, Eğitim Yönetimi ve Teftişi Yüksek Lisans Projesi.
• Sadker, M. & Sadker, D. (2000). Teachers, schools, and society. New York: McGraw Hill
• Sadker, M. P. ve Sadker, D. M. (2000). Teachers, schools, and society. New York: McGraw-Hill
• Sergiovanni, T. J., Burlingame, M., Coombs, F. S. ve Thurston, P. V. (1999). Educational governance and Administration. Boston: Allyn and Bacon
• Shulman, L. S. (1987). Knowledge and teaching: foun- dations of the new reform. Harvard Educa- tional Review, 57, 1-22
• Şimşek, H. (2002). Türkiye’de eğitim yöneticisi yetiştirile- mez. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fa- kültesi tarafından düzenlenen “21. Yüzyılın Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi” konulu sempozyumda yapılan panel konuşmasının metni, 16-17 Mayıs 2002.
• Talbert, J. & McLaughlin, M. (1994). Teacher profession- alism in local school contexts. American Jour- nal of Education, 102 (2): 123-153.
• Taymaz, H. (2003). Okul yönetimi. Ankara: Pegem A Ya- yıncılık.
• Tortop, N. (1994). Personel yönetimi. Ankara: Yargı Ya- yınları.
• Volmer, H. & Mills, D. (1966). Professionalization. Engle- wood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Wallace, J. (1994). Organizational and professional com- mitment in professional and nonprofessional bureaucracies. Amerika Sosyoloji Derneği’nin yıllık toplantısında sunulmuş bildiri. Los An- geles, CA.