Investigation of Metaphorical Perceptions of Secondary School Students toward Concepts of Effective Citizenship and Legal Rules

Yıl 2017, Cilt: 42 Sayı: 42, 29 - 43, 01.07.2017

Mithat Aydın Türkan Çelik

Öz

The aim of this research is to reveal the perceptions of middle school
students about the concepts of “effective citizenship” and “rules of law”
through metaphors. The study group consists of 129 seventh grade students who
are studying in a secondary school in Istanbul during the 2016-2017 academic years.
The descriptive survey model was used in the study. The research data were
gathered through a form that asked to complete the sentences: “Effective
citizenship is like.......; because....” 
and “Rules of law are like.......; because.....”. The content analysis
technique was used for analyzing and interpreting the data. According to the
results of the research; Students developed 60 different metaphors for the
concept of “effective citizenship” and they are named in five different
categories as: “valuable and the source of life, protector and challenger,
production and source of study, predatory and powerful, guide and guiding”.
Similarly, 62 different metaphors have been developed by students for the
concept of “rules of law” and they are divided into five different categories
as “protective, guiding, extraordinary power source and hero, life giving,
justice and equilibrium.” While the students developed metaphors such as “Ant,
bee, cow, lion, poultry and eagle” for the concept of effective citizenship,
they developed metaphors such as; “father, mother, Quran, tree, teacher,
scales, wound band” for the concept of legal rules. It has been seen that the
metaphors related to the concept of effective citizenship are included in the “source
of production and work” category, and the concept of the rules of law takes
more place in the “protective” category. As a result, secondary school students
saw an effective citizen as a procreator, active and beneficial individual for
own country, while they saw the legal rules as a protective role for people to
continue their lives in a peaceful and healthy environment. 

Anahtar Kelimeler

Metaphors, legal rules, effective citizenship, middle school students

Ortaokul Öğrencilerinin Etkin Yurttaşlık ve Hukuk Kuralları Kavramlarına Yönelik Metaforik Algılarının İncelenmesi

Öz

Araştırmanın amacı
ortaokul öğrencilerinin “etkin yurttaş” ve “hukuk kuralları” kavramlarına
ilişkin algılarını metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın
çalışma grubunu, 2016--2017 eğitim öğretim yılında İstanbul’daki bir ortaokulun
7. Sınıfında eğitim gören 129 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada nitel
araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma verileri, “Etkin Yurttaş ……
gibidir, çünkü ……” ve “Hukuk kuralları …… gibidir, çünkü ….” cümlelerini içeren
bir form aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizi ve yorumlanmasında içerik
analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre; öğrenciler
“etkin yurttaşlık” kavramına yönelik 60 farklı metafor geliştirmiş olup, bunlar
“değerli ve yaşam kaynağı, koruyucu ve mücadeleci, üretim ve çalışmanın
kaynağı, yırtıcı ve güçlü, rehber ve yol gösteren şeklinde beş farklı
kategoride adlandırılmıştır. Aynı şekilde “hukuk kuralları” kavramına yönelik
de 62 farklı metafor çıkmış olup, bunlar da “koruyucu, yol gösteren, olağanüstü
güç kaynağı ve kahraman, hayat veren, adalet ve dengenin kaynağı” şeklinde
farklı beş kategoriye ayrılmıştır. Etkin yurttaşlık kavramına yönelik
öğrencilerden en çok sırasıyla “Karınca, arı, inek, aslan, tavuk ve kartal”
metaforları geliştirilirken; hukuk kuralları kavramına yönelik ise, “baba,
anne, Kur’an-ı Kerim, ağaç, öğretmen, terazi, yara bandı” şeklinde metaforlar
ön plana çıkmıştır. Etkin yurttaşlık kavramına ilişkin metaforların “üretim ve
çalışmanın kaynağı” kategorisinde, hukuk kuralları kavramının ise, “koruyucu”
kategorisinde daha fazla yer aldığı görülmüştür. Dolayısıyla ortaokul
öğrencileri etkin yurttaşı ülkesi için üreten çalışan faydalı olan bir birey
olarak görürken, hukuk kurallarını ise, insanların huzurlu ve sağlıklı bir
ortamda yaşamlarını sürdürmeleri için koruyucu bir rolde gördükleri şeklinde
bir sonuca ulaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Metafor, hukuk kuralları, etkin yurttaşlık, demokrasi, ortaokul öğrencileri

Kaynakça

• Can, O. (2013). Bir bakışta hukuk, anayasa ve Türkiye. Ankara: Lider Gençlik Kitapları.
• Chiodo, J.J., Martin, L. A. ve Worthington, A. (2011). Does it mean to die for your country? Preservice teachers’ views regarding teaching the Pledge of allegiance, The Educational Forum,75(1),38-51.
• Ersoy, A. F. ve Öztürk, F. (2015). Bir vatandaşlık Değeri Olarak Yurtseverlik: Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Algısı. İlköğretim Online, 14(3), 974-992.
• Ersoy, F. (2007). Sosyal bilgiler dersinde öğretmenlerin etkili vatandaşlık eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış doktora tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Fer, S. ve Cırık İ. (2007). Yapılandırmacı öğrenme–kuramdan uygulamaya, İstanbul: Morpa Yay.
• İşler, E. (1999). Voltaire ve Rousseau etrafında aydınlanma çağı Fransız yazınına bir bakış. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5, 48-54.
• Korkut, L. (2014). Siyasi kimlik olarak vatandaşlık: Türkiye'de ve dünya devletlerinde anayasal vatandaşlık tanımları. İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1 (2), 5-41.
• Kunt, I. (2009). Eğitim üzerine: Ruhun eğitimi-ahlak eğitimi-pratik eğitim. (Çev. Ahmet Aydoğan). İstanbul: Say Yayınları.
• Kurt Topuz, S. (2010). Yurttaşlık kavramı ve Türkiye’de yurttaşlık: Edirne Çingenelerinin/Romanlarının yurttaşlık algısı üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Locke, John (2004), Hükümet üzerine ikinci inceleme, (Çev. Fahri Bakırcı), Babil Yayınları, Ankara.
• Özpolat, V. (2012). Vatandaşlık ve demokrasi eğitimi öğretmen kılavuz kitabı. Ankara: Saray Matbaacılık.
• Patrick, J. J. (1999). The concept of citizenship in education for democracy. ERIC Digest. ED432532, 1-6. (22 Ocak 2010). ERIC veri tabanından alınmıştır.
• Polat, E. G. (2011). Osmanlıdan günümüze vatandaşlık anlayışı, Ankara Barosu Dergisi, 3, 128-157.
• Saban, A. (2008). İlköğretim I. Kademe öğretmen ve öğrencilerinin bilgi kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. İlköğretim Online. 7(2), 421-455.
• Tannenbaum, D. ve David S. (2008). Siyasi düşünce tarihi: filozoflar ve fikirleri. (Çev. Fatih Demirci) Ankara: Adres Yayınları.
• Tebliğler Dergisi. 126, 14.09.2010.
• Turhan, T., Tanrıbilir, F. B. (2012). Vatandaşlık hukuku. Ankara: Yetgin Kitabevi.
• Ulutaş, Ejder. (2014). Türkiye’de vatandaşlık ve anayasal süreç. Akademik İncelemeler. 9(1), 73-102.
• Üstel, F. (2004). Makbul vatandaşın peşinde: II. Meşrutiyet’ten bugüne vatandaşlık eğitimi. Birinci Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Wang, C. K. J., Khoo, A., Goh, C. B., Tan, S., ve Gopinathan, S. (2006). Patriotism and national education: Perceptions of trainee teachers in Singapore. Asia Pacific Journal of Education, 26(1), 51–64.
• Yazıcı, S. ve Yazıcı, F. (2010). Yurtseverlik eğitimi: Tarih ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin algı, tutum ve eğitimsel uygulamalarına yönelik bir araştırma. Journal of International Social Research. 3(10), 649-660.
• Yıldırım, A.,ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, K. (2013). İlköğretim öğrencilerinin vatandaşlık eğitimi ile ilgili temel kavramlara ilişkin algılarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 28(1), 453-463.
• Yob, I. M. (2003). Thinking constructively with metaphors. Studies in Philosophy and Education, 22, 127–138.