Affetmeyi Geliştirmeye Yönelik Bir Grup Psikoeğitim Programının Psikolojik Danışman Adaylarının Affetme Düzeylerine Etkisi

Yıl 2021, Sayı: 51, 1 - 33, 14.01.2021

Meryem Vural Batık , Necla Afyonkale Talay

https://doi.org/10.9779/pauefd.686232

Cited By: 1

Öz

Psikolojik danışman adaylarının affetme düzeylerini geliştirmeye yönelik hazırlanan grup psikoeğitim programının etkililiğini test etmek amacıyla yapılan bu araştırma, karma araştırma modeliyle yürütülmüştür. Araştırmada, yarı deneysel desenlerden “2x3’lük (deney/kontrol grupları- ön test/son test/izleme testi) desen” kullanılmıştır. Araştırmaya deney grubunda 10 ve kontrol grubunda 10 olmak üzere toplam 20 psikolojik danışman adayı katılmıştır. Araştırmacılar tarafından hazırlanan affetmeyi geliştirmeye yönelik grup psikoeğitim programının etkililiğini belirleyebilmek amacıyla Tek Faktör Üzerinde Tekrarlı Ölçümler için İki Faktörlü Varyans Analizi ve Bonferroni testi yapılmıştır. Araştırma sonucunda, deney grubunun affetme düzeyi grup psikoeğitim programı sonrasında kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde artmış ve programın bu etkisi programdan üç ay sonraya kadar korunmuştur. Deney grubundaki katılımcılarla yapılan görüşmelere göre, katılımcıların programdan kazanımları, programın katkıları ve programda etkili olan çalışmalara ilişkin görüşleri olumlu yönde olmuştur. Geliştirilen grup psikoeğitim programının psikolojik danışman adaylarının affetme konusundaki ihtiyaçlarını karşılar nitelikte olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

affetme, affetmenin geliştirilmesi, grup psikoeğitimi, psikolojik danışman, psikolojik danışman eğitimi

Teşekkür

Psiko-eğitim programının geliştirilmesinde destek veren emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Kurtman ERSANLI'ya teşekkür ederiz.

The Effect of a Group Psychoeducation Program for Improving Forgiveness on the Forgiveness Levels of Psychological Counselor Candidates

Öz

This research was carried out with a mixed research model to test the group psychoeducation program's effectiveness to improve psychological counselor candidates' forgiveness levels. In this research 2x3 (experiment / control groups - pre-test / post-test / follow-up test) quasi-experimental design was used. Participants of the study consist of 20 psychological counselor candidates; half of them are in the experimental group, and the other half of them are in the control group. The effectiveness of the psychoeducation program prepared by researchers was decided with Two Factor Variance Analysis for Repeated Measures and Bonferroni test. The research results indicated that the experimental group's level of forgiveness increased significantly after the group psychoeducation program compared to the control group, and this effect of the program was maintained until three months after the program. According to the interviews, the participants' gains from the program, the program's contributions, and the effective studies in the program were positive. It has been observed that the developed group psychoeducation program meets the needs of psychological counselor candidates in forgiveness.

Anahtar Kelimeler

forgiveness, development of forgiveness, group psychoeducation, psychological counselor, psychological counselor training,

Kaynakça

• Adam-Karduz, F. F. (2019). Affetme eğilimi kazandırmaya yönelik psiko-eğitim programının affetme eğilimi kazandırma ve beş faktör kişilik özellikleri üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Asıcı, E. (2018). Affetme odaklı grup rehberliğinin ergenlerin saldırganlık ve öznel iyi oluşları üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Barber, L., Maltby, J., & Macaskill, A. (2005). Angry memories and thoughts of revenge: The relationship between forgiveness and anger rumination. Personality and Individual Differences, 39, 253-262. Doi:10.1016/j.paid.2005.01.006
• Baumeister, R. F., Exline, J. J., & Sommer, K. L. (1998). The victim role, grudge theory, and two dimensions of forgiveness. In E.L. Worthington, Jr. (Ed.), Dimensions of forgiveness: Psychological research and theological perspectives (pp. 79–104). Philadelphia: Templeton Foundation Press.
• Bugay, A. ve Demir, A. (2012). Affetme arttırılabilir mi?: Affetmeyi geliştirme grubu. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(37), 96-106.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. (13. Baskı). Ankara: Pegem Yay.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2000). Research methods in education. (5. Baskı). London: Routledge Falmer.
• Cornish, M. A., & Wade, N. G. (2014). A therapeutic model of self-forgiveness with ıntervention strategies for counselors. Journal of Counseling & Development, 93, 96-104. Doi: 10.1002/j.1556-6676.2015.00185.x
• Çardak, M. (2012). Affedicilik eğilimini arttırmaya yönelik psiko-eğitim programının belirsizliğe tahammülsüzlük, psikolojik iyi oluş, sürekli kaygı ve öfke üzerindeki etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Çolak, T. S. (2014). Affetme esnekliği kazandırmada logoterapi yönelimli grupla psikolojik danışmanın etkililiği. Yayınlanmamış doktora tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Eker, H. (2017). Affetme esnekliği kazandırma amaçlı bilişsel davranışçı yönelimli grupla psikolojik danışma uygulamasının ergenlerdeki umutsuzluk üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Enright, R. D. (1996). Counseling within the forgiveness triad: On forgiving, receiving forgiveness, and self forgiveness. Counseling and Values, 40(2), 107-126.
• Enright, R. D. (2001). Forgiveness is a choice: A stepby- step process for resolving anger and restoring hope. Washington, DC: American Psychological Association.
• Enright, R. D., & Eastin, D. L. (1992). Interpersonal forgiveness within the helping professions: An attempt to resolve differences of opinion. Counseling and Values, 36, 84-103.
• Enright, R.D., & Fitzgibbons, R. P. (2000). Helping clients forgive: An empirical guide for resolving anger and restoring hope. Washington, DC: American Psychological Association.
• Enright, R.D., & North, J. (1998). Exploring forgiveness. Univercity of Wisconsin Press.
• Enright, R. D., & The Human Development Study Group. (1991). The moral development of forgiveness. In W. Kurtines ve J. Gerwirtz (Eds.), Handbook of moral behavior development (pp. 123-152). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Ergüner-Tekinalp, B. ve Terzi, Ş. (2012). Terapötik bir araç olarak bağışlama: İyileştirici bir etken olarak bağışlama olgusunun psikolojik danışma sürecinde kullanımı. Eğitim ve Bilim, 37(166), 14-24.
• Ersanlı, K. ve Vural-Batık, M. (2015). Development of the Forgiveness Scale: A study of reliability and validity. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(7), 19-32.
• Ertürk, K. (2019). Lise öğrencilerinde affetme becerisi geliştirmeye yönelik psiko-eğitim programının affetme ve yaşam doyumu üzerindeki etkisi. Yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Exline, J. J., & Baumeister, R. F. (2000). Expressing forgiveness and repentance: Benefits and barriers. In M. E. McCullough, K. Pargament, & C. Thoresen (Eds.), Forgiveness: Theory, research, and practice (pp. 133-155). New York: Guilford.
• Freedman, S. (2018): Forgiveness as an educational goal with at-risk adolescents. Journal of Moral Education, 47(4), 415-431. Doi: 10.1080/03057240.2017.1399869
• Fitzgibbons, R. P. (1986). The cognitive and emotive uses of forgiveness in the treatment of anger. Psychotherapy, 23, 629–633
• Gamst, G., Meyers, L. S., & Guarino, A. J. (2008). Analysis of variance designs: A conceptual and computational approach with SPSS and SAS. New York, NY: Cambridge University Press.
• Goldman, D. B., & Wade, N. G. (2012). Comparison of forgiveness and anger- reduction group treatments: a randomized controlled trial. Psychotherapy Research, 22(5), 604-620.
• Gordon, K. C., Baucom, D. H., & Snyder, D. K. (2000). The use of forgiveness in marital therapy. M. McCullough, K. I. Pargament & C. E. Thoresen (Eds.). In Forgiveness: Theory, research, and practice (pp. 203-227). New York: Guilford Press.
• Graham, V. N., Enright, R. D., & Klatt, J. S. (2012). An educational forgiveness intervention for young adult children of divorce. Journal of Divorce & Remarriage, 53, 618–638. Doi:10.1080/10502556.2012.725347
• Gümüşçağlayan, G. (2018). Psikolojik danışman adaylarının affetme düzeyleri ile psikolojik belirtileri arasındaki ilişkide empatinin aracılık rolü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
• Ha, N., Bae, S. M., & Hyun, M. H. (2019) The effect of forgiveness writing therapy on post-traumatic growth in survivors of sexual abuse. Sexual and Relationship Therapy, 34(1), 10-22. Doi: 10.1080/14681994.2017.1327712
• Hall, J. H., & Fincham, F. D. (2008). The temporal course of self–forgiveness. Journal of Social and Clinical Psychology, 27(2), 174-202.
• Harper, Q., Worthington, E. L., Griffin, B. J., Lavelock, C. R., Hook, J. N., Vrana, S. R., & Greer, C. L. (2014). Efficacy of a workbook to promote forgiveness: A randomized controlled trial with university students. Journal of Clinical Psychology, 70(12), 1158-1169. Doi:10.1002/jclp.22079.
• Harris, A. H., Thoresen, C. E., & Lopez, S. J. (2007). Integrating positive psychology into counseling: Why and (when appropriate) how. Practice & Theory, 85, 3-13. Doi:10.1002/j.1556-6678.2007.tb00438.x
• Hope, D. (1987). The healing paradox of forgiveness. Psychotherapy, 24(2), 240- 244.
• Hilbert, H. K. E. (2015). The impact and evaluation of forgiveness education with early adolescents. Unpublished Master Thesis, University of Northern Iowa.
• Hortwitz, L. (2005). The capacity to forgive: Intrapsychic and developmental perspectives. Journal of the American Psychoanalytic Association, 53(2), 485-511.
• Hui, E. P., & Chau, T.S. (2009). The impact of a forgiveness intervention with Hong Kong Chinese children hurt in interpersonal relationships. British Journal of Guidance & Counselling, 37(2), 141-156.
• İkiz, F. E., Mete-Otlu, B. ve Asıcı, E. (2015). Beliefs of counselor trainees about forgiveness. Educational Sciences: Theory & Practice, 15(2), 463-479.
• Ji, M., Tao, L., & Zhu, T. (2016). Piloting forgiveness education: A comparison of the impact of two brief forgiveness education programmes among Chinese college students. Asia-Pacific Education Researcher, 25(3), 483–492. Doi:10.1007/s40299-016-0273-6
• Konstam, V., Marx, F., Schurer, J., Harrington, A., Lombardo, N. E., & Deveney, S. (2010). Forgiving: What mental health counselors are telling us. Journal of Mental Health Counseling, 22(3), 253–267.
• Lin, W. N., Enright, R. D., & Klatt, J. S. (2013). A forgiveness intervention for Taiwanese young adults with insecure attachment. Contemporary Family Therapy, 35(1), 105-120.
• Macaskill, A. (2004). The treatment of forgiveness in counselling and therapy. Counselling Psychology Review, 20(1), 26-33.
• McCullough, M. E., & Worthington, E. L. Jr. (1995). Prompting forgiveness: The comparison of two brief psychoeducational interventions with a waiting-list control. Counseling and Values, 40, 55-68.
• Menahem, S., & Love, M. (2013). Forgiveness in psychotherapy: The key to healing. Journal of Clinical Psychology, 69(8), 829-835.
• Mertler, C. A., & Vannatta, R. A. (2005). Advanced and multivariate statistical methods: Practical application and interpretation (3. Baskı). United States: Pyrczak Publishing.
• Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2. Baskı). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Miller, R. G. (1969). Simultaneous statistical inference. New York: McGraw-Hill.
• Moorhead, H. J., Gill, C., Minton, A. B., & Myers, J. E. (2012). Forgive and forget? Forgiveness, personality, and wellness among counselors-in-training. Counseling and Values, 57, 81-95.
• Nouri, F. L., Zahrakar, K., Omara, S., Fatideh, Z. A., Pourshojaei, A., & Fatideh, N. A. (2015). Effect of psychoeducational forgiveness program on symptoms of depression, anxiety, and stress in adolescents. Journal of Mazandaran University of Medical Sciences, 25(123), 193-198.
• Orathinkal, J., Vansteenwegen, A., & Burggraeve, R., (2008). Are demographics important for forgiveness? The Family Journal: Counselling and Theraphy for Couples and Families, 16(1), 20-27.
• Özgür, H. ve Eldeleklioğlu, J. (2017). REACH affetme modelinin Türk kültürü üzerinde etkililiğinin incelenmesi. The Journal of Happiness & Well-Being, 5(1), 98-112.
• Öztörel, İ. (2018). Psikolojik danışman adaylarının psikolojik sağlamlık, yaşam doyumu ve affetme düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Yakın Doğu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kıbrıs.
• Park, J. H., Enright, R. D., Essex, M. J., Zahn-Waxler, C., & Klatt, J. S. (2013). Forgiveness intervention for female South Korean adolescent aggressive victims. Journal of Applied Developmental Psychology, 34(6), 268- 276.
• Roberts, R. (1995). Forgivingness. American Philosophical Quarterly, 32(4), 289-306.
• Rotter, J. C. (2001). Letting go: Forgiveness in counseling. The Family Journal: Counseling and Therapy for Couples and Families, 9(2), 174-177.
• Sandage, S. J., & Worthington, E.L.Jr. (2010). Comparison of two group interventions to promote forgiveness: Empathy as a mediator of change. Journal of Mental Health Counseling, 32(1), 35-57.
• Satıcı, S. A. (2016). Üniversite öğrencilerinin affetme, intikam, sosyal bağlılık ve öznel iyi oluşları: Farklı yapısal modellerin denenmesi üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Seligman, M. E. P., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology. American Psychologist, 55(1), 4-15. Doi: 10.1037//0003-066X.55.1.5.
• Shapiro, S. S., & Wilk, M. B. (1965). An analysis of variance test for normality (Complete samples). Biometrika, 52(3/4), 591-611.
• Sussman, M. S. (1992). A curious calling: Unconscious motivation for practicing psychotherapy. Northvale, NJ: Jason Aronson.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6.Baskı). United States: Pearson Education.
• Toussaint, L., & Webb, J. R. (2005). Gender differences in the relationship between empathy and forgiveness. The Journal of Social Psychology, 145(6), 673-685.
• Vural-Batık, M. (2019). Psikolog ve psikolojik danışmanlarda affetme. 21. Uluslararası Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, 24-27 Ekim, Antalya.
• Wade, N. G., Bailey, D., & Shaffer, P. (2005). Helping clients heal: Does forgiveness make a difference? Professional Psychology: Research and Practice, 36(6), 634-641.
• Wade, N. G., & Goldman, D. B. (2006). Sex, group composition, and the efficacy of group interventions to promote forgiveness. Group Dynamics: Theory, Research, and Practice, 10(4), 297-308.
• Worthington, E. L. Jr., Kurusu T. A., Collins, W., Berry, J. W., Ripley, J. S., & Baier S. N. (2000). Forgiving usually takes time:A lesson learned by studying interventions to promote forgiveness. Journal of Psychology and Theology,28(1); 3-20.
• Yin, Robert Y. (1994). Case study research: Design and methods. Thousand Oaks: Sage Pbc.