Özel/Üstün Yetenekli Ortaokula Devam Eden Ön Ergenler İçin Sosyal Beceri Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi

Yıl 2021, Sayı: 51, 367 - 392, 14.01.2021

Zeynep Karataş , Ozlem Tagay

https://doi.org/10.9779/pauefd.746428

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada ön ergenlik döneminde olan ve ortaokula devam eden özel/üstün yetenekli öğrenciler için sosyal beceri ölçeğinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Türkiye genelinde Çeşitli Bilim ve Sanat Merkezleri’nde eğitim gören özel/üstün yetenekli 626 gönüllü ortaokul öğrencisi ile çalışma yürütülmüş olup araştırmada üç farklı çalışma grubu kullanılmıştır. İlk grup pilot uygulamanın gerçekleştirildiği 20 öğrenciden oluşmaktadır. İkinci çalışma grubu geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapıldığı 406 öğrenciden ve doğrulayıcı faktör analizinin gerçekleştirildiği üçüncü çalışma grubu ise 200 öğrenciden oluşmaktadır. Ölçek geliştirme çalışmasında; geçerlik çalışmalarında açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile benzer ölçekler geçerliğinden faydalanılmıştır. Güvenirlik çalışmasında ise Cronbach Alpha iç tutarlık katsayısı, madde toplam puan korelasyonu ve test yarılama teknikleri kullanılmıştır. Çalışmanın bulguları incelendiğinde yapılan geçerlik ve güvenirlik analizleri sonucunda 37 maddelik özel/üstün yetenekli ortaokul öğrencileri için geliştirilen sosyal beceri ölçeğinin, özel/üstün yetenekli ortaokul öğrencilerinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Özel/üstün yetenek, , Ortaokul öğrencisi, , sosyal beceri

Destekleyen Kurum

Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi BAP Birimi

Proje Numarası

0355-NAP-16

Teşekkür

Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi BAP Birimine ve çalışmada yer alan bütün BİLSEM ve öğrencilerine teşekkür ederiz.

Development of the Social Skills Scale for Talented/Gifted Pre-adolescents Attending Middle School and Investigation of its Psychometric Properties

Öz

This study aims to develop the social skills scale for gifted/talented students attending middle school and pre-adolescent. Several Science and Art Centers (SAC) throughout the country studying in Turkey's private 626 gifted middle school students is voluntary work was carried out by three different working groups used in the research. The first group consists of 20 students on whom the pilot application was conducted. The second study group consisted of 406 students in which validity and reliability studies were conducted and the third study group in which confirmatory factor analysis was carried out consists of 200 students. The scale development study, exploratory and confirmatory factor analysis, and similar scales validity were used as validity studies. Cronbach Alpha internal consistency coefficient, item-total score correlation, and split-half techniques were used as reliability studies. As a result of the study's validity and reliability analysis, it was seen that the 37 items of the social skill scale developed for talented/gifted middle school students were a valid and reliable scale that could be used in talented/gifted middle school students.

Anahtar Kelimeler

Talented/gifted, pre-adolescent, middle school student, social skill

Proje Numarası

0355-NAP-16

Kaynakça

• Kaynakça Akkan, H.(2012). Üstün zekalı 6-8. sınıf öğrencilerinin iki farklı akademik ortamdaki sosyometrik statülerine göre empatik eğilimleri, yaşam doyumları ve aile yaşantıları. Yüksek Lisans Tezi İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Programı Akkök, F. (1999). İlköğretimde sosyal becerilerin geliştirilmesi anne-baba el kitabı. İstanbul: Özgür Yayınları. Anme T., Shinohara R., Sugisawa Y., Tanaka E., Watanabe T. & Hoshino T. (2013). Validity and reliability of the social skill scale (SSS) as an index of social competence for preschool children. Journal of Health Science, 3(1), 5-11. Avcıoğlu, H. (2007). Sosyal becerileri değerlendirme ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması (4-6 Yaş). AİBÜ, Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 87-101. Bacanlı, H. (1999). Sosyal beceri eğitimi. İlköğretimde rehberlik içinde s. 171-188. Edt. Yıldız Kuzgun, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Bilgiç, N., Taştan, A., Kurukaya, G., Kaya, K., Avanoğlu, O., ve Topal, T. (2013). Özel yetenekli bireylerin eğitimi strateji ve uygulama kılavuzu. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. (17. Baskı) Ankara: PEGEM Akademi. Cross, J. R., & Cross, T. L. (2015). Clinical and mental health issues in counseling the gifted individual. Journal of Counseling and Development, 93(2), 163- 172. doi: 10.1002/j..1556-6676.2015.00192.x Çokluk, Ö, Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler için çok değişkenli istatistik. SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi. Elksnin L.K., & Elksnin, N. (1995), Assessment and instruction of social skills. San Diego CA: Singular Publishing Group. Gresham, F. M, & Elliot, S. N. (2008). SSIS Social skills ımprovement system: rating scales manual. Minneapolis: Pearson. Gresham, F. M., & Elliott, S. N. (1990). Social skills rating system manual. Circle Pines, MN: American Guidance Service. Hallahan, D. P., & Kauffman, J. M. (2003). Exceptional learners: Introduction to special education. Boston: Allyn and Bacon Karataş, Z., Sağ, R. &, Arslan, D. (2015). Development of social skill rating scale for primary school students-teacher form (SSRS-T) and analysis of its psychometric properties. Procedia - Social and Behavioral Sciences 197, 1447 – 1453. Kaya, A. ve Siyez D. M. (2010). KA-Sİ Çocuk ve ergenler için empatik eğilim ölçeği: geliştirilmesi geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 35(156), 110-125. Matson, J. L., Rotatori, A. F., & Helsel, W. J. (1983). Development of a rating scale to measure social skills in children: The Matson Evaluation of Social Skills with Youngsters (MESSY). Behaviour Research and Therapy, 21(4), 335-340. Merrell, K. W. (2002). School Social Behavior Scales, Second Edition. Eugene, OR: Assessment-Intervention Resources. MEB (2018). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. Sayı: 30471. Ömeroğlu, E., Büyüköztürk, Ş., Aydoğan, Y., Çakan, M., Kılıç Çakmak, E., Özyürek, A., Gültekin Akduman, G., Günindi, Y., Kutlu, Ö, Çoban, A., Yurt, Ö., Koğar, H. ve Karayol, S. (2014). Okul öncesi sosyal beceri değerlendirme ölçeği öğretmen formunun geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik analizleri. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 3(8), 37-46. Riggio, R.E. (1986) The assessment of basic social skills. Journal of Personality and Social Psychology, 51(3),649-660. Seven, S. (2008). Yedi-sekiz yaş çocuklarının sosyal becerilerinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2), 151-174. Silverman, L. K. (2002). Asynchronous development. In M. Neihart, S. M. Reis, N. M. Robinson & S. M. Moon (Eds.), The social and emotional development of gifted children: What do we know? (pp. 31-40) Waco, TX: Prufrock Press. Steedly, K.M., Schwartz, A., Levin, M.A., & Luke, S.D. (2008). Social skills and academic achievement. Evidence for Education, 3(2), 1-8. Şahin, C. (2001). Sosyal beceri ve sosyal yeterlik. G.Ü. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 9-19. Tabachnick, B. G., & Fidell, L.S. (2007). Using Multivariate Statistics (5th ed.). Needham Heights, MA: Allyn and Bacon Publishers. Tawana, B.B.S, & Moorc, K.A. (2011). What works for promoting and enhancing positive social skills: Lessons from experimental evaluations of programs and interventions. Child Trends, March, 1-12. Yüksel, G. (1999). Sosyal beceri eğitiminin üniversite öğrencilerinin sosyal beceri düzeyine etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(11),37-47.