HADİSLERDE ÇOCUK VE ÇOCUKLUK

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 885 - 907, 30.12.2021

İsmet Ayşegül Yıldırım Ayhan Öz

https://doi.org/10.17859/pauifd.1011520

Öz

Çocukluk, insan yaşamının önemli bir dönemidir. İnsanın saf bir tabiatla dünyaya geldiğini, onun eşref-i mahlukat olduğunu söyleyen İslam dininin etkisiyle çocukluk ayrı bir kıymet ve önem kazanmıştır. İslam’da çocuğa verilen değerin en açık delillerini Hz. Peygamber’in sözlü ve fiili sünnetinde bulmak mümkündür. Hz. Peygamber uygulamalarıyla hem kendi dönemine hem de günümüze ışık tutmuş, çocuğun değerli olduğunu ortaya koyarak çocukluğun ayrı ve önemli bir dönem olduğunu asırlar öncesinden model olarak göstermiştir. Bu çalışmada, hadislerde yaş itibariyle “çocuk” kavramı, çocuğun bakımı, terbiyesi, eğitimi, çocuklukta oyun, erkek ve kız çocuğuna karşı takınılacak tavır gibi konular bağlamında hadisler değerlendirilecek; hadislerde çocuğun değeri ve çocukla iletişim konuları ele alınmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Çocukluk, Hadis, Sünnet, Hz.Peygamber

Children And Childhood in Hadith

Öz

Abstract
Childhood is an important period of human life. Childhood has gained a special value and importance under the influence of the religion of Islam, which states that man is born with a pure nature and that he is a noble creature. It is possible to find the clearest evidence of the value given to children in Islam in the verbal and actual sunnah of the Prophet. With his practices, the Prophet shed light on both his own time and today, revealing that the child is valuable and showing that childhood is a separate and important period as a model centuries ago. In this study, hadiths will be evaluated in the context of issues such as the concept of "child" in terms of age, childcare, upbringing, education, childhood games, and attitudes towards boys and girls; In the hadiths, the value of the child and the issues of communication with the child will be discussed.
Key words: Child, Childhood, Hadith, Sunnah, Prophet

Anahtar Kelimeler

Child, Childhood, Hadith, Sunnah, Prophet

Kaynakça

• Apak, Âdem. Hazreti Peygamber’in Etrafındaki Çocuklar ve Gençler. İstanbul: Ensar Yayınları, 3. Basım, 2018.
• Apak, Âdem. “Hz. Peygamber’in (sav) Çocuklarla İlişkileri Üzerine Tespit ve Değerlendirmeler”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19/1 (2010), 43-67.
• Arslan, Elif. “Çocukların Peygamberi”, Diyanet Dergi 358 (2020), 6-9. https://webdosya.diyanet.gov.tr/mevlidinebi/UserFiles/00000000-0000-0000-0000-000000000000/2020/10/21/a5dd21ce-0702-4bc6-b151-3b9f6bb664a5.pdf
• Ay, Mehmet Emin. “Asrısaadet çocuklarının gönlünde müstesna bir Peygamber sevgisi vardı”, Diyanet Dergi 358 (2020), 26-29. https://webdosya.diyanet.gov.tr/mevlidinebi/UserFiles/00000000-0000-0000-0000-000000000000/2020/10/21/a5dd21ce-0702-4bc6-b151-3b9f6bb664a5.pdf
• Aydın, Mehmet Akif, “Çocuk”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 1993), 361-363.
• Bandırmalızâde Ahmed Münib. Hukûk-ı Veled. Dersaadet: Cemel Efendi Matbaası, 1318.
• Bardakoğlu, Ali. “Bulûğ”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 6/413-414. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 1992.
• Bilgin, Beyza. İslam ve Çocuk. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 1987.
• Canan, İbrahim. “İslam’da Çocuk Hakları”. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1 (1995), 7-22.
• Canan, İbrahim. Peygamberimizin Sünnetinde Terbiye. İstanbul: Millî Gazete, 2000.
• Deylemî, Şîrûye b. Şehredâr. Kitâbü’l-Firdevs bi-meʾs̱ûri’l-ḫiṭâb. 3 Cilt. Beyrut: Daru’l- Kutubi’l- İlmiyye, 1986.
• Elkind, David. Çocuk ve Toplum. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 2000.
• Erkut, Zeynep vd. “Tarihsel Süreç İçinde Çocuk”. Çocuk ve Medeniyet Dergisi 1 (2017), 17-28.
• Heysemî, Nûreddin Ali b. Ebîbekr. Mecmaʿu’z-Zevâʾid ve Menbaʿu’l-Fevâʾid. 8 Cilt. Kâhire: Mektebetü’l Kudsî, 1994.
• Hökelekli, Hayati. “Çocuk”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 8/355-359. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 1993.
• Kara, Abdullah- Kara, Hilal. Çocuk Sahabiler. İstanbul: Siyer Yayınları, 1. Basım, 2020.
• Keskin, Yusuf Z. “Hz. Peygamber’de Çocuk Sevgisi”. ed. Musa K. Yılmaz., (Şanlıurfa, 2007), 259-270.
• Mert, Musa. Peygamberimizin Çocuklarla Oynadığı Oyunlar. Konya: Kayalıpark Yayınları, 3. Basım, 2020.
• Öztürk, Hatice Karakuş. “Iğdır Üniversitesi Çocukluğun Tarihsel Gelişimi Üzerine Düşünceler”. Sosyal Bilimler Dergisi 13 (2017), 253-276.
• Sağlam, İsmail. “Hz. Peygamberin Çocuk Eğitiminde Öne Çıkardığı Hususlar”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 11/2 (2002), 167-190.
• Sağlam, Mehmet- Aral, Neriman. “Tarihsel Süreç İçerisinde Çocuk ve Çocukluk Kavramları”, Çocuk ve Medeniyet Dergisi 2 (2016), 43-56.
• Sayar, Kemal. “Çocukluğun Sosyal İnşası”. Serbestiyet. 15 Ocak 2018. https://serbestiyet.com/yazarlar/cocuklugun-sosyal-insasi-11772/
• Sormaz, Fulya- Yüksel, Hülya. “Değişen Çocukluk, Oyun ve Oyuncağın Endüstrileşmesi ve Tüketim Kültürü”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2012 11(3):985-1008.
• Süveyd, Muhammed Nur. Peygamberimizin Sünnetinde Çocuk Eğitimi. çev. Zekeriya Güler. İstanbul: Uysal Yayınevi, 4. Basım, 2019.
• Uğur, Sinem B. “Geçmişten Günümüze Şekillenen Çocukluk Algısı ve Çocuk Yetiştirme Pratikleri”, SDÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 45 (2018), 227-247.