The Impacts Of 1921 Polish Constitution on 1924 Turkish Constitution

Yıl 2017, Sayı: 26, 1 - 11, 01.01.2017

H. Aliyar Demirci

Öz

The first constitution in Europe was adopted by Poland in 1791. The second Polish constitution, which was taken shape after Poland had regained its independence in 1921, has influenced the Turkish constitution makers to some degree. In this article the importance of the 1791 and 1921 constitutions has been explained within the constitutional movements in Poland and these constitutions have been examined within the specific circumstances of the country. It is here attempted to comprehend and to clarify that in what occasions the 1921 Polish constitution was added to the agenda of the Turkish constitution makers and its possible influence on the Turkish constitution. I have also examined the reasons why the commission which drew up the outline of the constitution added the Polish constitution to the agenda during the preparations.

Anahtar Kelimeler

1921 Polish Constitution, 1924 Turkish Constitution, constitutionalism, constitution-making

1921 Polonya Anayasasının 1924 Türkiye Anayasası Üzerinde Etkileri

Öz

Avrupa’nın ilk yazılı anayasası Polonya tarafından benimsenmiştir (1791). Ülkenin tekrar bağımsızlığını kazandıktan dönemde kabul edilen 1921 Anayasası, Türk anayasa yapımcılarını da etkilemiştir. Bu makalede Polonya’daki anayasacılık hareketleri içinde 1791 ve 1921 Anayasalarının önemi açıklanmış, Polonya’nın içinde bulunduğu özel şartlar içinde bu anayasalar değerlendirilmiştir. 1921 Polonya Anayasasının, 1924 Türk Anayasasının hazırlıklarında hangi vesilelerle gündeme geldiği, anayasanın Türk anayasası üzerindeki muhtemel etkileri anlamaya ve açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca anayasa tasarısını kaleme alan komisyonun Polonya anayasal düzenini, hazırlık sürecinde gündeme getirme sebepleri irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

1921 Polonya Anayasası, 1924 Türkiye Anayasası, anayasacılık, anayasa yapımı