Murakami Haruki’nin Kumandanı Öldürmek Romanında Metinselaşkınlık ve Mise en Abyme

Yıl 2022, Sayı: 53, 1 - 15, 01.12.2022

Aytemis Depci

https://doi.org/10.30794/pausbed.1170289

Öz

Bu çalışmanın amacı Kumandanı Öldürmek (Kishidanchou Goroshi) romanını metinlerarasılık açısından ele almak ve Murakami'nin anlatısındaki anıştırma ve metinlerarası göndermeleri incelemektir. Bu çalışmada Murakami'nin Kumandanı Öldürmek adlı romanı André Gide'nin karakterize ettiği “mise en abyme” (erken anlatı) teriminin yanısıra Gennette'in metinlerarasılık kuramı ve metalepsis terimi çerçevesinde tartışılmaktadır. Kumandanı Öldürmek romanı, Mozart'ın Don Giovanni operası, Fitzgerald'ın Muhteşem Gatsby romanı, Carrol'un Alice Harikalar Diyarında romanı ve Akinari'nin İki Neslin Kaderi adlı öyküsü ile dikkat çekici ölçüde metinlerarası ilişkilere sahiptir. Bu etkileşimler edebi esere karmaşıklık katarken kurgu ve gerçekliğin sınır çizgisini bulanıklaştırmaktadır. Don Giovanni Operası'ndaki Kumandan hem romanda hem de romanın içindeki resimde metalleptik etki yaratarak metadiyejetik düzeyde ortaya çıkar ve bu da anlatı sınırlarının ihlal edilmesine yol açar. Bu makale Murakami'nin Kumandanı Öldürmek eserinde izi sürülen çok katmanlı anlatıdaki farklı anlam olanaklarını ortaya çıkarmıştır. Murakami'nin eserinin esrarengiz kurgusallığı, anlatıda bir bağlantısallık dünyası yaratır ve okurun gerçeklik algısıyla oynar.

Anahtar Kelimeler

Haruki Murakami, metinselaşkınlık, mise en abyme, metalepsis, metinlerarasılık

TRANSTEXTUALITY AND MISE EN ABYME IN MURAKAMI HARUKI’S KILLING COMMENDATORE

Öz

The aim of this study is to discuss Murakami Haruki’s novel Killing Commandatore (Kishidanchou Goroshi) in terms of transtextuality and analyze the allusions and intertextual references in Murakami’s narrative. This study argues Murakami’s novel Killing Commendatore adopting Gennette’s framework of transtextuality and his theory of metalepsis as well as utilizing the term “mise en abyme” which was characterized by André Gide. Killing Commendatore has considerable amount of intertextual relationships with Mozart’s opera Don Giovanni, Fitzgereald’s novel The Great Gatsby, Carrol’s novel Alice in Wonderland and Akinari’s story Fate over Two Generations and these intertextual bonds add complexity to the literary work while blurring the borderline with fiction and reality. The Commendatore in Don Giovanni Opera reveals itself in metadiegetic level both in the novel and the painting in the novel, creating metalleptic effect and this leads to the violation of the narrative boundaries.

Anahtar Kelimeler

Haruki Murakami, transtextuality, mise en abyme, metalepsis, intertextuality

Kaynakça

• Atay, S. (2019). “Killing Commendatore in Beetween”, European Journal of Literary Studies, 2/1, 55-64.
• Asari, F. 浅利文子. (2018). 『騎士団長殺し』―イデアとメタファーをめぐって― (“Kishidancho Goroshi: Idea to Metafa wo Megutte”), I-bunka, 19, 35-52.
• Aoki K. 青木健次. (2019). 「村上春樹の小説「騎士団長殺し」への私論」 (“Murakami Haruki no Shousetsu “Kishidanchou Goroshi” he no Shiron”),甲南大学学生相談室紀要, 26, 19-33.
• Bartlett S. and Hughes B. (2011). “Intertextuality and the Semantic Web: Jane Eyre as a Test Case for Modelling Literary Relationships with Linked Data”, Serials: The Journal for the Serials Community, 24/2, 160-165.
• Bloom, C. (2007). Gothic Horror, Palgrave, London.
• Bokody, P. (2015). Images-within-images in Italian Painting (1250-1350), Ashgate, London.
• France, P. (1995). The new Oxford Companion to French Literature, OUP, Oxford.
• Fludernik, M. (2009). An Introduction to Narratology, Routledge, London.
• Fitzgerald, F.S. (1993). The Great Gatsby, Wordsworth classics, London.
• Genette, G. (1980). Narrative Discourse: An Essay in Method, (trans.: J. Lewin), Cornell UP, Ithaca.
• Genette, G. (1988). Narrative Discourse Revisited, Cornell UP, Ithaca.
• Genette, G. (1997). Palimpsests: Literature in the Second Degree, (trans.: C. Newman and C. Doubinsky), University of Nebraska Press, Lincoln, NE and London.
• Gide, A. (1978). André Gide: Journals 1889-1949, (trans.: O’Brien), Penguin, London.
• Gray, M. (1992). A Dictionary of Literary Terms, 2nd Ed., Longman, London.
• Hutcheon, L. (2000). A Theory of Parody, UIP, Illinois.
• Jones, J. (2019). “Eyes Without a Face”, The F. Scott Fitzgerald Review, 17, 278-280.
• Kristeva, J. (1980). Desire in Language: A semiotic Approach to Language and Art, (Trans.: T. Gora, A. Jardine and L. S. Roudiez), Columbia University Press, New York.
• Kristeva, J. (1986). The Kristeva Reader, (Ed.:T. Moi), Columbia University Press, New York.
• Macey D. (Ed.). (2001). Penguin Dictionary of Critical Theory, Penguin, London.
• Murakami, H. 村上春木. (2010). 世界の終りとハードボイルド・ワンダーランド(Sekai no Owari to Haado Boirudo Wandaarando)、新潮社, 東京.
• Murakami, H. 村上春木. (2017).　騎士団長殺し (Kishidanchou Goroshi)(第一部、第二部), 新潮社, 東京.
• Murakami, H. (2018). Killing Commendatore, (Trans.: P. Gabriel and T. Goosen), Alfred A. Knopf, New York.
• Oki, H. (2019). “Representations of Feminine Matters in Haruki Murakami’s Killing Commendatore”, Journal of East West Thought, 9/3, 43-53.
• Ōe, K. (1988). “Japan’s Dual Identity: A Writer’s Dilemma”, World Literature Today, 62/3, 359–369.
• Riffaterre, M. (1994). “Intertextuality vs. Hypertextuality”, New Literary History, 25/4, 779-788.
• Riffaterre, M. (1978). Semiotics of Poetry, Indiana University Press, Bloomington and London.
• Ron, M. (1987). “The restricted Abyss: Nine Problems in the Theory of Mise en Abyme”, Poetics Today, 8/2, 417-438.
• Ryan, M, L. (2006). Avatars of Story,U of Minnesota P., Minneapolis.
• Sourvinou-Inwood, C. (1996). ‘Reading’ Greek Death, to the End of the Classical Period, Oxford University Press, Oxford.
• Strecher, M. C. (1998). “Beyond "Pure" Literature: Mimesis, Formula, and the Postmodern in the Fiction of Murakami Haruki”, The Journal of Asian Studies, 57/2, 354-378.
• Strecher, M. C. (2020). “Out of the (B)earth Canal: the Mythic Journey in Murakami Haruki”, Japan Forum, 1 /25, 338-360.
• Suter, R. (2020). “The Artist as a Medium and the Artwork as Metaphor in Murakami Haruki’s Fiction”, Japan Forum, 1 /18.