Müsamahacı ve Kısıtlayıcı Örgüt Kültürünün Çalışanların İş Tatmini Üzerine Etkisinde Lider-Üye Etkileşiminin Aracılık Etkisi: Parakende Sektörü Üzerine Bir Araştırma
Yıl 2020,
Cilt: 4 Sayı: 2, 187 - 199, 17.12.2020
Mehmet Ozan Cinel
,
Hamza Kandemir
Öz
İşletmelerin en önemli üretim faktörlerinden biri insan kaynağıdır. Bu insan kaynağı örgütün etkinlik verimliliğinde çok önemli rol oynamaktadır. Örgütü oluşturan bireylerin kültürü örgütsel kültür üzerinde etkili olduğu gibi bir örgütün kültürü de çalışanların iş yapma usul ve esasları üzerinde önemli etkiler oluşturmaktadır. Yani çalışanların yaptıkları işten duydukları doyum üzerinde örgüt kültürünün önemli etkileri olmaktadır. Lider-üye etkileşimi ise lider ile izleyicileri arasındaki ilişkinin gücü ile ilgili bir kavramdır ve bu ilişkinin güçlü olması hem örgüt kültürünün çalışanlar tarafından benimsenmesi açısından hem de iş doyumunun artması açısından önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışmada örgüt kültürünün müsamahacı yada kısıtlayıcı olmasının çalışanların iş tatmini üzerindeki etkisi ve bu etkide lider-üye etkileşiminin aracılık rolünün incelenmesi amacıyla parakende sektöründe yer alan Kalafatlar Marketler zincirinin çalışan ve yöneticileri arasından 90 kişi örneklem olarak belirlenmiştir. Elde edilen bulgular SmartPLS 3.0 programı aracılığıyla analiz edilmiş ve analizler sonucunda elde edilen bulgular yorumlanmıştır.
Kaynakça
- Baş, T. ve Ardıç, K. (2003). Verimlilik İçin İş Disiplini ve Etkin Disiplin Sisteminin Kurulması. Amme İdaresi Dergisi, 36 (3), 1-19.
- Cinel M.O. ve Özdaşlı K. (2017). Müsamahacı ve Kısıtlayıcı Örgüt Kültürünün Lider-Üye Etkileşimi ve Çalışanların İş Tatmini Üzerine Etkisi: Fındık İşletmelerinde Çalışanlar Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22 (3), 731-744.
- Erdoğan, İ. (1997). İşletmelerde Davranış. İstanbul: Dönence Basım ve Yayın.
- Hofstede, G. (1998). Attidudes, Values And Organizational Culture: Disentangling The Concepts. Organization Studies, 19 (3), 477-492.
- http://geert-hofstede.com/organisational-culture-dimensions.html, (15.02.2012).
- Kilmann, R. H. Saxton, M. J. ve Serpa, R. (1986). Issues in Understanding and Changing Culture. California Management Review, 28 (2), 87-94.
- Koçel, T. (2005). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
- Liden, R. C. ve Maslyn, J. M. (1998). Multidimensionality of Leader-Member Exchange: An Empirical Assessment Through Scale Development. Journal of Management, 24 (1), 43-72.
- Liden, R. ve Graen, G. (1980). Generalizability of the Vertical Dyad Linkage Model Of Leadership. Academy of Management Journal, 23 (3), 451-465.
- Pandelica, A. Lonica, M. ve Petrescu, P. (2012). Study Regarding The Idendification of The Key Cultural Values of Multınational Companies. A Comparative Study: Europe, Asia, Usa. Scientific Bulletin-Economic Sciences, 11 (Special Issue), 69-81.
- Robbins, S. ve Judge, T. A. (2012). Organizational Behavior. New Jersey: Prentice Hall.
Scandura, T. A. Graen, G. ve Novak, M. A. (1986). When Managers Decide Not to Decide Autocratically: An Investigation of Leader- Member Exchange and Decision Influence. Journal of Applied Psychology, 71 (4), 579-584.
- Tengilimoğlu, D. (2005). Hizmet İşletmelerinde Liderlik Davranışları İle İş Doyumu Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 85-103.
- Varma, A. Srinivas, E.S. ve Stroh, L.K. (2005). A Comparative Study of the Impact of Leader- Member Exchange in US and Indian Samples. Cross Cultural Management, 12 (1), 84-95.
- Wang, H., Hackett R.D., Law K.S., Wang D. ve Chen Z.X. (2005). Leader-Member Exchange As a Mediator Of The Relationship Between Transformational Leadership And Followers’ Performance And Organizational Citizenship Behavior. Academy of Management Journal, 48 (3), 420-432.
- Wech, B. A. (2002). Effect On Organizational Citizenship Behavior, Supervisory Fairness And Job Satisfaction Beyond The Influence Of Leader-Member Exchange. Business & Society, 41 (3), 353-360.
- Weiss, D.J. Dawis. R.V. England. G.W. ve Lofquist, L. H. (1967). Manual for The Minnesota Satisfaction Questionnaire (Minnesota Studies in Vocational Rehabilitation, No. 22), Minneapolis: University of Minnesota.
- Werther, W. ve Davis, K. (1988). Personel Management And Human Resources. Mc. Graw Hill.