Bankaların Uyguladıkları Risk Yönetim Tekniklerinin Banka Performansı Üzerindeki Etkisi: Türkiye’de Faaliyet Gösteren Bankalar Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 229 - 252, 30.12.2022

Ayberk Nuri Berkman

https://doi.org/10.30586/pek.1073544

Cited By: 1

Öz

Bankalar yapıları itibariyle çok çeşitli risklere maruz kalan kurumlardır. İlgili risklerin giderilmesi için bankalar farklı risk yönetim tekniklerini kullanabilir. Kullanılan risk yönetim tekniklerinin sonuçları ise bilançolarına ve gelir tablolarına yansır. Bu çalışmada Ocak 2018 – Aralık 2020 dönemleri arasında aylık frekanstaki veriler kullanılarak Türkiye’de faaliyet gösteren bankaların risk yönetim tekniklerinin banka performansı üzerindeki etkileri incelenmeye çalışılmıştır. Johansen Eşbütünleşme ve hata düzeltme modelinin uygulandığı analiz sonuçları uzun dönemli olarak banka risk yönetim tekniklerinin banka performansı üzerinde negatif etkili olduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Banka Performansı, Bankacılık Sektörü, Türkiye, Risk Yönetim Teknikleri

The Impact of Risk Management Techniques Employed by Banks on Bank Performance: An Analysis of Banks Operating in Turkey

Öz

Banks are institutions that are exposed to a wide variety of risks due to their structures. Banks may employ different risk management techniques to eliminate the related risks. The results of the utilized risk management techniques are reflected in their balance sheets and income statements. In this study, the impacts of risk management techniques of banks operating in Turkey on bank performance are tried to be investigated using the monthly data over the period January 2018 - December 2020. The analysis results, in which the Johansen cointegration and error correction models are employed, reveal that banking risk management techniques have negative impacts on bank performance in the long-run.

Anahtar Kelimeler

Risk Management Tecniques, Bank Performance, Banking Sector, Turkey

Kaynakça

• Acaravci, S. K., & Calim, A. E. (2013). Turkish banking sector's profitability factors. International Journal of Economics and Financial Issues, 3(1), 27.
• Akkaya, M., & Torun, S. (2020). Türk Bankacılık Sektöründe Türev Ürünlerin Kullanımı ve Etkileri. Türkiye Bankalar Birliği, 31(115), 38-49.
• Allen, L., & Saunders, A. (2015). Risk Management in Banking (pp. 161-183). Oxford University Press: London, UK.
• Alper, D., Anbar, A. (2011) “Bank Specific and Macroeconomic Determinants of Commercial Bank Profitability: Empirical Evidence from Turkey” Business and Economic Research Journal Volume 2. Number 2.2011 pp.139-152 ISSN: 1309-2448.
• Anbar, A., & Alper, D. (2011). Bank Specific and Macroeconomic Determinants of Commercial Bank Profitability: Empirical Evidence from Turkey. Business and Economics Research Journal, 2(2), 139-152.
• Arif, A., & Anees, A. N. (2012). Liquidity Risk and Performance of Banking System. Journal of Financial Regulation and Compliance.
• Atasoy, H., & Aydoğan, K. (2007). Türk Bankacılık Sektöründe Gelir-Gider Analizi ve Kârlılık Performansının Belirleyicileri. Uzmanlık Yeterlilik Tezi, TCMB, Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Basel Committee on Banking Supervision, 1996. Amendment to the Capital Accord to Incorporate Market Risks.
• Basel Committee on Banking Supervision, 2006. Basel II: International Convergence of Capital Measurement and Capital Standards: A Revised Framework.
• Bessis, J. (2011). Risk Management in Banking. John Wiley & Sons.
• Cade, E. (2013). Managing banking risks: reducing uncertainty to improve bank performance. Routledge.
• Choudhry, M. (2011). An introduction to banking: liquidity risk and asset-liability management (Vol. 30). John Wiley & Sons.
• Çavusoglu, K., & Utku, B. D. (2016). Duran Varlıkların TFRS 5 Çerçevesinde Değerlendirilmesi ve BIST (Borsa Istanbul) 30 Endeksinde Yer Alan Firmaların TFRS 5 Uyarınca Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıkların Sınıflandırılmasına Yönelik Olarak İncelenmesi/. Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 2(1), 88.
• Dağıdır, C. (2010). Türk bankacılık sektöründe kârlılık ve makroekonomik değişkenlerle ilişkisi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(1), 25-33.
• Dizgil, E. (2017). Türkiye’deki Mevduat Bankalarının Kârlılığını Etkileyen Mikro Düzeyli Faktörler Üzerine Ampirik Bir Araştırma. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 11(2), 31-52.
• Erdoğan, A., & Acar, E. (2020). Bankacılık Sektöründe Kârlılığı Etkileyen Bankaya Özgü Faktörler: Türkiye'de Faaliyet Gösteren Özel Sermayeli Mevduat Bankaları Üzerine Bir Çalışma. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 57(654), 77-98.
• Gharaibeh, A. M. O. (2015). Empirical evidence of the determinants of commercial banks profitability in Bahrain. Journal of Emerging Trends in Economics and Management Sciences, 6(5), 299-314.
• Göçmen, G. (2007). Türkiye’de Bankacılık Sektörünün Bilanço Dışı Faaliyetlerindeki Gelişmeler. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 291-312.
• Hosna, A., Manzura, B., & Juanjuan, S. (2009). Credit risk management and profitability in commercial banks in Sweden. rapport nr.: Master Degree Project 2009: 36.
• Kaya, H. (2020). Spekülasyon ve Hedging Amaçlı Türev Araç Kullanımının Bankaların Faiz Oranı ve Döviz Kuru Riskine Etkisi: Borsa İstanbul'da İşlem Gören Bankalar Üzerine Bir Uygulama (Master's Thesis, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Kayran, O., & Kıyılar, M. Türkiye’deki Mevduat Bankalarına Yönelik Bir Araştırma: Bankalarda Gelir Çeşitlendirmesinin Performans Üzerine Etkileri. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 12(2), 419-439.
• Krakah, A. K., & Ameyaw, A. (2010). The determinants of bank’s profitability in Ghana, The case of merchant bank Ghana Limited (MBG) and Ghana Commercial Bank (GCB). Unpublished MBA Thesis, Blekinge Institute of Technology.
• Kütük, Ö. (2014). Türev Araçlar ve Türk Bankacılık Sektöründeki Uygulamaları (Master's Thesis, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Liyuqi (2007), “Determinants of Banks profitability and its implication on Risk management practices: Panel Evidence from the Uk”. University of Nothingham.
• Mermod Y. A., & Ceran, M. (2011). Basel III doğrultusunda bankacılık riskleri ve sermaye yeterliliği; Türk bankacılık sektörü üzerine karşılaştırmalı bir analiz. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 2(4), 35-46.
• Naceur, S. B., & Kandil, M. (2009). The impact of capital requirements on banks’ cost of intermediation and performance: The case of Egypt. Journal of Economics and Business, 61(1), 70-89.
• Nasibov, C. (2009). Finansal Türev Ürünlerin Banka Bilançolarına Etkileri (Doctoral Dissertation, DEÜ Sosyal Bilimleri Enstitüsü).
• Nuriyeva, Z. (2014). Factors Affecting the Profitability of Azerbaijan Banking System (Doctoral dissertation, Eastern Mediterranean University (EMU)-Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ)).
• Ogboi, C., & Unuafe, O. K. (2013). Impact of credit risk management and capital adequacy on the financial performance of commercial banks in Nigeria. Journal of emerging issues in economics, finance and banking, 2(3), 703-717.
• Olweny, T., & Shipho, T. M. (2011). Effects of banking sectoral factors on the profitability of commercial banks in Kenya. Economics and Finance Review, 1(5), 1-30.
• Vyas, R. K., Singh, M., & Yadav, R. (2008). The impact of capital adequacy requirements on performance of scheduled commercial banks. Asia Pacific Business Review, 4(2), 74-81.
• Sayılgan, G., & Yıldırım, O. (2009). Determinants of profitability in Turkish banking sector: 2002-2007. International Research Journal of Finance and Economics, 28, 207-214.
• Şahin, Y. (2019). Katılım Bankacılığında Türev Ürünler (Doctoral Dissertation, Marmara Üniversitesi (Turkey)).
• Şakar, H. (2002). Bankalarda Aktif Pasif Yönetimi, Mida Eğitim Merkezi, İstanbul.
• Staikouras, C., & Steliaros, M. (1999). Determinants factors of profitability of the Greek banking system. Journal of the Banking Association of Greece, 19(20), 61-66.
• Tanyel, E. (2016). Türev Ürünler, Türkiye’de ve Dünyada Türev Piyasaların Gelişimi ve Kalkınma ve Yatırım Bankalarında Kullanımı. İller Bankası Anonim Şirketi.
• Taşkın, F. D. (2011). Türkiye’de ticari bankaların performansını etkileyen faktörler. Ege Akademik Bakış, 11(2), 289-298.
• Türkdönmez, C. S., & Babuşcu, Ş. (2019). Bankaların Kârlılık Performansını Etkileyen Faktörler. Başkent Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 37-54.
• Uzun, U., & Berberoğlu, M. (2019). Faiz dışı gelirlerin banka performansına etkisi: Türkiye örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(1), 239-248.
• Vong, P. I., & Chan, H. S. (2009). Determinants of bank profitability in Macao. Macau Monetary Research Bulletin, 12(6), 93-113.