Seçmen Davranışlarına Ekonomik ve Finansal Kriz Kaynaklı Enflasyonist Şokların Etkisinin Ekonomik Oylama Teorisi Çerçevesinde İncelenmesi: 2018-2022 Türkiye Örneği

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 252 - 295, 25.12.2023

Mehmet Kuzu , Fatih Kocaoğlu

https://doi.org/10.30586/pek.1333272

Öz

Enflasyonist risk süreçlerinin seçmen davranışında yaptığı etkinin temelinde seçmelerin refah paylarını kaybetmesinin sonucu olarak aşınan satın alma güçleri sorunu yatmaktadır. 2013 yılı sonrası gelişmekte olan ülkelerde artan finansal kırılganlık nedeniyle enflasyonist şok dalgaları başlamıştır. 2020 yılında başlayan COVID-19 pandemisi sonrası küresel tedarik zincirlerinin kırılması sonrasında küresel ölçekte de maliyet baskısı tabanlı bir enflasyonist süreç başlamıştır. Bu çalışmanın amacı; Türkiye Cumhuriyetinde 2018 parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından günümüze dek yapılan seçim anketlerinde ekonomik kriz koşullarında enflasyonist süreçlerin siyasi partilerin oy oranlarına etkilerini tespit etmektir. Araştırma aylık frekansta yapılacak olup, yöntem olarak VAR (Vektör Oto Regresif) metoduna dayalı olarak varyans ayrıştırması, etki-tepki analizi ve tarihsel ayrıştırma metotları seçilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre enflasyonist süreç iktidar partilerin oy oranlarında azalma ve muhalefet partilerinin oy oranlarında artışa sebep olabilmektedir. Yani enflasyonist süreç partiler arasında oy geçişkenliğini de etkilemektedir. Bununla birlikte; maliyet enflasyonunun seçmen davranışı üzerindeki etkilerinin, talep enflasyonundan daha yüksek olduğu gözlenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Oy Teorisi, Seçmen Davranışı, Enflasyon, Ekonomik Krizler.

Examination Of The Impact Of Inflationist Shocks Caused By The Economic And Financial Crises On Voter Behaviors With The Framework Of Economic Voting Theory: The Example Of 2018-2022

Öz

The declining buying power caused by the voters losing their share of welfare is at the heart of the inflationary risk processes' impact on voter behaviour. Due to the growing financial fragility in emerging economies, inflationary shock waves began after 2013. After the COVID-19 pandemic in 2020 broke Global supply systems, an inflationary process based on cost pressure started globally. This research aims to ascertain the impact of inflationary processes on the vote percentages for political parties in the election polls done in the Republic of Turkey after the 2018 parliamentary and presidential elections in the conditions of economic crisis. Variance decomposition, impulse-response analysis, and historical decomposition techniques based on the VAR ( Vector Auto Regressive) method will be applied in the study, which will be conducted monthly. The findings show that the inflationary process may lead to a decline in the vote rates for the governing parties and a rise in the vote rates for the opposition parties. In other words, the passing of votes between the parties is likewise impacted by the inflationary process. In addition; It is observed that the effects of cost inflation on voter behavior are higher than demand inflation.

Anahtar Kelimeler

Economic Voting Theory, Voter Behavior, Inflation, Economic Crises

Kaynakça

• Akarca, A. T., ; Tansel, A. (2006). Economic performance and political outcomes: An analysis of the Turkish parliamentary and local election results between 1950 and 2004. Public Choice, 129(1-2), 77-105.
• Akdoğan, Y. (2004). AK Parti ve Muhafazakâr Demokrasi. Alfa Yayıncılık.
• Anderson, C. J., Tverdova, Y. V. (2003). Corruption, political allegiances, and attitudes toward government in contemporary democracies. American Journal of Political Science, 47(1), 91-109.
• Armutcu, B., Tan, A. (2021). The impact of economic factors on voter preferences: The case of Turkey. International Journal of Business and Economic Studies, 3(2), 139-149. https://doi.org/10.54821/uiecd.1032881
• Aydoğan Ünal, B. (2016). Oy Verme Davranışı Modelleri. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(15), 95-119. https://dergipark.org.tr/tr/pub/odusobiad/issue/27575/290198
• Barışık, S., ; Kesikoğlu, F. (2006). Türkiye’de Bütçe Açıklarının Makro Ekonomik Değişkenler Üzerine Etkisi (1987-2003): Var, Etki-Tepki Analizi, Varyans Ayrıştırması). Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 61(4).
• Başlevent, C., Kirmanoğlu, H., ; Şenatalar, B. (2005). Empirical investigation of party preferences and economic voting in Turkey. European Journal of Political Research, 44(4), 547-562.
• Bélanger, É., Meguid, B. M. (2008). Issue salience, issue ownership, and issue-based vote choice. Electoral Studies, 27(3), 477-491.
• Bulutay, T., Yıldırım, N. (1968). Türk Seçmenlerinin Oy Verme Eğilimlerinde İktisadi Sebeplerin Önemi Üzerinde Bir Deneme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 23(04), 7-39.
• Burbidge, J., Harrison, A. (1985). An Historical Decomposition of The Great Depression to Determine the Role Of Money. Journal of Monetary Economics, 16(1), 45-54.
• Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı. (2013). Türkiye Beşeri Sermaye Raporu. Ankara, Retrieved from https://www.hazine.gov.tr/publications/maruf/bsr1_ayr/aciklama1_bs.pdf
• Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü. (2019). Sosyal Ekonomik Göstergeler. Retrieved from http://tuik.gov.tr/
• Erikson, R. S. (1989). Economic conditions and the presidential vote. The American Political Science Review, 83(2), 567-573.
• Hecq, A., Issler, J. V., Telg, S. (2017). Mixed causal-noncausal autoregressions with strictly exogenous regressors. Papers 1904.05952, arXiv.org.1-52
• Lobo, M. C., Pannico, R. (2020). Increased economic salience or blurring of responsibility? Economic voting during the Great Recession. Electoral Studies, 65, 102-141.
• Lütkepohl, H., Krätzig, M. (2004). Applied time series econometrics. Cambridge University Press.
• Mueller, D. C. (2003). Public choice III. Cambridge University Press.
• Nadeau, R., Lewis-Beck, M. S. (2001). National economic voting in US presidential elections. The Journal of Politics, 63(1), 159-181.
• Nannestad, P., Paldam, M. (1994). The VP-function: A survey of the literature on vote and popularity functions after 25 years. Public Choice, 79(3), 213-245.
• Nannestad, P., Paldam, M. (2000). Into Pandora's Box of Economic Evaluations: A Study of the Danish Macro VP-Function, 1986-1997. Electoral Studies, 19, 123-140. https://doi.org/10.1016/S0261-3794(99)00043-8
• Nebati, N. (2014). Millî görüşten muhafazakâr demokrasiye. Alfa Yayınları.
• Özgen, F. B., Güloğlu, B. (2004). Türkiye'de iç borçların iktisadi etkilerinin VAR, tekniği ile analizi. METU Studies in Development, 1, 93-114.
• Powell Jr, G. B., Whitten, G. D. (1993). A cross-national analysis of economic voting: Taking account of the political context. American Journal of Political Science, 37(2), 391-414.
• Rogers, J. (2014). A communotropic theory of economic voting. Electoral Studies, 36, 107-116.
• Sezgin, Ş. (2007). Ekonomik oy verme teorisi: Türkiye örneği (1998-2003). Amme İdaresi Dergisi, 40(2), 21-38.
• Sims, C. A. (1980). Macroeconomics and reality. Econometrica, 48(1), 1-48. Erişim adresi: https://EconPapers.repec.org/RePEc:ecm:emetrp:v:48:y:1980:i:1:p:1-48
• Stevenson, R. T. (2001). The economy and policy mood: A fundamental dynamic of democratic politics? American Journal of Political Science, 45(3), 620-633. http://www.jstore.org/stable/2669242
• Toksarı, M. & Dağcı, A. (2016). Seçmen Nezdinde Ak Partinin Marka Değeri. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 147-156. Retrieved from http://aksarayiibd.aksaray.edu.tr/tr/pub/issue/22559/241047.
• Tunay, K. B. (2002). Türkiye'de beklenmeyen ekonomik ve siyasal olayların enflasyon üzerindeki etkileri. Öneri Dergisi, 5(17), 211-217. https://doi.org/10.14783/maruoneri.683494
• Türkeş, A. (2017). Milli Doktrin: Dokuz Işık. Bilge Karınca Yayınları.
• Wooldridge, J. M. (2002). Econometric analysis of cross section and panel data. MIT Press.