Ahlak ve Ahlaksızlık Arasında Nietzsche

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 1, 65 - 73, 01.04.2016

Yusuf Çifci

Öz

Nietzsche kimdir? Koyu bir ahlak savunucusu mudur? Yoksa büyük bir ahlaksız mıdır? Dindar mıdır? Yoksa büyük bir din düşmanı mıdır? Tanrıtanımaz mıdır? Yoksa büyük bir tanrı aşığı mıdır? Nietzsche hakkında bu gibi sorular sorulabilir ve hatta bu sorular çoğaltılabilir. Ancak bu sorular Nietzsche’yi anlamak için yeterli değildir. Çünkü Nietzsche başkaları tarafından oluşturulmuş “iyi” ve “kötü” içerisinde (iki farklı kutup içerisinde) değildir. Onun ahlak dışı olduğunu iddia etmek; ahlakı, Nietzsche’ye göre konumlandıramamaktan kaynaklanmaktadır. Nietzsche, insanların algı sisteminin iki kutuptan ibaret olamayacak kadar büyük olduğunu haykırmaktadır. Bu bağlamda Nietzsche sorgulanmayan ahlak kurallarına göre ahlaksız, sorgulanan ahlak kurallarına göre ise bir ahlak abidesidir. Bu makalede Nietzsche’nin ahlak tasavvuru incelenmiştir. Makalenin amacı yanlış anlaşılan Nietzsche’nin öldüğünü göstermek ve Nietzsche’nin ahlaka dair önermeleri merkezinde onu yeniden konumlandırmaya çalışmaktır.

Anahtar Kelimeler

Ahlak, Ahlaksızlık, Nietzsche, Sorgulamak, Tekrar Konumlandırma

Nietzsche Between Morality and Immorality

Öz

Who is Nietzsche? Is he a vigorous advocate of morality? Or is he a greate immoralist? Is he religionist? Or is he a greate enemy of religion? Is he atheist? Or is he a great lover of the God. Questions like these can be asked about Nietzsche and moreover these questions can be augmented. But these questions are not enough to understand Nietzsche. Because Nietzsche cannot be situated in “good and evil” (in two opposite pole) which are constituted by the others. To claim that Nietzsche is an amoral person is due to not to be able to position morals in terms of Nietzsche. Nietzsche screams that systems of sensation of people is too large to be contained just by two opposite pole. In this context, Nietzsche is an immoralist according to the moral principles which are not examined and Nietzsche is a memorial of moralist according to the moral principles which are examined.In this essay, the morality concept of Nietzsche is analyzed. The goal of this essay is to show that Nietzsche is dead who is misunderstood and is to try to position Nietzsche in the centerline of the morals’ statements of Nietzsche once again.

Anahtar Kelimeler

Morality, Immorality, Nietzsche, Examine, Reposition

Kaynakça

• Bolay, Süleyman Hayri. (2009), Felsefe Doktrinleri ve Terimleri Sözlüğü, Nobel
• Yayınları, Ankara.
• Budak, Selçuk. (2000), Psikoloji Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
• Descartes. (1989), Felsefenin İlkeleri, Çeviren: Mesut Akın, Say Yayınları, İstanbul.
• Digeçligil, Beylü. (2006), “Sosyal Bilimler Epistemolojisinde Sorunların Kaynağı
• Ontolojiyi Unutmak”, Felsefe ve Sosyal Bilimler Muğla Üniversitesi Felsefe veSosyal Bilimler Sempozyumu Bildirileri, Vadi Yayınları, Ankara, s. 31-53.
• Güçlü, Abdülbaki. & Uzun, Erkan. & Uzun, Serkan. & Yolsal, Ü. Hüsrev. (2002)
• Felsefe Sözlüğü, Bilim Sanat Yayınları, Ankara.
• Hançerlioğlu, Orhan. (2007), Toplum Bilim Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• James, Susan. (1997), “Louis Althusser”, Çev: Ahmet Demirhan, Çağdaş Temel
• Kuramlar İçinde, Editör: Qentin Skinner, Vadi Yayınları, Ankara.
• Nietzsche, Friedrich. (2009), Böyle Buyurdu Zerdüşt, Çeviren: Mustafa Bahar, İskele
• Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011a), Seçilmiş Düşünceler, Türkçesi: Samih Tiryakioğlu
• Assos Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011b), Tan Kızıllığı, Ahlaksal Önyargılar Üzerine
• Düşünceler, Çeviren: Özden Saatçi, Say Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011c), Şen Bilim Ana Metin 1, Çeviren: Ahmet İnam, Say
• Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011d), İnsanca Pek İnsanca 1. Kitap, Çeviren: Cemal Atila
• Say Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011e), Şen Bilim Şiirler, Çeviren: Ahmet İnam, Say Yayınları
• İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011f), Richard Wagner Bayreuth’ta, Çeviren: Mehmet Osman
• Toklu, Say Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011g), Öğretim Kurumlarımızın Geleceği Üzerine, Çeviren
• Gürsel Aytaç, Say Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011h), Dionyssos Dithyrambosları, Çeviren: Murat
• Batmankaya, Say Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011j), Yunan Tragedyası Üzerine İki Konferans, Çeviren
• Mahmure Kahraman, Say Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011k), Tarihin Yaşam İçin Yararı ve Yararsızlığı Üzerine
• Çeviren: Nejat Bozkurt, Say Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011m), İyinin ve Kötünün Ötesinde, Çeviren: Ahmet İnam
• Say Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011n), Ahlakın Soy kütüğü Üstüne, Çeviren: Ahmet İnam, Say
• Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011o), Putların Alacakaranlığı, Çeviren: İsmet Zeki Eyuboğlu
• Say Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011ö), Ecce Homo – Kişi Nasıl Kendisi Olur, Çeviren: İsmet
• Zeki Eyuboğlu, Say Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011u), Yunanlıların Trajik Çağında Felsefe, Çeviren: Gürsel
• Aytaç, Say Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011y), Eğitimci Olarak Schopenhauer, Çeviren: Cemal Atila
• Say Yayınları, İstanbul.
• Nietzsche, Friedrich. (2011z), Wagner Olayı – Nietzsche Wagner’e Karşı, Çeviren
• M. Osman Toklu, Say Yayınları, İstanbul.
• Outhwaite, William. (2003), Modern Toplumsal Düşünce Sözlüğü, Çeviren: Melih
• Pekdemir, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Politzer, George. (2010), Felsefenin Başlangıç İlkeleri, Çeviren: Hasan İlhan, Alter
• Yayınları, Ankara.
• Renteln, Alison D. (2004), The Cultural Defence, Oxford University Press, Oxford.
• Sarıbay, Ali Yaşar. (2006), Toplumun Mantığı - Bir Mantıksal Anlatı Olarak
• Sosyoloji, Alfa Aktüel Yayınları, İstanbul.
• Savater, Fernando. (2008), Nietzsche’nin İdeası, Çeviren: Saliha Nilüfer, İletişim
• Yayınları, İstanbul.
• Seyyar, Ali. (2003), Ahlak Terimleri Ansiklopedik Sözlük, Beta Yayınları, İstanbul.
• Tillich, Paul. (2000), Din Felsefesi, Çeviren: Zeki Özcan, Alfa Yayınları, İstanbul.
• Topçu, Nurettin. (2011), İsyan Ahlakı, Türkçesi: Mustafa Kök & Musa Doğan, Dergâh
• Yayınları, İstanbul.
• TÜBA. (2011), Sosyal Bilimler Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü, Türkiye Bilimler
• Akademisi, Ankara.